داروی فنوفیبرات یک داروی تنظیم کننده چربی بر لیپیدهای پلاسما در دسته اسید فیبریک است و این دارو بیشتر جهت کاهش تری گلیسرید توسط پزشک تجویز می گردد. در ادامه به طول کامل با موارد مصرف، دوز مصرفی، عوارض جانبی فنوفیبرات آشنا خواهید شد.
از داروی فنوفیبرات چه استفاده ای می شود؟
کاهنده لیپوپروتئین با چگالی پایین، کلسترول تام، تری گلیسیرید و آپولیپوپروتئین B و افزایش لیپوپروتئین با چگالی بالا است. شایان ذکر است که در درمان هیپر لیپو پروتئینی در انواع IIa، IIb، III، IV، V به کار رفته می شود. تجویز فنوفیبرات به روش خوراکی (بهبود یافته با فرم بسیار ریز و میکرونی) تجویز تجویز می گردد.
دوز مصرفی فنوفیبرات
در آغاز معمولا دوز آن ۶۷ تا ۲۰۰ میلی گرم در روز می باشد که میتوان با یک دوز یا به صورت سه دوز جدا باتوجه به فرمول دارو مصرف گردد این دوز متناسب با پاسخ درمانی بیمار تا ۲۶۷ میلی گرم در روز باید تنظیم گردد.
در مورد کودکان دوز ۶۷ میلی گرم برای هر ۲۰ کیلوگرم وزن بدن در روز تجویز شود.
همینطور یک فرآورده با آزادسازی اصلاح شده با دوز ۵۴ تا ۱۰۶ میلی گرم در روز موجود میباشد که تجویز می شود و معادل با ۶۷ تا ۲۰۰ میلی گرم فنوفیبرات میکرونی میباشد.
حدود ۱۰۰ میلی گرم از فرم غیر میکرونی فنوفیبرات از لحاظ درمانی معادل با ۶۷ میلی گرم فنوفیبرات میکرون می باشد و دوز آغازین آن معمولا از ۳۰۰ میلی گرم روزانه میباشد که دوزهای تقسیم شده آن همراه با غذا باید مصرف می شوند و دوز متناسب با پاسخ درمانی بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیگرم در روز تنظیم و تجویز می گردد.
در در ارتباط با کودکان دوز روزانه ۵mg/kg تجویز می گردد.
مکانیسم اثر فنوفیبرات
فنوفیبرات با افزایش کاتابولیسم VLDL، اکسیداسیون اسیدهای چرب و حذف اجزای تری گلیسیرید به وسیله تقویت سنتز لیپوپروتئین لیپاز می گردد، که باعث کاهش ۳۰ الی ۶۰ درصدی کل مقدار تری گلیسیرید های پلاسما می گردد. احتمال دارد در بیماران هایپرتری گلیسریدمی HDL افزایش یابد.
فارماکوکینتیک فنوفیبرات
جذب فنوفیبرات هنگام مصرف با غذا از طریق لوله گوارش آسان است ولی در هنگامی که مصرف آن پس از گرسنگی شبانه تجویز شود میزان جذب آن کاهش می یابد. فنوفیبرات با سرعت به متابولیت فعالش که اسید فنوفیبریکاست هیدرولیز می شود و به میزان ۹۹ درصد به پروتئین های پلاسما متصل می شود. نیمه عمر حذف پلاسمایی آن حدود ۲۰ ساعت می باشد. فنوفیبریک اسید بیشتر به فرم گلوکورونید کنژوگه از طریق ادرار دفع و مقداری از آن هم به شکل اسید فنوفیبریک احیا شده و گلوکورونید احیا شده آن دفع می گردد و از طریق همودیالیز برداشته نمی شود.
عوارض جانبی فنوفیبرات
عوارض شایع کمتر از ۱۰ درصد:
- کبدی؛ باعث افزایش سطح سرمی آنزیم های ترانس آمیناز
عوارض تقریبا شایع ۱ الی ۱۰ درصد:
- قلبی عروقی؛ آمبولی ریوی، ترومبوفلبیت
- سیستم اعصاب مرکزی؛ سرگیجه، درد پوستی: راش پوستی، کهیر
- گوارشی:درد شکمی، اسهال، سوء هاضمه، یبوست
- کبدی: اختلال عملکرد کبدی، افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز، افزایش سطح سرمی آسپرا تات آمینوترانسفراز
- عصبی، عضلانی و اسکلتی: درد مفاصل، درد دست و پا، درد عضلات، افزایش کراتین فسفوکیناز در نمونه خونی
- تنفسی: نازوفارنژیت، سینوزیت، عفونت مجاری تنفسی فوقانی، رینیت
تداخلات دارویی فنوفیبرات
مصرف همزمان این دارو با مهار کننده ضعیف CYP2C9 و سیپرو فیبرات تداخل دارد و موجب تشدید اثر رابدومیولیز می شود. فنوفیبرات اثر داروهایی نظیر چنودیول، سیکلوسپورین سیستمیک و اورسودیول را کاهش میدهد. همچنین عوامل کمپلکس ساز اسیدهای صفراوی سبب کاهش اثر فنوفیبرات می گردد.
مصرف فنوفیبرات تاثیرات داورهای همچون کلشی سین، ازتیمیب، فوس فنیتوئین-فنیتوئین، مهارکنندههای ردوکتاز (استاتین ها)، سولفونیل اوره ها، آنتاگونیست های ویتامین کا و وارفارین را افزایش می دهد. تاثیر فوفیبرات نیز با مصرف آسیپیموکس، سیپروفیبرات، سیکلوسپورین سیستمیک، رالتگراویر و تاکرولیموس سیستمیک افزایش پیدا می کند.
نکات و موارد احتیاط مصرف فنوفیبرات
- حساسیت
- مشکل جدی کلیوی و افراد دیالیزی
- بیماری های فعال کبدی
- بیماری های کیسه صفرا
- جبران کم کاری تیروئید قبل از مصرف این دارو الزامی است.
- در زمان مصرف داروی فنوفیبرات انجام آزمایشات دوره خون که توسط پزشک تجویز شده ضرورت دارد.
- در صورتی که از داروهای کلستر امین یا کلستیپول استفاده می کنید حداقل ۴ ساعت قبل یا یک ساعت بعد از این دارو استفاده کنید.
توصیه های دارویی
- پیروی از رژیم غذایی که توسط پزشک تجویز شده هنگام مصرف این دارو الزامی است.
ادرار تیره، مدفوع روشن، احساس خستگی و سیری زیاد، درد شکمی، زردی پوست از جمله علائم مشکلات کبدی هستند که در صورت مشاهده آن باید به پزشک یا داروساز خود مراجعه و آن ها را در جریان بگذارید. - در صورت مشاهده علائم مشکل پانکراس، از جمله درد شکمی زیاد، کمر درد زیاد یا استفراغ پزشک یا داروساز خود را مطلع کنید.
- درد عضلانی، ورم یا درد در مفاصل دست یا پا، درد در ناحیه سینه، خستگی زیاد، تب، ناتوانی در دفع ادرار یا تغییر در حجم ادرار، کبودی یا خونریزی علائمی هستند که در صورت مشاهده باید به پزشک یا داروساز خود مراجعه کنید.
- همچنین با مشاهده علائم التهاب شدید پوست، دهان یا چشم، با قطع فوری مصرف دارو به پزشک مراجعه کنند.
در صورتی که مطالعه این مطلب برایتان موثر واقع گشت به شما پیشنهاد می کنیم که با کلیک به روی دیگر لینک های مرتبط همانند قرص ملاتونین و قرص دیمین هیدرینات با اطلاعات دارویی این قرصها نیز آشنا شوید.
منبع : آرگا