معرفی داروهای شل کننده عضلات و نکات دارویی آن ها

به طور کلی شل کننده های عضلانی از دیگر قرص های موثر برای عملکردهای عضلات به شمار می آیند که در نهایت برای درمان اسپاسم عضلانی مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین اسپاسم یا گرفتگی عضلانی به علت انقباضات ناگهانی و غیرارادی یک عضله یا گروهی از عضلات به وجود می آیند. چرا که آن ها می توانند در اثر فشار بیش از حد عضلانی ایجاد شده و در نهایت منجر به بروز درد شوند. در ادامه این مطلب با ما همراه شوید تا با داروهای شل کننده عضلات به صورت تجویزی و خودسرانه و مواردی که دارای عوارض دارویی می باشند، آشنا شوید.

آشنایی با داروهای شل کننده عضلات

از سوی دیگر اسپاسم عضلانی برای برخی افراد از گرفتگی های رایج عضلانی به شمار می آید که در نهایت باعث بروز سفتی و اسپاسم عضلانی گردد. این شرایط می تواند در راه رفتن، صحبت کردن یا حرکت طبیعی عملکرد های بدن به مراتب زمان اختلال هایی ایجاد کند. اسپاسم عضلانی در اثر آسیب به بخش هایی از مغز یا نخاع درگیر با حرکت ایجاد می شود.

داروهای شل کننده عضلات به صورت تجویزی می توانند به تسکین درد و ناراحتی ناشی از اسپاسم یا گرفتگی عضلانی کمک موثر کنند.

تفاوت اسپاسم عضلانی و اسپاستیسیته عضلانی

اسپاسم‌ یا گرفتگی های عضلانی، ناشی از انقباض های ناگهانی و غیرارادی یک ماهیچه یا گروهی از ماهیچه ها می باشد. این اسپاسم ها امکان دارد به علت کشیدگی بیش از حد ماهیچه ها به وجود آید که در نهایت منجر به بروز درد می شود. به طور معمول عارضه هایی به مانند فیبرومیالژیا که نوعی سندروم درد اسکلتی و عضلانی مزمن می باشد، درد گردن و کمر موجب بروز اسپاسم و دردهای عضلانی می گردد.

این در حالی است که اسپاستیسیته عضلانی نوعی اسپاسم عضلانی دائمی به شمار می آید که سبب بروز سفتی، خشکی یا گرفتگی در عضلات می گردد. این اسپاسم در راه رفتن عادی، صحبت کردن یا هر حرکت دیگر اختلال هایی بروز می نماید.

هنگامی که قسمت هایی از مغز یا نخاع که مربوط به حرکات آسیب می بینند، اسپاستیسیته عضلانی بروز می گردد. به طور کلی از عارضه هایی که موجب اسپاستیسیته عضلانی می گردد، می توان به گرفتگی بافت های گوناگون، فلج مغزی و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک نام برد.

داروهای تجویزی

به طور کلی داروهای تجویزی به دو گروه ضد اسپاسم و ضد اسپاسم تقسیم می شوند. داروهای ضد اسپاسم برای درمان اسپاسم عضلانی و ضد اسپاسم برای درمان اسپاسم عضلانی استفاده می شود. برخی از داروهای ضد اسپاسم مانند تیزانیدین را می توان برای درمان اسپاسم عضلانی استفاده کرد. با این حال، ضد اسپاسم ها نباید برای درمان اسپاسم عضلانی استفاده شوند.

داروهای ضد اسپاسم SMR

SMR را در اصطلاح ساده تر شل کننده عضلات اسکلتی بر اثر مرکزی می نامند. این دسته از قرص های مرکزی عمل علاوه بر استراحت و فیزیوتراپی برای کمک به تسکین اسپاسم عضلانی استفاده می شوند. تصور می شود که آن ها با ایجاد یک اثر آرام بخش یا با جلوگیری از ارسال سیگنال های درد توسط اعصاب به مغز شما کار می کنند.

شما باید فقط تا ۲ یا ۳ هفته از این شل کننده های عضلانی استفاده کنید چراکه ایمنی استفاده طولانی مدت از این قرص هنوز مشخص نیست. در حالی که می توان از داروهای ضد اسپاسم برای درمان اسپاسم عضلانی استفاده کرد، اما نشان داده نشده است که آن ها در گروه داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی یا استامینوفن مناسب تر عمل می کنند یا خیر.

از عوارض جانبی رایج قرص SMR که بر روی اعصاب مرکزی تاثیر می گذارد، می توان به موارد زیر اشاره داشت.

• خواب آلودگی
• سرگیجه
• سردرد
• عصبی بودن
• ادرار قرمز مایل به بنفش یا نارنجی
• کاهش فشار خون در هنگام ایستادن

توجه داشته باشید که شما باید با پزشک خود در مورد فواید و خطرات این داروها برای درمان اسپاسم عضلانی صحبت کنید.

ضد اسپاسم ها

ضد اسپاسم ها برای درمان اسپاسم عضلانی استفاده می شود. آن ها نباید برای درمان اسپاسم عضلانی استفاده شوند، این داروها به شرحی از موارد زیر می باشند.

داروهای ضد اسپاستیک

گفتنی می باشد که داروهای ضداسپاستیک به مراتب می توانند اسپاستیسیته های عضلانی را بهبود ببخشند و توجه داشته باشید که از آن ها نباید برای درمان اسپاسم و گرفتگی های عضلانی استفاده نمایید. به طور کلی از انواع قرص شل کننده عضله می‌توان موارد زیر اشاره داشت.

• باکلوفن

دارو باکلوفن برای رفع اسپاسم ناشی از ام اس استفاده می شود. به طور کامل تحقیق بر روی آن انجام نشده است که چگونه کار می کند، اما به نظر می رسد سیگنال های عصبی از نخاع را که باعث اسپاسم عضلات می شود، مسدود می نماید. از عوارض جانبی این گروه از داروهای شل کننده عضلات می توان به خواب آلودگی، سرگیجه، ضعف و خستگی اشاره کرد.

• دانترولین

دانترولین برای درمان اسپاسم عضلانی ناشی از آسیب نخاعی، سکته مغزی، فلج مغزی یا ام اس استفاده می شود. با اثر مستقیم بر روی ماهیچه اسکلتی، اسپاسم عضلانی را آرام می کند. عوارض جانبی می تواند شامل خواب آلودگی، سرگیجه، سبکی سر و خستگی باشد.

• دیازپام

قرص دیازپام برای تسکین اسپاسم عضلانی ناشی از التهاب، ضربه یا اسپاسم عضلانی استفاده می شود. با افزایش فعالیت یک انتقال دهنده عصبی خاص برای کاهش وقوع اسپاسم عضلانی عمل می کند. دیازپام یک داروی آرام بخش است که عوارض جانبی آن  شامل خواب آلودگی، خستگی و ضعف عضلانی می باشد.

نکات دارویی شل کننده های عضلانی تجویزی

به طور کلی شل کننده های عضلانی به مانند کاریزوپرودول و دیازپام می‌توانند باعث ایجاد عادت شوند. از این رو داروی خود را طبق دستور پزشک مصرف کنید. همچنین شل کننده های عضلانی به مراتب می توانند علائم ترک، مانند تشنج یا توهم برای فرد ایجاد کنند. به همین دلیل مصرف داروهای خود را به طور ناگهانی قطع نکنید، به خصوص اگر برای مدت طولانی آن را مصرف کرده اید.

همچنین شل کننده های عضلانی سیستم عصبی مرکزی را تحت فشار قرار می دهند که از این رو تمرکز یا بیدار ماندن را به مراتب سخت تر می کنند. هنگام مصرف شل کننده عضلانی، از فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری ذهنی یا هماهنگی دارند، مانند رانندگی یا استفاده از ماشین آلات سنگین اجتناب کنید.

شما نباید شل کننده های عضلانی را با موارد زیر مصرف کنید.

• الکل
• داروهای ضعیف کننده بدن به مانند مواد افیونی یا روانگردان
• داروهای خواب آور
• مکمل های گیاهی

همچنین در مورد نحوه استفاده ایمنی شل کننده های عضلانی در صورتی که از موارد زیر برخوردار هستید، مشورت کنید.

• بزرگتر از ۶۵ سال هستند.
• مشکل سلامت روان یا اختلال مغزی دارید.
• مشکلات کبدی دارید.

داروهای بدون برچسب برای اسپاستیسیته عضلانی

پزشکان می توانند از داروهای خاصی برای درمان اسپاستیک استفاده کنند، حتی زمانی که داروها برای این منظور توسط انجمن غذا و داروی ایالات متحده تایید نشده باشند. به این می گویند مصرف مواد مخدر بدون برچسب و باید توجه داشته باشید که داروهای زیر در واقع شل کننده عضلانی نیستند، اما همچنان می توانند به تسکین علائم اسپاسم کمک به سزایی کنند.

• بنزودیازپین ها

بنزودیازپین ها مسکن هایی هستند که می توانند به آرامش عضلات کمک کنند. آن ها با افزایش اثرات انتقال دهنده های عصبی خاص، که مواد شیمیایی هستند که پیام ها را بین سلول های مغز شما منتقل می کنند، کار می کنند.

نمونه هایی از بنزودیازپین ها می توان به موارد زیر اشاره داشت.

• لورازپام
• آلپرازولام
• کلونازپام

همچنین عوارض جانبی بنزودیازپین ها می تواند شامل خواب آلودگی و مشکلات تعادل و حافظه باشد. این گروه از داروهای شل کننده عضلات به مراتب می توانند باعث ایجاد عادت شوند.

• کلونیدین

قابل به ذکر می باشد که کلونیدین با جلوگیری از ارسال سیگنال های درد توسط اعصاب به مغز یا ایجاد یک اثر آرام بخش عمل می کنند. کلونیدین نباید با سایر شل کننده های عضلانی استفاده شود. مصرف آن با داروهای مشابه خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد. به عنوان مثال، مصرف کلونیدین با تیزانیدین می تواند باعث فشار خون بسیار پایین شود.

• گاباپنتین

گاباپنتین یک داروی ضد تشنج است که به طور معمول برای تسکین تشنج استفاده می شود. به طور کامل مشخص نیست که گاباپنتین چگونه برای از بین بردن اسپاسم عضلانی عمل می کند. گاباپنتین در نسخه های نام تجاری و عمومی موجود است.

گزینه های بدون نسخه برای درمان اسپاسم عضلانی

به طور کلی چنین پیشنهاد می شود که برای درمان گرفتگی های عضلانی ناشی از کمردرد های شدید یا سردرد های عصبی، پیشتر از هرچیزی آن نکته حائز اهمیت است که از داروهای بدون نسخه برای گرفتگی عضلات استفاده می گردد.

همچنین قرص های شل کننده عضلات کمر و داروی شل کننده عضلات کمر گرفتگی های عضلانی را به مراتب تسکین می دهد. از داروهای بدون نسخه می توان به معرفی داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، استامینوفن یا ترکیبی از این داروها اشاره کرد.

• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی

این دسته از قرص ها به طور کلی با مسدود کردن بدن شما از ساخت مواد خاصی که سبب التهاب و درد به مرور زمان می شوند، عمل می کنند. آن ها در نسخه های عمومی و نام تجاری موجود هستند که به راحتی می توانید از داروخانه ها خریداری کنید. همچنین نسخه های قوی تر با نسخه در دسترس هستند که می توان به صورت قرص، کپسول یا سوسپانسیون خوراکی مصرف کرد.

در حالتی دیگر این دسته از قرص ها را می توان به صورت قرص های جویدنی برای کودکان معرفی کرد. به طور کلی عوارض جانبی این دسته از داروهای شل کننده عضلات شامل ناراحتی معده و سرگیجه می باشد.

نمونه هایی از داروهای غیر استروئیدی شامل ایبوپروفن و ناپروکسن می باشد.

• استامینوفن

طی مطالعات انجام شده چنین مشخص شده است که قرص استامینوفن با جلوگیری از ساخت مواد خاصی که باعث درد می شوند به مرور زمان می تواند از بدن شما به خوبی مراقبت کند. همچنین استامینوفن در نسخه های عمومی و نام تجاری موجود است. این دارو به صورت قرص و کپسول خوراکی، قرص های جویدنی و محلول های خوراکی با رهش فوری و طولانی مدت در بدن تولید می شوند.

از شایع ترین عوارض جانبی استامینوفن می توان به مواردی همچون حالت تهوع و ناراحتی معده اشاره کرد.

چه زمانی با پزشک خود تماس بگیرید

شما اغلب می توانید اسپاسم عضلانی یا علائم اسپاسم خود را به تنهایی مدیریت کنید، اما در برخی موارد، ممکن است به مشاوره یا مراقبت پزشکی نیاز داشته باشید. در صورتی که شرایط گفته شده در ادامه مطلب را شما بروز کرد بایستی آن را با پزشک در میان بگذارید.

• برای اولین بار اسپاستیسیتی دارند و علت آن را نمی دانند.
• توجه داشته باشید که اسپاستیسیتی شدیدتر می شود، بیشتر اتفاق می افتد یا کارها را دشوار می کند.
• اسپاسم عضلانی شدید و مکرر دارند.
• متوجه تغییر شکل قسمت هایی از بدن خود شوید که تحت تاثیر اسپاسم عضلانی قرار گرفته اند.
• دارای عوارض جانبی شل کننده عضلانی است.
• ناراحتی یا درد فزاینده ای دارند.

• با پزشک خود صحبت کنید

درمان اسپاسم عضلانی بسیار حائز اهمیی است. اسپاستیسیتی شدید و طولانی مدت در نهایت می تواند منجر به انقباض عضلانی گردد که در نهایت می تواند دامنه حرکتی شما را کاهش داده یا مفاصل آسیب دیده را برای همیشه خمیده نگه دارد. همچنین اسپاسم عضلانی نه تنها می تواند ناراحت کننده باشد، بلکه می تواند نشانه ای از یک مشکل پزشکی زمینه ای نیز به شمار آید.

به طور کلی این عارضه را می توانید با استراحت، فیزیوتراپی، داروها یا همه موارد گفته شده در این مطلب درمان کنید. از این رو با پزشک خود همکاری کنید تا یک برنامه مراقبتی تنظیم کرده که در نهایت با کمک آن بتوان درد را کاهش داده و حرکات مفصل را میسر نماید.

نکات قابل توجه

همچنین در پی آشنایی با داروهای شل کننده عضلات باید در نظر داشته باشید که برخی از نکات در این رابطه حائز اهمیت می باشند که در ادامه به معرفی برخی از آن ها پرداخته ایم.

• تاثیر مصرف قرص استامینوفن در این رابطه

همانطور که گفته شده این قرص از دیگر داروهای شل کننده عضلات است که بدون نسخه تهیه می گردد و می تواند گرفتگی عضلانی را در طی مدت زمان کوتاهی برطرف کند.

• احساساتی که پس از مصرف قرص ها در بدن بروز می گردد

این احساسات می تواند در افراد متفاوت باشد، به این صورت که برای برخی از افراد احساس خواب آلودگی و برخی آرامش است که فکر می کنند عضلات آن ها در آب معلق است.

• زمان مورد نیاز برای تاثیر گذاری این دسته از قرص های

به طور کلی برخی از داروهای شل کننده عضلات چیزی در حدود ۳۰ دقیقه بر روی عملکردهای بدن تاثیر گذاشته و شروع به کار می کنند که تاثیر آن ها نیز می تواند چیزی تا حدود ۴ الی ۶ ساعت به طول بینجامد.

• عوارض دارویی آن ها چه می باشد؟

به طور کلی برخورداری از اعتیاد به داروهای شل کننده عضلات می تواند از خطراتی به مانند اعتیاد و از بین رفتن تمرکز به وجود آورد.

• تداخلات مصرف این دسته از قرص ها، شامل چه مواردی است؟

توجه داشته باشید که در حین مصرف داروهای شل کننده عضلات به هیچ وجه از مواردی به مانند الکل، داروهای خواب آور، داروهای ضد افسردگی و دیگر مکمل های گیاهی به مانند گل راعی استفاده نکنید.

منبع : آرگا