تلقیح داخل رحمی (IUI) یکی از درمان های ناباروری می باشد که در آن اسپرم درون رحم زن قرار داده می شود تا به این صورت عمل لقاح آسان شود. هدف از آی یو آی این می باشد که تعداد اسپرم هایی که به لوله های فالوپ می رسد، بالا رود و در نهایت احتمال موفقیت لقاح نیز بیشتر شود. ما در این مطلب مراقبت های قبل از IUI را برای شما بیان می کنیم.
معرفی مراقبت های قبل از IUI
همسرانی که برای درمان ناباروری اقدام می کنند، اغلب در مدت درمان و معالجه دچار شک و تردید می شوند و به علت اطمینان نداشتن از نتیجه درمان مضطرب و عصبی می شوند. زمانی که درمان ناباروری را آغاز می کنید، زمان زیادی است که برا بچه دار شدن تلاش کرده اید. هم اکنون باید خود را برای مرحله آخر که کوتاه ولی سخت تر و دشوار تر از بقیه مراحل است، آماده کنید. پس از انجام تلقیح داخل رحمی (IUI) باید دو هفته صبر کنید تا مشخص بشود که آیا عمل موفقیت آمیز بوده است و آیا شما باردار شدید، این انتظار دو هفته ای سخت و عذاب آور است.
همسرانی که اقدام به عمل IUI می کنند، سوالات زیادی در ذهن آن ها به وجود می آید، آنها می خواهند بدانند که نتیجه عمل در چه زمانی مشخص می شود، به چه علائمی باید توجه کنند و آیا در طی مدت زمان انتظار قادر هستند کاری انجام بدهند که شانس بارداری بیشتر بشود. اگر شما خواهان جواب سوالات خود هستید و از مراقبت های بعد از IUI آگاه شوید، پس با ما همراه باشید. ناباروری یک مسئله نگران کننده برای زوجین می باشد. خوشبختانه با پیشرفت علم و تکنولوژی دیگر لازم نیست نگران این موضوع باشید و پزشکان می توانند با روش های درمانی بدون عارضه به افرادی که در باروری با مشکل مواجه می شوند کمک نمایند.
تلقیح داخل رحمی IUI در شرایط کنونی یکی از متداول ترین و محبوب ترین روش برای تلقیح مصنوعی می باشد. لقاح خارج از رحم(IVF) روش دیگری برای تلقیح مصنوعی می باشد. عوامل گوناگونی بر نرخ موفقیت درمان های ناباروری تاثیر گذارند که از آن جمله می توان به مشکلات باروری مرد و زن و سن آن ها اشاره کرد. پزشک مراحل معالجه تلقیح مصنوعی را به صورتی پیش می برد که درصد موفقیت درمان و حاملگی زوج به حداکثر خود برسد. در صورت داشتن هر سوالی درباره روش های معالجه ناباروری می توانید از پزشک راهنمایی بگیرید. تا به اینجای مطلب از مراقبت های قبل از IUI صحبت کردیم و در ادامه درباره عمل IUI صحبت می کنیم.
زمان استفاده از IUI
پایین بودن تعداد یا تحرک اسپرم های مرد متداول ترین دلیل برای انجام عمل IUI بنابراین این عمل در موقعیت های زیر به عنوان مداوای ناباروری به کار گرفته می شود:
- اختلال انزال
- ناباروری به علت نامشخص
- نامطلوبی وضعیت دهانه رحم، به عنوان مثال وجود مشکل در مخاط دهانه رحم
- وجود بافت همبند جای زخم در دهانه رحم که نمی گذارد اسپرم ها به رحم وارد شوند.
درمان IUI به بیماران زیر پیشنهاد نمی شود:
- زنان مبتلا به اندومتریوز متوسط تا شدید
- زنان مبتلا به بیماری شدید لوله های فالوب
- زنان دارای سابقه عفونت های لگن
اقدامات لازم قبل از IUI
متخصص ناباروری برای تهیه بهترین طرح درمان امکان دارد دستور آزمایش های زیر را قبل از تلقیح مصنوعی بدهد:
- آزمایش خون برای تعیین غلظت FSH و استرادیول با مقصود بررسی عملکرد تخمدان، کیفیت و تولید تخمک
- هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم: مقدار کمی مایع در رحم و لوله ها تزریق می شود و عکس رادیو گرافی گرفته می شود تا تصویر واضح و مشخصی از حفره رحم و لوله های فالوب به دست بیاید.
- آزمایش های خون روتین مثل آزمایش هورمون های پرولاکتین و تیروئید، گروه خونی، اثبات ایمنی در برابر آبله مرغان و سرخجه، مقدار ویتامین D و غربالگری بیماری های ژنیتیکی مثل فیبروز سیسیتیک
قبل از عمل IUI از مرد درخواست می شود که به مدت یک تا سه روز از انزال خودداری کند، البته نداشتن انزال به مدت بیش از ۵ روز باعث کاهش جنبندگی اسپرم ها می شود.
مصرف دارو قبل از انجام IUI
عمل IUI در طول سیکل نرمال زن یا با مصرف داروی باروری تحریک تخمک گذاری انجام می شود. مطالعات نشان دهنده این می باشد که ترکیب IUI و مداوای تحریک تخمک گذاری درصد موفقیت درمان را به صورت قابل توجهی بالا می برد. این داروها شامل کلومید (کلومیفن سیترات)، فمارا (لتروزول)، فولیستیم، براول، منوپور یا گونال _ اف می شود. داروهای باروری اغلب برای درمان کم باروری ناشی از افزایش سن، ناباروری بدون علت مشخص، ناباروری با فاکتور مردانه یا اندومتریوز تجویز می شود.
آغاز درمان IUI بعد از عدم پاسخ به دارو
داروهای تحریک تخمک گذاری پیش از تلقیح داخل رحمی استفاده می شود و بیمار در طول دوره درمان به طور کامل تحت نظر گرفته می شود تا بلوغ تخمک ها مورد بررسی قرار گیرد. سپس عمل IUI در حوالی زمان تخمک گذاری، به طور معمول ۳۶ ـ ۲۴ ساعت پس از افزایش هورمون LH که نشان دهنده تخمک گذاری قریب الوقوع است، انجام می شود. نمونه سمن مرد در آزمایشگاه شسته می شود تا سمن از مایع سمینال تفکیک شود. سپس اسپرم با سوند به طور مستقیم وارد رحم می شود. این عمل تعداد سلول های اسپرمی که داخل رحم می شود را به حداکثر می رساند و در نهایت احتمال آبستنی بالا می رود. عمل IUI تنها چند دقیقه طول می کشد و حداقل ناراحتی را به بیمار تحمیل می کند. مرحله بعدی این است که نشانه ها و علائم بارداری را بررسی کنیم.
عوارض جانبی بعد از عمل IUI
- لکه بینی جزئی پس از عمل IUI طبیعی می باشد.
- ترشحات واژن پس از عمل IUI بسیار رایج و کاملا نرمال می باشد و جایی برای نگرانی وجود ندارد. این ترشحات نشت IUI نیست، بلکه مخاط دهانه رحم می باشد که در طول عمل جدا می شود و هم اکنون از واژن خارج می شود.
- دل درد پس از عمل IUI را می توان با مصرف مسکن های بدون نسخه تسکین پیدا کند. تعداد انگشت شماری از بیماران با درد شدید، نفخ یا خونریزی مواجه می شوند، در این وضعیت باید فورا با پزشک تماس بگیرید زیرا این عوامل نشانه عفونت یا عوارض جانبی دیگر می باشد.
- بعضی از خانم ها در روزهای پس از IUI با دل درد و انقباض خفیف عضلات شکم روبرو می شوند. این درد نیز نشانه خطر نمی باشد، ولی نشانه هشداری می باشد که باید آن را جدی بگیرید، بیشتر استراحت کنید و بیشتر به خودتان برسید.
اگر داروهای باروری را در زمان عمل آی یو آی استفاده کنید، احتمال بارداری چندقلویی بالا می رود. همچنین بعد از عمل اندکی احتمال عفونت وجود دارد.
منبع : آرگا