نهاد قسمتی از جمله است که درباره آن سخن گفته می شود و فاعل نهادی می باشد که کاری را به انجام رسانده است. در این مطالب از آرگا شما با فرق نهاد و فاعل آشنا خواهید شد.
آشنایی با تفاوت نهاد و فاعل
نهاد قسمتی از جمله می باشد که درباه آن سخن می گوییم. به این معنی که کاری را انجام می دهد یا حالت و صفتی به او نسبت داده می شود. به بیان دیگر نهاد، کلمه یا گروهی از کلمات یک جمله است که درباره آن خبر داده می شود. به عبارت دیگر نهاد صاحب خبر است.
هر جمله از دو قسمت نهاد و گزاره تشکیل می شود. نشانه نهاد هماهنگی آن با شناسه می باشد. معمولا نهاد در ابتدای گزاره قرار می گیرد و توسط گزاره کامل می شود. به طور مثال در جمله« هوا سرد شد» هوا نهاد جمله است و گزاره آن «سرد شد» می باشد.
نهاد به دو بخش فاعل و مسندالیه تقسیم می شود. فاعل نهادی می باشد که کاری را انجام می دهد. به این معنی که پیام جمله در گرو سر زدن عملی از او می باشد. به عنوان مثال در جمله حامد رفت فاعل جمله حامد می باشد که عمل رفتن از او سر زده است. مسندالیه نهادی است که صفت یا حالتی به ان نسبت داده می شود. مثلا در جمله حامد خوشحال است. حامد مسندالیه می باشد.
نهاد معمولا اسم است ولی گاهی ضمیر یا صفت نیز می تواند به جانشینی از اسم به عنوان نهاد درنظر گرفته شوند. به طور مثال او رفت/ دانشمند رفت. نهاد: او«ضمیر» و دانشمند«صفت»
بنابراین تفاوت نهاد و فاعل در این می باشد که فاعل نهادی است که کننده کار بوده و یا حالت و صفتی به او نسبت داده می شود. برای روشن تر شدن موضوع باید گفت اسم نهاد در جمله به شش حالت ممکن است واقع شود.
۱. در نقش فاعل: انجام کاری به ان نسبت داده می شود.
- حامد آمد. فاعل: امد
۲. پذیرنده کار
- کتاب خوانده شد. نهاد: کتاب
۳. دارنده صفت و حالت
- حامد مودب است نهاد: حامد
۴. پذیرنده صفت و حالت
- حامد بیمار شد نهاد: حامد
۵. وجود و هستی را به او نسبت دهیم یا از او سلب نماییم.
- کیف روی میز بود نهاد: کیف
۶. مالیکت را به او نسبت دهیم.
- حامد کتاب دارد. نهاد: حامد
همانطور که مشاهده می کنید از انوع نهاد فقط یک نوع آن فاعل است و بقیه فاعل نیستند. به این ترتیب می توان اینطور بیان کرد که هر نهادی فاعل نیست اما هر فاعلی نهاد است.
منبع : آرگا