همانطور که می دانید کودکان همه چیز را به دهان می برند و این کاملا طبیعی است زیرا در واقع آن ها با انجام این کار جهان اطرافشان را می شناسند اما ممکن است یک روز در حالی که این موضوع برایتان عاده شده ناگهان متوجه شوید فرزندتان چیزی مانند سکه، پیچ، تیله یا مروارید را بلعیده و شما بایستی برای درمان او دست به کار شوید.
بلعیدن جسم خارجی توسط کودک
بهتر است بدانید که طبیعت کنجکاو نوزادان و کودکان نوپا باعث می شود تا آن ها اشیاء اطراف خود را بررسی و گاهی در دهان قرار دهند و همچنین ممکن است کودکان و بزرگسالان نیز برای جلب توجه با در نتیجه ابتلا به یک بیماری روانی موارد غیر قابل خوردنی را ببلعند. این دسته از کودکان ممکن است اشیائی مانند اسباب بازی ها، سکه ها، دکمه ها، چوب و استخوان را در دهانشان قرار دهند که این اشیاء در اغلب موارد طی ۲۴ الی ۴۸ ساعت از طریق دستگاه گوارش دفع می شوند و هیچ آسیبی به بدن وارد نمی کنند. البته که در برخی موارد احتمال دارد اشیاء بلعیده شده در طولانی مدت درون بدن گیر کند و موجب بروز عوارض جانبی گردد. همچنین عوارض جسم بلعیده شده می تواند شامل التهاب مری در کودکان و حرکت جسم به سمت بافت مری و عفونت باشد و همچنین آهن ربای کوچک بلعیده شده می تواند مشکلات شدید تری را ایجاد نماید. شما می توانید با دور نگه داشتن اجسام کوچک از دسترس نوزادان و کودکان نوپا از بروز این مسئله جلوگیری نمایید.
اشیاء بلعیده شده ممکن است در چند ناحیه مری گیر کند:
در مرکز قفسه سینه
بخشی از مری که قبلا زخم شده
در نزدیکی کف قفسه دنده
در سطح ترقوها که رایج ترین محل برای گیر افتادن اشیاء می باشد.
علائم بلعیدن جسم خارجی:
توجه داشته باشید که بلعیده جسم خارجی توسط کودکان می تواند علائمی را به همراه داشته باشد که در ادامه به بیان آن ها پرداخته ایم:
- استفراغ
- درد قفسه سینه یا درد گردن
- عدم توانایی در بلع یا بلع دردناک
همچنین اگر بلعیدن جسم خارجی توسط کودک بتواند راه هوایی را مسدود کند به سرعت بیمار متوجه علائم آن که در ادامه بیان شده اند خواهد شد:
- سرفه
- خفگی
- اختلال در تنفس
- خس خس سینه
همچنین این احتمال وجود دارد که شیء بلعیده شده در قسمت روده گیر کند و دیوارهای آن را پار نماید که در نتیجه منجر به عوارضی خواهد شد که در ادامه بدان پرداخته ایم:
- درد شکمی
- استفراغ
- ضداهای غیر طبیعی روده
- مدفوع تیره و خونی
تشخیص بلع جسم خارجی:
توجه داشته باشید که برای تشخیص شیء بلعیده شده توسط کودک پرشک پس از معاینه بیماری درباره تاریخچه پزشکی اخیر بیمار سوالاتی می پرسد و همچنین پزشک ممکن است برای تشخیص محل جسم یک پرتونگاری را تجویز نماید. معمولا اکثر معاینه بر روی قسمت دهان، گلو و ریه انجام می گیرد.
همچنین پزشک می تواند یک یا چند آزمایش را برای ارزیابی بهتر انجام دهد که در ادامه بدان پرداخته ایم:
انجام اشعه ایکس از گردن، قفسه سینه و شکم برای تشخیص محل قرارگیری جسم در بدن
استفاده از پرتوهای X تقویت شده با باریم برای یافتن اشیاء گیر کرده که در اشعه X معمولی تشخیص داده نشده
احتمال دارد پزشک با یک نور فیبری خاص یا معاینه غیر مستقیم با یک آینه دندان پزشکی ناحیه بالای جعبه صوتی را معاینه نماید.
معمولا برای مشاهده اشیاء در قسمت مری آندوسکوپی مورد نیاز است.
همچنین ممکن است در حالی که بیمار با مشکلات تنفسی روبه رو است و نمی تواند به خوبی تنفس کند پزشک برای بررسی و ارزیابی مجاری هوایی برونکوسکوپی را تجویز نماید. در واقع برونکوسکوپی از یک لوله نازک با دوربینی به نام برونکوسکوپ برای بررسی مسیر های هوایی استفاده می شود. بسیاری از اشیاء بلعیده شده که هیچ علائم خاصی را بروز نمی دهند طی یک الی دو روز بدون اینکه آسیبی به بدن برسانند از دستگاه گوارش عبور کرده و دفع خواهند شد.
روش های معاینه و درمان:
پزشک در ابتدا یک تست اشعه ایکس را به منظور تعیین محل جسم انجام می دهد و یا در صورتی که فرد نتواند به راحتی تنفس کند برای مشاهده مسیر هوایی پزشک از برونشوسکوپی استفاده خواهد کرد. در واقع برونشوسکوپی فرآیندی است که در طی آن پزشک از لوله ای باریک و شامل دوربین به نام برونشوسکوپ برای مشاهده مسیر هوایی استفاده خواهد کرد. همچنین پزشک در هنگام تشخیص علائم دیگر را نیز در نظر خواهد گرفت که تمامی آن ها به وضعیت فرد بستگی خواهند داشت. توجه داشته باشید که اگر به دلایل انسداد مسیر هوایی فرد به سختی یتواند نفس بکشد معمولا نیاز به درمان اورژانسی دارد و جسم خارجی نیز می تواند با استفاده از تمرین هایپملیک از بدن به راحتی خارج شود. بهتر است بدانید که اجسام تیز اگر بلعیده شوند می توانند مری یا روده را سوراخ کنند و موجب التهاب روده در کودکان گردد و همچنین باتری های کوچک مانند باتری ساعت نیز می توانند باعث آسیب های بافتی شوند و به همین خاطر بایستی آن ها را به سرعت از بدن خارج نمایید.
مراقبت های خانگی:
توجه داشته باشید در صورتی که فرد به دلیل جسم خارجی سرفه نمی کند و به نظر می رسد آن را به طور کامل بلعیده است و به همین خاطر پزشک متخصص ممکن است تصمیم بگیرد منتظر بماند و ببیند آیا بدن به صورت طبیعی آن را دفع می کند یا خیر. همچنین شاید لازم باشد منتظر علائمی مانند استفراغ، تب یا نشانه های درد نیز بماند. در مواردی نیز پزشک از فرد بیمار می خواهد مدفوع خود را بررسی نماید تا مطمئن شود از بدن خارج شده است.
جراحی:
به طور کلی اگر بلعیدن جسم خارجی توسط کودک در بدن باعث ایجاد درد یا آسیب به روده ها یا مری گردد احتمالا پزشک فورا مشکل را درمان خواهد کرد و گاهی برای انجام این روش نیاز به جراحی یا اندوسکوپی می باشد تا بتوان راحت تر جسم را بدون سوراخ کردن روده ها یا مری خارج کنند. اندوسکوپی معمولا از یک لوله کوچک به همراه دوربین و ابزار های جراحی کوچک استفاده می کند و پزشک متخصص نیز آن را از طریق دهان وارد مری خواهد کرد تا جسم خارجی را خارج سازد.
منبع : آرگا
