قلعه لمبسر یکی از مکان های دیدنی شهر قزوین می باشد که از مهم ترین پایگاه های حکومت اسماعیلیان محسوب می شد. در این مطلب با بخش های این قلعه و زمان مناسب مسافرت به آن آشنا می شوید.
آشنایی با بخش های قلعه لمبسر قزوین
قلعه یا دژ لمبسر در سه کیلومتری شمال شرقی رازمیان در بخش الموت غربی شهر قزوین قرار دارد. الموت و دژهای مستحکم آن در طول تاریخ توسط قوای مهاجم به سختی فتح می شدند. لمبسر هم دژ مستحکم و فتح ناپذیری بود که مهم ترین پایگاه حکومت اسماعیلیان محسوب می شد.
از نکات هیجان انگیز درباره این قلعه، سازو کار شگفت انگیز جمع آوری و ذخیره آب باران، سیستم آبرسانی و ضمنا مخازن غلات در جنوب و جنوب شرقی آن می باشد که سبب می شد ساکنین این قلعه علیرغم محاصره طولانی به زندگی ادامه دهند.
در حال حاضر قسمتی از مسیر پای کوه تا قلعه به پله مجهز بوده و به راحتی می توان از این جاذبه تاریخی و عظیم بازدید داشت. در ادامه مطلب با بخش های قلعه لمبسر بیشتر آشنا می شوید. همچنین می توانید برای آشنایی با قلعه قمچقای و قلعه ناصری از این مقالات نیز بازدید نمایید.
مسیر رسیدن به دژ لمبسر
دژ یا کوشک لمبسر در شمال دشت قزوین در منطقه الموت و شمال شرق رازمیان واقع شده است. این قلعه حدود ۶۳ کیلومتر با شهر قزوین و دو کیلومتر با روستای رازمیان فاصله دارد. برای بازدید از این قلعه باید بعد از خارج شدن از شهر قزوین به جاده سرسبز و زیبای الموت وارد شوید.
در دو راهی معلم کلایه علی آباد، مسیر معلم کلایه و سپس قلعه الموت را ادامه دهید. بعد از رسیدن به رازمیان ده دقیقه با خودرو به سمت شمال شرق شهر حرکت کنید تا به دژ لمبسر برسید. مسیر ماشین رو تا پای کوه وجود دارد.
پس از پارک وسیله نقلیه خود، بایستی مسیری با سراشیبی تقریبا ملایم تا قلعه طی شود. قبلا دسترسی به این قلعه آسان نبود و نیاز به صخره نوردی و سنگ نوردی داشت. اکنون سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قسمت هایی از این مکان را ترمیم نموده و روش های ورودی مناسبی با پله های سیمانی و آهنی تعبیه کرده تا تردد سهولت یابد.
موقعیت دژ لمبسر
دژ لمبسر معروف ترین دژ الموت بعد از آشیانه عقاب یا دژ حسن صباح می باشد که به علت موقعیت استراتژیک و معماری خاص خود حتی از قلعه الموت هم مستحکم تر بوده است. این دژ یکی از آثار ملی ایران محسوب می شود و در بلندترین نقطه کوه وسیعی قرار دارد و از سه سمت با پرتگاه های غیرقابل نفوذ و از یک سو با زمینی مسطح احاطه شده است.
ضمنا لمبسر از دو سمت توسط دو رود لمه رود و نینه رود احاطه شده و هر چه بیشتر دست نیافتنی شده است. داشتن مخازن عظیم و شگفت انگیز آب و غلات در جنوب و جنوب شرقی دژ نشان می دهد در آن کشاورزی رونق زیادی داشته است.
اهمیت دژ لمبسر
اهمیت عمده این قلعه به استراتژی نظامی اسماعیلیه آن باز می گردد که به عنوان سپری برای پشت سر عمل می کرد. جایی که دژهای اصلی اسماعیلیه قرار داشتند. مقاصد و منظورهای استراتژیکی که لمبسر برای آن ها درست کرده بود به استقرار قوای بسیار نیاز نداشت.
از این رو احتمالا از دژ برای اهداف دیگری مثل تعلیم و آموزش فدائیان اسماعیلی استفاده می شده البته مدرک قطعی برای این موضوع وجود ندارد. این قلعه ۴۸۰ متر طول و ۱۹۰ متر عرض دارد و سه قلعه کوچکتر راه های شرقی دسترسی به لمبسر را محافظت کرده تا این دژ از هر حمله ای حفظ شود.
دیوارهای قلعه دو لایه و عرضی حدود ده متر دارند و در زمین شیبدار آن خرابه های زیادی دیده می شود که برخی خشت و گلی هستند. اتاق هایی با طاق ضربی در درون بازوی قلعه مشاهده می شود که نیمی از آن ها زیر سنگ و خاک است. کف اصلی قلعه هنوز به قوت خود پابرجای می باشد.
بخش های اصلی دژ لمبسر
دژ لمبسر از بخش های اصلی شمالی، غربی، جنوبی و شرقی تشکیل شده است که در ادامه به آن ها اشاره می شود. در بخش شمالی این دژ دیوارهایی با قطری حدود ۱۲۰ سانتی متر ساخته شده که جایگاه فرمانروا بوده و ساختمان های مهم قلعه هم دقیقا زیر دست دروازه شمالی واقع شده و در فضایی به طول ۳۵ متر و عرض ۲۵ متر ساخته شده بودند.
باروی غربی و برج های آن نسبت به باروی شرقی استحکام کمی دارند و این موضوع به علت وجود پرتگاه های عمیق در این بخش می باشد که دسترسی به قلعه را غیر ممکن می ساخته است. در این سمت روی هر تیزی و برجستگی کوه، یک برج کوچک ساخته شده که فاصله آن ها از هم حدود صد سانتی متر است.
در بخش شرقی، بارویی به ارتفاع ده متر ساخته شده که ظاهرا جهت دیده بانی محافظان دژ استفاده می شده است. به ویژه که دید زیادی به اطراف و تسلط خوبی به مهاجمان دارد. این بارو سالم ترین بخش قلعه محسوب می شود و مشرف به رود جاری مجاور آن می باشد. در سه سمت دیگر دژ لمبسر به علت نفوذناپذیری باروها ارتفاع کمتری دارند.
دروازه جنوبی قلعه که کف آن حدود ۱۵۰ متر پایین تر از دروازه شمالی است، سالم تر باقی مانده و این دروازه شامل دو درب متوالی است که اختلاف سطحی حدود ۶ متر دارند. درب اول رو به غرب باز می شود و در دو طرف آن برج های بلندی بنا شده است.
آنچه امروزه از برج سمت چپ مشاهده می شود بیشتر از ۶ متر ارتفاع دارد. بعد از این درب، راه قلعه به شکل مارپیچ به درب دوم می رسد که اتاق نگهبان در کنار واقع است. دیوار و طاق این دو درگاه از سنگ تراشیده مکعبی ساخته شده است.
بهترین اقامت گاه دژ لمبسر
با توجه به این که شهر رازمیان، نزدیک ترین ناحیه مسکونی به این قلعه است می توانید از اقامت گاه های بوم گردی روستاهای این منطقه استفاده و دور از هیاهوی زندگی شهری ساعاتی را از زندگی روستایی و غذاهای محلی لذت ببرید.
بهترین زمان سفر به دژ لمبسر
از آن جا که منطقه الموت، و دژ لمبسر سردسیر و کوهستانی می باشد، ترجیحا بهار و اوایل تابستان برای سفر به این قلعه را در نظر بگیرید که هوایی معتدل بر ناحیه حکمفرما است. طبیعت ناحیه نیز در این فصل سبزپوش بوده و زیبایی آن دو برابر می شود. این دژ بسیار زیبا و وسیع بوده و بازدید از آن چند ساعتی زمان می برد.
مسیر رفت و برگشت به لمبسر حدود یک ساعت طول می کشد و پیمودن آن برای افراد مسن و کودکان دشوار است. از این رو به این نکته هم برای انتخاب مقصد سفر خود دقت داشته باشید.
منبع : آرگا