یوتانایز یا اتانازی به مرگ آسان و مرگ خوب گفته می شود که به رنج و بیماری حیوان با حداقل درد خاتمه می دهد. در واقع این عمل که به روش های مختلف با پایین ترین میزان درد و استرس انجام می شود از مواردی ناگوار و تلخ ولی در عین حال الزامی می باشد که پس از تشخیص دادن به زندگی حیوانات خانگی همچون گربه ها و سگ ها خاتمه می دهند که به همین خاطر به آن «مرگ شفقت» نیز گفته می شود. روش های مختلفی برای یوتانایز حیوانات وجود دارد که اصل و مبنای آن باید بر روی انسانیت و اخلاق حرفه ای متمرکز شود و با بیشترین دقت صورت بگیرد که به نوبت باعث از دست دادن به سرعت هوشیاری، ایست قلبی یا تنفسی و در آخر متوقف شدن فعالیت مغزی گردد.
روش ها و شرایط یوتانایز حیوانات، انتخابی سخت و مهم
به طور کلی یوتانایز حیوانات در حضور و با اجازه صاحبان حیوانات ممکن می باشد اما دامپزشک بیماری، روش ها و طول دوره درمانی، هزینه درمان و … را تشخیص و تعیین کرده و در اختیار صاحبان قرار می دهد تا او تصمیم نهایی را بگیرد.
شیوه های یوتانایز کردن
این شیوه ها بسته به هر یک از حیوانات و بیماری و درد و مشکلی که دارند و تشخیص دامپزشک و در مکان های مختلف دارای تفاوت هایی می باشد. به طور کلی شیوه های یوتانایز به دو دسته «فیزیکی» و «شیمیایی» تقسیم می گردند. شیوه های فیزیکی با عملکردی سریع و فوری موجب از کار افتادن اعصاب مرکزی حیوانات می گردند. در شیوه های شیمیایی نیز به بدن حیوان داروهایی خاص تزریق می گردد و یا اینکه حیوانات با برخی از گازها مسموم می شوند که در نهایت با این شیوه ها مغز، قلب و در نهایت سیستم تنفسی سگ و یا گربه و یا هر کدام از حیوانات از کار می افتد.
یوتانایز به روش شیمیایی با گاز
در این شیوه حیوان درون محفظه عایق جای می گیرد و بعد درون آن پر از گاز دی اکسید کربن (منو اکسید کربن) می گردد تا حیوان با استشمام این گاز خفه شود.برخی مواقع نیز درون محفظه با گازهای بیهوشی پر می شود و بعد از بیهوش گردیدن حیوانات، گاز خفنه کننده درون محفظه فرستاده می شود؛ که به طور کلی در این روش استرس جای گرفتن و حضور درون محفظه فلزی حیوان از بین نمی رود. این شیوه ی مناسبی نیست ولی با این وجود همچنان در برخی از مناطق جهان به کار برده می شود.
یوتانایز به روش شیمیایی با داروهای دوز سنگین
اتانازی حیوان با تزریق داروهای بیهوشی دوزهای زیاد در رگ یکی از روش های شیمیایی پرطرفدار و پرکاربرد به شمار می رود زیرا درد و استرس کمتری را در حیوان ایجاد می کند. البته برخی مواقع داروهای آرامبخش (بنزودیازپین) با دوز زیاد بهره برده می گردد که موجب ایست مغزی و قلبی و یا ایست تنفسی می گردد.
در چه مواردی باید یوتانایز انجام داد؟
اگر ممکن است یوتانایز را به زمان بدون مراجعه کننده کلینیک اختصاص دهید، حضور سرپرست حیوان تاثیر مثبتی بر روی روحیه حیوان می گذارد و چه خوب است که حضور داشته باشد اما لازم است از قبل شرایط و اتفاقات پیش رو را توضیح داده و با او هماهنگ کنید تا آمادگی لازم را کسب نماید. چه بسا برخی واکنش های حیوان مانند سرو صدا نمودن، بسته نگردیدن پلک ها، پرش های ماهیچه ای، دفع غیر ارادی مدفوع و ادرار موجب ناراحتی و عذاب سرپرست حیوان می شود. و اما در چه مواردی یوتانایز الزام می یابد؟
- زمانی که هر یک از حیوانات اعم از گربه و یا سگ در حال مرگ بوده و درد بسیاری را تحمل می کنند و هیچ مسکنی و روشی برای التیام و تسکین درد وجود ندارد. به بیان کلی درمان نشدن بیماری و عذاب و درد زیاد حیوان.
- آسیب عصبی، آسیب آناتومیکی و سایر آسیب ها که در حفظ تعادل، راه رفتن و عملکردهای مهم و حیاتی اختلال ایجاد کرده و انجام این کارها از توان حیوان خارج است.
- بالا بودن هزینه های درمان و مشکل های نگهداری و مراقبت که از توان صاحب حیوان خارج است و به علت واگیر بودن و دردآور بودن بیماری نمی توان به طبیعت رها کرد.
- وجود بیماری هاریو وحشی بودن
- بیماری عقونی
- عدم کنترل مدفوع و ادرار
- ناشنوایی و نابینایی
سخن آخر
قطعا برای صاحبان حیوانات بسیار دشوار می باشد که یوتانایز حیوانات را برای گربه و سگ و یا حتی خرگوش خود انجام دهند، اما چنانچه حیوان در عذاب است و متحمل درد و رنج می باشد و دامپزشک او را جواب کرده و امیدی نیست بهترین تصمیم اتانازی و یا همان یوناتایز است. نکته ای که باید به آن توجه نمایید اینکه اگر شما حضور نداشته باشید؛ او ترس و استرسی زیاد به همراه غربت را تجربه می کند که بهتر است حتما و حتما شما تا لحظات پایانی در کنار حیوان تحت سرپرستی خود حضور داشته و از استرس و غربت او بکاهید.
منبع : آرگا