خوابگردی در کودکان به تنهایی مورد خطرناکی نیست ولی خطر زمانی ایجاد می شود که کودک به علت عدم بیداری به مانعی برخورد کند یا از جایی پرت شود. در این مطلب قصد داریم به علل خوابگردی کودکان بپردازیم. همچنین راهکارهایی برای پیشگیری از بروز مشکل حین خوابگردی بچه ها ارائه نماییم.
علت خوابگردی در کودکان چیست؟
راه رفتن در خواب یا خوابگردی نوعی اختلال در خواب می باشد که به آن پاراسومنیا گفته می شود. این اختلال شامل رفتارها و فعالیت هایی است که در طول خواب و در چند ساعت اول خواب عمیق روی می دهد. خوابگردی اغلب فراتر از پیاده روی است.
در این اختلال خواب فرد ممکن است فعالیت های معمولی مثل حرف زدن، راه رفتن و … را انجام دهد و به احتمال زیاد آن ها را به یاد نمی آورد. خوابگردی در دوران کودکی نیز روی می دهد. نیازی به نگرانی بیش از حد نبوده زیرا این اختلال خواب به تنهایی خطرناک نیست بلکه خطر زمانی ایجاد می شود که کودک به علت عدم بیداری به مانعی برخورد یا از جایی پرت شود.
با این مقدمه در این مطلب قصد داریم به بررسی علت خوابگردی در کودکان بپردازیم. همچنین راهکارهایی برای پیشگیری از بروز مشکل حین خوابگردی کودک بیان نماییم.
چرا بچه ها در خواب راه می روند؟
هنوز دلیل قطعی برای خوابگردی در کودکان ارائه نشده است. البته به نظر می رسد این امر زمینه ارثی دارد. خوابگردی در هر زمانی بعد از راه افتادن یا خزیدن کودک ممکن است شروع شود و حدود ۱۵ درصد کودکان خردسال در مقطعی از زندگی خوابگردی را تجربه می کنند.
راه رفتن در خواب طی یک تا دو ساعت بعد از به خواب رفتن روی می دهد. یعنی وقتی کودک در عمیق ترین بخش خواب بدون رویا قرار دارد. خوابیدن در مکان های نا آشنا، کمبود خواب و تب بالا می توانند محرک قسمتی از خوابگردی در بچه ها شوند.
کودکی که در خواب راه می رود به نظر بیدار است اگرچه در واقع بیدار نیست. چشمان کودک باز بوده و حتی ممکن است حرف بزنید. هر چند احتمالا حرف های نامفهومی می زند. کودک ممکن است بی هدف در اطراف خانه راه رود و رفتارهای ناشی از خوابگردی مانند خوابیدن در کمد یا اشتباه گرفتن کمد با دستشویی را بروز دهد.
خوابگردی در بچه ها از رفتارهای بی خطر مانند ایستادن تا رفتارهای کاملا خطرناک مانند سقوط از پله یا بیرون رفتن از منزل متغیر است. کودک خوابگرد هر رفتاری که انجام دهد به ندرت بعد از بیدار شدن آن را به یاد می آورد. در خوابگردی کودک تا حدودی از خواب بیدار شده و در اطراف راه می رود ولی هنوز خواب است.
تقریبا یک سوم بچه ها در برخی مراحل خواب راه می روند. خوابگردی معمولا در سنین ۴-۸ سالگی روی می دهد. قابل ذکر است راه رفتن در کودکان سالم روی می دهد و معمولا به مشکلات عاطفی یا روانی قابل توجهی مربوط نیست.
اگر کودک در خواب راه می رود، اطمینان یابید که خانه ایمن باشد و کودک برنامه خواب منظمی دارد. خوابگردی در کودکان شایع تر از بزرگسالان است زیرا با بزرگتر شدن خوابگردها این عادت را ترک می کنند. این رفتار می تواند ارثی باشد.
یعنی اگر شما یا همسرتان در کودکی خوابگردی داشته اید احتمالا فرزند شما نیز در خواب راه می رود.
چه عواملی بر خوابگردی بچه ها تاثیر دارند؟
از جمله عواملی بر خوابگردی بچه ها تاثیر دارند عبارت است از:
- برنامه نامنظم خواب
- کمبود خواب یا خستگی
- برخی داروها
- بیماری یا تب
- عامل ژنتیکی
- اضطراب
- خوابیدن با مثانه پر
- ترسیدن از صدای ناگهانی
- تغییر محیط خواب
- اختلال آپنه خواب
- بسیار خواب دیدن
علائم خوابگردی در بچه ها چگونه است؟
علائم خوابگردی صرفا راه رفتن در خواب نیست. علیرغم راه رفتن در خواب علائم دیگری نیز در خوابگردها مشاهده می شود. از جمله :
- نشستن در رختخواب و انجام حرکاتی مثل مالیدن چشم، ماساژ صورت و مو
- نشستن و نگاه کردن به اطراف با چشم های باز در حالی که کودک هنوز خواب است.
- مات و مبهوت بودن
- رفتارهای نادرست و ناآگاهانه مانند رفتن به حمام برای دستشویی کردن.
- جواب ندادن به سوالات پدر و مادر وقتی از آن ها سوال می شود.
- سخت بیدار شدن
- حرف زدن زیاد در خواب
راهکارهای پیشگیری و درمان خوابگرد در بچه ها
بهتر است در مورد خوابگردی فرزند خود با متخصص اطفال مشورت داشته باشید. اگرچه خوابگردی بیماری نیست که به دارو درمانی خاصی نیاز داشته باشد. ولی در مورد خوابگردی فرزند خود به نکات زیر دقت کنید:
- برای بیدار کردن کودک در این شرایط تلاش نکنید.
- اگر کودک اجازه می دهد، او را به آرامی به رختخواب برگردانید.
- کودک روز بعد خاطره ای از خوابگردی خود را به یاد نمی آورد، از این رو آن را مطرح نکنید. زیرا ممکن است کودک از خوابیدن بترسد.
- پیش از این که کودک برای خواب به رختخواب برود، حتما اسباب بازی یا هر وسیله دیگری که می تواند در طی پرسه های شبانه به زمین بیندازد را بردارید.
- بالای پله یا هر مکانی که امکان سقوط کودک یا خطر برخورد وجود دارد گیت محافظ قرار دهید.
- هر وسیله خطرناکی را از روی زمین آشپزخانه بردارید.
- همه درب و پنجره ها را قفل کنید. زیرا بیشتر آسیب مربوط به کودک خوابگرد وقتی روی می دهد که از پنجره سقوط می کنند یا می توانند از خانه خارج شوند.
سخن پایانی
خوابگردی در بچه ها امر بسیار متداولی است و اکثر خوابگردها معمولا هرزگاهی دچار این حالت می شوند و با بزرگتر شدن کودک به تدریج این عادت از بین می رود. با این وجود راهکارهای ساده ای هست تا به کودک کمک کند حین خوابگردی امنیت داشته باشد.
بیشتر کودکان خوابگرد پس از مدتی این حالت را فراموش می کنند. راه رفتن در خواب سبب ایجاد مشکلات عاطفی یا روانی نمی شود. همانطور که اشاره شد این عادت با بلوغ رسیدن فرزند ناپدید می شود. حدود هجده درصد افراد در مقطعی از زندگی خوابگردی را تجربه می کنند. از این رو جای نگرانی وجود ندارد.
کافی است از کودک هنگام خواب مراقبت کنید تا هنگام راه رفتن در خواب آسیب خاصی نبیند.همچنین می توانید برای اطلاع از اشتباهات خواب کودکان و عادت های خواب کودکان روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا