به طور کلی وقتی صحبت از ترس می شود چیز های ناخوشایندی به ذهن افراد خطور می کند اما حقیقت این است که ترس چندان هم چیزی بدی نیست و مانند سایر احساسات آدمی مانند غم، شادی و خشم بخشی از بیلوژی انسان محسوب می شود. احساس ترس کارکرد و فواید هایی دارد که برای بقای انسان ضروری است.
آشنایی با فواید ترس
بهتر است بدانید که ترس در واقع یک واکنش بنیادی و ذاتی است که در طول تاریخ زیست شاسی تکامل پیدا کرده تا از ارگانیسم ها در مقابل تهدید علیه هستی و یکپارچگی پیشگیری نماید. همچنین ترس می تواند به سادگی ترسیدن یک حلزون باشد وقتی که شاخک هایش را لمس می کنید و او سریعا آن ها را جمع می کند یا از نوع ترس های پیچیده مانند اضطراب وجودی در انسان باشد. توجه داشته باشید که ترس همیشه هم بد نیست و گاهی ترسیدن می تواند به شما کمک بزرگی کند تا بتوانید در مسیر بسیار درستی قدم بگذارید به عبارتی ترس مثبت باعث می شود انسان خطر های بزرگ در زندگی مرتکب نشود که ریسک های جبران ناپذیری داشته باشد. جالب است بدانید که دین اسلام هم معمولا نسبت به ترس مثبت تاکید می کند و آن را یک صفت ارزشی می خواند و همچنین عقیده دارد اگر انسان ترس مثبت را در خود تقویت نماید ترس منفی در او راه پیدا نخواهد کرد و به کمال و ارزش معنوی دست پیدا خواهد کرد. به طور کلی ترس مثبت دارای عوامل مختلفی است و ممکن است هر کدام از این عوامل موجب بروز ترس در برخی از افراد باشند. در واقع این ترس به خاطر این مثبت است که عامل رشد برای انسان بوده و انسان از این ترس به مقامات، ارزش های الهی و کمالات دست پیدا می کند و از این رو از آن به عنوان ترس مثبت و مورد تاکید یاد می شود و به کسی که این ترس را داشته باشد انسان ترسو اطلاق نمی شود بلکه این ترس نفی ترس های بیهوده و نابه جا است. قطعا با مطالعه مواردی که در ادامه بیان کرده ایم با مزیت و فواید ترس آشنا خواهید شد:
هوشیار کردن انسان در برابر آسیب ها:
این مورد شاید ساده ترین فایده ترس باشد اما قطعا مهم ترین آن هم خواهد بود. در واقع ترس نوعی زنگ هشدار درونی در برابر خطر است یعنی وقتی فرد می ترسد بدن واکنشی فیزیکی از خود نشان می دهد که به همین خاطر می تواند خطر را مدیریت کند و در اصطلاح آن را واکنش جنگ یا گریز می خوانند. این واکنش زمانی رخ می دهد که با خطر یا تهدیدی مواجه شوید اما اگر این واکنش طبیعی رخ نداد برای مثال زمانی که در یک موقعیت خطرناک قرار گرفته اید انرژی، تمرکز و قدرت یا سرعت برای جنگ با عامل خطر یا فرار از آن نداشتید و یا اگر ماشینی به سرعت به سمتتان بیاید احساس ترس این قدرت را به شما می دهد که در مدت زمان کوتاهی واکنش نشان دهید و به سرعت خود را کنار بکشید.
کمک به بهبود شغل:
همانطور که می دانید ترس می تواند باعث ناتوانی شود و در عین حال فواید ترس می تواند انگیز بخش شما باشد به ویژه زمانی که این احساس به حجم کار یا اهداف شغلی مرتبط باشد. بسیاری از افراد باید در ساعت های پایانی موعد تحویل کار آدرنالین خون شان بالا برود تا پروژه ای را تمام کنند. به علاوه احساس ترس کمک می کند تا روی دیگران حساب باز کنید و عضوی از یک گروه شوید. بر اساس نظریه تکامل انسان ها به شکل قبیله ای زندگی می کنند و به همین خاطر در محیط کار به اعضای دیگر قبیله یا در واقع هم تیمی های خود نیاز دارند تا در برابر درنده ای که اهداف حرفه ای را خطر انداخته کمک حال باشند. به صراحت می توان گفت اضطرابی که به همراه این ترس تجربه می شود برای افراد مفید خواهد بود چون شما را هوشیار و بیدار نگه می دارد تا بتوانید بهتر سخنرانی کنید و یا حتی بیدار شوید.
تجربه کردن زندگی بهتر از فواید ترس:
وقتی از چیزی می ترسید تنها دو انتخاب خواهید داشت یا می توانید اجازه دهید ترس شما را ناتوان کند و یا می توانید با آن روبه رو شوید و بر آن غلبه نمایید. در واقع احساس ترسی که نسبت به مسائل دارید به شما هشدار می دهد در زندگی چیزی وجود دارد که خودتان را در مورد آن محدود کرده اید و یا از آن دوری می کنید مانند ترس از پذیرفته نشدن که باعث می شود از برقراری رابطه عاطفی پرهیز کنید. زمانی که با این ترس روبه رو می شوید و بر آن غلبه می کنید قطعا می توانید از یک رابطه عاشقانه بهره مند شوید. همچنین این مسئله در مورد ترس های فیزیکی و بیرونی ماند ترس از هواپیما هم صدق می کند زیرا اگر بر ترس خود غلبه کنید و کمی شجاعت داشته باشید می توانید به هر نقطه ای از دنیا سفر کنید. بهتر است بدانید که ترس معمولا اثری روانشناختی بر انسان دارد که در نتیجه آن می توانید زندگی خود را از زاویه ای دیگر و با دیدی روشن تر مشاهده کنید و یا به عبارتی مکانیزم ترس به گونه ای است که شما را با واقعیت های زندگی مواجه خواهد کرد. توجه داشته باشید که مشاهده چیز های ترسناک هم باعث می شود با خود فکر کنید زندگی تان و مشکلاتی که با آن درگیر هستید چندان هم بد نیستند. در واقع زمانی که با احساس ترس نسبت به چیز هایی که خود را در آن محدو کرده اید مواجه می شوید تجربه بیشتری به دست خواهید آورد و به توانایی بیشتری برای کسب موفقیت دست پیدا می کنید چون چیزی وجود ندارد که بتواند جلوی شما را بگیرد و مانع شما شود.
مفرح بودن از فواید ترس:
توجه داشته باشید که برخی از افراد به عمد خود را می ترسانند یعنی فیلم های ترسناک می بینند، چتربازی را تجربه می کنند، ترن هوایی سوار می شوند و با مطرح کردن خواسته هایشان با افراد دیگر ریسک پذیرفته شده را قبول می کنند تا هیجان گرفتن جواب مثبت از آن ها را تجربه کنند. همچنین ترس باعث می شود احساس سرزندگی کنید و از حاشیه امن خود خارج شوید که این خود تجربه هیجان آوری است و می تواند با افزایش هورمون آدرنالین افسردگی را به شدت کاهش دهد و در نتیجه سطح انگیختگی و گلوکز خون که تبدیل به انرژی می شود افزایش خواهد یافت. همانطور که می دانید احساس ترس انسان را به صورت کامل از نگرانی های روزمره و افسردگی ها دور می کند و تقریبا غیر ممکن است که در زمان تجربه ترس به فشارها و نگرانی ها فکر کنید.
براقراری ارتباط با افراد:
به طور کلی هورمون اکسی توسنی در بروز رفتارهای جامعه یار در افراد نقش دارد و این مسئله باعث می شود با دیگران ارتباط برقراری کنید و در فکر راحتی دیگران باشید. در واقع تصویر کلیشه ای کسانی که در حین تماشای یک فیلم ترسناک یکدیگر را در آغوش می گیرند بهترین مثال برای این موضوع خواهد بود. تا به حال دقت کرده اید که افراد تمایل دارند در مورد ترس های مشترک خود صحبت کنند که این مسئله به هورمون اکسی توسین برمی گردد.
همچنین در ادامه پیشنهاد می شود که با کلیک بر روی لینک های مقابل با مطالب کاهش ترس در کودکان و همچنین مطلب غلبه بر استرس نیز آشنا شوید.
منبع : آرگا