افت تحصیلی یکی از موضوعاتی است که بسیاری از والدین از بابت آن نگران بوده و به دنبال راه هایی برای کاهش افت تحصیلی فرزندان خود هستند. از این رو تصمیم گرفتیم این مطلب را به راهکارهای کاهش افت تحصیلی دانش آموزان اختصاص دهیم. با ما همراه باشید.
نحوه مقابله با کاهش افت تحصیلی دانش آموزان
افت تحصیلی موضوع ناخوشایندی است که در مقاطع مختلفی گریبان گیر دانش آموزان می شود. این پدیده نه تنها به ضرر دانش آموز و آینده تحصیلی او بوده بلکه از لحاظ اجتماعی و اقتصادی نیز پیامدهای منفی برای جامعه به همراه دارد.
فرقی ندارد که یک دانش آموز نمونه باشد یا یک دانش آموز معمولی، افت تحصیلی ممکن است برای همه رخ دهد. از این رو لازم است با راهکارهایی نسبت به کاهش افت تحصیلی دانش آموزان اقدام شود. همچنین می توانید مقالات ایجاد انگیزه در دانش آموزان و افزایش انگیزه مطالعه را مطالعه نمایید.
دلایل افت تحصیلی
افت تحصیلی به معنی پایین بودن ضریب هوشی دانش آموزان نیست. برخی دانش آموزان با ضریب هوشی بالا به دلایل خاصی دچار افت تحصیلی می شوند و باید سریع تر نسبت به مقابله با آن راهکارهایی اتخاذ شود. در حقیقت کاهش عملکرد تحصیلی دانش آموز وقتی رخ می دهد که نسبت به سال های قبل پیشرفت تحصیلی نداشته باشد.
مثلا دانش آموز در دو سال قبل وضعیت درسی خوبی داشته ولی به یک باره در سال تحصیلی جاری نمراتش شدیدا افت پیدا کرده است. زمانی که علت ایجاد یک مشکل را بدانید حل آن مسئله ساده تر می شود. از جمله علل افت تحصیلی می توان به بروز مشکلات روحی و روانی، مشکلات خانوادگی، نداشتن انگیزه و هدف، مطالعه نادرست، نداشتن اعتماد به نفس و … می باشد.
چگونه افت تحصیلی را کاهش دهیم؟
از جمله راهکارها برای جبران افت تحصیلی دانش آموزان عبارت است از:
۱. شناسایی علت افت تحصیلی
نخستین گام برای جبران افت تحصیلی، شناسایی علت یا علل این مشکل می باشد. با این کار می توانید راهکار مناسب بهبود افت تحصیلی دانش آموز را بیابید. از جمله علل رایج افت تحصیلی عبارت است از:
- مشکلات یادگیری مثل نقص توجه و تمرکز
- مشکلات عاطفی و روانی مثل اضطراب، افسردگی و عزت نفس پایین
- مشکلات مدرسه مانند جو نامناسب مدرسه، روش تدریس نامناسب، عدم تناسب برنامه درسی با نیاز دانش آموز و … .
- مشکلات خانوادگی مانند مشکل اقتصادی، اختلافات والدین، کمبود توجه والدین و … .
بعد از شناسایی دلیل افت تحصیلی برنامه ریزی بهترین کار است. از جمله نکات کلیدی برای برنامه ریزی درسی عبارت است از:
- تقسیم بندی مطالب درسی به قسمت های کوچکتر
- تعیین اهداف واقع بینانه
- اختصاص زمان مناسب برای مطالعه دروس
- اختصاص تایم استراحت
- استفاده از روش های درست مطالعه
۳. مطالعه صحیح
گام مهم بعدی برای جبران افت تحصیلی دانش آموز آشنایی با روش درست مطالعه کردن است. برخی دانش آموزان زمان زیادی را به مطالعه کردن اختصاص می دهند ولی در نهایت به نتیجه دلخواه نمی رسند. مطالعه طولانی مدت بدون تمرکز نه تنها سبب پیشرفت تحصیلی نمی شود بلکه موجب شده دانش آموز در طولانی مدت خسته شده و رغبت درس خواندن را از دست بدهد.
این مسئله نشانگر آن است که دانش آموز افت تحصیلی پیدا کرده زیرا روش مطالعه صحیح را بلد نیست یا مشکلی اجازه نمی دهد خوب مطالعه کند. اگر مشکلات درسی دانش آموز توسط خانواده مدیریت و کنترل نشود افت تحصیلی جبران ناپذیر می شود.
توصیه می شود دانش آموز در هر پایه ای که درس می خواند روش مطالعه صحیح را فرا گرفته و برای بازدهی بهتر یک برنامه ریزی درسی اصولی به همراه استراحت و تفریح را طراحی و اجرا نماید.
۴. افزایش تمرکز هنگام مطالعه
افزایش تمرکز هنگام مطالعه سبب افزایش قدرت یادگیری فرد می شود. این مسئله سرعت یادگیری مطالب درسی را هم بالا می برد. بنابراین باید دانش آموز در محیطی آرام و بدون تنش به درس خواندن بپردازد. عواملی مانند تلویزیون، گوشی همراه و … سبب حواس پرتی دانش آموز می شود.
بنابراین محیطی برای دانش آموز فراهم کنید که سر و صدای زیادی وجود نداشته باشد همچنین فضا گرم و سرد نشود. به طور کلی هر عاملی که سبب حواس پرتی می شود را دور کنید.
۵. هدف گذاری
داشتن هدف به دانش آموز انگیزه درس خواندن می دهد. دانش آموز وقتی هدف مشخصی داشته باشد متناسب با آن هدف تلاش می کند. مثلا دانش آموزانی که برای قبولی در کنکور هدف دقیقی دارند برای رسیدن به آن تلاش بیشتر و بهتری انجام می دهند.
از این رو دانش آموز باید هدف از درس خواندن و مطالعه کتاب را خوب فرا بگیرد. که این امر نیاز به راهنمایی والدین و مربیان و معلمان دارد.
۶. استفاده از منابع کمک آموزشی
اکثر اوقات دانش آموزان در کلاس درس مشکلاتی دارند و اگر اشکالات درسی رفع نشود افت تحصیلی رخ می دهد. یکی از روش هایی که موجب کنترل افت تحصیلی دانش آموز می شود استفاده از منابع کمک آموزشی یا معلم خصوصی می باشد تا دانش آموز مطالب درسی را بهتر یاد بگیرد.
۷. آموزش های متنوع
برای یادگیری بهتر و تمایل بیشتر به آموزش، استفاده از ویدیوهای آموزشی، مطالعات گروهی، درس همراه با بازی و … نیز می تواند افت تحصیلی دانش آموز را جبران کند.
۸. جایزه دادن
یکی از روش های تاثیرگذار برای جبران افت تحصیلی دانش آموز تشویق کردن و جایزه دادن می باشد. در حقیقت اعضای خانواده بایستی برای پیشرفت تحصیلی فرزند خود ارزش قائل شده و هرزگاهی با هدایایی او را تشویق نمایند.
۹. تقویت اعتماد به نفس
با روش هایی مانند مثبت اندیشیدن، در نظر گرفتن نقاط قوت، ورزش کردن و … اعتماد به نفس خود را افزایش دهید. استفاده از این تکنیک ها روشی برای جبران افت تحصیلی دانش آموز است.
۱۰. ایجاد انگیزه
ایجاد انگیزه در دانش آموز برای یادگیری نقش اساسی در جبران افت تحصیلی دارد. از جمله روش های ایجاد انگیزه عبارت است از:
- ایجاد فرصت های موفقیت برای دانش آموز
- تشویق و حمایت دانش آموز
- ارائه الگوهای مناسب به دانش آموز
۱۱. بهبود مهارت های مطالعه
یادگیری مهارت های مطالعه نیز می تواند افت تحصیلی دانش آموز را جبران نماید. از جمله این مهارت ها عبارت است از:
- پیش خوانی قبل از شروع مطالعه کامل
- یادداشت برداری هنگام مطالعه
- مرور مطالب درسی بعد از مطالعه
- استفاده از تکنیک های مختلف مطالعه مثل خلاصه نویسی و نقشه برداری ذهنی
۱۲. ایجاد محیط مطالعه
محیط مطالعه مناسب می تواند سبب تمرکز و یادگیری بهتر دانش آموز شود. آرام و ساکت بودن محیط، نور کافی، تهویه مناسب و منظم بودن محیط سبب می شود دانش آموز تمرکز کافی برای یادگیری مطالب درسی را داشته باشد.
ضمنا توجه به سلامت جسم و روان دانش آموز هم نقش کلیدی در یادگیری و پیشرفت تحصیلی او دارد. بنابراین فراهم کردن شرایط تغذیه ای سالم، خواب کافی، ورزش منظم و فعالیت های تفریحی و سرگرم کننده نیز اهمیت می یابد.
منبع : آرگا