یکی از بیماری های خطرناک و عفونی در نوزادان سپسیس بوده که در این حالت دستگاه ایمنی بدن به شکل خود به خود در مقابله با نوعی عفونت از خود عکس العمل نشان می دهد و گلبول های سفید خون را به غلبه بر سلول ها و بافت های بدن مجبور می کند. از همین رو تصمیم داریم در این مطلب به جهت آگاهی شما عزیزان به بررسی علت ایجاد بیماری سپسیس در نوزاد و راه های پیشگیری و درمان آن بپردازیم.
آشنایی با بیماری سپسیس در نوزاد
به طور کلی می توان گفت سپسیس یا عفونت خون حالتی است که در آن بدن بیمار با یک نوع عفونت شدید مبارزه می کند و در صورتی که به موقع درمان نشود امکان دارد اثرات جبران ناپذیر و پیامدهای خطرناکی را به دنبال داشته و بر روی ارگان های مختلف بدن تاثیرات منفی بگذارد. بروز بیماری سپسیس در نوزاد که سیستم دفاعی تکامل نیافته ای داشته و افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی می باشند مثل HIV به طور معمول شایع تر است.
در وضعیت سپسیس باکتری ها سمی ایجاد می کنند که موجب منتشر شدن گسترده التهاب در اندام های بدن شده و دمای بدن فرد، فشار خون و کارکرد ریه ها و سایر ارگان ها خیلی سریع تغییر می یابد. مواردی که مشکوک به سپسیس می باشند بایستی تا جای امکان هر چه زودتر شناسایی گردند.
باید این بیماری خیلی سریع درمان گردد چرا که هر چند ساعت که سپسیس درمان نشده ماندگار شود میزان خطر مرگ بالاتر می رود. پزشکان تا وقتی که منتظر جواب آزمایش کشت خون هستند آنتی بیوتیک های درون وریدی را برای نوزادان مشکوک به ابتلا به این بیماری تجویز می نمایند. بعد از این که ارگانیسم ویژه تشخیص داده شد می توان نوع آنتی بیوتیک را بر اساس آن تنظیم نمود.
نشانه های بیماری سپسیس در کودکان
به عبارت کلی در نوزادان نشانه های مشخص کمتری وجود دارد اما این علائم از کودکی به کودک دیگر امکان دارد که فرق داشته باشد. اغلب چنین کودکانی بی حال می باشند و قادر به مراقبت از خود نمی باشند. در ادامه به ارائه یک سری از این علائم پرداخته ایم.
- کم شدن میزان اشتها و بروز مشکلات در امر غذا خوردن
- ایجاد تغییر در تن صدا همچون گرفته شدن صدا
- بروز تب شدید در درجه ۴/۱۰۰ درجه فارنهایت و ۳۸ درجه
- وجود زردی کودک
- اختلالات تنفسی و سریع شدن تنفس
- وجود اختلال در شنوایی
- وجود ضعف در بدن که موجب سستی و عدم اراده شده
- آپنه یا توقف ناگهانی تنفس حدود ۱۰ ثانیه
دلایل بروز عفونت خون
- نوزادان نارس که پس از تولد در بخش مراقبت های خاص می باشند مستعد ابتلا به این بیماری می باشند.
- بعضی زایمان ها در افراد زمینه وارد شدن باکتری در طی خروج نوزاد از شکم مادر را فراهم می کند. این زایمان دربرگیرنده نشانه هایی همچون خونریزی، تب، پاره شدن کیسه آب پیش از موعد(زود رس)، زایمان دراز مدت و سخت، وجود عفونت در داخل رحم یا جفت و پاره شدن سریع کیسه آمینوتیک می باشد.
- باکتری ها نقش مهمی در بروز عفونت در کودکان را دارند. انواع باکتری های مختلفی همچون لیستریامنوسیتوژنر یا مننژتیدیس، استرپتوکوک پنومونیه در بروز این بیماری به ویژه در نوزادان بیشتر از سه ماه تاثیرگذار می باشد.
- عمل جراحی در نوزادان کم سن و سال به خاطر ایجاد برش بستر را برای ورود باکتری به بدن فراهم نموده و ممکن است درصد ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
- همینطور امکان دارد نوزادان بعد از تولد از راه منتقل شدن عفونت از افراد یا اشیا آلوده به سپسیس ابتلا پیدا کنند.
نحوه تشخیص
به منظور شناسایی کردن مکان عفونت و نوع ارگانیسم هایی که آلودگی را به وجود آورده اند امکان دارد آزمون های تشخیص مورد احتیاج باشند. این نوع آزمایشات شامل مواردی می باشد که در ادامه به شرح آن ها پرداخته ایم.
- تست خون
- کشت نمودن مایعات از درون لوله ها و کانترهایی که داخل بدن نوزاد قرار گرفته شده اند.
- تجزیه و تحلیل مایع مغزی نخاعی که در این شیوه یک سوزن ویژه از میان مهره های کمر از قسمت پشت به کانال نخاعی ورود پیدا می کند. این محل در دور نخاع وجود دارد بعد از آن می توان فشار درون کانال نخاعی و مغز را اندازه گیری نمود. می توان میزان کمی از مایع مغزی نخاعی را بیرون آورد و به منظور معین نمودن وجود عفونت یا مشکلات دیگر برای انجام آزمون های مورد احتیاج ارسال نمود.
- کشت نمودن خون
- استفاده از اشعه ایکس که یک شیوه تشخیص می باشد که از پرتوهای نامرئی انرژی الکترومغناطیسی به منظور به وجود آمدن تصاویر از بافت های داخلی، استخوان ها و اندام های بدن بر روی فیلم استفاده می گردد.
- کشت ادرار که در آن نمونه برداری امکان دارد با کمک یک سوند، شیوه سوپرابوییک یا تزریق یک سوزن از منطقه زیر شکم به درون مثانه انجام گیرد.
- همینطور برای تعیین نمودن این که چه مدل آنتی بیوتیکی و یا داروهایی برای رفع ارگانیسم های ویژه تاثیرگذارتر می باشند امکان دارد شیوه های خاص مورد استفاده قرار گیرند.
طریقه درمان
درمان های مخصوص بیماری سپسیس در نوزاد بر مبنای مواردی همچون میزان شدت بیماری، سن کودک، وضعیت سلامتی و سابقه پزشکی، میزان تحمل کودک در مقابل داروها، روش ها یا درمان های ویژه، پیش بینی های مورد انتظار در طول بیماری معین خواهد شد.
این نوع بیماری احتیاج به درمان مخصوصی دارد و با سپری شدن زمان به صورت خود به خودی از بین نمی رود. بنابراین بعد از شناسایی وجود بیماری احتیاج است که کودک در بیمارستان بستری شده و درمان گردد. درمان این بیماری دربرگیرنده طیفی از انواع درمان های دارویی قبیل استفاده از آنتی بیوتیک تا جراحی در شرایطی که عفونت شکمی وجود داشته، می باشد. مدت زمان بستری شدن در بیمارستان بستگی به موارد گوناگونی قبیل مقدار پیشرفت بیماری، شرایط جسمانی کودک و … فرق خواهد داشت ولی به صورت کلی بیشتر از ۱۰ روز ادامه خواهد یافت.
راه های جلوگیری از عفونت خون
با استفاده از رعایت یک سری نکات می توان تا حد مناسبی از ابتلا یافتن به این نوع بیماری پیشگیری کرد که در ادامه به شرح آن ها پرداخته ایم.
- ضدعفونی نمودن زخم های کودک به صورت دائم
- واکسن زدن کودک در وقت معین شده
- یاد دادن رعایت نکات بهداشتی به کودک
- دقت به همه نشانه ها و وضعیت جسمی کودک
در مطلب ارائه شده به بررسی علائم و دلایل بیماری سپسیس در نوزاد و راه های درمان و جلوگیری از آن پرداختیم که امیدواریم برایتان مفید و سودمند بوده باشد. همچنین برای اطلاع از علائم اوتیسم نوزادان و نشانه های کولیک نوزاد می توانید کلیک نمایید.
منبع : آرگا
