در سالهای اخیر استفاده از نورهای ثابت در عکاسی به شدت گسترش پیدا کرده است. ایجاد نور با رنگ یا کلوین بسیار دقیق، امکان تنظیم شدت نور، امکان تغییر رنگ نور و قدرت نسبتاً مناسب و قابل مقایسه با فلاشها باعث شده تا این نورها جای خود را در عکاسی باز کنند.
البته پیش از این هم نورهای ثابت همواره برای فیلمبرداری استفاده میشدند. اما دوگانه شدن کاربرد دوربینهای DSLR (هم برای عکاسی و هم فیلمبرداری) و همچنین امکان دیدن تأثیر و شدت نورها قبل از گرفتن عکس (که به “آنچه میبینید را میگیرید” مشهور است) باعث شده تا این نورها جای خود را در عکاسی هم باز کردهاند و آرام آرام جایگزین فلاشها شدهاند. اما سؤال اینجاست که چرا برخی از عکاسان هنوز ترجیح میدهند از نور فلاش استفاده کنند؟
برای کمک به درک بهتر موضوع، در این مقاله به تفاوتها و امکانات هر دو نور ثابت و فلاش استودیویی میپردازیم و نقاط مثبت و منفی هر کدام را بررسی میکنیم تا ببینیم کدام یک از آنها برای عکاسی (و نه فیلمبرداری) مناسبتر هستند.
تفاوتهای فلاشهای استودیویی با نور ثابت
نور ثابت یک منبع نوری پیوسته است که برای روشنایی سوژه استفاده میشود. بیتردید نمونههایی از نور ثابت را قبلاً هم استفاده کردهایم: نور خورشید! این بهترین مثال برای یک نور ثابت است. نوری که همواره در طول روز در دسترس است و ما میتوانیم تأثیر آن را با انواع وسایل شکل دهنده نور کنترل کنیم.
اما در گذشته ایجاد چنین حجمی از نور ثابت توسط چراغ ها کمی چالشانگیز بود. چراغها که اغلب از نوع تنگستن بودند، نوری زرد رنگ (بسیار زردتر از نور خورشید) را ایجاد میکردند و از همه مهمتر اینکه گرمای بسیار زیاد آنها باعث میشد تا نتوانیم به راحتی در فضاهای کوچک از آنها استفاده کنیم. به همین دلیل عکاسان ترجیح میدادند تا از نورهای فلاش استفاده کنند که در کسری از ثانیه میتابیدند و دوباره خاموش میشدند تا گرمای آنها قابل تحمل باشد.
اما حالا با گسترش و پیشرفت LED ها که بهترین منبع نور ثابت هستند این مشکل مهم برطرف شده است. حالا این نورها به قدری پیشرفت کردهاند که رنگ کلوین آنها دقیقاً برابر رنگ فلاشها شده است و تقریباً هیچ گرمایی هم تولید نمیکنند.
مزیتهای نور ثابت
مهمترین مزیت این نورها برای عکاسان این است که میتوانند نتیجه نورپردازی خودشان را به صورت زنده مشاهده کنند. این مزیت خصوصاً برای عکاسان تازهکار بسیار مهم و کاربردی است. چون نورپردازی با نور ثابت دقیقاً همان چیزی است که میبینید. ضمن اینکه نیاز به تنظیم کردن فلاش و تریگر و سرعت سینک و غیره ندارد و ضمناً به راحتی میتوانید با رفلکتورها که یکی از سادهترین و ارزانترین تجهیزات شکل دهنده نور هستند، انعکاس نور و شیوه بازتاب آن روی سایهها را کنترل کنید.
علاوه بر همه اینها، میتوانید دقیقاً همان چیزی که عکاسی میکنید را نیز فیلمبرداری کنید. کافیست نور ثابت مورد استفادهتان از نوع بدون پرش (Flicker Free) باشد تا دقیقاً کادر و صحنه عکاسیتان را به صورت فیلم هم ضبط کنید و به عنوان پشت صحنه یا یک ویدئوی تبلیغاتی، در شبکههای اجتماعیتان هم منتشر کنید.
نور ثابت برای یک عکاس، به معنی ورود به دنیای لذتبخش فیلمبرداری هم هست. شاید به همین خاطر هم هست که این روز ها ساخت کلیپهای تبلیغاتی از مدلهای عکاسی، اینقدر جذاب و پرطرفدار شده است.
معایب نور ثابت
شاید مهمترین ایراد نورهای ثابت در برابر فلاشها، نور نسبتاً کمتر آنها در مقایسه با نورهای استودیویی است. این مورد را کمی بعدتر بررسی خواهیم کرد. نور کمتر به این معنی است که باید از دیافراگمهای بستهتر و سرعتهای پایینتر شاتر استفاده کنید. این موضوع وقتی در حال عکاسی از سوژههای ساکن هستید چندان مشکلی ایجاد نمیکند. مثلاً عکاسی پرتره یا مدلینگ از آن دسته کارهایی است که با نور ثابت نتیجه بسیار بهتری هم دارد، زیرا عموماً نیاز به دیافراگم بسیار باز دارد و طبیعتاً به دلیل امکان کنترل حرکت سوژه، سرعت شاتر خیلی زیاد هم نیاز ندارد. اما درباره سوژههای متحرک، مانند عکاسی ورزشی چندان کارآمد نیست.
اما برای عکاسی پرتره، یک اشکال دیگری که وجود دارد، نور شدید و خیره کننده این منابع نوری است. این موضوع خصوصاً برای کسانی که به نور شدید حساسیت دارند بسیار مشکلساز است و میتواند موجب قرمزی چشم در سوژه شود.
اما مهمترین مشکل کم بودن نور در این منابع نوری این است که به سختی میتوانید محیطی کاملاً تاریک را در عکسهایتان ایجاد کنید. بههرحال وقتی نور کم و پیوسته است، نورهای دیگر موجود در استودیو هم به آن اضافه میشود که میتواند شامل نور پنجره یا حتی چراغ روشنایی داخل دفتر هم باشد.
نهایتاً اینکه برای عکاسانی که همراه با فیلمبرداران در حال کار هستند، استفاده از این نورها تقریباً غیر ممکن است. چون به طور پیوسته باید ان را خاموش و روشن کنید. نورهای ثابت میتوانند سایههای شدیدی روی سوژه ایجاد کنند که در فیلمبرداری به شدت قابل تشخیص است. هیچ فیلمبرداری حاضر نیست با عکاسی که نور ثابت دارد به طور همزمان کار کند!
به دلیل همین اشکالات، هنوز هم برخی از کاربران ترجیح میدهند از نورهای فلاش استفاده کنند.
نورهای استودیویی در برابر نور ثابت
نورهای استودیویی همچنان گزینه مقابل نورهای ثابت هستند. هرچند که در این منابع نوری هم یک نور ثابت به نام نور مدلینگ وجود دارد و از آن برای تشخیص جهت نور و سایهها استفاده میشود، اما این نور بسیار ضعیف تر از چیزیست که بتوان از آن به عنوان یک نور ثابت کاربری استفاده کرد.
مزیت نورهای استودیویی در برابر نور ثابت
مهمترین مزیت این نورها که هنوز باعث میشود تا عکاسان حرفهای به سراغشان بروند، قدرت بسیار زیاد آنهاست. شما با یک نور استودیویی میتوانید شدت نور بسیار زیادی را تجربه کنید که اگر بخواهید همان مقدار نور را با یک نور ثابت ایجاد کنید، به منبع نور بسیار قدرتمندی نیاز دارید. تحمل چنین نوری به صورت ثابت از توان بسیاری از سوژههای انسانی خارج است و بسیار بعید است بتوانند در مقابل آن، چشم خود را باز نگه دارند.
همچنین اگر بخواهید از آنها در فضای خارجی استفاده کنید، به راحتی میتوانید حتی در زیر نور خورشید هم از دیافراگمهای بسته استفاده کنید و عمق میدان عکس را افزایش دهید. این نورها امکان نورپردازی در مناظر را به شما میدهند تا علاوه بر سوژه، منظره را نیز در عکسهایتان ثبت کنید.
عکاسی صنعتی و تبلیغاتی مانند عکاسی از شیشه خرد شده یا پاشش آب به اطراف، با نورهای فلاش بسیار سادهتر است. زیرا میتوانید از سرعتهای خیلی بالا مانند ۱/۱۰۰۰ یا ۱/۲۰۰۰ ثانیه استفاده کنید که در مقایسه با نورهای ثابت، به نورهای بسیار ارزانتری نیاز خواهید داشت.
نهایتاً اینکه تقریباً همه ابزارهای شکلدهنده نور برای نورهای فلاش ساخته میشوند. دلیل این موضوع هم این است که آنقدر منبع نوری قدرتمندی دارند که استفاده از سافتباکسها، چترها، حبابها و … که اندکی موجب کاهش شدت نور میشود، روی این حجم نور تأثیر زیادی ندارد. اما همین ابزارها میتوانند نور ثابت را به نصف کاهش دهند و تأثیر آنها را بسیار کم میکنند.
معایب نورهای استودیویی در برابر نور ثابت
دو عیب عمده برای این نورها در برابر نور ثابت وجود دارد. اول اینکه قیمت آنها بالاست. بههرحال فراموش نکنیم که نورهای استودیویی توانمند دارای TTL و امکان عکسبرداری با سرعت بالا، بسیار گران قیمتتر هستند و تنظیم و کار کردن با آنها برای کاربران تازهکار کمی سخت است.
از همه مهمتر اینکه تک کاربردی هستند. یعنی صرفاً برای عکاسی استفاده میشوند و نمیتوانید آنها را برای فیلمبرداری استفاده کنید.
تفاوت شدت نور ثابت با فلاش چقدر است؟
هر چند نمیتوان این تفاوت را به صورت دقیق توضیح داد (چون باید دقیقاً مدلهای مورد مقایسه را انتخاب کرد)، اما مثلاً برای دو مدل معمول نور ثابت و فلاش استودیویی Godox این تفاوت چیزی بین ۷ تا ۹ استاپ نور است. یعنی جایی که میتوانید هنگام استفاده از نور استودیویی از دیافراگم ۱۶ استفاده کنید، برای عکاسی با نور ثابت باید به دیافراگم ۲.۸ بروید و علاوه بر آن سرعت شاتر را هم چند استاپ کندتر کنید!
با یک حساب ساده به این موضوع میرسید که در سرعت ۱/۲۵۰ ثانیه که تقریباً یک سرعت عادی در عکاسی با فلاش است، تفاوت شدت نور بین یک نور استودیویی ۸۰۰ ژول با یک نور ثابت ۱۲۰۰۰ لومن، چیزی حدود ۵۱۲ برابر است! به همین نسبت یک فلاش ۱۶۰۰ ژول، چیزی حدود ۱۰۲۴ برابر نور بیشتر تولید میکند!
شاید این قدرت شدید برای داخل استودیو چندان کاربرد نداشته باشد، اما وقتی میخواهید از این نورها همراه با نور خورشید و در فضای باز استفاده کنید، بسیار اهمیت پیدا میکنند.
آیا میتوان نور فلاش و نور ثابت را با هم به کار گرفت؟
این یک گزینه عالی برای کار است. اگرچه استفاده از هر دوی این نورها به عنوان نور اصلی با چالشهای زیادی همراه است، اما اگر بتوانید نور ثابت را به عنوان نور پایدار جانبی یا نور پس زمینه به کار ببرید و برای نور اصلی از نور فلاش استفاده کنید، نتیجه ای بسیار جذاب و طبیعی به همراه خواهد داشت.
این ترکیب، چه در هنگام عکاسی پرتره و مدلینگ و چه عکاسی صنعتی و تبلیغاتی بسیار مؤثر است. خصوصاً اینکه اغلب موارد امکان تغییر رنگ و کلوین نورهای ثابت را هم دارید و میتوانید جلوههای نوری جذابی را در پس زمینه یا کنارههای سوژه ایجاد کنید.
قیمت نور ثابت و فلاش در مقایسه با هم
در هر دو گروه این نورها، محصولات متنوعی را از قیمتهای خیلی پایین تا خیلی گرانقیمت میتوانید پیدا کنید. اما توجه داشته باشید که تفاوت قیمت در هر دو گروه، کمی با هم متفاوت است. در مورد نورهای فلاش، تفاوت قیمت بیشتر از اینکه به قدرت آنها بستگی داشته باشد، به امکانات و تکنولوژیهای موجود در فلاش برمیگردد. اما در مورد نورهای ثابت، تعداد LEDها و شدت نور هست که تعیین کننده اصلی قیمت محصول میباشد.
شما میتوانید تنوع کاملی از محصولات هر دو گروه را در وبسایت نورنگار ببینید. همچنین میتوانید برای مشاوره درباره کیفیت و کارآیی و قیمت هر کدام با کارشناسان این شرکت تماس بگیرید.
منبع : آرگا