بروز سرگیجه بسیار آزار دهنده بوده و ممکن است در هر سن و سالی روی دهد. در این مطلب قصد داریم پیرامون سرگیجه در کودکان و علت بروز آن به صحبت بپردازیم. با ادامه مطلب همراه ما باشید.
علت و درمان سرگیجه در کودکان
سرگیجه عارضه آزار دهنده ای است که به علل مختلفی روی می دهد. این عارضه به سن و سال ارتباطی نداشته و در همه سنین از جمله کودکان مشاهده می شود. در این مطلب قصد داریم به علت و درمان سردرد و سرگیجه در کودکان بپردازیم. همانطور که اشاره شد سرگیجه می تواند برای کودکان هم بسیار آزار دهنده باشد.
در این راستا پزشک برای تشخیص علت این عارضه و درمان آن به معاینه گوش داخلی می پردازد. چرا که گوش داخلی نقشی اصلی در حفظ تعادل بدن بازی می کند. به این نحو که گوش داخلی حالت و جایگاه سر و بدن و حرکت را حس می کند. علت سرگیجه در کودکان، روش تشخیص و درمان آن ممکن است در افراد مختلف فرق داشته باشد.
سرگیجه در بچه ها ممکن است به دو صورت مشاهده شود. یا حس دورانی است مشابه وقتی که کودک پس از بازی چرخ و فلک سرش گیج می رود یا طوری است که گویی جهان دور سر فرد چرخیده و نوسان دارد. گاه ممکن است سرگیجه به علت گرفتگی بینی به دلیل سرماخوردگی و رسیدن عفونت به گوش داخلی روی دهد.
به هر روی هنگامی که کودک با سرگیجه های مکرر یا مداوم روبرو می شود معمولا به بیماری یا شرایط دیگری مرتبط است که حتما باید تحت تشخیص پزشکی قرار گیرد. البته باید بدانید به طور کلی سرگیجه در کودکان نسبت به بزرگسالان شیوع خیلی کمی دارد.
تا موقعی که کودک به سن درک نرسیده و نمی تواند احساس سرگیجه را بیان و ابراز نماید والدین می توانند از روی عدم تعادل، حالت تهوع یا حرکت تند چشم های فرزند به چپ و راست متوجه وضعیت او شوند. پیگیری و درمان سرگیجه اهمیت زیادی دارد زیرا ممکن است نشانه یک بیماری خطرناک باشد یا به خاطر اختلال در تعادل و حرکت آسیب ایجاد شده باشد.
گوش داخلی و نقش آن در تعادل
قابل ذکر است گوش داخلی نقش اساسی در حفظ تعادل بدن ایفا می کند. به این صورت که گوش داخلی حالت و جایگاه سر و بدن و حرکت را حس نموده و با سایر بخش های بدن نظیر چشم ها برای این کار همکاری می کند. بدن برای تعادل به سیگنال هایی که از گوش داخلی ارسال می شود، متکی است.
پیغام هایی که از گوش داخلی، چشم ها و سایر بخش های بدن به مغز فرستاده می شوند، کمک کرده تا تعادل بدن حفظ گردد.
علائم سرگیجه در بچه ها
علائم سرگیجه ممکن است در کودکان به یک صورت بروز نکند و بسته به علت و شدت سرگیجه متفاوت باشد. ولی شایع ترین نشانه های بروز سرگیجه در بچه ها این است که حس می کنند اتاق دور سر آن ها می چرخد یا حالت تهوع پیدا کرده و نمی توانند تعادل داشته باشند. به همراه این نشانه ها ممکن است علائم زیر نیز مشاهده شود:
- اختلال در تعادل یا بی دقتی نامعمول
- اختلال شنوایی
- شکایت از وزوز گوش
- گوش درد یا سنگینی گوش
- اختلال هوشیاری
- میگرن
- تب بیش از ۳۸ درجه
- رنگ پریدگی کودک
- استفراغ
- حرکت سریع چشم ها به چپ و راست
- تمایل به دراز کشیدن
علل بروز سرگیجه در بچه ها
علل بروز سرگیجه در کودکان مختلف است و نمی توان یک مورد خاص را علت این عارضه معرفی کرد. از جمله علل بروز سرگیجه در بچه ها عبارت است از:
۱. گرفتگی بینی
گاهی عواملی نظیر سرماخوردگی، سینوزیت، یا بروز حساست های فصلی سبب گرفتگی بینی شده و به این ترتیب مسیر ارتباط گوش به سینوس قطع می شود و مایعی در شیپور استاش (عامل ارتباطی گوش به سینوس ها) تجمع یافته و سبب بروز سرگیجه می شود.
۲. آسیب به سر
با توجه به بازیگوش بودن اکثر بچه ها و جست و خیز های مکرر در طی روز ممکن است ضربه محکمی به سر آن ها وارد شده که ضربه مغزی با علائم سرگیجه خود را نشان می دهد.
۳. سندرم منییر
یکی دیگر از علل بروز سرگیجه در بچه ها سندرم منییر است. با این که احتمال بروز این سندرم در بچه ها کم است ولی می تواند سبب تولید بیش از حد مایع گوش داخلی شده و کودک احساس وزوز در گوش داشته باشد. نتواند صداها را به خوبی شنیده و سرگیجه ایجاد شود.
۴. میگرن
این عارضه باعث بروز سردرد و سرگیجه در بچه ها می شود. میگرن سبب شده کیفیت زندگی کودک با اختلال مواجه شود و در ساعتی که کودک درگیر میگرن می شود نمی تواند غذا بخورد یا بخوابد یا فعالیت دیگری داشته باشد. معمولا سرگیجه ناشی از میگرن بعد از تمام شدن سردرد، از بین می رود.
۵. سرگیجه وضعیتی
یک دلیل سرگیجه در بچه های ۱۰ ساله و کوچکتر ابتلا به سرگیجه های وضعیتی می باشد. کودکی که درگیر این عارضه می شود به صورت ناگهانی حس می کند محیط به دورش می چرخد و برای راه رفتن نمی تواند تعادل داشته باشد. در ضمن ممکن است تهوع و استفراغ پیدا کند. حملات سرگیجه های وضعیتی چندبار در ماه و چندین سال روی می دهند و اغلب قبل از ۱۰ سالگی از بین می روند.
۶. ملتهب شدن گوش داخلی
عفونت و ملتهب شدن گوش داخلی یا لابیرنت سبب بروز سرگیجه در بچه ها می شود. عوامل ویروسی موجب التهاب در گوش و عدم تعادل کودک می گردد.
۷. عوارض دارویی
علت دیگر ضعف و سرگیجه در بچه ها عوارض دارویی می باشد. در این وضعیت کودک مبتلا به بیماری هایی است که به دلیل مصرف داروهای مربوط به آن دچار سرگیجه می شود.
۸. کاهش آب بدن
علت دیگر بروز سرگیجه در بچه ها کاهش آب بدن یا کم آبی بدن گزارش شده که با خستگی، کاهش ادرار و گیجی همراه است.
۹. سرگیجه عصبی
سرگیجه عصبی در بچه ها مانند بزرگسالان با عصبانیت، پرخاشگری، تجربه اضطراب و استرس بسیار همراه است و سبب شده کودک از انجام فعالیت های روزانه باز بماند.
تشخیص سرگیجه در بچه ها
نخستین اقدام پزشک جهت تشخیص دلیل سرگیجه بچه ها دقت به علائم بالینی او است. از این رو شرح حال جامعی از کودک مانند سابقه بیماری کودک، سابقه خانوادگی، ابتلا به سرگیجه و … دریافت می کند. در صورت نیاز برخی تست های تشخیصی زیر نیز تجویز می شود:
- تست شنوایی
- نوار مغزی
- سی تی اسکن
- رادیو گرافی و ام آر آی
- تست سطح عملکرد کلیه
- آزمایش تعیین سطح الکترولیت
درمان دارویی سرگیجه در بچه ها
پزشک پیش از تجویز دار ابتدا به بررسی دلیل سرگیجه در کودک پرداخته و متناسب با علت بروز عارضه دارو تجویز می کند. داروهایی که در این راستا با توجه به علت زمینه ای بروز سرگیجه تجویز می شود عبارت است از :
- آنتی بیوتیک ها جهت درمان عفونت گوش
- داروهای ضد احتقان و آنتی هیستامین جهت رفع گرفتگی گوش و بینی
- قرص سرگیجه در مواقعی که علت آن اختلال منییر باشد
- داروهای ضد تشنج و ضد افسردگی برای سرگیجه ناشی از میگرن
درمان خانگی سرگیجه بچه ها
برای درمان خانگی سرگیجه در بچه ها روش های گوناگونی وجود دارد. نخستین اقدام تغییر سبک زندگی کودک می باشد. از این رو باید تلاش کنید فعالیت هایی که سرگیجه کودک را تشدید می کند، محدود نمایید.
به طور مثال برخی بچه ها بازی هایی مانند اسکیت، چرخ و فلک یا سوار شدن ماشین را دوست دارند در حالی که سبب سرگیجه آن ها می شود. از این رو بهتر است این فعالیت ها متوقف شود. در ضمن یک اقدام صحیح و موثر برای رفع سرگیجه، تنفس عمیق می باشد.
چرا که با تنفس عمیق، اکسیژن کافی به مغز رسیده و با آرام شدن سیستم عصبی، سردرد و سرگیجه ها برطرف می شود. جهت درمان سرگیجه بچه ها می توانید یک تمرین ساده به آن ها آموزش داده تا موقع بروز سرگیجه آن را اجرا کنند. به این ترتیب کودک دراز کشیده و چشم ها با ببندد یا در جهت عقربه های ساعت یا خلاف آن حرکت دهد تا به تدریج سرگیجه از بین برود.
ضمنا همانطور که اشاره شد از آنجا که یک دلیل بروز سرگیجه، کم آبی بدن بوده، به این ترتیب نوشیدن آب کافی می تواند به درمان سرگیجه بچه ها کمک کند. همچنین رژیم غذایی کودک نیز بایستی حاوی میزان کافی ویتامین های گروه ب بخصوص ب ۳ باشد.
درمان سنتی سرگیجه بچه ها
تا این جا با درمان های دارویی و خانگی سرگیجه در بچه ها آشنا شدید. در ادامه به چند درمان سنتی این عارضه اشاره می شود.
۱. استفاده از دمنوش اسطوخودوس
یکی از داروهای گیاهی موثر برای بهبود سرگیجه استفاده از دمنوش اسطوخودوس می باشد. تهیه این دمنوش ساده بوده و برای این کار بایستی مقداری از گیاه را داخل آب جوش سرد شده ریخته و با حرارت غیر مستقیم اجازه دهید دم بکشد. برای خوش طعم شدن دمنوش خود می توانید یک قاشق عسل به آن افزوده و البته کودک نباید زیاد از این دمنوش بخورد. روزانه یک یا دو فنجان کوچک کفایت می کند.
۲. استفاده از دمنوش سنبل الطیب
سنبل الطیب یکی از گیاهان آرامش بخش می باشد که می تواند با رفع اضطراب و استرس سرگیجه را نیز برطرف کند. در مصرف این دمنوش باید دقت داشت زیرا ممکن است مصرف بیش از اندازه آن برای کودکان عوارض جانبی ایجاد کند.
۳. استفاده از روغن بابونه
گیاه بابونه در درمان سرگیجه بسیار موثر است. از این رو توصیه می شود برای درمان سرگیجه کودک شقیقه های وی را به آرامی با روغن بابونه ماساژ بدهید.
در پایان از همراهی شما عزیزان سپاسگزاریم. همچنین پیشنهاد می شود در صورت علاقمندی برای آشنایی با می توانید به این مقالات مراجعه نمایید.
در پایان به منظور مطالعه دیگر مطالب مرتبط همچون درمان سردرد کودکان و ضعیف شدن چشم در کودکان می توانید کلیک نمایید.
منبع : آرگا
