درختان آلبالو به جهت باردهی زیاد و میوه های پرطرفدار جزو درختان محبوب میان باغداران برای احداث باغ تجاری محسوب می شوند. در این راستا اطلاع از انواع بیماری ها و آفت درخت آلبالو می تواند سلامت این درختان و باردهی آن ها را تحت تاثیر قرار دهد.
انواع آفات درخت آلبالو
درخت آلبالو یکی از درختان مثمر بسیار زیبا با میوه های خوشرنگ و لعاب و خوشمزه می باشد که به خانواده گلسرخیان متعلق است. ظاهر درختان آلبالو شبیه درختان گیلاس بوده با این فرق که این درختان تقریبا گسترش کمتری داشته و فضای کمتری را نسبت به درخت گیلاس در باغ اشغال می نمایند.
به نحوی که فاصله کاشت مناسب برای درخت آلبالو تقریبا ۴ متر و فاصله بین ردیف ها بین ۳-۴ متر در نظر گرفته می شود و ضمنا میوه های آلبالو هم از میوه های گیلاس کوچکتر بوده و وزن متوسط هر میوه آلبالو بین ۴-۵ گرم تخمین زده می شود. با توجه به این که درخت آلبالو به علت پر بار بودن و داشتن میوه ای پرطرفدار بین باغداران برای ایجاد باغ تجاری بسیار مدنظر قرار می گیرد.
از این رو هزینه های بالایی که برای احداث باغ آلبالو اقتصادی صرف می شود تحت تاثیر سلامت درختان و میزان باردهی آن ها قرار می گیرد. بنابراین مهم است که باغدار با انواع آفات درخت آلبالو و بیماری های این درخت آشنا تا سلامت درخت را تامین و به دنبال آن باردهی و سود حاصل از باغ میوه بیشتری را شاهد باشد.
به این ترتیب باید عوامل محدود کننده میزان باردهی درختان شناسایی و به صورت مطلوبی کنترل و مدیریت گردند. یکی از این عوامل محدود کننده آفات و بیماری های درخت آلبالو می باشد که شناخت و کنترل آن برای این درخت زیبا و پر سود حائز اهمیت است. در ادامه با انواع آفات این درخت آشنا می شوید.
۱. آفت کنه قرمز اروپایی
بی شک هر درخت میوه از جمله درخت آلبالو که در هر ناحیه ای کشت می شود دارای آفات و بیماری های می باشد که به کنترل و مدیریت نیاز دارد. در صورت عدم آگاهی باغدار از این نوع عوامل چالش برانگیز و محدود کننده ممکن است خسارت سنگین و گاه جبران ناپذیری برای باغ آلبالو به دنبال داشته باشد.
همچنین میزان سود حاصل از برداشت به طرز چشمگیری کاهش یابد. یکی از این عوامل آفت کنه قرمز اروپایی است. این کنه در بیشتر باغات میوه یافت می شود ولی خسارت آن در باغ آلبالو چشمگیر بوده و این آفت رشد خیلی سریعی دارد و به شکل تهاجمی درختان آلبالو را مورد حمله قرار می دهد.
از آنجا که این کنه به آفات مکنده تعلق دارد ضمن تغذیه از برگ ها و میکدن شیره گیاهی سبب ایجاد لکه نکروتیک روی برگ شده و در نهایت سبب خشک شدن برگ ها و برگ ریزی درختان آلبالو و گیلاس می گردد. همچنین این کار سبب کاهش سطح فتوسنتز شده و از طرفی میزان شیره گیاهی نیز کاسته شده در نتیجه درخت آلبالو ضعیف می شود و میوه های آن بی کیفیت و ریز خواهند شد.
برای مدیریت این آفت موارد زیر را در نظر بگیرید:
- آبیاری منظم و به موقع
- کنترل بیولوژیک به کمک کفشدوزک، سن و کنه های شکارگر و پارزیتوئید این آفت.
- گوگرد پاشی روی درختان توسط گوگرد مایع و یا گوگرد پودری
- کنترل رطوبت در زمان کوتاهی که کنه فعال می گردد.
- سم پاشی با سم هایی مانند کلوفنتزین، آبامکتین، بروموپروپیلات، ایمیداکلوپراید و پروپارژیت. (در مورد سم پاشی برای کنترل این آفت با توجه به محل تغذیه که زیر برگ می باشد، دقت کنید که حتما زیر برگها سم پاشی شده همچنین سعی کنید سم پاشی را هنگام غروب انجام دهید).
- با توجه به اینکه کنه ها قدرت پرواز نداشته و قدرت جابجایی کمی دارند، به این ترتیب به محض مشاهده اولین کنه در باغ، سم پاشی به صورت لکه ای نقش خیلی موثری در کنترل این آفت و کاهش هزینه های کنترلی خواهد داشت.
۲. آفت های شته و شپشک های آلوده
شته ها و شپشک های آلوده جزو آفات خسارت زا در باغ آلبالو می باشند زیرا با تغذیه از برگ ها و مکیدن شیره گیاهی سبب تضعیف درختان آلبالو می شوند. از این رو کمیت و کیفیت میوه به علت ضعف درخت کاسته می شود. در ضمن این درختان تضعیف شده مستعد آلودگی به دیگر آفات و بیماری ها می شوند.
برای مدیریت آفت شته و شپشک های آلوده موارد زیرا رعایت کنید:
- از بین بردن فرم زمستان گذران این آفت ها
- تقویت درختان و جلوگیری از تضعیف درختان
- آبیاری به موقع و منظم
- سم پاشی زمستانه به کمک سموم مناسب همراه با روغن ولک
- کنترل شیمیایی و سم پاشی با سمومی از جمله کنفیدور، اتیون، کلرپیریفوس و استامی پراید به نسبت مناسب و توصیه شده توسط شرکتهای سازنده و یا کارشناسان کشاورزی
۳. آفت مگس گیلاس
مگس گیلاس یکی از مهمترین و خسارت بار ترین آفات درختان آلبالو و البته گیلاس به شمار می رود. به طوری که اگر این مگس به شکل موثری کنترل نشود می تواند حدود ۸۰ درصد محصول باغ را آلوده و از بین ببرد. مگس گیلاس در سال یک نسل تولید می کند به این نحو که حشرات ماده در باغات آلبالو زیر پوست میوه این درخت تخم ریزی و لاروهایی که از تخم ها خارج می شوند از گوشت میوه آلبالو تغذیه و سبب لهیدگی و گندیدگی میوه ها در محل تغذیه می گردند.
لاروها علیرغم تغذیه، فضولات خود را هم در داخل میوه آلبالو باقی می گذارند و به این طریق هم سبب خسارت می شوند. نکته مهم در مورد این آفت که سبب افزایش خسارت باغ آلبالو می شود این است که میوه فقط توسط یک حشره ماده آلوده می شود به نحوی که گویی حشرات ماده میوه های آلوده را علامت گذاری و حشرات ماده دیگر برای تخم گذاری سراغ این میوه نمی روند.
به این ترتیب میوه های بیشتری در باغ مورد هجوم قرار گرفته و آلوده می شوند. این لارو ها قبل از برداشت میوه از میوه های آلوده خارج شده و روی خاک افتاده و تبدیل به شفیره می شوند. بنابراین مگس گیلاس زمستان را به صورت شفیره درون خاک یا میوه آلوده ریخته شده پای درختان آلبالو می گذراند.
برای مدیریت آفت مگس گیلاس موارد زیر توصیه می شود:
- استفاده از یخ آب زمستانه برای از بین بردن فرم زمستان گذران آفت
- استفاده از ارقام زود رس می تواند در کنترل آفت مذکور موثر باشد. زیرا میوه ها قبل از جفت گیری مگس بزرگ شده و از مرحله حساس عبور می کنند.
- استفاده از کارت های زرد به منظور جذب حشرات ماده و ممانعت از تخم ریزی آنها در باغ آلبالو
- با توجه به فرم زمستان گذران این آفت و محل زمستان گذرانی آن، شخم تقریبا عمیق پاییزه جهت از بین بردن شفیره های زمستان گذران خیلی موثر است.
- کنترل بیولوژیک برای حذف لاروها قبل از تبدیل شدن به شفیره
- استفاده از طعمه مسموم از طریق ترکیب سم مالاتیون به نسبت ۳ در هزار و محلول پروتئین هیدرولیزات ۳% و پاشیدن آن روی تنه درخت آلبالو برای حذف حشرات ماده.
- کنترل شیمیایی آفت مگس گیلاس که بهترین زمان برای کنترل شیمیایی این آفت و سم پاشی حدودا ۴ الی ۵ روز بعد از مشاهده اولین حشرات ماده در باغ توسط سم مالاتیون به نسبت مناسب حدودا ۲ تا ۳ در هزار توصیه می شود.
۴. آفت سرخرطومی گیلاس
این حشره یکی از آفات مهم درخت گیلاس و آلبالو به شمار می رود که در ابتدای فعالیت، برگ های جوان درخت را مورد تغذیه قرار می دهد و بعد از آن با سوراخ کردن میوه و تخم ریزی در داخل آلبالو و تغذیه لاروها از بافت میوه سبب له شدن و اصطلاحا کرمو شدن میوه و کاهش کیفیت آن می شود. این میوه آلوده دیگر قابل استفاده نبوده بنابراین سبب کاهش کمیت میوه و کاستن میزان برداشت و سود حاصل از باغ می گردد.
برای کنترل و مدیریت آفت سرخرطومی گیلاس موارد زیرا در نظر بگیرید:
- حذف بقایای گیاهی و علف های هرز برای از بین بردن فرم زمستان گذرانی این آفت و کاهش جمعیت آن در فصل بهار
- به کار گیری روش-های به زراعی
- کنترل شیمیایی و سم پاشی با سم هایی از جمله فن والریت، دیازینون و کلرپیریفوس به جهت از بین بردن حشرات کامل که باید این سم پاشی سریعا بعد از ظهور حشرات ماده در باغ صورت گیرد.
۵. آفت کرم سفید ریشه
کرم سفید ریشه پلی فاژ می باشد. درختان آلبالو در ابتدای آلوده شدن به این آفت به علایمی مانند بی حالی برگ ها ، ضعف عمومی و میوه ریزی دچار می شوند. گذشت زمان سبب می شود که کاهش میزان جذب آب و مواد غذایی سبب ضعف عمومی درخت و قرار گرفتن در معرض دیگر بیماری ها و آفات می شود.
این آفت را باید هر سال در باغ های آلبالو و گیلاس رصد کرده درصورتی که لارو ها یا سوسک کامل را در باغ مشاهده نمودید احتمالا هشداری برای جمعیت بالای این حشرات است. برای مدیریت و کنترل این آفت مناسب ترین راه جهت کاهش جمعیت آن استفاده از یخ آب زمستانه می باشد.
شخم زدن خاک هم موثر است. در ضمن می توانید از سموم دیازینون ، سایپرمترین و ایندوکساکارب استفاده کنید. همچنین نماتدهای شکارگر هم برای کنترل این آفت توصیه می شوند.
۶. کرم خراط یا پروانه فری
آفت کرم خراط یا پروانه فری نیز حشره ای پلی فاژ بوده و به طیف زیادی از گیاهان هجوم می برد. این آفت بعد از تفریخ از تخم به نهال های جوان حمله و با ایجاد دالان هایی، دسته جات آوندی را نابود می کند. در طی زمان و رشد کرم خراط به تنه های قوی تر وارد می شود و از چوب درخت آلبالو تغذیه می کند.
به حدی پروانه فری به درختان آلبالو خسارت وارد می کند که درختان چندین ساله خشک شده یا بر اثر وزش باد قطع می شوند. کرم خراط وقتی بالغ می شود تعداد زیادی از تخم های خود را در دریچه دالان هایی که از قبل تشکیل شده ریخته و به صورت مجدد هم سبب آلودگی باغ آلبالو می شود.
برای مدیریت و کنترل این آفت موارد زیر توصیه می شود:
- تغذیه درختان آلبالو از نکات مهم برای کنترل این آفت است. درختی که دارای برنامه غذایی اصولی بوده و فاقد ضعف عناصر غذایی باشد آسیب کمتری می بیند.
- بعد از اینکه این آفت وارد تنه درخت شود کار دشوار تر خواهد بود. می توانید سم فن والریت را به دالان ها تزریق و با پوشاندن دالان ها با خمیر آنتی تارلو سبب کاهش جمعیت آفت در تنه درختان آلبالو شوید.
- در صورت آلودگی شدید درختان آلبالو می توانید از سمومی مانند دیازینون استفاده نمایید. سمپاشی اواخر فصل بهار انجام شود.
- می توانید از تله های فرومونی جهت کاهش جمعیت افراد بالغ این آفت در باغ آلبالو استفاده کنید.
۷. آفت کرم ساقه خوار
کرم ساقه خوار از دسته سوسک های شاخک بلند می باشد که در مرحله لاروی از محل جوانه ها وارد ساقه های تازه تشکیل شده درختان آلبالو می شود و با گذشت زمان سبب از بین رفتن رشد طولی می شود. زیرا از مغز ساقه های تغذیه می کند. تغذیه از آن باعث می شود که بیماری های مختلفی در شاخه‌های آلوده بروز پیدا کند.
همچنین در راس شاخه‌ها چیرگی از بین رفته و شاخه های جانبی شروع به رشد نمایند. در نهایت سبب از بین رفتن فرم درخت و هدر رفتن انرژی زیادی از درخت آلبالو برای تولید شاخه های جانبی می گردد. برای کنترل و مدیریت آفت کرم ساقه خوار هرس شاخه های آلوده در طول زمستان توصیه می شود.
سمپاشی توسط سموم دیازینون، ایندوکساکارب،تیودیکارب ، فوزالن و کلرپیریفوس نیز تاثیر بسیاری در حذف این آفت دارد.
سخن پایانی
قابل ذکر است انواع آفات و بیماری ها جزو عوامل مهم محدود کننده میزان باردهی درختان آلبالو در نقاط مختلف کشت این درخت پر سود به شمار میروند. بنابراین شناخت این عوامل و کنترل به موقع آنها تاثیر زیادی در افزایش میزان عملکرد درختان آلبالو خواهد داشت.
از جمله مهمترین اقدامات برای افزایش مقاومت درختان آلبالو در برابر آفات و بیماری ها می توان به تغذیه درست، آبیاری مناسب و کشت ارقام مقاوم و البته سالم اشاره کرد. همچنین انتخاب رقم سالم و مقاوم نیز بایستی بسیار مورد توجه و دقت قرار گیرد. در ضمن اگر علاقمند هستید با آفات درخت گلابی و آفات درخت توت آشنا شوید روی لینک های مزبور کلیک کنید.
منبع : آرگا
