کود سولفات منیزیم نوعی کود شیمیایی ارزشمند جهت تامین عناصر منیزیم و گوگرد برای مراحل ابتدایی رشد گیاهان می باشد. در این مطلب با مزایای کود سولفات منیزیم بیشتر آشنا می شوید.
کود سولفات منیزیم و مزایای آن
کودها نقش مهمی در تغذیه گیاهان ایفا می کنند. به این ترتیب استفاده از آن ها رشد گیاه را تقویت کرده و سبب شادابی آن ها می شود. در این میان کود سولفات منیزیم یک کود شیمیایی خوب برای تامین عناصر منیزیم و گوگرد در مراحل ابتدایی رشد گیاهان می باشد.
این کود جهت بهبود رشد گیاه در مراحل تولید خیلی اهمیت داشته و تولید کلروفیل کمک می نماید. شایان ذکر است دو عنصر منیزیم و نیتروژن تنها مواد مغذی جذب شده خاک بوده که در اجزای کلروفیل هستند. با کمبود منیزیم رشد گیاه کاسته شده و بازدهی آن به صورت بالقوه محدود می گردد.
بیشتر خاک ها دارای منیزیم کافی بوده ولی محصولات باغی با بازده زیاد اغلب به منیزیم بیشتری احتیاج دارند. کودهای با مقدار پتاسیم زیاد غالبا می توانند تعادل منیزیم در گیاه را بر هم زده و در جایی که میزان پتاسیم بیشتری استفاده می شود، استفاده از منیزیم هم مفید می باشد.
به این ترتیب می توان گفت کود سولفات منیزیم نقش شایانی در تشکیل کلروفیل و رنگ سبز گیاهان داشته و کمبود آن سبب کاهش کلروفیل می گردد. کمبود منیزیم با زرد شدن گلبرگ های سن بالا و کندی رشد گیاه مشخص می شود. باید بدانید که کود مذکور حاوی منیزیم زیادی بوده به این ترتیب در همه محصولات زراعی و باغی کاربرد دارد.
به نحوی که استفاده از این کود اثرات مثبتی در گیاهان خواهد داشت. نقش مهم منیزیم در گیاه در مرحله فتوسنتز و تولید اکسیژن می باشد که مانع از فعالیت رادیکال های آزاد شده و اجازه نمی دهد ساختار اسیدهای چرب موجود در غشا تخریب و انهدام یابند.
منیزیم با مشارکت در چرخه اسید سیتریک به عنوان یک چرخه متابولیسمی در گیاه، نقش خود در تنفس گیاهان را کامل می کند. درصد بالایی از عنصر گوگرد این کود هم نیاز گیاهان به عنصر گوگرد را تامین می کند. گوگرد نقش مهمی در ضد عفونی کردن، رشد گیاه و جلوگیری از بروز بیماری در آن ها ایفا می دارد.
در ضمن وجود گوگرد در ترکیبات کود مذکور سبب اسیدی شدن خاک شده و عنصر گوگرد در گیاه به جذب بیشتر مواد غذایی از خاک کمک می کند. همچنین گیاه را در برابر قارچ ها محافظت می کند. منیزیم در درختانی که روغن تولید می کنند مانند زیتون اثر مثبتی در ازدیاد روغن تولیدی خواهد داشت.
این موضوع درباره گردو و بادام هم صدق می کند. همچنین منیزیم بر سنتز قندها موثر بوده و گیاه را در مقابل کلیه امراض و قارچ و آفات مقاوم می سازد. ضمنا منیزیم در فعالیت آنزیم های گیاهی هم نقش داشته و سبب فعال شدن حامل های فسفری که سبب جذب سایر عناصر موثر هستند، می گردد.
نکته خوب این که منیزیم در گیاهان متحرک بوده و به این معنی است که اصلاح کمبود آن در سریعترین وقت سبب می شود گیاه به رشد عادی اش ادامه دهد. در صورتی که مواجه با کمبود شدید منیزیم در گیاهان، این کود به راحتی با دیگر مواد مغذی قابل استفاده بوده و به سرعت آن را اصلاح می نماید.
استفاده از سولفات منیزیم چه مزایایی دارد؟
سولفات منیزیم می تواند جهت ازدیاد منیزیم یا گوگرد در خاک تحت استفاده واقع شود و ضمنا می تواند در محصولات زراعی همچون سیب زمینی، گوجه فرنگی؛ درختان لیمو، انواع فلفل و هویج که به منیزیم نیاز دارند مورد استفاده قرار گیرد. مزیت به کارگیری سولفات منیزیم نسبت به دیگر اشکال منیزیم همچون آهک دولومیتی، به حلالیت زیاد آن بر می گردد.
چرا که به راحتی با آن محلول های اسپری شاخ و برگ تهیه می شود. محلول سولفات منیزیم نسبت به نمک های قلیایی منیزیم موجود در سنگ های آهکی نسبتا خنثی می باشد. به این معنی که استفاده از سولفات منیزیم به صوت قابل توجهی سبب تغییر ph خاک نمی شود.
از جمله مزیت های استفاده از سولفات منیزیم می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- مشارکت در ساخت روغن گیاهی
- افزایش پروتئین محصولاتی همچون گندم و جو
- تنظیم جذب فسفر در گیاه
- تاثیر در تولید هیدروکربن ها و مواد قندی
- انتقال دهنده فسفر به دانه گیاه
- ازدیاد سبزینگی گیاه
- ازدیاد میزان روغن در گیاهان روغنی
- ازدیاد میزان عملکرد گیاه
- تسریع جوانه زنی بذور
علائم کمبود منیزیم در گیاه
در خاک های با اسیدیته بالا و مواد مغذی کم که ظرفیت نگهداری آب پایینی دارند یا در خاک های سبک و شنی مشکل کمبود منیزیم شدید است. در این نوع خاک ها مواد مغذی به آسانی شسته شده و اگر میزان پتاسیم یا آمونیوم خاک بیشتر بوده یا از کودهای حاوی این مواد بیشتر استفاده می شود، جذب منیزیم با اختلال روبرو می شود زیرا این مواد با منیزیم رقابت دارند.
منیزیم در انتقال قند مشارکت داشته و قسمت مهمی از مولکول های کلروفیل را تشکیل می دهد. بدون میزان کافی منیزیم، گیاه سعی کرده کلروفیل موجود در برگ های پیر را تجزیه کرده و آن را به برگ های جوان در حال رشد ارسال دهد. این روند به معنی گسترش کلروژن میان آوندی می باشد. شدت نور سبب افزایش علائم می شود. نور زیاد اثرات کمبود منیزیم در گیاه را تشدید می کند.
به این ترتیب علائم کمبود منیزیم ابتدا برگ های پایینی گیاه مشاهده می شود. به این نحو که رگبرگ ها سبز و بین رگبرگ ها زرد خواهد شد. این علائم شبیه نشانه های کمبود آهن در گیاه بوده با این تفاوت که علائم کمبود آهن اول در برگ های بالایی مشاهده می شود.
چه زمانی برای گیاه باید از سولفات منیزیم استفاده شود؟
به طور کلی در موارد زیر نیاز است که سولفات منیزیم مورد استفاده واقع شود:
- وقتی برگ های پیر در فاصله میان گلبرگ ها زرد شوند.
- وقتی لکه های کوچک نکروز میان گلبرگ ها و وسط برگ ها نمایان گردند.
- وقتی نوک و حاشیه برگ ها پیچ خورده و به سمت بالا لوله شود.
- وقتی گیاه به شدت بیمار شده است.
- وقتی گلبرگ ها چروکیده و چین خورده شده اند.
- وقتی برگ ها حالتی آویزان پیدا می کنند.
- وقتی که لکه های ارغوانی میان گلبرگ ها مشاهده می شود.
شایان ذکر است علاوه بر موارد بالا از سولفات منیزیم در پرورش گل های رز بسیار استفاده می شود. گل رز به کمبود منیزیم حساس بوده از این رو باغداران به کمک این کود گل های رز را تغذیه می نمایند. ضمنا کود مذکور سبب افزایش گلدهی، سبزتر شدن برگ های گل رز و پر رنگ تر شدن گل ها می شود.
میزان و روش استفاده از سولفات منیزیم
همانطور که پیشتر اشاره شد منیزیم یکی از عناصر ضروری برای تولید و انتقال قندها، نشاسته، چربی و روغن های موجود در گیاه می باشد. به این ترتیب کمبود این عنصر سبب از دست دادن طعم و شکل سبزیجات نشاسته ای، دانه های روغنی ، میوه های قندی یا آجیل ها می شود.
خوشبختانه منیزیم در گیاهان متحرک بوده به این ترتیب می توان در اسرع وقت نسبت به اصلاح کمبود آن اقدام نمود تا گیاه به رشد معمولش ادامه دهد. پودر منیزیم سولفات به طور محلول و قابل استفاده راحت تهیه می شود که شامل ۴۸ درصد منیزیم و ۱۲ درصد گوگرد است.
وقتی کمبود منیزیم مشهود باشد به شکل اسپری شاخ و برگ مورد استفاده واقع می شود. برگ های روشن، خشک و شکننده می توانند از علائم کمبود منیزیم باشند. جهت استفاده سولفات منیزیم، کریستال های نمکی به حل شدن نیاز دارند. این کریستال ها برای سهولت کاربرد خیلی محلول می باشند.
میزان استفاده از این کود باید بر اساس نتایج آنالیز بافت خاک تعیین گردد. ولی معمولا بین ۳-۵ پوند در هکتار بوده که در ۷۵-۱۰۰ لیتر آب حل می گردد.
نکته: دقت کنید که از کود سولفات منیزیم جهت مراقبت از گیاهان باغ استفاده نشود مگر این که نشانه های کمبود منیزیم یا گوگرد مشهود باشد. اضافه کردن مواد مغذی بدون فایده سبب می شود دیگر مواد مغذی از تعادل خارج شوند و به علت عدم توانایی گیاه در استفاده از مواد مغذی خاص موجود، ممکن است نواقصی به وجود آورد.
به طور کلی آزمایش خاک موقع آماده سازی بستر گیاهان می تواند وضعیت ریز مغذی های خاک را اطلاع دهد. هنگامی که آزمایش های خاک از مقادیر کم منیزیم و گوگرد خبر می دهند، استفاده از سولفات منیزیم می تواند مواد مغذی مورد نیاز گیاه را بدون تغییر سطح ph خاک تامین کند.
برای گیاهان خانگی میزان یک قاشق چایخوری از کود مذکور را در یک لیتر آب حل کرده و بعد گیاه را با آن آبیاری نمایید. میزان مصرف خاکی این کود در مورد نهال های جوان برای هر نهال ۱۰۰-۱۵۰ گرم به صورت چالکود در زمستان استفاده شود. برای درختان میوه بارده و مرکبات به صورت ۲۰۰-۳۰۰ گرم برای هر درخت مصرف خاکی و به صورت محلول پاشی ۱-۳ کیلوگرم در هر هزار لیتر به صورت چالکود در زمستان استفاده شود.
از جمله موارد مصرف این کود می توان به درختانی مانند درخت زیتون، کیوی، انگور، پسته، مرکبات، سیب، نباتات زراعی مانند برنج، حبوبات و گندم آبی اشاره نمود. همچنین در مورد گیاهان با دانه های روغنی مانند آفتابگردان، پنبه، گوجه فرنگی، سیب زمینی، پیاز و کرفس هم کاربرد دارد.
ویژگی های سولفات منیزیم
از جمله ویژگی های کود سولفات منیزیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درصد بالای عنصر منیزیم نسبت به سایر کودهای رایج
- ایجاد شادابی و سبزینگی دوبرابر در گیاه
- قابلیت حلالیت و جذب بالا برای اقسام محصولات
- انعطاف در روش مصرف با کاربرد دو گانه توسط آبیاری و محلول پاشی
- تامین همزمان عنصر با اهمیت گوگرد با منیزیم
- جلوگیری از بعضی بیماری های فیزیولوژیکی همچون خشک شدن ساقه انگور و خشک شدن حاشیه برگ سبزیجات
کارایی سولفات منیزیم در کشاورزی
کود سولفات منیزیم یک نمک معدنی می باشد که به طور معمول به فرم سولفات هپتا هیدرات یا اپسومیت وجود داشته و به آن نمک اپسوم اطلاق می شود. نمک اپسوم کارایی زیادی در صنعت زیبایی و بهداشت به عنوان جزئی از نمک حمام که جهت تسکین درد عضلات مورد استفاده واقع می شود، دارد. با این وجود، این نمک در کشاورزی هم کارایی زیادی دارد و می تواند یک روش اقتصادی جهت تولید محصول توسط دسترسی به عنصر منیزیم برای فتوسنتز باشد.
هر جند منیزیم یک عنصر ضروری جهت رشد گیاهان می باشد اما استفاده از آن در برنامه کود دهی زمین بسیار مورد تاکید قرار نمی گیرد. جالب است بدانید که اگر میزان منیزیم در رژیم غذایی محدود شود، حیوانات ممکن است به کزاز علفی دچار شوند. از این رو توجه ویژه به وضعیت منیزیم در محصولات علوفه ای اهمیت زیادی دارد.
شایان ذکر است منیزیم هسته اصلی مولکول کلروفیل در بافت گیاهی را تشکیل می دهد. از این رو کمبود منیزیم ایجاد شود، کمبود کلروفیل سبب رشد ضعیف و ناقص گیاه می گردد. ناگفته نماند منیزیم سبب فعال کردن سیستم های آنزیمی خاص می شود. آنزیم ها مواد پیچیده ای می باشند که سبب ایجاد ترکیبات به عنوان قسمتی از متابولیسم طبیعی گیاه می شوند.
از آنجا که منیزیم در پوسته زمین فراوان می باشد و در طیف وسیعی از مواد معدنی پیدا می شود. با استفاده از این مواد معدنی و تجزیه آنها جهت استفاده در دسترس گیاه قرار می گیرد. منیزیم در سطوح رسی و ذرات ماده آلی نگه داری می شود هر چند این شکل از منیزیم در دسترس گیاهان می باشد ولی این ماده مغذی به آسانی از خاک خارج نمی شود.
به این ترتیب کود سولفات منیزیم یک منبع عالی جهت تامین منیزیم بوده که غالبا در فتوسنتز مورد استفاده واقع می شود. منیزیم برای رشد و سلامت گیاهان حیاتی می باشد چرا که در متابولیسم کربوهیدرات ها نقش اساسی دارد. استفاده از عنصر منیزیم به علت نقش آن در فعال نمودن فتوسنتز، با سبز شدن سریع گیاه همراه شده چرا که محصول اصلی آن کلروفیل می باشد.
شایان ذکر است گوگرد یا سولفور نیز در رشد و سلامت گیاهان نقش پر رنگی دارد. خاک های غنی از هوموس و خاک های آلی منبع خوبی از گوگرد بوده که با پخش آن در هنگام تجزیه مواد آلی در دسترس گیاه قرار می گیرد. با توجه به این که گوگرد خیلی راحت از خاک خارج می شود، لایه بالایی خاک باغ می تواند با کمبود این عنصر مواجه شود . در حالی که لایه های عمیق تر خاک دارای میزان کافی از این ماده مغذی هستند.
بنابراین گیاهانی که ریشه عمیق دارند می توانند از مواد مغذی در لایه های زیرین خاک بهره مند گردند اما برای سایر گیاهان به مصرف گوگرد نیاز است. کود سولفات منیزیم جهت تامین دو عنصر منیزیم و گوگرد مفید بوده و می توانید در کشاورزی از آن کمک بگیرید. همچنین در صورت تمایل برای اطلاع از علت استفاده از کود برای بعد از برداشت و انواع کود درخت لیمو روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا
