در بسیاری از کشورها از سیستم گرمایش از کف به عنوان راهی برای جلوگیری از هدر رفت مصرف انرژی استفاده می کنند. این سیستم در مقایسه با بسیاری از تجهیزات، نزدیک به ۲۵ تا ۳۰ درصد در مصرف انرژی صرفه جویی می کند و می تواند تا ارتفاع دو متری از سطح زمین را گرم کند. به همین خاطر برای محیط های بزرگ بسیار مقرون به صرفه است. سقف های بلند در کارخانه ها و سیلوها به این دلیل که هوای گرم سبک بوده، گرما به طرف بالا انتقال یافته و هوای سرد پایین می ماند.
خوشبختانه سیستم گرمایش از کف تا حد زیادی این مشکلات را برطرف کرده است. چرا که گرما از کف وارد شده و تا ارتفاع دو متر بالاتر از کف را نیز گرم می کند. به همین خاطر نیازی به استفاده از تجهیزات بیشتر مانند پکیج و شوفاژ برای گرم کردن محیط نخواهد بود. هم چنین علاوه بر صرفه جویی در زمان اجرای سیستم گرمایش از کف، پیاده سازی و نگهداری از این سیستم در مقایسه با روش های دیگر هزینه کمتری دارد. در ادامه مطلب به مزایا، معایب و عملکرد سیستم گرمایش از کف اشاره خواهیم کرد.
سیستم گرمایش از کف چیست؟
سیستم گرمایش از کف روشی فوق العاده برای گرم کردن محیط ساختمان است که عملکرد آن با دیگر روش ها تفاوت دارد. در این روش یک سیستم گرمایشی در کف ساختمان به کار برده می شود. به همین خاطر قدم زدن در ساختمانی که مجهز به این سیستم گرمایشی است، حسی کاملا متفاوت در مقایسه با دیگر سیستم های گرمایشی نظیر هواساز و رادیاتور دارد. این سیستم نخستین بار به وسیله رومیان باستان اختراع شد. رومیان با کار گذاشتن کانال هایی در کف حمام و زیر زمین، محیط خانه خود را گرم می کردند. به تدریج استفاده از این روش در ژاپن و کره متداول شد و سپس به شکل امروزی خود در آمد.
در سال ۱۳۸۰ نخستین سیستم گرمایشی در ساختمانی های مسکونی در ایران مورد استفاده قرار گرفت. البته پیش تر از این سیستم در ورزشگاه آزادی استفاده شده بود. اجرای سیستم گرمایش از کف در استادیوم آزادی به منظور جلوگیری از یخ زدن چمن ورزشگاه مورد استفاده قرار گرفت. در شیوه نوین سیستم گرمایش از کف برای ایجاد گرما از لوله پنج لایه نیوپایپ در زیر کف استفاده می شود. این لوله ها آب گرم را از داخل عبور داده و باعث ایجاد گرما در محیط ساختمان می شوند. از آن جایی که این لوله ها در کف همه قسمت های ساختمان به کار گرفته می شوند، به همین خاطر همه فضای ساختمان به یک اندازه و به طور یکنواخت گرم می شود.
به صورت کلی آب گرم در سیستم گرمایش از کف آبی، به وسیله پکیج و یا موتورخانه تأمین می گردد. در روش دیگر به جای لوله، از المنت هایی در کف زمین استفاده می کنند که توسط نیروی برق داغ شده و گرمای ساختمان را تأمین می کنند. از آن جایی که همیشه حرارت از سمت پایین به طرف بالا در حرکت است، هنگامی که لوله های کف زمین گرم می شوند، این گرما به طرف بالا رفته و کل محیط ساختمان را به طور یکنواخت گرم می کند.
آشنایی با انواع سیستم گرمایش از کف
انواع سیستم گرمایش از کف به شرح زیر است:
سیستم گرمایش از کف آبی
در این نوع سیستم گرمایشی با قرار دادن لوله های آب در کف زمین، سیستم راه اندازی می شود. جنس لوله های مورد استفاده در این سیستم پی وی سی و مس بوده و عبور جریان آب داغ از درون این لوله ها باعث گرم شدن ساختمان می شود. نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که برای گرم شدن آبی که در لوله ها جریان دارد، به رادیاتور و پکیج نیاز است. مسئله دیگر این که استفاده از این سیستم به هزینه و زمان زیادی نیاز دارد. به علاوه این روش باید در نهایت دقت و به صورت حرفه ای انجام شود؛ در غیر این صورت با کوچک ترین مشکلی لوله ها دچار نشتی خواهند شد.
از آن جایی که این سیستم زیر کفپوش ها تعبیه شده و روی آن ها به وسیله سیمان پوشیده می شود، در صورت به وجود آمدن هر گونه مشکلی، باید کل کف خراب شود. با این حال مصرف انرژی در این سیستم پایین بوده و به همین خاطر بسیار مقرون به صرفه است. هم چنین در صورتی که درست و اصولی نصب شود، تا سال ها بدون هیچ کونه مشکلی کار خواهد کرد.
سیستم گرمایش از کف الکتریکی
همان طور که از نام این سیستم مشخص است، با استفاده از نیروی الکتریکی گرمای ساختمان را تأمین می کند. به همین خاطر در سیستم گرمایش از کف الکتریکی المنت هایی با مقاومت الکتریکی بالا روی سطح زمین تعبیه خواهد شد و داغ شدن این المنت ها فضای ساختمان را گرم می کند. یکی از مهم ترین مزایای سیستم گرمایش از کف الکتریکی، نصب سریع و آسان این سیستم است.
این سیستم به پکیج و لوله کشی خاصی نیاز ندارد و از آن جایی که با برق کار می کند، احتمال نشتی در آن وجود ندارد. با این حال خالی از عیب نیست. از آن جایی که این سیستم از نیروی برق برای گرم کردن خانه استفاده می کند، هزینه برق مصرفی آن خیلی بالا است. به همین خاطر در کشور ایران که هزینه برق در مقایسه با آب و گاز بیشتر است، به هیچ عنوان مقرون به صرفه نیست. سیستم گرمایش از کف الکتریکی از طریق قرارگیری المنت و اتصال آن به جریان برق انجام می شود.
نقشه کشی گرمایش از کف و چیدمان لوله ها به چه صورت است؟
طراحی نقشه در نصب سیستم گرمایش از کف یکی از مهم ترین مراحل تهیه یک سیستم کارآمد است. اگر نقشه این کار درست و اصولی نباشد، کارایی گرمایش از کف پایین آمده و تعادل دما به درستی اتفاق نمی افتد. نقشه گرمایش از کف و چیدمان لوله به روش های زیر انجام می شود:
طرح مارپیچ
این طرح برای اتاق هایی مناسب است که دارای یک دیوار سرد یا پنجره و یا قسمت هایی کم عرض مانند راهرو هستند. آب گرم ورودی از پایین پنجره و یا دیوار سرد می گذرد. تراکم لوله ها در این قسمت بیشتر بوده و هرچه مارپیچ به مرکز نزدیک تر شود، فشردگی آن کمتر خواهد شد.
طرح دو طرفه یا L
معمولا طرح دو طرفه برای اتاق هایی که دو پنجره یا دو دیوار سرد دارند، استفاده می شود. به این صورت که ابتدا لوله ها از دیواره های سرد عبور می کنند و معمولا فشردگی در این قسمت ها بیشتر خواهد بود.
طرح سه طرفه U
این طرح برای اتاق هایی که دارای سه دیوار سرد هستند، کاربرد دارد و فشردگی آن به سمت مرکز کاهش می یابد.
طرح چهار طرفه LOOP
این نوع طراحی جزو بهترین طرح ها در نصب سیستم گرمایش از کف است و تقریبا در تمام موارد می توان از آن استفاده کرد. معمولا اتاق های مهمان و سالن ها با این روش ساخته می شوند و بیشترین میزان راندمان حرارتی را دارا هستند.
مزایای سیستم گرمایش از کف
سیستم گرمایش از کف در مقایسه با انواع سیستم های گرمایشی مزایای زیادی دارد که برخی از مهم ترین آن ها عبارتند از:
- استفاده از این سیستم گرمایشی از هدر رفت انرژی حرارتی جلوگیری خواهد کرد.
- مهم ترین مزیت این سیستم، کاهش مصرف انرژی است. هنگامی که سیستم گرمایشی در کف زمین کار گذاشته می شود، دمای همه قسمت های ساختمان به شکل یکنواخت گرم خواهد شد.
- امکان قطع و وصل کردن این سیستم گرمایشی به کمک شیرآلات متصل به آن به راحتی امکان پذیر است.
- هنگامی که از این سیستم گرمایشی برای گرمایش ساختمان استفاده می شود، پارکت کف یا سرامیک ها به هیچ عنوان خیس نشده و این سیستم از تعریق کفپوش ها جلوگیری می کند.
- با استفاده از این سیستم گرمایشی دیگر به هیچ وسیله اضافی و جداگانه برای گرم کردن خانه نیاز نخواهید داشت. این سیستم شما را از تمام وسایل گرمایشی دیگر بی نیاز خواهد کرد.
- سیستم گرمایش از کف بازدهی بیشتری نسبت به سایر روش ها دارد و گرما را به صورت یکنواخت در همه قسمت های ساختمان پخش می کند.
- سیستم گرمایش از کف به نگهداری و مراقبت خاصی نیاز ندارد و اگر به صورت درست و اصولی نصب شود، حداقل تا ۳۰ سال بدون کوچک ترین مشکلی کار خواهد کرد. این بدان معنا است که این سیستم بر خلاف دیگر سیستم های گرمایشی از تعمیرات سالانه بی نیاز است.
- از بهترین مزیت های این سیستم گرمایشی می توان به ایمنی و راحت بودن آن اشاره کرد. وجود بخاری، شوفاژ و شومینه در خانه با خطرات زیادی همراه است و لمس این لوازم به صورت مستقیم باعث ایجاد سوختگی و مشکلاتی از این قبیل می شود. اما با نصب سیستم گرمایش از کف دیگر نگران مشکلات امنیتی نخواهید بود.
- این سیستم همانند دیگر روش های گرمایشی باعث خشک شدن هوا نمی شود. به همین خاطر بعد از نصب این سیستم، هوای مطبوع و مناسب در تمام فضای خانه تجربه خواهد شد.
معایب سیستم گرمایش از کف
از شایع ترین معایب سیستم گرمایش از کف می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بعد از استفاده از این سیستم، امکان تغییر در ظاهر کفپوش های خانه وجود نخواهد داشت که همین موضوع مشکلات زیادی را برای بعضی افراد به وجود می آورد. تنها می توان تغییرات جزئی در کفپوش ها ایجاد کرد که همان نیز باید در نهایت دقت و ظرافت انجام شود.
- بزرگ ترین عیب این سیستم گرمایشی، مدت زمانی است که این سیستم برای ایجاد گرما نیاز دارد. در حالت کلی این سیستم برای شروع به کار و گرم کردن محیط به ۳۶ ساعت زمان و یا بیشتر از آن نیاز دارد. به این صورت که ابتدا سیستم با دمای ۲۰ درجه سانتی گراد روشن می شود. سپس هر ۱۲ ساعت، می توان پنج درجه گرمای سیستم گرمایشی را افزایش داد و در نهایت بعد از ۳۶ ساعت به دمای ایده آل و مورد نظر شما که همان ۳۵ درجه سانتی گراد است، خواهد رسید.
- مسئله دیگری که باید در خصوص سیستم گرمایش از کف به آن توجه داشته باشید، تنظیم مناسب دما است. هنگامی که دمای این سیستم گرمایشی به درستی تنظیم نشود، با راه رفتن بر روی زمین، احساس داغی تجربه می کنید که این موضوع در شرایط عادی اتفاق نمی افتد.
- از دیگر اشکالات این سیستم گرمایشی می توان به مرحله کف سازی پیش از اجرای سیستم اشاره کرد. برای این منظور باید روی لوله های برق، آب و گاز را به کمک ملات سیمان هموار کنید و سپس سیستم گرمایش از کف را بر روی آن اجرا نمایید. بعد از اجرای این سیستم بر روی آن سیمان قرار می گیرد و در نهایت کفپوش ها روی این بخش گذاشته می شوند.
- استفاده از این سیستم گرمایشی برای مناطق سرد به هیچ عنوان توصیه نمی شود. به همین خاطر علاوه بر این سیستم، لازم است از وسایلی نظیر بخاری یا شومینه نیز برای گرم کردن خانه استفاده شود.
عملکرد سیستم گرمایش از کف چگونه است؟
پروسه تأمین گرما به وسیله این سیستم گرمایشی به این صورت است که قسمتی از گرما از طریق تابش به محیط خانه منتقل شده و قسمت دیگر به واسطه رسانش به هوا منتقل می شود. در این سیستم ابتدا کف و بعد از آن قسمت های بالاتر ساختمان گرم می شود. هم چنین نصب و راه اندازی این سیستم در مناطقی که آب و هوای سردی دارد، راه حلی مناسب جهت تأمین گرمایش است. عملکرد سیستم گرمایش از کف به این صورت است که اگر هوای بیرون از ساختمان سردتر از هوای داخل باشد، خانه گرمای خود را از دست داده و در همان زمان ترموستات سیستم گرمایش از کف فعال می شود. بویلر در موتورخانه قرار دارد و دمای آب را تا میزان مشخصی افزایش داده و باعث گرم شدن آن می شود. این آب به وسیله پمپ به لوله های تعبیه شده در کف ساختمان هدایت می شوند و گرمای خود را در فضا منتشر می کنند.
امیدواریم مطالب این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات تغییر سیستم گرمایشی منازل، راهنمای خرید بخاری و راهنمای خرید شوفاژ برقی را نیز مطالعه نمایید.
منبع : آرگا