کاشت زرشک و پرورش درخت زرشک در منزل

زرشک از جمله درختان مقاومی است که اگر شما برای کاشتن زرشک در یک خاک کم توان اقدام کنید خواهید دید که چگونه خود را با این شرایط وقف داده و رشد می کند، پس قطعا می تواند گزینه مناسبی برای کاشتن آن در منزل باشد.

 یکی از بزرگ ترین تولید کننده های زرشک در جهان ایران است، که در حال حاضر بیشترین کاشت زرشک در خراسان جنوبی انجام می شود که قسمت وسیعی از تولیدات جهان را در دست دارد.

همانگونه که گفتیم زرشک چند نوع دارد که محبوب ترین نوع آن که مصرف فراوانی دارد زرشک بی دانه است، نوع بی دانه درخت زرشک می تواند تا ارتفاع ۲ متر هم رشد می کند برگ های درخت زرشک معمولا به شکل بیضی می باشد که به صورت دسته ای رشد می کنند که با شروع فصل تابستان دوران گل دهی درخت زرشک شروع می شود که گل های زرد رنگی را تولید می کند و در اواخر تابستان و شروع فصل پاییز این گل ها به رنگ قرمز درآمده و شروع به میوه دهی می کنند، میوه زرشک که رنگی قرمز دارد به صورت یک بیضی بسیار کوچک و آبدار رشد کرده که طعم ترشی را دارا است.

درخت زرشک درختی است بسیار مقاوم به کم آبی و شور بودن خاک، زرشک دارای طبعی بسیار خشک و سرد دارد که در مصرف آن در فصل های سرد سال نباید زیاده روی کرد.

نحوه کاشت زرشک در منزل

کاشت زرشک به چند روش قابل انجام است:

• از طریق کاشت بذر
• از طریق خوابانیدن و قلمه زدن
• از طریق کاشت نهال و پاجوش

۱. کاشت از طریق پاجوش

کاشتن زرشک از طریق پاجوش یکی از بهترین و متداول ترین راه ها برای تکثیر و ازدیاد درختچه زرشک است، در کنار درختچه های زرشک ۶ سال به بالا همیشه تعداد زیادی پاجوش به وجود می آید، زمان جدا کرد این پاجوش ها باید از اوایل بهمن تا اواخر اسفند باشد. برای اینکه پاجوش قدرت ریشه دهی داشته باشد ترجیحا باید از پاجوش هایی استفاده کنید که ۲ الی ۳ ساله باشند، سپس زمانی که می خواهید پاجوش را جدا کنید پاجوش ها را به آرامی از ریشه در بیاورید سعی کنید این کار را به سرعت انجام دهید و آن را در بستر جدیدش باغچه منزلتان و یا در یک گلدان بزرگ بکارید چراکه ریشه های زرشک به هوا حساس اند.

این روش تکثیر یک روش غیر جنسی است که هر یک از پاجوش ها تمام خاصیت های گیاه اصلی را به خود می گیرد.

۲. کاشت از طریق قلمه و خوابانیدن

شما می توانید برای کاشتن زرشک از این طریق استفاده کنید، در این روش از تکثیر و کاشت از شاخه های سالم و جوان درختچه زرشک استفاده می شود که این کار در اسفند ماه با خوابانیدن شاخه آن در خاک شروع به ریشه دهی کرده و سپس جوانه های کوچکی از آن به وجود می آید، سپس زمانی که این جوانه ها را بعد از گذشت دو سال به قدری رشد کردند و قوی شدند می توانید آن را جدا کرده و هر کدام را در بستر اصلی خودش بکارید. سعی کنید قبل از اینکه نهال ها را از خاک بیرون بیاورید ابتدا بستر مناسب ان را تهیه کنید تا ریشه ها در معرض هوا قرار نگیرند.

۳. کاشت از طریق بذر

کاشتن زرشک از طریق بذر روش چندان رایجی نیست، برای کاشتن زرشک از طریق بذر معمولا بذر ها به مدت ۲ ماه در در بستری مخصوص در دمای ۵ درجه سانتی گراد قرار داده تا ریشه دهی کند در این زمان باید رطوبت بذر ها را با آبیاری حفظ کنید. این روش کشت بیشتر مخصوص کشت زرشک دانه دار است که بیشتر در تهیه آب زرشک از این نوع استفاده می شود.

شرایط پرورش درخت زرشک

آبیاری : زرشک در مقابل کم آبی مقاومت بسیار خوبی دارد، اما باید گفت برای اینکه زرشک مرغوبی را به دست بیاورید باید به میزان آبیاری آن توجه کنید. نوع آبیاری درخت زرشک با توجه به نوع آب هوا هر منطقه متفاوت است اما به طور معمول در هر ۱۰ روز یکبار آبیاری انجام شود.

نور: زرشک گیاهی است بسیار نور پسند که به مدت زمان زیادی برای دریافت نور احتیاج دارد حداقل به مدت ۱۴ ساعت نیاز مند نور خورشید است.

خاک: زرشک مقاومت خوبی نسبت به خاک های غیر غنی دارد اما برای کاشتن زرشک از خاک آهکی با بافت لومی و شنی استفاده می شود. مقدار ph خاک برای این گیاه باید ۹ باشد. در مورد خاک درخت زرشک می توان گفت که قادر به تحمل خاک شور را دارد.

دما: بهترین دما برای پرورش و نگهداری درخت زرشک دمایی به میزان ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتی گراد می باشد. اما زرشک برای گل دهی نیازمند دمایی به اندازه ۱۹ تا ۲۳ درجه است.

کود دهی: برای اینکه بتوانید خاکی قوی برای کاشت زرشک مرغوب تر تهیه کنید می اوتید از کود های دامی استفاده کنی، البته می توانید از کود فسفات آمونیم هم استفاده کرد.

هرس: هرس کردن در این درخت از اهمیت زیادی برخوردار است، عملیات انجام هرس در فصل آبان و بهمن با حذف شاخه های اضافه و خشک انجام می شود. هرس درخت زرشک باید هر دو سال حتما انجام شود.

آفات و بیماری ها : یکی از مهم ترین آفات زرشک زنبور سرشاخه خوار است، که با تخم ریزی روی پاجوش ها از طریق ساقه های جوان زرشک تغذیه می کنند. از شایع ترین بیماری های که درخت زرشک دچار آن می شود، خشک شدن زرشک، کتابی شدن شاخه ها، عدم تغییر رنگ، خشک شدن درختچه است.

برداشت: نهال ها به طور طبیعی بعد از گذشت ۴ الی ۵ سال شروع به دادن زرشک می کنند، زمان برداشت زرشک آبان ماه است موقعی که تمام زرشک ها تغییر رنگ داده و همه مشابه یکدیگر یکدست و یک رنگ باشند. زمانی که آن را چیدید می توانید در مقابل نور مستقیم خورشید قرار داده تا خشک شود. و سپس از محصولی که کاشتید استفاده کرده و لذت ببرید.

نکات مهم در پرورش درخت زرشک

• آبیاری زرشک با توجه به نوع مختلفی که دارد متفاوت است.
• معمولا زرشک بی دانه نیاز به آبیاری کمی دارد.
• اگر می خواهید درخت زرشکتان پر محصول تر باشد قبل از برداشت زرشک ها آبیاری منظمی بعد از ریزش گلبرگ ها داشته باشید.
• زمانی که هنوز درخت زرشکتان کوچک است کمی به آب بیشتر نیاز دارد هر ۷ الی ۸ روز آبیاری شود.

منبع : آرگا