بر کسی پوشیده نیست که کشورمان مالامال نعمت های خدادادی است و به لطف منابع طبیعی حاصل از این نعمات، همیشه بیشتر از نیاز صنایع در ایران مواد اولیه و خام تولید می شود. مقادیر اضافی این مواد خام، مانند کنسانتره آهن برای حوزه آهن و فولاد، بیشتر اوقات به سمت صادرات هدایت می شوند. در این مطلب به بررسی چالش ها، فرصت ها و قوانین رایج جهانی در خصوص صادرات کنسانتره سنگ آهن می پردازیم و تلاش می کنیم هموطنان عزیز را با آن بیشتر آشنا کنیم.
اهمیت صادرات کنسانتره آهن در توسعه اقتصادی
با افزایش سهم صادرات غیرنفتی در اقتصاد ایران، به مرور زمان صنایع بزرگ که بسیاری از آنها هم خام فروش هستند به این حوزه وارد شده اند. یکی از این تولیدات که به سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از صادرات غیرنفتی اصلی ایران است، انواع سنگ آهن و فرآورده های بدست آمده از آن است.
در ایران در مناطقی مانند استان زنجان، یزد، کرمان و خراسان رضوی معادن بزرگ و سرشاری از این عنصر وجود دارد که اکثرشان هم از نوع مگنتیت هستند. مگنتیت مرغوب ترین نوع این محصول معدنی است که عیار بالای ۶۰ درصد آن را برای فولادسازی بسیار جذاب کرده و به همین دلیل بسیاری از فعالان بازار جهانی و به خصوص تولیدکنندگان فولاد، خواهان خرید مگنتیت تولید ایران هستند.
یک گام فراتر از صادرات سنگ آهن خام، فروش کنسانتره سنگ آهن است. این ماده که یک فرآورده میانی و یک ماده اولیه برای تولید فلزات به حساب می آید، به شکل های مختلف در صنایعی مانند فولادسازی به کار می رود. می توان آن را به صورت خام یا به شکل گندله مصرف کرد که به تجهیزات موجود در محل کارخانه یا کارگاه مورد نظر بستگی پیدا می کنند.
شرایط قانونی و مجوزهای لازم برای صادرات سنگ آهن
دریافت مجوزها اولین گام در صادرات کنسانتره سنگ آهن است. باید دقت داشته باشید که اگر مجوزهای قانونی نداشته باشید، بار شما نمی تواند مرزهای کشور را ترک کند و بنابراین حتی اگر مشتری بالقوه ای هم در خارج از کشور پیدا کنید، بدون حضور این تأییدیه ها قادر نخواهید بود وارد بحث صادرات شوید. مهمترین مدارک و مجوزهای لازم برای صادرات سنگ آهن عبارتند از:
- گواهی کیفیت محصول از آزمایشگاه های معتبر
- مجوز صادرات از وزارت صنعت، معدن و تجارت
- گواهی مبدأ از اتاق بازرگانی. این گواهی تأیید می کند که سنگ آهن از ایران صادر شده است.
- کد اقتصادی
- کد صادراتی
دریافت هر کدام از این مجوزها نیازمند آن است که حداقل چند هفته تا چند ماه وقت بگذارید. این موضوع از این نظر اهمیت دارد که باید پیش از بار کردن کنسانتره و آماده سازی آن برای صادرات، حتما این مدارک را دریافت کرده باشید. در صورتی که این کار را نکنید، ممکن است زمان لازم برای اخذ مجوزها، قرارداد شما را با مشکل جدی روبرو کند و باعث شود که متحمل ضرر و زیان شوید.
بحث دیگر که در صادرات اهمیت دارد، این است که اطلاع دقیق از قیمت های کنونی داخلی و جهانی کنسانتره سنگ آهن داشته باشید. این موضوع جدا از دسترسی به اطلاعات روز بورس کالا و مواد اولیه در سطح جهان، نیازمند آن است که بدانید چه عواملی قیمت جهانی کنسانتره سنگ آهن را کنترل می کنند. به این ترتیب می توانید برای رویدادهای قابل پیشبینی در سطح جهانی آماده شوید.
عوامل موثر بر قیمت جهانی کنسانتره سنگ آهن
قیمت جهانی کنسانتره سنگ آهن همیشه در حال تغییر است و هرگز حتی در یک محدوده معین هم باقی نمی ماند. تنها موضوع، رابطه نسبی آن با فرآورده های فلزی دیگر است، به این شکل که برای مثال کنسانتره همواره ارزان قیمت تر از گندله خواهد بود. اما هیچ عدد معینی را نمی توان به عنوان قیمت ثابت جهانی این فرآورده مطرح کرد.
مهمترین عوامل موثر بر قیمت جهانی کنسانتره سنگ آهن عبارتند از:
- عرضه و تقاضا: بسته به اینکه بازار فولاد در چه شرایطی است، عرضه برای این محصول هم ممکن است افزایش پیدا کند. برای مثال هنگام بروز جنگ ها، برای تولید جنگ افزار فولاد لازم بوده و در نتیجه تقاضا برای کنسانتره افزایش می یابد.
- هزینه حمل و نقل: ارسال فرآورده از ایران به هند به مراتب می تواند کم هزینه تر از صادرات آن تا چین یا کره جنوبی باشد. این موضوع در سطح بین الملل هم بر روی قیمت تمام شده اثر می گذارد.
- تعرفه های دولتی: تعرفه های گمرکی، یارانه ها و مقررات زیست محیطی که توسط دولت ها مصوب می شوند بر قیمت این محصول در هنگام صادرات اثر می گذارند.
- نرخ ارز: نوسانات نرخ ارز بین ارزهای ملی کشورهای تولیدکننده و مصرف کننده کنسانتره سنگ آهن، می تواند بر قیمت این محصول در بازارهای جهانی تاثیرگذار باشد.
- بلایای طبیعی: رویدادهایی مانند طوفان، آتش سوزی و سیل همگی تولید و عرضه این فرآورده را تحت تأثیر قرار داده و قیمت جهانی آن را عوض می کنند، به خصوص اگر در مناطق تولیدکننده رخ بدهند.
- تغییرات سیاسی: یک رئیس جمهور جدید می تواند قوانین صادرات و واردات را در دولت خود تغییر دهد و این موضوع در صورتی که برای کشورهای بزرگ صنعتی اتفاق بیافتد، اثرات قابل توجهی بر قیمت موادی مانند کنسانتره سنگ آهن می گذارد.
این شش عامل به صورت کلاسیک مهمترین عوامل موثر بر قیمت گذاری نه تنها این فرآورده، بلکه طیف گسترده ای از مواد گوناگون بوده اند که حین صادرات باید به آنها توجه شود. البته این امکان وجود دارد که حاشیه سود خود را با به کارگیری تکنولوژی در فرآوری و بهبود کیفیت کنسانتره سنگ آهن افزایش بدهید که در این مورد در ادامه بیشتر صحبت می کنیم.
نقش تکنولوژی در فرآوری و بهبود کیفیت کنسانتره سنگ آهن
گرچه بدیهی به نظر می رسد، اما نمی توان اهمیت این موضوع را دستکم گرفت که تکنولوژی، نقش بسیار مهمی در بهبود فرآیند فرآوری سنگ آهن و افزایش کیفیت کنسانتره نهایی ایفا می کند. با پیشرفت تکنولوژی، روش های سنتی فرآوری جای خود را به روش های نوین و کارآمدتری داده اند که علاوه بر افزایش بهره وری، به کاهش هزینه ها و بهبود کیفیت محصول نهایی نیز کمک می کنند. بنابراین نقش تکنولوژی روز را می توان در پایین آوردن هزینه ها در عین سرعت بخشیدن به تولید دانست، امری که به وضوح حاشیه سود را بهبود می بخشد.
یکی از مهم ترین تاثیرات تکنولوژی در این حوزه، بهبود دقت و کارایی فرآیندهای جداسازی مواد معدنی از ناخالصی ها است. با استفاده از دستگاه ها و نرم افزارهای پیشرفته، میتوان به صورت دقیق تر و سریع تر مواد معدنی با عیار بالا را از سایر مواد جدا کرد. همچنین، تکنولوژی های جدید امکان کنترل بهتر پارامترهای فرآیند مانند دانه بندی، غلظت مواد شیمیایی و دما را فراهم می آورند که این امر منجر به تولید کنسانتره ای با کیفیت ثابت تر و یکنواخت تر می شود.
برای مثال فلوتاسیون را در نظر بگیرید. این متد گرچه از سال های دور برای تولید کنسانتره سنگ آهن استفاده می شود اما طی دو دهه اخیر با چنان سطحی از پیشرفت در تجهیزات تشخیصی و فناوری های جداسازی مواجه شده است که می بینیم با این روش می توان عیارهای به مراتب بهتر و مطلوب تری را از سنگ های معدنی بدست آورد.
علاوه بر این، تکنولوژی به توسعه روش های جدید و کارآمدتری برای کاهش مصرف انرژی و آب در فرآیند فرآوری سنگ آهن کمک کرده است. استفاده از تجهیزات انرژی بر و آب بر در فرآیندهای سنتی، یکی از چالش های اصلی این صنعت بوده و هست. اما با استفاده از تکنولوژی های نوین مانند آسیاب های خودتخریب، سلول های شناورسازی با مصرف انرژی پایین و سیستم های بازیافت آب، می توان به طور قابل توجهی مصرف انرژی و آب را کاهش داد و هزینه های تولید را پایین آورد. همچنین، این امر به کاهش اثرات زیست محیطی فرآیند فرآوری سنگ آهن نیز کمک می کند.
چالش های صادراتی و راهکارهای مقابله با آنها
چالش های صادرات کنسانتره آهن را می توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد: چالش هایی که منشأ آنها از داخل ایران است و چالش هایی که علت به وجود آمدن آنها اقدامات خارجی و سیاست های کشورهای دیگر است. در حالی که دسته اول با همکاری ها و حمایت های دولتی قابل رفع است، دسته دوم اغلب به عنوان بخشی از واقعیت صادرات از ایران پذیرفته می شود. تا زمانی که یک دولت خارجی تصمیم داشته باشد بر اساس یک سیاست مشخص با صادرکنندگان ایرانی برخورد کند، نمی توان آنها را حل کرد.
بخش مهم چالش های داخلی ما به خاطر ضعف شدید در مدیریت بخش های مختلف کشور شکل گرفته اند. بارزترین مثال های این ضعف را می توان در فقدان زیرساخت حمل و نقل، بها ندادن به نیروی کار متخصص، سیاستگذاری های اشتباه و بروکراسی اداری درهم تنیده ای که بر ادارات کشور حاکم است، پیدا کرد. هر کدام از این موارد می توانند زمینه ساز مشکلات عدیده در مسیر صادرات شوند و اهمیت آنها را نمی توان دستکم گرفت.
اثر چالش های خارجی بر صادرات، به وضوح عمیق تر از اثر نمونه های داخلی آنهاست. تحریم ها و محدودیت های تجاری در این بین بیش از هر عامل دیگری می توانند اثرات منفی بر صادرات داشته باشند. کشورهایی مثل استرالیا، برزیل، چین و هند هم در بازار کنسانتره آهن وجود دارند که بخش عمده ای از تجارت بین الملل را در اختیار خود گرفته اند و با وجود محدودیت هایی که تجار ایرانی آهن با آنها روبرو هستند، رقابت با این کشورها می تواند چالش های اضافه ای برای ما به وجود بیاورد. بنابراین ترکیبی از چالش های داخلی و خارجی وجود دارند که می توانند بر صادرات کنسانتره آهن اثرات جدی بگذارند که در حال حاضر مهمترین موانع سد راه رشد این حوزه به حساب می آیند.
https://fkj-holding.com/products/iron-ore-concentrate/
جمع بندی
در این مطلب به بررسی صادرات کنسانتره سنگ آهن و چالش ها، فرصت ها و قوانینی پرداختیم که در سطح بین الملل صادرکنندگان باید با آنها دست و پنجه نرم کنند. با این تفاسیر، پر واضح است که صادر کردن این فرآورده کار راحتی نیست و پیچیدگی فرآیندهای آن می تواند هر مجموعه ناآشنایی را به راحتی زمینگیر کند. اینجاست که بهتر است از خدمات یک مشاور معتبر و متعهد استفاده کنید و پیشنهاد ما مجموعه فولادکاران جانیار خواهد بود.
فولادکاران جانیار مجهز به تیمی متشکل از متخصصان کهنه کار و محققان جوان و پرانرژی است و قادر است در طیف وسیعی از فعالیت ها از مطالعات معدن کاوی و استخراج تا فرآوری سنگ بدست آمده، آماده سازی برای تولید فولاد و همچنین صادرات فرآورده های آهنی مانند کنسانتره سنگ آهن به یاری هموطنان بیاید. می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص چگونگی استفاده از خدمات این مجموعه، با ما تماس بگیرید.
منبع : آرگا