نگاهی به بیماری های گل شمعدانی و نحوه مقابله با آن ها

گل شمعدانی از جمله گیاهان گلدار با تنوع رنگی می باشد که زیبایی چشم نواز آن توانسته است این گل را به یک عضو مهم در در آپارتمان، باغ و باغچه ایرانیان تبدیل کند. این گل زیبا بسیار پرطرفدار می باشد و حتما در بین بیشتر اطرافیان خود شاهد کسانی بوده اید که به نگهداری از این گل علاقمند باشند، با توجه به نگهداری آسان و بوی مطبوع طرفداران زیادی دارد اما برای محافظت بهتر از گل خود لازم است تا با بیماری های گل شمعدانی آشنا باشید تا در پیدا کردن راه درمان آن به مشکل برخورد نکنید.

نام علمی گل شمعدانی “Pelargonium spp” از گیاهان گل‌دار از خانواده (Geraniaceae) می باشد. تنوع این گونه به قدری زیاد است که می توان گفت به راحتی به ۲۰۰ گونه می رسد. این گل زیبای پایا، بومی مناطق آفریقای جنوبی می باشد. ظاهر این گل ها پنجه ای و پوشیده از کرک می باشد.

بیماری های گل شمعدانی

این گیاه نیز مانند سایر گیاهان ممکن است دچار بیماری هایی مانند زرد شدن برگ ها، پژمردگی، گل ندادن و خشک شدن شود، اما علت و نشانه های این بیماری ها چیست؟ یکی از شایع ترین بیماری های این گیاه نسبتا مقاوم و شاداب، ظاهر شدن لکه های سفید روی برگ ها می باشد. آبیاری نادرست و نبود نور کافی می تواند باعث ایجاد برخی بیماری ها از جمله زرد شدن برگ ها و ایجاد لکه های سفید بر روی برگ های این گل زیبا شود.

شته

یکی از اصلی ترین آفات این گیاه شته می باشد، وجود انواع آفات می تواند منجر به برگ های سفید گیاه شما شود. حشره شته بسیار ریز و مکنده است و با تغذیه از شیره گیاه باعث ضعیف شدن و نابودی گیاه می شود. با تغذیه این حشرات از گیاه لکه هایی بر سطح برگ ها به وجود خواهد آمد که غالبا به رنگ زرد یا سبز کم رنگ می باشد. با ادامه دار بودن تغذیه شته ها از گیاه برگ ها ظاهر شاداب خود را از دست می دهند و دیگر گلی تشکیل نمی شود.

عسلک تولید شده توسط شته ها، سطح گیاه را چسبناک می سازد، برای اطلاع یافتن از وجود این حشرات گیاه را به خوبی بررسی کنید در صورت مشاهده حشرات از سموم حشره کش تماسی یا سیستماتیک استفاده کنید. دفع آفات گیاهان آپارتمانی ممکن است به این منظور استفاده از روغن چریش می تواند، شما را از انواع گوناگون آفت گیاهان رها سازد.

مگس سفید

مگس سفید نوعی دیگر از آفات است که باعث ایجاد بیماری های گل شمعدانی می شود، این آفت معمولا در زیر برگ ها و قسمت هایی از گیاه زندگی می کند که در سایه باشد. مگس سفید، مانند شته یک حشره مکنده شیره گیاه است. این آفت به سرعت تکثیر می شود و به تعداد بالایی می رسد.

وجود این آفت موجب زخمی شدن گیاه، هنگام تغذیه آن ها می شود و در فرآیند رشد گیاه اختلال ایجاد می کند،  وجود این آفت باعث زرد شدن برگ ها و کاهش بازدهی گیاه می شود . بافت های زخمی شده گیاه در معرض بیماری های دیگری چون انواع قارچ ها و کپک ها قرار می گیرند. یکی از سموم که  تاثیر خوبی در از بین بردن مگس سفید دارد، سم thiocyclam hydrogen oxalate 50% wp می‌باشد که با دو دوره سمپاشی، با فاصله یک هفته تقریباً این آفت از بین می‌رود. برای کسب اطلاعات بیشتر از علت زرد شدن برگ شمعدانی می توانید با کلیک بر روی لینک به مقاله مربوط به آن مراجعه کنید.

سوختگی باکتریایی

این بیماری با لکه های فرو رفته در سطح زیرین برگ خودش را نشان می دهد، این لکه های کوچک ممکن است منجر به پژمرده شدن برگ ها شوند در حالی که هنوز ساقه گیاه سفت و سالم است. برگ های پایینی گیاه زودتر به این بیماری دچار می شوند، رنگ برگ های درگیر شده تغییر می کند و به سمت رنگ قهوه ای مایل به خاکستری می رود و در نهایت از بین می روند.

باکتری به نام Xanthomonas campestris pv علت بروز این بیماری است. متاسفانه باید گفت با درگیر شدن گیاه به این بیماری دیگری درمانی وجود نخواهد داشت. برای پیشگیری از شیوع این بیماری ابزار نگهداری از گیاهان را به خوبی بشویید، سطح خاک را به درستی آبیاری کنید و هنگام خرید گل ها از سالم بودن آن ها اطمینان حاصل کنید. این بیماری مختص گیاه شمعدانی بوده و جای نگرانی برای ابتلای سایر گیاهان وجود ندارد.

پوسیدگی ریشه

پوسیدگی ریشه می تواند خیلی آسان و با آبیاری نادرست ایجاد شود، اگر یک برنامه اصولی یا توجه کافی برای آبیاری گیاه شمعدانی خود نداشته باشید با غرق در آب کردن گیاه به جای رشد رشد بیشتر موجب محروم شدن ریشه ها از اکسیژن کافی می شوید و این امر باعث پوسیدگی ریشه گیاه می شود. قارچ در جنس Pythium عامل دیگری است که در پوسیدگی ریشه گیاه موثر می باشد.

با پوسیدگی ریشه، که یکی از بیماری های گل شمعدانی می باشد، رنگ ریشه به قهوه ای یا سیاه تغییر می کند، قسمت های بالایی گیاه زودتر به سمت نابودی می روند و ممکن است تشخیص این بیماری برای شما کمی سخت باشد، زیرا دلیل این نابودی در زیر خاک است و تنها با بررسی ریشه امکان پذیر است. علائم پوسیدگی ریشه کمتر شدن یا متوقف شدن رشد گیاه می باشد و گل ها و ظاهر گیاه به سمت پژمرده شدن می روند.

ریشه گیاه را بررسی کنید تا متوجه بروز پوسیدگی در آن شوید، در صورت پوسیدگی ریشه به دنبال درمان آن باشید و پس از آن در آبیاری گیاه دقت کنید، با خشک شدن خاک می توانید مجددا به آبیاری اقدام کنید.

ساق سیاه

بیماری ساق سیاه می تواند گیاهان بسیاری از جمله شمعدانی را تحت تاثیر قرار دهد، قارچ Pythium دلیل این بیماری می باشد. این بیماری معمولا در قلمه های تکثیر شده ایجاد می شود.

با شروع بیماری متوجه تغییر رنگ ساقه گیاه می شوید، ساقه نهال به تدریج به رنگ قهوه ای در می آید و ممکن این طور به نظر برسد که خیس است. پس از آن دچار پوسیدگی می شود و رنگ آن به سیاه تغییر پیدا می کند، این علائم ۷ تا ۱۰ سانتی متر گسترش پیدا می کند. در گیاهانی که سن بیشتری دارند ممکن ات شروع این بیماری از ریشه اتفاق بیفتد. آبیاری بیش از حد منجر به شدت گرفتن بیماری می شود و توسط پشه های قارچی پخش می شود.

با صبر و توجه کافی، می توانید قبل از کمربند شدن به دور ساقه بیماری را متوقف کنید، قارچ کش مایکوستاپ بسیار موثر است. زیرا حاوی باکتری مفید Streptomyces Strain K61 می باشد.

پژمردگی جنوبی

پژمردگی جنوبی از بیماری های گل شمعدانی می باشد که توسط نوعی باکتری به نام Ralstonia solanacearum ایجاد می شود. با شروع این بیماری ابتدا برگ های پایینی گیاه دچار پژمردگی می شوند و رنگ آن ها زرد می شود و به آرامی شاهد ایجاد لکه های سوخته و مرده در سطح برگ ها خواهید بود.

آوند های گیاه به رنگ قهوه ای در می آیند، ریشه دچار پوسیدگی می شود و در نهایت این عوامل موجب نابودی گیاه می شوند. سم های موجود قادر به متوقف کردن این بیماری نمی باشند و بهترین راه، پیشگیری از ابتلا گیاه به بیماری است، با تهیه کردن یک محیط کشت سالم، از انتشار ورود بیماری ها به محل رشد گیاه مانع از آسیب رساندن این باکتری به گیاه خود شوید.

بیماری آدم شمعدانی

یکی دیگر از انواع بیماری های گل شمعدانی، بیماری آدم شمعدانی یا تورم است که وجود شرایط نامساعد ذلیل ایجاد آن می باشد. هر گاه هوا سرد، آسمان ابری و یا هنگامی که خاک مرطوب و گرم است و در همان موقع هوا سرد و مرطوب است (زیاد بودن دمای خاک نسبت به هوا) احتمال وقوع این بیماری وجود دارد.

با وجود شرایط ذکر شده گیاه، آب زیادی از بستر خاک جذب می کند و مقدار کمی آب را از طریق برگ ها از دست می دهد، این امر موجب پدید آمدن لکه های زرد رنگ می شود، این لکه به نواحی آبدار روی سطح زیرین برگ گیاه تبدیل می شوند که در نهایت قهوه ای و پوسته پوسته می شوند. با گسترش بیماری برگ ها زرد شده، میریزد و از بین می رود. این علائم تقریبا شبیه به علائم موجود در بیماری لکه برگی باکتریایی می باشد.

برای جلوگیری از وقوع این بیماری باید شرایط مساعدی را برای رشد فراهم کرد. لازم است تا خاک زهکشی مناسبی داشته باشد و بیش از اندازه آبیاری نشود، وجود تهویه مناسب به بهبود شرایط رشد کمک می کند.

زنگ گل شمعدانی

این بیماری قارچی به دلیل وجود قارچ ایجاد می شود و لکه های کوچک زرد بر سطح برگ ها و لکه های قرمز در زیر برگ ها ایجاد می شود. این نوع از بیماری های گل شمعدانی موجب زرد شدن و افتادن برگ ها می شود. وجود تهویه هوا و عدم خیس شدن شدن برگ ها در هنگام آبیاری می تواند مانع از شروع این بیماری شود.

شرایط هوایی سرد و مرطوب محیط منجر به شیوع بوترتیس خواهد شد، از جمله  نشانه های آن خشک شدن غنچه ها و قهوه ای شدن گل ها می باشد. ساقه و برگ ها به تدریج به رنگ قهوه ای در می آیند. ایجاد تهویه مناسب و دمای متعادل و پرهیز از خیس شدن برگ ها حین آبیاری گیاه می تواند از راهکار های موثر در پیشگیری این بیماری باشد.

منبع : آرگا