یکی از شایع ترین بیماری های قلبی نارسایی قلبی می باشد. این بیماری مانند سایر بیماری ها دارای نشانه های منحصر به خود می باشد، علائم نارسایی قلبی و تشخیص آن ها دشوار نیست، احتمال این موضوع که فرد در طول زندگی خود به بیماری نارسایی قلبی دچار شود، به طور تقریبی حدود ۲۰ درصد تخمین زده می شود. احتمال ۲۰ درصدی ابتلا به نارسایی قلبی می تواند، بیانگر این موضوع باشد که احتمالا از هر ۵ نفر یک نفر به نارسایی قلبی مبتلا می شود.
اصطلاح نارسایی قلبی به این معنی می باشد، که قلب شما قادر نیست به خوبی خون را پمپ کند، نارسایی به معنای ایستادن قلب و یا حمله قلبی نمی باشد. به نارسایی قلب، نارسایی احتقانی نیز می گویند که بدین معنا می باشد که خون در بدن شما تجمع می یابد، زیرا قلب قادر به پمپ آن نمی باشد. در بیشتر موارد افرادی که نارسایی قلبی دارند کسانی هستند که اغلب سابقه حمله قلبی در گذشته داشته اند. علائم این بیماری در طول هفته ها و ماه ها بر اثر ضعیف تر شدن قلب و کاهش توانایی قلب برای پمپاژ خون بر اساس نیاز های بدن ایجاد می شود، در بیشتر موارد این بیماری به بزرگ شدن بطن چپ منجر می شود.
علائم نارسایی قلبی
نارسایی قلبی می تواند به دلیل وجود اختلال در سمت راست، چپ و یا هر دو سمت قلب روی دهد. احتمال این موضوع که نارسایی در سمت چپ اتفاق بیفتد کمی بیشتر است. سمت چپ قلب قدرتمندتر است و با قدرت بیشتری خون را به تمام بدن منتقل می کند، دهلیز چپ خون را از ریه تحویل می گیرد و آن را به بطن چپ می فرستند، پس از این مرحله خون وارد گردش عمومی بدن می شود. اگر بطن چپ قلب ضعیف شود و نتواند خون دریافتی را کاملا به جلو پمپ نماید، خون به عقب و به سمت ریه ها پس زده می شود.
با اختلال در انقباض بطن چپ نارسایی سیستولی قلب روی می دهد. در این نارسایی با هر بار تپش قلب مقادیر کافی خون به سراسر بدن پمپ نمی شود. زمانی که دیواره های عضلانی قلب سفت می شوند ونتوانند به حد کافی شل شوند، نارسایی دیاستولی رخ می دهد. در این نوع از نارسایی قلب سفت می شود و نمی تواند در بین انقباضات از خون کافی پر شود. در هر دوی این نارسایی ها خون وارد شده به سمت چپ قلب یعنی به سمت عقب و به داخل بافت ریه پس زده می شود. شایع ترین علائم نارسایی قلبی شامل موارد زیر می باشد.
تنگی نفس در حال فعالیت یا حتی هنگام دراز کشیدن، خستگی و ضعف، ورم پا مخصوصا مچ پا، ضربا قلب سریع یا نامنظم، کاهش توانایی برای ورزش کردن، سرفه مداوم یا خس خس سینه همراه با مخاط خونی سفید یا صورتی، تورم در ناحیه شکم، افزایش وزن سریع به دلیل تجمع مایعات، حالت تهوع و بی اشتهایی، مشکل در تمرکز یا کاهش هوشیاری، درد قفسه سینه و بیرون زدگی ورید های گردن از شایع ترین علائم این بیماری می باشند.
نحوه تشخیص نارسایی قلبی
روش های مختلفی برای تشخیص ابتلا فرد به نارسایی قلبی وجود دارد، از مهم ترین روش ها در این تشخیص انجام معاینات فیزیکی، آنژیوگرافی، رادیوگرافی، آزمایش های خون و آزمایش ادرار می باشد. از دیگر روش های تخصصی تشخیص نارسایی قلبی اکوکاردیوگرافی یا اکوی قلب می باشد. در این روش با حاصل شدن تصویری دقیق با استفاده از امواج فراصوت، وضعیت عملکرد قلب و دریچه های قلب مشخص می گردد. نوار قلب یا الکترو کاردیو گرافی نیز برای تشخیص موثر می باشد، که طی آن فعالیت الکتریکی مغز ثبت می شود و با تفسیر نتایج حاصل از آن به تشخیص مشکلات مختلف قلبی، اختلال نوسانات قلب و نارسایی قلبی مشخص می شود.
علل نارسایی قلبی
از شایع ترین علت های بروز علائم نارسایی قلبی و ابتلا به این عارضه بیماری هایی چون عروق کرونر قلب می باشد. در این بیماری شریان هایی که خون را به قلب می رسانند به دلیل رسوب چربی تنگ می شوند و جریان خون کاهش می یابد، در نتیجه بخشی از عضله قلب از دریافت اکسیژن کافی محروم می شود. چنانچه شریان به طور کلی مسدود شود بیماری عروق کرونر می تواند به حمله قلبی ختم شود. برای کسب اطلاعات از علائم حمله قلبی و آنچه باید در مورد حمله قلبی بدانید می توانید به مقاله مربوط به آن مراجعه فرمایید.
پرفشاری خون نیز از عوامل موثر در ایجاد نارسایی قلبی می باشد، در افراد مبتلا به فشار خون بالا قلب برای پمپاژ خون به فعالیت بیشتری نیاز دارد. گذشت زمان این و حجم از افزایش کار قلب توانایی قلب را برای پر شدن از خون کاهش می دهد. بیماری دریچه ای قلب نیز از جمله عوامل موثر در این زمینه می باشد، دریچه های قلب وظیفه دارند، جریان خون را با فشار و جهت مناسب به داخل حفره های قلب هدایت کنند. برخی عوامل مانند تنگی دریچه ها، نارسایی دریچه ها، کاردیومیوپاتی، انسداد سرخرگ های خروجی از قلب، بیماری های قلبی ژنتیکی، عفونت ها، بیماری های داخلی و اختلال ریتم قلبی می توانند باعث آسیب رسیدن به دریچه های قلب شوند.
روش های کنترل نارسایی قلب
برای این که بدانید درمان نارسایی قلبی با چه روش هایی انجام می شود باید گفت در این راه از سایر روش های دارویی و غیر دارویی و روش های پیشرفته چون تعبیه دستگاه های خاص در قلب استفاده می شود. از روش های غیر دارویی می توان به تغییر رژیم غذایی و پیروی از سبک زندگی سالم اشاره کرد. وزن کردن روزانه نیز می تواند موثر باشد، این کار به تشخیص تجمع مایعات کمک می کند. روزانه پیش از صرف صبحانه و بعد از ادرار خود را وزن کنید، چنانچه در یک هفته حدود یک یا دو کیلوگرم افزایش وزن داشتید باید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
کاهش مصرف نمک و آب روش مناسب دیگری می باشد. نمک موجود در رژیم غذایی باعث می شود تا بدن مایعات اضافی را در گردش خون، ریه ها و جاهای دیگر حفظ کند. از مصرف غذا های نمک دار مانند غذا های کنسروی، ترشیجات، پیتزا، سوسیس، کالباس، آجیل شور و غذا های آماده اجتناب کنید. مقدار مایعاتی که می نوشید نیز حائز اهمیت است، معمولا پزشک برای بیماران مبتلا به نارسایی قلبی شدید نوشیدن کمتر از دو لیتر مایعات را در طول روز تجویز می کنند. برای اطلاع یافتن از مقدار دقیق نمک و مایعات مصرفی باید در این باره با پزشک خود مشورت کنید. حفظ وزن سالم بسیار تاثیرگذار می باشد، افرادی که به اضافه وزن دچار می باشند، قلبشان برای تامین خون و اکسیژن تلاش بیشتری می کند، برای کاهش حجم کاری زیاد قلب بهتر است خود را به وزن مناسب برسانید. با کاهش وزن می توانید شاهد بهبودی علائم نارسایی قلبی باشید.
از مصرف سیگار و الکل اجتناب کنید، مصرف سیگار و الکل خطر حمله قلبی را افزایش می دهد و می تواند نارسایی قلبی را بدتر کند. ورزش منظم بسیار مناسب می باشد، چنانچه شرایط شما به گونه می باشد که می توانید ورزش کنید. از این کار در طول هفته غافل نشوید تا به بهبود عملکرد قلبی و عروقی و تقویت عضلات شما کمک شود. با ورزش کردن می توان به بهبود علائمی چون تنگی نفس و خستگی رسید. برای داشتن یک برنامه ورزشی مناسب با شرایط خود حتما با پزشک خود مشورت کنید و پس از آن برنامه ورزشی خود را آغاز کنید.
درمان دارویی
استفاده از درمان داروئی موثرترین راه برای کنترل علائم نارسایی قلبی می باشد. بهتر است بلافاصله پس از تشخیص ابتلا به نارسایی قلبی درمان دارویی مناسب شروع شود، حتی اگر علائمی نداشتید ولی به این عارضه دچار شدید برای قدم اول از درمان دارویی استفاده کنید. اطلاعات کافی از نحوه مصرف دارو ها و میزان آن ها داشته باشید. دارو های مورد تجویز در این زمینه شامل سه دسته می شوند که عبارتند از دارو هایی که باعث بهبود علائم و افزایش طول عمر بیمار می شوند، دارو هایی که باعث کنترل علائم می شوند ولی تاثیری در طول عمر ندارند و دارو های تقویتی که در صورت نیاز و یا کمبود تغذیه ای تجویز می شوند.
استفاده از روش های مانند تعبیه بعضی از انواع ضربانساز های قلبی، دستگاه شوک داخل قلبی، دستگاه های کمکی بطن ها نیز روش هایی هستند که امکان دارد پزشک با توجه به شرایط بیمار تجویز کند و یا انجام جراحی برای درمان بیمار در نظر بگیرد. پیروی از نظر پزشک در کنترل علائم نارسایی قلبی بسیار موثر خواهد بود.
منبع : آرگا
