کیست پروستات یک بیماری نادر پروستات است که معمولا بدون هیچ علامتی خود را نشان می دهد. با این حال چگونگی مدیریت این عارضه و نحوه درمان آن هنوز شناسایی نشده است. کیست های بافت پروستات در میان مردان شیوع بسیاری دارد و معمولا به شکل کاملا تصادفی در طول سونوگرافی تشخیص داده می شوند. با این وجود گاهی اوقات با بروز نشانه های مرتبط با دستگاه ادراری تحتانی، بروز اختلالات نئوپلاستیک و ناباروری شناسایی می گردد. در این مقاله ضمن آشنایی با انواع کیست پروستات، به علائم، روش های تشخیص و درمان این عارضه اشاره خواهیم کرد.
آشنایی با انواع کیست پروستات
در حالت کلی کیست های پروستات به ۶ دسته کلی تقسیم می شوند:
- تومورها
- کیست های مجرای انزال
- کیست های داخلی جدا شده
- کیست های هموراژیک پیچیده یا عفونی
- کیست های ثانویه بیماری انگلی
- کیست های ساده یا چندگانه پارانشیم (معمولا در سرطان، پارانشیم همان یاخته های جهش یافته از یک ریشه و مبدأ است)
نشانه های کیست پروستات کدامند؟
همان طور که اشاره کردیم، به طور معمول کیست های پروستات بدون علامت هستند و نیاز به درمان خاصی ندارند. نشانه های این عارضه معمولا با برش از طریق مجرای ادرار، آسپیراسیون ترانس کتال و از بین بردن سقف قابل کنترل و درمان است. پیشتر تصور می شد که کیست پروستات، کیست مجرای مولر است که از طریق سرکوب مجری انزالی به ناباروری در مردان منجر می گردد. اما تحقیقات اخیر ثابت کرده است که تمام ضایعات کیستیک در خط میانی پروستات قرار دارند و منشأ آن ها همان باقی مانده مجرای مولر است.
در بسیاری موارد کیست پروستات بسیار ساده است. این کیست در خط میانی پروستات، بسته به این که به مجرای ادرار راه دارد یا خیر، به عنوان کیست اوتریکولار پروستات شناخته می شود. جالب است بدانید که تنها ۵ درصد از کیست های پروستاتیک به ایجاد علائم منجر می شوند. این نشانه ها معمولا ناباروری، سندروم مشابه پروستاتیت درد لگن، اختلال در تخلیه، درد در ناحیه بین مقعد و اندام تناسلی، انزال دردناک و هماتوسپرمی (وجود خون در مایع منی) را شامل می شوند. یکی از مهم ترین و جدی ترین پیامدهای ناشی از سرکوب ضایعه کیستیک، ناباروری مردان است. به صورت کلی تجزیه و تحلیل مایع منی این بیماران، کاهش تعداد اسپرم در مایع منی، کاهش میزان فروکتوز منی، کاهش حجم مایع منی و سطح pH پایین و حتی آزواسپرمی (میزان اسپرم صفر در مایع منی) را نشان داه است.
کیست پروستات چگونه تشخیص داده می شود؟
به صورت کلی آزمایشات لازم برای افراد مبتلا به کیست خط میانی پروستات، ام آر آی از لگن، TRUSG و تحلیل ادرار را شامل می شود. درمان کیست پروستات شامل آندوسکوپی مجرای ادراری، تخلیه با TRUSG و در موارد حاد جراحی است. درمان کیست با آندوسکوپی معمولا از طریق برش کیست با تیغه آندوسکوپی و یا برداشتن کیست از طریق مجرای ادراری انجام می شود.
راه های درمان کیست پروستات
درمان کیست پروستات موضوعی بحث برانگیز است. بسیاری از محققان بر این باور هستند که درمان باید بر روی بیماران نابارور و یا علامت دار صورت گیرد. چرا که نزدیک به ۶۰ درصد افراد مبتلا به این عارضه، هیچ گونه علائم مرتبط با کیست و یا اختلال در باروری را تجربه نکرده اند. در بیمارانی که علائم اورولوژیکی دارند، تشخیص کیست های خط میانی پروستات به یک معاینه متمرکز نیاز دارد. این کیست ها یا یک تغییر طبیعی کیست هستند که به درمان خاصی نیاز ندارند و یا علت اصلی یک بیماری هستند که عوارض جدی و خطرناکی دارند.
در افراد مبتلا به کیست خط میانی انتظار می رود که از فناوری لیزر هولمیوم استفاده شود تا سنگ های مجاری ادراری شکسته شود. علاوه بر این استفاده از لیزر YAG یک روش درمانی کاملا استاندارد برای درمان کیست علامت دار است. البته کیست پروستات علامت داری که با نشانه های انسداد دستگاه ادراری تحتانی ظاهر شود، در مردان به ندرت بروز پیدا می کند. در حقیقت این قبیل کیست ها بیشتر خروجی مثانه را درگیر می کنند.
لازم به ذکر است که برخی کیست ها بعد از عفونی شدن علامت دار می شوند و امکان دارد که به محلی برای ایجاد عفونت مزمن یا عود کننده دستگاه ادراری تبدیل شوند. در بسیاری موارد برقراری ارتباط مستقیم میان وجود کیست و علائم بالینی بیمار کار نسبتا ساده ای است. اگرچه تشخیص کیست پروستات خط میانی را می توان با استفاده از نمونه برداری از پروستات به طور نسبتا قطعی انجام داد، اما پیامدهای عملکردی کیست پروستات خط میانی را نمی توان تنها به وسیله نمونه برداری تعیین کرد. معمولا در بیماران مبتلا به علائم اورولوژیک، تشخیص کیست خط میانی به یک معاینه متمرکز نیاز دارد تا مشخص شود کیست ها یک نوع طبیعی هستند یا منجر به ظهور علائم می شوند.
امیدواریم مطالب این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات علائم سرطان پروستات، درمان پروستات و درمان بزرگی پروستات را نیز مطالعه فرمایید.
منبع : آرگا