یکی از مهارت های لازمه برای ارتباط با بچه ها گوش دادن به حرف ها و صحبت های آن ها می باشد که نیاز است والدین در این زمینه اصول مهم را یاد گرفته و بکار گیرند تا از این طریق حس ارزشمندی را در کودک خود القا نمایند و باعث جلب اعتماد و احساس آرامش در او شوند. از همین رو قصد داریم در این مطلب به بررسی راهکارها و اصول مهم گوش دادن به کودکان به منظور راهنمایی شما عزیزان بپردازیم.
مهارت و اصول گوش دادن به کودکان
بهتر است بدانید کودکان نیز همانند بزرگسالان دوست دارند دیگران به صحبت های آن ها توجه کنند و گوش بسپارند. در واقع باید گفت گوش دادن به کودکان و همدردی با آن ها در هنگام مکالمه با کودک بسیار مهم و ضروری می باشد چرا که آن ها تمایل دارند نگرش و دیدگاه آن ها مورد توجه قرار بگیرد و به ابراز احساساتشان بپردازند.
در واقع باید گفت ایجاد یک ارتباط درست و مفید با فرزندان می تواند عامل اصلی و مهم برای سنجش میزان موفقیت هر پدر و مادری به حساب آید و گوش دادن مستمر و کارامد به مکالمات فرزندان از جمله شاخص های مهم ایجاد ارتباط موفق و نتیجه بخش می باشد. گوش دادن فعال احتیاج به آموزش و تمرینات مربوطه دارد که والدین بایستی آن ها را یاد بگیرند و با بهره مندی از آن به کودک خود کمک نمایند.
روش های گوش دادن کارامد
در ادامه به معرفی مجموعه ای از راهکارهای مفید در این زمینه برای یادگیری شما عزیزان پرداخته ایم.
داشتن اشتیاق و تمرکز لازم :
در زمان گفتگو با کودک، تمایل و اشتیاق خود را به نمایش بگذاریم و با به کارگیری ارتباط چشمی به او این اطمینان را بدهیم که حواسمان به او هست، این کار مستلزم این است که انگیزه های محیطی مانند تلفن، گوشی و تلویزیون را به یاد داشته باشیم.
گوش دادن با حوصله و دقت به حرف های کودک :
اکثر ما قبل از حرف زدن فکر می کنیم، اما بچه ها با توجه به دایره لغات کم تر در مقایسه با ما و عدم آگاهی و تسلط کمتر در حرف زدن، زمان زیادی را برای بازگویی عبارات درست و صحیح صرف می کنند.
اطمینان دادن به کودک از لحاظ وقت داشتن برای صحبتهایش :
قبل از تمام شدن صحبت های کودکان، از قطع کردن حرف هایش جلوگیری کنیم؛ اجازه صحبت ندادن به کودک یا بی توجهی به خواسته و اندیشه های آنها و هم چنین مواخذه کردن را انجام ندهیم، خواسته های کودکان را مورد توجه و احترام قرار دهیم و به او این اجازه را بدهیم که اندیشه و باورهای خود را بازگو کند.
ترغیب کودکان به گفتگو :
برخی از کودکان احتیاج دارند که برای آغاز صحبت کردن از آنها درخواست شود، فراموش نکنیم زمانی که کودکان باور و اندیشه های خود را بازگو می کنند، احساس مهم بودن در آنها برانگیخته می شود.
مکالمه با کودک در زمان مناسب :
بعضی مواقع کودکان تمایلی به توضیح مشکل و دغدغه خود ندارند یا اینکه زمانی را با احساسات خود به تنهایی به سر می برند در این زمان بهتر است برای خلوت کودک ارزش قائل شویم و با او بحث و مداخله نداشته باشیم، اما حواسمان به او باشد تا در زمانی متناسب با او به گفتگو بپردازیم، به خاطر داشته باشیم که این کار در مناسب ترین محیط و سریع ترین زمان ممکن صورت گیرد و آن را به تعویق نیندازیم.
توجه و دقت به اشاره های بدون سخن :
کودکان منظور و هدف های زیادی را به صورت غیر کلامی ارسال می کنند؛ مانند ظاهر صورتشان یا واکنش هایی که از خود نشان می دهند یا عوض کردن سبک های رفتاری ؛ ما از علامت هایی که کودکان در زمان گفتن دغدغه اش از خود نشان می دهد، می توانیم بر روی مطالب بیشتری متمرکز شویم.
احساس همدردی و درک کردن او :
به کودکان کمک کنیم تا اندیشه های ذهنی خود را توضیح دهد؛ به منظور این کار لازم است احساسات درونی کودک را با عبارات خودمان شفاف سازی کنیم و آنها را دوباره در اختیار او قرار دهیم.
انکار نکردن احساسات و تمایلات کودک :
تمایلات کودکان برای خود آنها واقعی هستند بنابراین نسبت به احساسات او بی توجه نباشیم.
استفاده از پرسش های باز :
پرسش های که با بله و خیر جواب داده شود باعث جلوگیری گفتگو متقابل می شود و صحبت کردن را به اتمام می رساند؛ می توانیم به جای استفاده از جمله مدرسه خوب گذشت؟ سوال کنیم که امروز در محیط مدرسه چه فعالیت هایی را انجام دادید؟ در پاسخ به این پرسش کودکان زمان بیشتری را برای صحبت کردن می گذارد.
عدم استفاده از عبارات پیچیده و نامفهوم :
احساسات آنها را اغراق آمیز و دست نیافتنی نشان ندهیم؛ عبارات باید با درک و شعور کودک هماهنگ باشد.
اهداف و مزیت های گوش دادن مفید
- یکی از فواید گوش دادن مکرر و مستمر این است که باعث می شود نتیجه و نکات اشتباه خود را در مورد آنها تصحیح و از جهتی انگیزش محکم برای بیان تمایلات درونی را در بچه ها به وجود می آوریم.
- در صورتی که از اعماق وجود به حرف های فرزندتان گوش بسپارید او حس اطمینان می کند و حرف های دلش را بازگو خواهد کرد چون زمانی که کودکی نگاه کند بزرگسال ها به گونه ای صحیح به سخنان او گوش می دهند ،مشکلات و مباحث خود را راحت با شما در میان می گذارد و این حس را در او القا می کنیم که برای او احترام و ارزش قائل هستیم.
- گوش دادن مستمر و مفید به صحبت های بچه ها، ارتباط دوستانه ما با آنها را بهبود می بخشد.
نکاتی در ارتباط با گوش سپردن به بچه ها
در ادامه به بیان توصیه هایی مهم در این باره می پردازیم.
تمرکز و توجه لازم :
به طور کاملا جدی به صحبت های کودکانتان گوش فرا دهید. دراین هنگام باید با شما ارتیاط چشمی و شنیداری برقرار کند. هر کار دیگری را به زمانی بعد موکول کنید و به ظاهر کودکانتان توجه کنید. با این روش مشخص می کنید که توجه کافی را به او دارید. بدون هیچ فاصله زمانی به او گوش کنید و حرف نزنید. این کار برای فرزند شما در هر رده سنی الزامی می باشد. به طور مستمر و متمرکز گوش دادن مستلزم کوشش و سعی فراوانی از جانب شماست. امکان دارد شما حدالامکان بتوانید هم ظرف هایتان را شستشو دهید و هم به صحبت های کودکان گوش دهید، اما این روش گوش دادن ارزش چندانی برای کودک شما ندارد. اگر کودکتان سن کمی دارد رو به روی او بایستید تا ارتباط چشمی با او داشته باشید .فکر کنید چه احساسی می توانید داشته باشید زمانی که شما در حال صحبت کردن با او باشید بی قرار باشد و یا نسبت به شما بی اعتنایی کند.
گوش دادن مکرر بچه ها :
بچه ها در مقایسه با بزرگترها آرام تر فکر می کنند و برای بازگویی کلمات خویش به زمان زیادتری نیاز دارند. زمانی که شما صحبت او را نیمه تمام رها می کنید و یا صحبت هایش را تکمیل می کنید این منظور را می رسانید که در واقع به هر چه او می خواهد بیان کند توجه نمی کنید. بنابراین باید زمان لازم برای حرف زدن را در اختیار او قرار دهید.
بیان پرسش های متناسب :
به گونه کاملا جدی عقیده فرزندتان را سوال کنید. از او در خواست کنید برای موانع جواب ها و روش های مناسبی را ارائه دهد. پرسش هایی که احتیاج به پاسخگویی بیشتری از بله یا خیر دارد کودکان را به همکاری زیادتر با شما وادار می کند و هم چنین به شما زمانی برای گوش دادن زیادتر می دهد. پرسش هایی که با کجا و چه و چگونه شروع شود به طور معمول بهتر هستند.
در این مطلب اصول و نحوه صحیح گوش دادن به کودکان و فواید آن را شرح دادیم که امیدواریم برایتان مفید و سودمند بوده باشد.
منبع : آرگا
