یکی از مشکلات رایجی که در واقع نوعی مسئله روانشناسی به حساب می آید و امکان دارد کودکان را درگیر نماید ترس آن ها از مدفوع کردن است و امتناع از رفتن به دستشویی می باشد که این امر می تواند باعث نگرانی والدین شود ولی با بررسی دلیل بروز این ترس می توان با راهکارهای مربوطه آن را از بین برد. از همین رو قصد داریم در این مطلب به منظور آگاهی شما عزیزان دلایل ترس کودک از مدفوع و مشکلات ناشی از آن و همچنین روش های برطرف کردن آن را مورد بررسی قرار دهیم.
خودداری و ترس کودک از مدفوع کردن
در واقع می توان گفت آموزش دادن نحوه دفع مدفوع به کودکان توسط والدین امری مهم و ضروری می باشد چرا که برخی از کودکان به خاطر سرگرم بودن به بازی و دیگر فعالیت ها امکان دارد رفتن به دستشویی را به تاخیر بیندازند و همین امر مشکلات زیادی همچون یبوست را به دنبال داشته باشد. اما موضوعی که در این زمینه حائز اهمیت می باشد ترس کودک از مدفوع می باشد که ممکن است علل جسمی و روانی مختلفی باعث این امر شود.
دلایل اصلی ترسیدن کودک از دفع مدفوع
علت ترس کودک از مدفوع امکان دارد ناشی از عوامل و دلایل مختلفی باشد که در ادامه به مهمترین موارد آن پرداخته ایم.
ابتلا به یبوست :
در صورتی که کودک به یبوست مبتلا باشد و دفع مدفوع برای او همراه با درد و ناراحتی باشد امکان دارد کودک از اجابت مزاج و دفع مدفوع خودداری نماید.
سرگرم و مشغول بازی بودن :
اغلب کودکان تمایل ندارند که وقت خود را برای اجابت مزاج و رفتن به توالت صرف کنند و دوست دارند همچنان مشغول بازی باشند. این موضوع به ویژه در بچه هایی که فعالیت و تحرک فراوانی دارند مشاهده می شود. به علت طولانی مدت بودن زمان دفع مدفوع کودک امکان دارد انجام بازی را در اولویت قرار دهد.
آموزش ندیدن نحوه صحیح اجابت مزاج و نداشتن اعتماد به نفس :
بیشتر کودکان پس از این که از پوشک گرفته می شوند در رابطه با استفاده از توالت فرنگی بچگانه مشکلی ندارند ولی دفع مدفوع و اجابت مزاج موضوع مهم دیگری می باشد. بعضی از بچه ها امکان دارد به خوبی و به شیوه صحیح آموزش اجابت مزاج بر روی توالت را یاد نگرفته باشند.
ناراحتی های گوارشی به وجود آورنده یبوست مزمن :
بیماری های مختلفی همچون سلیاک، سندروم روده تحریک پذیر، هیرشیرونگ و یا حتی نارسایی لاکتوز ممکن است موجب مشکلات گوارشی و بروز یبوست مزمن در بچه ها گردد.
وجود مشکلات عاطفی و استرس آور :
بعضی از کودکان امکان دارد در زمان اجابت مزاج دارند احساس خوبی نداشته باشند. این مشکل در کودکانی که به اختلال طیف اوتیسم دچار می باشند بیشتر مشاهده می شود. بو و یا حالت ظاهری مدفوع برای بعضی از کودکان حساس ناخوشایند می باشد.
حالت سفت مدفوع :
در صورتی که فرزند شما به صورت دائم درگیر یبوست می باشد امکان دارد علت آن سفت شدگی بافت مدفوع در روده بزرگ یا راست روده باشد که رد شدن مدفوع را با مشکل رو به رو می سازد.
مشکلات غده تیروئید :
یبوست در واقع نشانه ای شایع از کم کاری تیروئید می باشد که نوعی بیماری بوده که در آن بدن شما به میزان لازم و موردنیاز هورمون تیروئید تولید نمی کند.
راهکارهای موثر و کاربردی برای رفع این مشکل
در وهله اول با یک پزشک صحبت نمایید در صورتی که کودک مشکل جسمانی نداشته باشد والدین بایستی با بهره مندی از روش هایی که در ادامه به معرفی آن ها پرداخته ایم مشکل به وجود آمده را کنترل و رفع نمایند.
اجبار نکردن برای رفتن به توالت :
اولین موضوعی که والدین بایستی به آن توجه داشته باشند اجبار نکردن کودک برای رفتن به توالت است. در زمان یاد دادن در مورد طریقه رفتن به دستشویی هرگز آن ها را وادار به استفاده از توالت نکنید. عدم آماده بودن حتی در هنگام آموزش نیز وجود دارد. اگر کودک آمادگی کافی را نداشته باشد این ترس در او ایجاد می شود.
حرف زدن با کودک :
در زمان آموزش دادن و تمرین کردن به آن ها بگویید که به چه اندازه کارشان را به درستی انجام می دهند. از موفقیت آن ها احساس خوشحالی نمایید. همچنین اطمینان حاصل نمایید فرزندتان به سادگی می تواند وارد توالت شود. ظاهر توالت نیز می تواند برای آن ها دلهره آور باشد. آن ها را مطمئن سازید که توالت از امنیت کافی برخوردار می باشد و آن ها درون آن نمی افتند.
دادن پاداش به کودک :
با وجود این که این سیستم امکان دارد برای همه نتیجه خوبی نداشته باشد ولی اغلب والدین با انجام این کار به نتیجه دلخواه خود دست پیدا کرده اند. این جایزه می تواند یک نوع اسباب بازی باشد یا این که به او اختیار و وقت زیادی برای دیدن کارتون و بازی مورد علاقه اش بدهید. مدفوع نکردن و نگه داشتن آن برای خود بچه ها نیز رنج آور می باشد. بنابراین دفع مدفوع برای آنان می تواند به یک پیروزی شباهت داشته باشد چرا که از درد زیادی رهایی پیدا کرده اند. به همین خاطر پاداش دادن امکان دارد جواب مثبتی در انجام این امر باشد.
صبور و شکیبا بودن والدین :
در آغاز از زمان مدفوع مطلع شوید. بعضی از کودکان بعد از هر وعده غذایی به انجام عمل دفع می پردازند. برخی فقط یک الی دو بار در طول روز و دسته ای دیگر هر چند روز یک بار این عمل را انجام می دهند. بنابراین کودکان از این لحاظ با همدیگر تفاوت دارند. بعد از فهمیدن زمان دفع در آموزش دادن و نتیجه دادن آن صبور باشید. اجبار کردن کودکان نتیجه معکوس خواهد داشت. این روند به هر اندازه که طولانی مدت باشد با عجله کردن به نتیجه مطلوب دست پیدا نخواهید کرد. در حقیقت به نوعی با آن رفتار نمایید که به هیچ عنوان شما را آزار ندهد. میزان سطح توجه خود را در حد اعتدال قرار دهید به گونه ای که نه دقت بسیار داشته باشید که کودک نگرانی شما را حس کند و نه این که او را به حال خود رها کنید.
تغییر دادن برنامه غذایی :
به هر اندازه که مدفوع کودکان بافت نرمی داشته باشد عمل دفع خیلی آسان تر انجام می گیرد. ضمن این که نگه داشتن آن نیز برای آن ها دشوار خواهد شد. بدین ترتیب استفاده از فیبر خیلی کمک کننده خواهد بود. البته پیش از تغییر دادن عادت های غذایی حتما با پزشک مربوطه صحبت نمایید. رژیم را به نحوی حفظ نمایید تا فرزندتان به صورت روزمره عمل دفع را انجام دهد. مصرف میوه و سبزیجات در این پروسه بسیار مفید می باشد. استفاده از مواد غذایی یبوست آور همچون موز، نان، پاستا و برنج را کاهش دهید. همینطور آنان را به خوردن مایعات مختلف از قبیل آب ترغیب نمایید.
در این مطلب علل اصلی ترس کودک از مدفوع و راه های رفع این مشکل را شرح دادیم که امیدواریم نهایت استفاده را از آن برده باشید.
منبع : آرگا