دسته ها
سه شنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۴

روش های توانبخشی بیماران ام اس

  • زهرا شفیعی
  • ۲۱ خرداد ۱۴۰۳
  • ۰

توانبخشی ام اس با روش هایی همچون کاردرمانی از جمله اقدامات لازم برای کمک به کاهش مشکلات جسمی و حرکتی به شمار می آید که به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک می کند.

بیماری ام اس یا همان اسکلروزیس اشکالی است که پس از حمله به نورون های عصبی پیش آمده و تحرکات بدنی را دچار ضعف می کند اما برای توانبخشی بیماران ام اس چه راهکار هایی پیشنهاد می شود؟ با شیوع بیماری ام اس، مسیر بهبودی آن کمی سخت پیش می رود و نیاز به توانبخشی و فیزیوتراپی دارد. متخصصین توانبخشی و فیزیوتراپ برای بهبود عملکرد بیماران،  وسایل کمک حرکتی ای چون عصا و واکر را توصیه می کنند تا با به کارگیری از آن ها نقش موثری در کاهش اشکالات ایفا شود به فرض مثال از تمرینات تعادلی نیز می توان برای بهبود مشکل ایستایی بیماران کمک گرفت.

تمرینات توانبخشی برای افراد مبتلا شده به بیماری ام اس کدام اند؟ از جمله تمریناتی که در بهبود نشانه های ضعیف شده بیماری اسکلروزیس نقش دارند می توان به بازیابی توانمندی های حرکتی، کار درمانی، فیزیوتراپی و … اشاره کرد تا تمامی سفتی ها، خستگی ها، اختلال تعادلی، عدم هماهنگی عضلات، عدم هماهنگی اندام ها از بین بروند.

بیماری ام اس چیست و چه نشانه هایی دارد؟

نشانه های بیماری ام اس چگونه ظاهر می شوند؟

  1. سختی در راه رفتن
  2. مشکلات تعادلی و ایستادن
  3. سفتی و گرفتگی پاها و بازو ها
  4. خسنگی های شدید و مزمن
  5. اشکالات مثانه و یا روده چون: تکرار ادرار و نشت ادرار
  6. درگیری های جنسی چون: بی حس شدگی، خشکی، کاهش یافتن میل جنسی، دیر رسیدن به ارگاسم
  7. مشکلات حافظه و تفکر
  8. احساس درد های ناخوشآیند
  9. اشکالات خلق و خویی چون: افسردگی، ناراحتی و بی تفاوتی
  10. اشکالات بینایی چون: وجود اشکال در کنترل کردن چشم ها، دو بینی و تار شدگی نگاه
  11. سرگیجه
  12. اختلالات گفتاری
  13. بلع

تشخیص بیماری ام اس چگونه است؟

پزشکان متخصص به کمک ۳ راهکار درمانی می توانند بیماری ام اس را شناسایی کنند از جمله:

  1. مشاهدات بالینی یا همان ام آر آی که آسیب دیدن سیستم عصبی مرکزی را شناسایی می کند چون: نشانه های آسیب زننده به بازو ها و پاها، تضعیف نحرکات بینایی، گفتاری و ..
  2. مشاهدات بالینی یا همان ام آر آی که خبر از آسیب دیدن مغز، نخاع و عصب بینایی می دهد.
  3. مشاهدات بالینی یا همان ام آر آی که احتمال ابتلا به نشانه های شبیه به سکته مغزی، تومور و دیگر بیماری های عصبی را رد می کند.

در کار درمانی و توانبخشی بیماران ام اس از چه روش هایی می توان کمک گرفت؟

از جمله خدمات کمک کننده توانبخشی بیماری ام اس:

  1. فیزیوتراپی
  2. کار درمانی
  3. گفتار درمانی
  4. روان درمانی

بهتر است بدانید که در توانبخشی ام اس اولین قدم بدست آوردن اطلاعات از توانایی های شخص بیماری است که پزشک کاملا او را ارزیابی کرده و از لحاظ خانوادگی، شغلی و فضای اطراف او آشناییت دارد.

حال بررسی توانبخشی ام اس:

  1. بررسی تحمل و خستگی بیمار
  2. بررسی خواب بیمار
  3. بررسی مهارت های شناختی بیمار
  4. بررسی مشارکت های اجتماعی بیمار
  5. بررسی حرفه ای و شغلی بیمار
  6. بررسی انجام گیری های لازم از فعالیت های خود مراقبتی بیمار
  7. بررسی محیط زندگی شخصی بیمار

کاردرمان ها نیاز به دانش، از چه تمریناتی دارند؟

  1. دانش از تمرینات حرکتی برای افزایش ROM
  2. دانش از تمامی تمرینات کششی و انعطاف پذیری
  3. دانش کامل از تمرینات تقویتی برای افزایش قدرت عضلانی
  4. دانش برای جلوگیری بیمار از زمین خوردن
  5. دانش برای حفظ انرژی از جمله انرژی کانسرویشن
  6. دانش برای کنترل اضطراب و نگرانی
  7. دانش مدیریت دارو و مصرف درست
  8. دانش از مهارت های زندگی روزمره
  9. دانش از فعالیت های ADL و IADL
  10. دانش از افزایش ارتباطات اجتماعی برای بازگشت به جامعه
  11. دانش برای بهبود توانبخشی شغلی و پیدا کردن آن متناسب با سطح توانایی هر فرد
  12. دانش کنترل زمان و انجام فعالیت های ضروری در صبح زود
  13. دانش از ارزیابی و آموزش رانندگی
  14. دانش برای آموزش استفاده از وسایل کمک کننده مورد نیاز

تاثیرات کاردرمانی بر سلامتی بیماران ام اس چگونه است؟

به تعریف می توان گفت که کاردرمانی به بازگشت و بهبود عمل اندام های حرکتی چون ایستادن، راه رفتن، برداشتن اجسام و حرکت کردن با صندلی چرخدار می پردازد. اما دو بخش اصلی آن:

  1. نقش های مفید کاردرمانی؛ انرژی کانسرویشن، اصلاحات محیطی، تمرینات لازم برای کاهش اسپاسیته، تقویت و بهبود قدرت تحرکی در عضله ها و تومور
  2. برای حل اشکال اسپاسیته، تکرار تمرینات کششی ۶۰ ثانیه ای توصیه می شود. ( هر چه عضله حجیم تر، مدت زمان کششی طولانی تر )
  3. شروع تمرینات کاردرمانی آرام و تدریجی، در ادامه تکرار تمرینات با شدت بیشتر
  4. حفظ تحرک و افزایش فعالیت های روزمره فرد بیمار به کمک عصا، کفش های طبی و …

بررسی اهداف کاردرمانی:

  1. فعالیت های فردی یا گروهی
  2. بررسی کیفیت کاری بیمار در محیطی کار، زندگی برای تعیین تجهیزات و ایجاد تغییرات لازم
  3. درمان دستی چون برنامه های ورزشی و آتل بندی
  4. بهبود نشانه های اضطراب و رفتاری
  5. بهبود اشکالات حرکتی، تعادلی و ضعف
  6. بهبود ریتم طبیعی زندگی
  7. بهبود توانایی های شناختی، اشکالات زبانی و بلع

نقش گفتار درمانی برای بازگشت توانبخشی بیماران ام اس چگونه است؟

منظور از گفتار درمانی بهبود مشکلات گفتاری و بلع افراد بیمار می باشد. مشکلاتی که به علت آسیب رسانی به سیستم عصبی مرکزی شکل گرفته و تمام ارتباطات زندگی آن ها را تحت تاثیر قرار داده است چرا که فرد توانایی های حرکتی خود را با شیوع بیشتر بیماری از دست می دهد.
پس اگر گفتار درمانی برای این افراد صورت بگیرد، ارتباط های کلامی افراد با دیگران آسان تر پیش می رود و او به توانایی بلع خود دست پیدا می کند چرا که بازگشت عملکرد بلع برای افزایش سلامتی و پیشگیری از خطر آسپیراسون ضروری است.
گفتار درمانی روشی برای توانبخشی بیماران ام اس

کمک های مفید تکنیک گفتار درمانی برای سلامت بیماران ام اس:

  1. آموزش چگونگی ارتباط گیری افراد مبتلا به اختلال گفتاری با دیگر افراد
  2. استفاده از وسایل های کمک ارتباطی
  3. درمان در مرکز توانبخشی و یا در منزل

آب درمانی چگونه به کاهش آسیب های ام اس کمک می کند؟

 این روز ها آب درمانی به بهبود فعالیت های تحرکی بیماران مبتلا به ام اس کمک می کند. چرا که با شناور شدن به روی آب دیگر راه رفتن سخت نیست و مقاومت کمتری برای انجام حرکات ورزشی از سوی بیمار صورت می گیرد.
پس برای حفظ دمای معمولی بدن در زمان ورزش، دمای استخر را در نظر بگیرید که متعادل باشد آنگاه به انجام تمرینات ورزشی خود بپردازید.

تای چی و یوگا روش مناسبی برای بهبود بیماری ام اس است؟

بله دو ورزش تای چی و یوگا راهکار ویژه ای برای درمان بیماری ام اس می باشند به صورتی که ورزش تاچی را می توان با حرکات و شدت ملایم به حالت نشسته یا ایستاده انجام داد و تنفس عمیق چک می شود.
در ورزش یوگا نیز به تمرین های تنفسی، تقویتی، انعطاف پذیری و مدیتیشن پرداخته می شود.
برای این منظور متخصص فیزیوتراپ کاملا آموزش دیده تا تمرینات را مناسب با نیاز و اهداف هر بیمار تجویز کند.

بهتر است تمام افراد بزرگسال حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش متوسط و ساده ای را در طول هفته انجام دهند اما شاید با خود خیال کنید ۱۵۰ دقیقه !!! این خیلی زیاد است اما شما می توانید برای سهولت کار، ورزش را در ۵ روز نیم ساعته انجام دهید.

متخصص اعصاب روانشناسی برای بهبود نشانه های ام اس چه می کند؟

این پزشک برای بهبود بیماری ام اس در افراد موارد زیر را انجام می دهد، از جمله:

  1. بررسی با دقت بیمار از لحاظ عملکرد او، شناخت، رفتار و حالات هیجانی
  2. ارائه توصیه، مشاوره، آموزش و نظارت بر دیگر اعضای خانواده، متخصصین و پرستاران او

بهبود بیماری ام اس به کمک آرتز های ویژه چگونه است؟

جالب است بدانید که این آرتز ها برای هر بیمار، سفارشی طراحی و ساخته می شوند تا معجزه ای برای بهبود بیماری ام اس به شمار آیند. حال کاربرد های آرتز برای بهبود بیماران ام اس:

  1. کمک به افتادگی پا، جلوگیری از افتادگی پا و راه رفتن
  2. بهبود کفی کفش برای هم ترازی، قدم برداشتن و انتقال احساس خوب
  3. تغییر دادان کفش برای هم ترازی و بهبود توانایی حرکتی ( از لحاظ اختلاف قد داشتن طول دو پا )

روش های درمانی متنوعی که می توان در منزل انجام داد؟

جدای از فیزیوتراپی در منزل می توان روش های دیگری برای درمان بیماری ام اس امتحان کرد که نتایجی چشمگیری را ایجاد کند. دارو درمانی از جمله روش هایی است که عموما از طریق تزریق ویتامین D به بهبودی بیماری اسکلروزیس کمک می کند. چرا تزریق ویتامین D؟ کمبود ویتامین D موجب تضعیف بدن شده در نتیجه برای جبران، این ویتامین را تزریق می کنند.

فشار های روانی و بیماری های روحی که بیماری ام اس در بدن ایجاد می کند با مشاوره فردی بهبودی کامل را نتیجه می دهد. اگر فردی روحیه خود را به علت ابتلا به بیماری از دست داده می تواند با مراجعه به روانشناس درد های روحی و استرس های پیش آمده خود را کاهش دهد و آرام به زندگی بازگردد.

برای تقویت عضلات حرکتی در فرد مبتلا به ام اس می توان ورزش های سبک انجام داد برای همین منظور است که بسیاری از پزشکان پیاده روی آهسته در طبیعت و یا داخل آب را به آن ها پیشنهاد می کنند.

یکی از روش های درمانی ام اس در منزل، شرکت در کلاس های دوره ای و مدیتیشن یا یوگا است که برای کاهش درد های عضله ای توصیه می شود.

طب سنتی توصیه به تغییر رژیم غذایی برای افراد مبتلا به ام اس می کند چرا که تغذیه از غذا های سالم به بهبود نتایج منفی این بیماری منجر می شود

مزیت های فیزیوتراپی بیماری ام اس در منزل چگونه اند؟

  1. در استقلال و توانایی بیمار ام اس کمک می کند.
  2. با خدمات آموزشی از ادامه وار شدن بیماری جلوگیری می کند.
  3. برای جلوگیری از آسیب شدید وضعیت بیماری، تمرینات لازم ارائه می شود.
  4. به کمک ماساژ درمانی گردش خون در عضلات افزایش می یابد.
  5. از اشکال خسته شدن سریع جسم بیمار پیشگیری دارد.

فیزیوتراپی روشی برای توانبخشی بیماران ام اس

همانطور که تعریف شد، کاردرمانی از ارکان مهم برنامه هدفمند توانبخشی بیماران ام اس است که برای بازگشت توانایی های جسمی، افزایش قدرت عضله ها و کاهش اشکالات حرکتی انجام می شود. کاردرمانی به بیماران کمک می کند تا با مشکلات ساده تری به زندگی روزمره خود ادامه دهند به گونه ای عادتی برای زندگی آن ها شود و دامنه حرکتی، توانمندی های حرکتی و اشکالات تعادلی آن ها رشد داشته باشد. پس برای بهبود کیفیت زندگی بیماران اسکلروزیس، گزینه کاردرمانی را انتخاب نمایید تا در مدیریت نشانه ها نقش موثری ایفا کنند. چرا که اگر برای درمان دیر اقدام صورت گیرد مشکلات بینایی و تاری دید هم به گزینه های عوارضی گفته شده اضافه می شوند و در نتیجه برای درمان باید روش های سخت تری را انتخاب نمود و کار دیگر با مشاوره درمانی نتیجه مثبت به دنبال ندارد. آیا باز هم به نظر شما پیگیری در زمان درست بهتر است یا درمان در سخت ترین لحظه؟

بسیار از همراهی شما منشکریم و در پایان مقاله توانبخشی بیماران ام اس توصیه می کنیم تا با اشاره به لینک های قرار داده شده چون : فیزیوتراپی برای درمان پارکینسون، عملکرد دستگاه فیزیوتراپی و فیزیوتراپی در منزل مقالات پیشین مجله آرگا را مطالعه نمایید و اینگونه به دانش خود بیافزایید.

منبع : آرگا

مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *