روانشناسی تربیتی با مطالعه آموزش و یادگیری در محیط های متفاوت آموزشی سعی می کند به افراد کمک کنند تا بتوانند روش تربیت و پرورش دانش آموزان را بهتر انجام دهند در واقع تاریخچه این نوع روانشناسی پیش از قرن بیستم بود که چند نفر از پیشگامان روانشناسی که شامل ثرندایک، ویلیام جیمز و جان دیویی می باشند و در این زمینه کمک کردند تا این علم بروز کند. با این حال ثرندایک پدر این علم معرفی شده است.
شناخت روانشناسی تربیتی
روانشناسان تربیتی با مطالعه کردن و پرسیدن برخی از سوال ها با استفاده از مهارت تخصصی که در این زمینه دارند سعی می کنند تا بتوانند به افرادی که مشکلات یادگیری دارند کمک کنند همچنین این روانشناسان سعی می کنند به یادگیری و رشد کودکان نیز توجه بسیار زیادی داشته باشند. از دیگر مواردی که این روانشناسان روی آن تمرکز دارند ماهیت یادگیری، ویژگی های آموزشی تاثیرگذار و تاثیرگذاری شرایط کلاس درس می باشد.
مهارت های روانشناسان تربیتی
که بتوانید به یک روانشناس تربیتی مفید تبدیل شوید نیاز است تا یک سری از مهارت هایی که در این زمینه اهمیت دارد را دارا باشید مهارت ها عبارتند از :
- قدرت تحلیل بالا
- درک تنوع فرهنگی
- داشتن توانایی در برقراری ارتباط با کودکان و نوجوانان
- مدیریت کردن موقعیت های عاطفی
- علاقمند بودن به شنیدن
- علاقمند بودن به پرسشگری
- همدلی کردن
- درک محرمانه بودن اطلاعات
- داشتن برخورد حرفه ای با کودکان
- برقراری ارتباط کلامی موثر
وظایف روانشناس تربیتی
اگر می خواهید کار خود را به عنوان روانشناس تربیتی شروع کنید باید بدانید که یک سری از وظایف هستند که باید آن ها را رعایت کنید از مهم ترین این وظایف می توان به موارد زیر اشاره داشت :
- ارائه پیشنهاد ها و برنامه های آموزشی متناسب با شرایط فرد
- انجام تحقیقات در مورد دانش آموزان
- ارتقای کیفیت یادگیری با روش های متفاوت
- کمک به دانش آموزان برای پیدا کردن نقاط ضعف و استعداد های آن ها
- داشتن توصیه ها و استراتژی های متفاوت بر اساس ویژگی دانش آموزان
- آموزش همگانی مانند کارکنان مدرسه، خانواده و دانش آموزان و همچنین معلمان
- ارزیابی های گوناگون روانشناختی برای کشف مشکلات
- توانایی گزارش نویسی
سه نظریه مهم در این شاخه از روانشناسی
در روانشناسی تربیتی سه نظریه مهم وجود دارد که بهتر است آن ها آشنا شوید. ابتدایی ترین مسئله و نظریه این که عده ای از روانشناسان تربیتی اعتقاد دارند که شناسی تربیتی فقط به دانش کسب شده از روانشناسی در فعالیت های کلاسی گفته می شود. همچنین این افراد برای اینکه بتوانند کتاب های شان را نام گذاری کنند از روانشناسی تربیتی استفاده نمی کند.
نظریه دوم بر این اساس است که افرادی که در روانشناسی تربیتی کار می کنند از روش های مطالعاتی روانشناسی کمک می گیرند تا بتوانند موقعیت ها را در کلاس های درسی بررسی کرده و مشکلات دانش آموزان را حل کنند.
نظریه سوم بدین صورت است که روانشناسی تربیتی یک نظام مستقل است و دارای نظریه ها و فنون ویژه ای می باشد که دو هدف مهم در آن وجود دارد. هدف اول درک و فهم فرایند یادگیری دانش آموزان و آموزش است هدف دوم فراهم کردن راه هایی برای بهبود بخشیدن به هدف اول می باشد.
معروف ترین روانشناسان تربیتی و نظریه های مهم آن ها
بسیاری از افراد در حوزه های متفاوتی از روانشناسی کار می کنند ولی باید بدانید که معروف ترین افرادی که در روانشناسی تربیتی در طول تاریخ وجود داشته اند و باعث بروز دستاورد های بسیار زیادی در این زمینه شده اند عبارتند از :
- آلبرت بندورا و نظریه یادگیری اجتماعی او
- بنجامین بلوم طبقه‌بندی اهداف آموزشی
- دیوید آزوبل فعالیت بر روی سازمان دهندگان پیشرفته
- جان دیویی بنیانگذار روانشناسی کارکردی
- ژان پیاژه نظریه های رشد شناختی
- برونر نظریه سیستم های کدگذاری عمومی
- گاردنر نظریه هوش چندگانه
اهمیت روانشناسی تربیتی
روانشناسی تربیتی اهمیت بسیار زیادی دارد و باید در نظر داشته باشید که مهم ترین بخش از هر کشور دانش آموزان آن هستند. روش های درست و یا نادرست آموزش و پرورش این نسل می تواند منجر به صعود و یا سقوط در یک کشور شود بنابراین کاربرد این رشته از اهمیت بسیار زیادی برای آینده جامعه برخوردار می باشد. از دلایل دیگری که می توان به اهمیت این رشته اشاره کرد عبارت است از :
- بهبود روش های یادگیری در فرایند آموزش
- نمایش پتانسیل های مدرسان به خود
- ارزیابی دانش آموزان به صورت جدا از هم
- تنظیم روش تدریس متناسب با دانش آموزان یک کلاس
- حل مشکلات یادگیری دانش آموزان
- حفظ انگیزه در دانش آموزان
- هدایت های تحصیلی دانش آموزان متناسب با توانایی های آن ها
- خودشناسی دانش آموزان در حیطه یادگیری
- داشتن نظم و انضباط در فرایند یادگیری
- برنامه ریزی های درسی که باعث بهبود روش های تدریس آموزگاران می شود.
حال که با روانشناسی تربیتی آشنا شدید در ادامه می توانید اطلاعاتی دیگر در مورد رشته روانشناسی و تکنیک های روانشناسی تاریک نیز آشنا شوید و برای این کار کافی است تا از لینک های داده شده استفاده نمایید.
منبع : آرگا
