مهارت تاب آوری در افراد باعث می شود که با وجود مشکلات و استرس های محیطی باز هم بتوانند به مسیر پیشرفت زندگی خود ادامه دهند و آسیب کمتری ببینند. گاه افرادی در پیشآمد کوچکترین مشکل، احساس درماندگی دارند و آسیب های زیادی را به خود وارد می کنند، در اینگونه شرایط می توانیم تشخیص دهیم که او تاب آوری بسیار پایینی در برابر تنش های حیاتی خود دارد و باید تغییر رویه خود را به سوی افزایش تاب آوری بکشاند.
تاب آوری یک فرآیند، توانایی با پیامد مقابله موفقیت آمیز به همراه شرایط تهدید کننده است. به بیان دیگر، تاب آوری: مقابله مثبت در واکنش به شرایط ناگوار تعریف می شود. البته تنها پایداری در برابر آسیب ها و شرایط تهدید کننده نیست بلکه شرکت فعال و سازنده را در محیط پیرامونی خود مشمول می شود که می تواند خطرناک هم باشد.
بررسی انواع مولفه ها برای افزایش تاب آوری افراد
-
مولفه شناختی:
شامل افکار و نوع تفسیر فرد از یک واقعه و اتفاق است. در حقیقت نوع افکار آدمی در چگونگی واکنش نشان دادن به آن موقعیت بسیار اهمیت دارد. همواره افکار مثبت و تحلیلی باعث می شود که قبل از هر گونه سوء برداشتی از اتفاق، تحلیل و ارزیابی شرایط و نحوه مقابله درست با آن شرایط، صورت بگیرد.
-
مولفه هیجانی:
مربوط به عاطفه و روحیات احساسی آدمی می شود. مولفه هیجانی به مولفه شناختی بسیار وابسته است. در حقیقت اگر آدمی وقایع و اتفاقات را ناگوار ارزیابی کند، همزمان دچار هیجانات منفی می شود و احساسات بدتری را تجربه خواهد کرد.
-
مولفه رفتاری:
این مولفه هم به مولفه های شناختی و هیجانی کاملا وابسته می باشد. به این صورت که افکار و هیجانات منفی باعث عملکرد ضعیف فرد و افکار مثبت باعث عملکرد قوی در فرد می شود. اینگونه آسیب پذیری کمتری هم برای آدمی نتیجه خواهد بود.
افراد تاب آور چه ویژگی هایی دارند و چگونه رفتار می کنند؟
افراد تاب آور نسبت به تمامی اتفاقات زندگی متعهد و مسئولیت پذیر هستند و توانایی درگیر شدن عمیق با فعالیت ها و رویداد های زندگی را دارند. همچنین به خود برای توانایی کنترل و تاثیر گذاری بر فعالیت های زندگی با خصوصیت چالش پذیری اعتقاد کامل دارند و می دانند که در آینده به رشد و پیشرفت بسیاری خواهند رسید.
- افراد آگاهی هستند و سعی می کنند نسبت به افکار، هیجانات و رفتار های خود دانش داشته باشند و برای مدیریت درست احساسات به خوبی به شناخت رسیده باشند.
- پذیرش بالایی دارند و واقع بین هستند
- مهارت حل مسئله بالایی دارند و در هنگام بروز مشکل سعی در راه حلی درست برای بهبود آن هستند.
- خود را قربانی شرایط نمی کنند بلکه با تلاش به دنبال کنترل شرایط موجود هستند.
- ارتباطات اجتماعی محکم و گسترده ای دارند و از درخواست کمک از دیگران ترسی ندارند و می توانند متناسب با موقعیت های متفاوت از دیگران درخواست کمک داشته باشند.
راه های افزایش مهارت تاب آوری شامل چه مواردی می شود؟
- ارزش قائل شدن برای خود، مراقبت از خود و بالا بردن عزت نفس
- هدف گذاری
- آگاهی از هیجانات و دیدگاه های منفی
- تقویت مهارت های ارتباطی
- تلاشگر و مسئولیت پذیر بودن
چند تکنیک لازم برای افزایش مهارت تاب آوری در افراد جوامع
- هدفمند باشید.
- به توانایی های خود ایمان داشته باشید.
- یک شبکه اجتماعی قوی ایجاد کنید.
- تغییر را بپذیرید.
- قوی باشید.
- خوش بین باشید.
- خود را به خوبی پرورش دهید.
- مهارت های حل مسئله را توسعه دهید.
- اهداف را تعیین کنید.
- عمل کنید.
- مهارت های خود را بهبود دهید.
افراد تاب آور چه نگرشی نسبت به زندگی دارند؟
افرادی که تاب آوری کمتری دارند، شکست را کاملا به خود نسبت می دهند یا آن را به عوامل غیر کنترل همچون شانس یا تقدیر برچسب می زنند. اما افراد تاب آور با آگاهی خود می توانند چالش های پیش آمده را تغییر دهند.
افراد تاب آور مسائل را تنها سیاه سفید نمی بینند بلکه آن را ترکیبی از هر دو یعنی به شکل خاکستری به چشم مشاهده می کنند. آن ها مشکلات را نادیده نمی گیرند، بلکه بر قسمت های مثبت و قابل تغییر آن ها تمرکز می کنند.
اتفاقات ناخوش آیند، تروما و مشکلات زندگی برای افرادی که تاب آوری بیشتری دارند، بخشی جدایی ناپذیر از زندگی است.
افرادی که تاب آوری کمتری دارند، در مقابل هر حادثه ای خود را قربانی، ناچیز و ضعیف می بینند اما افراد تاب آور به خود نقش نجات یافته می دهند.
تاب آوری در زندگی به چه عواملی وابسته است؟
-
عوامل ژنتیکی:
والدین نقش قابل توجهی در ایجاد تاب آوری کودک خود دارند. همچون عزت نفس و اعتماد به نفس که بر اثر تربیت در کودکی شکل می گیرد.
-
عوامل فیزیولوژیکی:
شاید برای شما پیش آمده باشد که وقتی کم خواب یا تشنه هستید در مقابل مشکلات، آسیب پذیری بیشتری دارید. بنابراین قاعدتا خواب کافی، تغذیه مناسب، ورزش و… بسیار بر روند تاب آوری موثر است که نوعی خود مراقبتی هم شامل می شود.
-
عوامل اجتماعی:
ارتباطات موثر و مناسب می تواند تاب آوری افراد را بهبود ببخشد. افرادی که می دانند یک دایره اجتماعی قابل اعتماد و همدل در کنار خود دارند با فاجعه و تروما بهتر روبرو می شوند و تاب آوری بیشتری از خود نشان می دهند.
-
باور های ذهنی:
گزینه دیگری که می توانید روی آن بیشتر کار کنید و تاب آوری را افزایش دهید، باور های ذهنی شما است. امیدوار بمانید، باور داشته باشید که زندگی شما در جهت یک هدف ارزشمند به پیش می رود، گذشته را نمی توان تغییر داد اما آینده را می توان پیش سازی کرد.
صحبت پایانی:
افراد تاب آور می توانند به تدریج و آهسته وار دنیا را تغییر دهند. آن ها به خوبی می دانند در چه شرایطی بهتر است با اتفاقات و پیش آمد ها سازگار شوند و در چه موقعیت هایی نیاز است به مواجهه و مقابله با مشکلات بپردازند. با این حال بهبود این مهارت یعنی افزایش تاب آوری نیازمند تلاش و تمرین به صورت مداوم است. باید بدانید که نمی توان یک شبه به فردی تاب آور تبدیل شد و نیازمند زمانی طولانی است.
پیشنهاد می شود برای آگاهی بیشتر از موضوعات افزایش عزت نفس و هدفمندی افراد جاه طلب و درمان افراد درونگرا با اشاره به روی لینک های قرار داده شده، آن ها را مطالعه کنید.
منبع : آرگا