در حال حاضر با وجود انواع تست شنوایی می توان نسبت به درمان به موقع انواع مشکلات شنوایی از جمله افت شنوایی، وزوز گوش و … اقدام کرد. تست شنوایی سنجی توسط متخصص شنوایی شناسی صورت می گیرد و قدرت شنوایی را مورد بررسی قرار می دهد.
معرفی انواع تست شنوایی
شنوایی سنجی نوعی تست بررسی قدرت شنوایی افراد می باشد. مراحل اجرای این تست شامل آزمایشات انتقال مکانیکی صدا(عملکرد گوش میانی)، انتقال صدای عصبی (عملکرد بخش حلزونی) و قدرت تشخیص گفتار(پردازش مرکزی) است. دستگاه شنوایی سنجی متشکل از بخش های مختلفی است که میزان شنوایی بیمار را اندازه گیری می کند.
این دستگاه از یک تولید کننده صدای خالص، یک ویبراتور استخوانی برای سنجش عملکرد حلزون، یک کاهنده به منظور تست بلندی های مختلف، یک میکروفون برای تست گفتار و یک گوشی به منظور تست هدایت هوا تشکیل شده است. انجام تست شنوایی توسط متخصص شنوایی شناسی صورت می گیرد.
متخصصان شنوایی شناس از روش های تست شنوایی سنجی متعددی برای تشخیص انواع اختلالات شنوایی و تعادلی بهره می گیرند. تست های شنوایی انواع و کارایی مختلفی دارند. علائم فرد بیمار تعیین کننده نوع تست شنوایی سنجی است. در ادامه مطلب تعدادی از انواع تست شنوایی برای تمام سنین از نوزادی تا بزرگسالی معرفی می شود.
۱. شنوایی سنجی تقویت بینایی (VRA)
VRA یا شنوایی سنجی تقویتی بینایی آزمایشی است که به متخصص شنوایی اجازه داده تا شنوایی نوزادان و کودکان نوپا را که برای آزمایشات طبیعی خیلی کوچک هستند، ارزیابی نماید. VRA به شرطی سازی رفتاری برای آموزش کودکان بسیار کم سن و سال جهت پاسخگویی به صداها متکی می باشد. این تست برای کودکان ۶ ماهه تا حدود ۲ تا ۳ ساله طراحی شده است.
VRA از دستگاهی به اسم شنوایی سنج جهت آزمایش سطح آستانه شنوایی کودک کمک می گیرد. شنوایی سنج های استاندارد با صدای خالص از هدفون و دکمه بازخورد استفاده می کنند، به این ترتیب برای کودکان خردسال کارایی ندارند. هدفون این دستگاه را معمولا با نوک فوم یا بلندگوهای میدان صوتی جایگزین می‌کنند.
در ضمن تقویت کننده های بینایی همچون انیمیشن های ویدیویی یا اسباب‌بازی های نورانی به صورت ۹۰ درجه در هر سمت بیمار قرار می گیرند تا کودک را آموزش دهند که به سوی صدا نگاه کند.
شنوایی شناس می تواند از تست VRA برای اندازه گیری حساسیت شنوایی کودک استفاده کند. آستانه شنوایی معمولا روی نموداری به نام ادیوگرام رسم می شود و این نمودار کمک می کند تا درجه و نوع کم شنوایی کودک در صورت وجود، تعیین شود.
۲. تست رفلکس آکوستیک (ART)
تست رفلکس آکوستیک نیز از انواع تست شنوایی سنجی می باشد. همچنین به عنوان رفلکس حلزون شنوایی، رفلکس شنوایی گوش میانی یا رفکلس گوش داخلی نیز مطرح است. یک انقباض غیرارادی ماهیچه که در گوش میانی در پاسخ به محرک های صدای بلند یا هنگامی که فرد شروع به داد زدن می کند، روی می دهد.
وقتی با یک محرک صوتی شدید مواجه شوید، عضله استاپدیوس گوش منقبض شده و انقباض این عضله سبب خم شدن بخش قدامی استخوانچه رکابی می شود و زنجیره استخوانی را سفت می نماید. به همه این اتفاقات رفلکس اکوستیک گفته می شود.
رفلکس اکوستیک سبب افزایش مقاومت در انتقال صدا به گوش داخلی خواهد شد. اندازه این رفلکس توسط پروب‌های درون کانال گوش اندازه‌گیری می شود. تست رفلکس اکوستیک انقباض عضله استاپدیوس در طول تحریک مداوم (معمولا حدود ۱۰ ثانیه) را مورد بررسی قرار می دهد تا مشخص شود این عضله حفظ شده، یا ضعیف می شود. این تست به طور معمول در فرکانس های ۵۰۰ هرتز و ۱۰۰۰ هرتز صورت می گیرد.
آستانه رفلکس آکوستیک (ART) به دکتر شنوایی کمک کرده تا با آزمایش رفلکس طبیعی گوش به منظور کاهش حجم صداهای بسیار بلند، عملکرد صحیح گوش میانی را در نوزادان و کودکان بررسی کند.
۳. تست تمپانومتری
از انواع دیگر تست شنوایی سنجی، آزمایش تمپانومتری می باشد که نحوه عملکرد گوش میانی با تحریک پرده گوش (غشای تمپانی) و استخوان های رسانا را مورد بررسی قرار می دهد. این تست با ارزیابی حرکت پرده گوش به نسبت فشار هوای موجود، می تواند وجود مایعات و وجود چرک های موجود در گوش و همچنین وجود تومور یا سوراخ شدگی پرده گوش را تشخیص دهد.
۴. تست (VNG)
VNG یا ویدیونیستاگموگرافی آزمایشی از اقسایم تست شنوایی سنجی است که در آن حرکات چشم فرد ارزیابی می شود. در پی نوع خاصی از حرکت چشم به اسم نیستاگموس اختلال شنوایی بررسی می شود. نیستاگموس موقعی اتفاق می افتد که چشمان فرد به طور غیرقابل کنترلی بالا و پایین یا پهلو به پهلو حرکت می کنند. این حرکات ممکن است به طور آهسته یا سریع باشد.
وقتی که سر خود را در جهات خاصی حرکت می دهید، ممکن است برای مدت کوتاهی نیستاگموس ایجاد شود. ولی اگر در حالت نشسته یا برای مدت طولانی به نیستاگموس ابتلا داشته باشید، می تواند نشانگر اختلال گوش داخلی (دهلیزی) باشد.
در صورت وجود علائمی که می تواند به اختلال گوش داخلی اشاره کند، ممکن است به تست VNG نیاز باشد. از جمله این علائم عبارت است از:
- عدم تعادل
- سرگیجه و سبکی سر
- احساس فشار یا پری در گوش
- زنگ در گوش یا وزوز گوش
- سرگیجه
معمولا تست VNG برای تشخیص اختلالات دهلیزی از جمله نوروم آکوستیک، سرگیجه موضعی حمله ای خوش خیم ، لابیرنتیت، بیماری منیر، نوریت دهلیزی مورد استفاده قرار می گیرد.
۵. تست (ASSR)
ASSR یا پاسخ حالت پایدار شنوایی یک پتانسیل برانگیخته شنوایی می باشد که با صداهای تعدیل شده برانگیخته شده و می تواند برای پیش بینی حساسیت شنوایی در تمام سنین استفاده شود. پاسخ به خودی خود یک پتانسیل عصبی برانگیخته می باشد که از محرکی پیچیده پیروی می کندو با مدولاسیون دوره ای، یا روشن و خاموش کردن یک آهنگ، برانگیخته خواهد شد.
پاسخ عصبی یک پتانسیل مغزی بوده که از نزدیک دوره زمانی مدولاسیون را دنبال کرده و پاسخ را می توان به صورت عینی در سطوح نزدیک به آستانه رفتاری تشخیص داد. اطلاعات نشان می دهند تست شنوایی ASSR یک پیش‌بینی قابل قبول بالینی و فرکانس خاصی از آستانه های رفتاری در بیماران، بدون در نظر گرفتن سن، وضعیت موضوع، یا درجه کاهش شنوایی ارائه می دهد.
این تست برای نوزادان تازه متولد شده، غربالگری، نوزادان در بخش مراقبت های ویژه نوزادان، کودکانی که در تست های سنتی همکاری نمی کنند، افرادی که خود را به مریضی می‌زنند، بیماران غیر پاسخ دهنده و یا کما استفاده می شود.
۶. آزمایش هدایت استخوانی
یکی از آزمایشات مهم در زمینه تست شنوایی تست هدایت استخوانی یا القای استخوانی است که نمونه ای دیگر از انواع تست شنوایی با صدای خالص می باشد. میزان شنوایی گوش داخلی نسبت به صداها اندازه گیری می شود، در این تست یک وسیله هدایت کننده صدا در پشت گوش قرار گرفته که توسط استخوان موجود در این ناحیه ارتعاشات کوچکی به گوش داخلی منتقل می شود.
این نوع تست نسبت به دیگر روش های آزمایشی قبل متفاوت است و در آن از هوا جهت ارسال صداهای قابل شنیدن استفاده می شود.
۷. تست گفتاری
یکی از تست های مهم در میان سایر تست های شنوایی سنجی، تست گفتار است. در این تست آستانه پذیرش گفتار فرد که وابسته به سیستم شنوایی است مورد سنجش قرار می گیرد. تست مذکور هم در محیط آرام و هم محیط شلوغ صورت گرفته تا بتوان روش پاسخگویی و توانایی فرد نسبت به تشخیص صداها و ضمنا جداسازی صدا از بک گرداند را بررسی کرد.
۸. تست الکتروکوکلئوگرافی(ECoG)
تست الکتروکوکلئوگرافی که به عنوان تست سرگیجه و تعادل هم مطرح است. نوعی ارزیابی های عینی بوده که در تشخیص بیماری منیر و دیگر اختلالات مورد استفاده قرار می گیرد و به عنوان تست تشخیصی سرگیجه و تعادلی صورت می گیرد. تست های ECoG، پتانسیل الکتریکی تولیدی در حلزون گوش و بخشی از گوش داخلی، را در پاسخ به تحریک صوتی مورد اندازه‌گیری قرار می دهند.
۹. تست شیپور استاش (ETF)
تست شیپور استاش(ETF) نوعی ارزیابی پویا برای اطمینان از عملکرد صحیح شیپور استاش می باشد. در این تست یک پروب لاستیکی نرم در ورودی گوش شما قرار داده می شود و فشار را مورد اندازه گیری قرار می دهند. بعد از شما خواسته می شود که چند مرتبه به سختی آب دهان را قورت دهید و فشار دوم اندازه گیری می شود.
در نهایت از شما می خواهند که مانور والسالوا (بستن سوراخ های بینی و دمیدن هوا در گونه‌ها به طوری که گویی می خواهید انسداد گوش های خود را باز کنید) را انجام دهید و فشار سوم را اندازه گیری می شود. در هر مرحله نمودار فشار شیپور استاش گوش، به وسیله دستگاه رسم می شود.
۱۰. تست شنوایی سنجی(OAE)
تست شنوایی سنجی OAE که به آن تست انتشارات آکوستیک یا انتشارات صوتی اطلاق می شود. بخشی از پاسخ گوش داخلی به صدا را مورد بررسی قرار می دهد. این تست اکثرا روی نوزادان و کودکانی انجام می شود که ممکن است به علت سنشان نتوانند به تست های شنوایی رفتاری پاسخ بدهند.
۱۱. تست شنوایی سنجی(ABR)
تست شنوایی سنجی ABR می تواند برای تشخیص کم شنوایی مورد استفاده قرار گیرد و پاسخ مغز کودک را به صدا بررسی می کند. این تست در نوزادان و کودکانی صورت می گیرد که ممکن است به علت سنشان نتوانند به تست های شنوایی رفتاری پاسخ بدهند. قابل ذکر است کودک در این تست چیزی را احساس نمی کند.
این تست تنها در هنگام خواب بودن کودک انجام می شود. الکترودهای کوچک (حسگرهایی که فعالیت مغز را اندازه‌گیری می نمایند) روی پیشانی و لاله گوش یا استخوان ماستوئید کودک قرار می گیرند و گوشی روی گوش کودک قرار می گیرد. در ضمن ژل الکترود روی سر و گوش کودک استفاده تا تماس خوبی بین پوست و الکترودها ایجاد شود.
موقعی که کودک خواب است، صدا از طریق هدفون پخش شده و پاسخ مغز او به این صدا توسط الکترودها ثبت و روی کامپیوتر ضبط می گردد.
در صورت تمایل برای آشنایی با روش های تقویت شنوایی و علت کم شنوایی نوزاد روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا
