عزت نفس و اعتماد بنفس اصطلاحاتی هستند که در روانشناسی مورد مطالعه قرار گرفته و هر کدام اثرات متفاوتی بر زندگی افراد دارند. اگر مایلید تا با تفاوت عزت نفس و اعتماد بنفس آشنا شوید با ادامه مطلب همراه ما باشید.
آشنایی با تفاوت عزت نفس و اعتماد بنفس
اصطلاحات عزت نفس و اعتماد بنفس در روانشناسی مورد مطالعه هستند و هر یک تاثیرات متفاوتی بر زندگی افراد می گذارند. قابل ذکر است امروزه روانشناس ها و روان پزشکان تلاش می کنند با تشریح تفاوت بین اعتماد بنفس و عزت نفس و ارائه روش های تقویت آن اختلالات شخصیتی بیماران را درمان می کنند.
اگر شما هم تاکنون تصور می کردید که این دو اصطلاح یکسان هستند باید دانست که عزت نفس و اعتماد بنفس تفاوت هایی دارند. در ادامه مطلب با مفهوم این دو اصطلاح و تفاوت های آن ها بیشتر آشنا می شوید.
عزت نفس چیست؟
عزت نفس نوعی حس ارزشمند بودن تلقی می شود. یعنی هر انسانی که عزت نفس داشته باشد صلاحیت یک زندگی شاد و موفق را دارد. وقتی فرد عزت نفس سالم دارد به اندازه کافی از توانایی ها و دستاوردهای خود آگاهی داشته و از هر آن چه که هست و دارد خوشحال می باشد.
به عبارتی خودش را دوست دارد با همه نقایصی که دارد. به این ترتیب خود را سرزنش نمی کند و برای خودش اهمیت و ارزش قائل است.
اعتماد بنفس چیست؟
تصویر ذهنی مثبتی که فرد نسبت به توانایی انجام کار و داشتن مهارت در انجام کارها دارد اعتماد بنفس نامیده می شود. داشتن اعتماد بنفس بالا یا پایین در حالت کلی مفهوم خاصی ندارد. زیرا اعتماد بنفس بایستی در زمینه های مختلفی سنجیده شود.
چه تفاوت هایی بین عزت نفس و اعتماد به نفس وجود دارد؟
عزت نفس و اعتماد بنفس دو معنی متفاوت دارند. ولی اکثر افراد این دو اصطلاح را یکسان تلقی می کنند. عزت نفس ارزشی است که فرد برای خودش قائل بوده و باور دارد لایق عشق و احترام است. عزت نفس به معنی پذیرش و احترام به خود است.
از منظر روانشناسی عزت نفس بر اساس تجربیات گذشته، ارتباطات اجتماعی و دستاوردهای فرد به وجود می آید. در حالی که اعتماد بنفس به میزان اطمینان و اعتماد فرد به توانایی ها، مهارت و قدرت هایش بر می گردد. اعتماد بنفس می تواند سبب افزایش انگیزه و پشتیبانی در رویارویی با چالش ها و اعتماد در روابط اجتماعی شود.
از تفاوت های اصلی عزت نفس و اعتماد به نفس عبارت است از:
۱. داشتن مفهوم متفاوت
مفهوم اعتماد به نفس این است که فرد در حوزه خاصی و در انجام فعالیت ویژه ای احساس توانمندی دارد در حالی که مفهوم عزت نفس یعنی احساس کلی فرد نسبت به خودش است. احساس رضایتمندی و ارزشمندی نسبت به هر آن چه که هستیم معادل عزت نفس است.
ممکن است بسیاری از افراد موفق و ثروتمند در مدیریت چندین کارخانه عالی عمل کنند ولی نسبت به نوع لباس پوشیدن خود اهمیتی نمی دهد. به عبارتی این فرد احساس توانمندی و اعتماد به نفس بالایی در مدیریت دارد ولی احتمالا خیلی در مورد خودش احساس ارزشمندی ندارد.
به این ترتیب اعتماد بنفس یعنی مهارت داشتن در حوزه ای خاص ولی عزت نفس به معنی حس ارزشمند دانستن خود است.
۲. عزت نفس کل است و اعتماد به نفس جزء
دومین تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس را با ذکر مثال بیان می کنیم. مثلا وقتی گفته می شود فردی هنگام صحبت کردن در جمع اعتماد به نفس خوبی دارد لزوما نمی تواند در بین افرادی که از نظر مهارت از او بالاتر هستند خیلی با اعتماد بنفس صحبت کند.
یا اگر فردی خیلی خوب و با اعتماد به نفس درباره تمیزی صحبت می کند هیچ ضمانتی نیست که خودش پوست میوه را از پنجره ماشین بیرون پرت نکند. در حقیقت من می توانم با اعتماد بنفس خوبی رانندگی کنم ولی هیچ تضمینی نیست در ساعت سه صبح در حالی که چراغ راهنما قرمز است آن را رد نکنم.
بنابراین متوجه می شوید که عزت نفس یک کل بوده نه جزء. افراد بزرگسالی هستند که در کودکی والدین آن ها را شدیدا تحقیر و کنترل نموده و با سرکوب نمودن حس ارزشمندی او سبب ایجاد حس ناتوانی و نادیده گرفتن شده اند. بنابراین این افراد در همه فعالیت های شغلی و شخصی خود دوست دارند موفق شده تا دیگران آن ها را ببینند.
۳. عزت نفس پایه و اساس است و اعتماد بنفس ظاهر
تفاوت دیگر عزت نفس و اعتماد به نفس را این طور تشریح می کنیم. اگر وجود انسان را شبیه ساختمانی در نظر بگیرید عزت نفس مستحکم ترین بخش این بنا بوده و اعتماد به نفس یک نما و ظاهر زیبا برای این ساختمان. حتما افرادی را مشاهده کرده که شکل ظاهری و مدرک را زیبا ساخته ولی از درون فردی کاملا غمگین و افسرده هستند.
شایان ذکر است بیشتر افراد به جای تقویت ریشه و پایه به فکر عوض کردن ظاهر هستند. افرادی که به جای تقویت عزت نفس برای تقویت اعتماد به نفس هزینه می کنند دقیقا شبیه افرادی هستند که خانه ای زیبا روی آب ساخته اند. با تقویت عزت نفس به معنی واقعی کلمه از شما یک کوه ساخته خواهد شد.
سخن پایانی
به طور کلی اعتماد به نفس دو مفهوم مرتبط به هم می باشند و تاثیرات قابل توجهی بر یکدیگر می گذارند. عزت نفس قوی می تواند سبب تقویت اعتماد به نفس شده و اعتماد بنفس قوی هم می تواند عزت نفس را تقویت نماید.
هنگامی که فردی عزت نفس قوی داشته باشد و برای خودش احترام قائل شود، اعتماد به نفس او بیشتر می شود. به بیان دیگر ارتباط مثبتی بین این دو مفهوم هست. با داشتن اعتماد بنفس به توانایی ها و استعدادهای خود باور داشته و این باور این اطمینان را ایجاد که با چالش های زندگی منطقی تر برخورد کنید و موقعیت های بزرگ و خوبی برای خود بسازید.
بنابراین اعتماد بنفس را می توان یکی از عناصر سازنده عزت نفس دانست. از این رو می توان گفت عزت نفس و اعتماد بنفس مکمل یکدیگر هستند و تقویت هر یک از این دو موجب تقویت دیگری خواهد شد.
منبع : آرگا
