آگاهی از فاصله مناسب بین دو بارداری برای افرادی که قصد دارند چند فرزند داشته باشند اهمیت زیادی دارد. چرا که بارداری مجدد و سریعا بعد از زایمان می تواند سلامت مادر و جنین را به خطر اندازد. با ادامه مطلب همراه ما باشید تا در این باره اطلاعات کافی کسب کنید.
بهترین فاصله بین دو بارداری کی است؟
در گذشته فاصله میان بارداری ها حدودا ۹ ماه بود و این موضوع برای بدن مادر، جنین و نوزادی که هنوز یک ساله نشده خطرناک بود. چرا که مادر همزمان بایستی نوزاد را با شیر خود تغذیه کند و همچنین جنین، در حال تغذیه از بدن مادر برای رشد بود.
از سویی مادر در طول بارداری نمی توانست به اندازه کافی به نوزادش رسیدگی نماید چرا خودش هم به مراقبت و استراحت نیاز داشت. به این ترتیب برای افرادی که قصد بارداری مکرر دارند آگاهی از بهترین فاصله بین دو بارداری ضروری می باشد.
زیرا بارداری دوباره و سریعا بعد از زایمان می تواند سلامت مادر و جنین را تهدید کند. بهتر است مادر برای تولد نوزادی دیگر، ابتدا به بدن خود فرصت کافی جهت بهبود و بازگشت به شرایط نرمال را داده بعد به بارداری مجدد اقدام نماید.
دقت کنید در طی بارداری و شیردهی، جنین و کودک از بدن تغذیه می کنند. این شرایط می تواند در کاهش مواد مغذی بدن مادر موثر و سلامتی او را تهدید کنند. به این ترتیب قبل از اقدام به بارداری، وضعیت سلامت مادر تحت نظارت پزشک بررسی شود. ضمنا برای آشنایی با فاصله مناسب بین دو بارداری با ادامه مطلب همراه ما باشید.
فاصله زمانی مناسب بین دو زایمان
بهتر است بین زایمان و بارداری بعدی حداقل هجده ماه فاصله وجود داشته باشد. پزشکان فاصله نه کوتاه و نه طولانی بین دو بارداری حدودا بین ۱۸-۲۴ ماه را توصیه می نمایند. این فاصله زمانی برای حاملگی و زایمان مجدد پس از تجربه سزارین یا طبیعی است.
فاصله کوتاه بین بارداری سبب افزایش احتمال زایمان زودرس می گردد. نوزاد نارس بیشتر از نوزادانی که به موقع به دنیا آمده اند به بیماری مبتلا می شوند. همچنین بدن مادر به ریکاوری از بارداری قبلی نیاز دارد و نمی تواند سریعا بارداری مجدد را تجربه نماید.
بهتر است از روش های جلوگیری از بارداری استفاده تا بدن برای بارداری دوباره آماده شود. برای اکثر خانم ها لازم است هجده ماه از زمان زایمان گذشته تا مجددا باردار شوند. یعنی حداقل کودک یک سال و نیم شده باشد تا بخواهید برای بارداری اقدام کنید. این زمان به بدن آمادگی مجدد برای حاملگی را می دهد.
زمان مناسب برای بارداری دوباره پس از بارداری ناموفق
اگر خانمی سابقه زایمان زودرس داشته باشد برای بارداری بعدی بایستی حداقل شش ماه صبر نماید. این زمان جهت جلوگیری از بروز مشکل مشابه الزامی است. فاصله بین سقط تا بارداری مجدد بایستی حداقل یک سال باشد. اگر بعد از سقط یا زودتر از سه ماه پس از آن بارداری صورت گیرد احتمال بروز مشکلات جدی یا سقط دوباره جنین خیلی بیشتر می شود.
چرا باید بین دو بارداری فاصله ۱۸-۲۴ ماه ایجاد شود؟
اگر می خواهید برای داشتن چند فرزند اقدام کنید باید بدانید که بارداری مجدد در چه تایمی خطرناک نیست. فاصله ایده آل بین تولد نوزاد تا بارداری مجدد بین ۱۸-۲۴ ماه می باشد. به این ترتیب بین زایمان و اقدام به بارداری حداقل ۶ ماه فاصله وجود داشته باشد.
دقت کنید این زمان برای خانم هایی است که نوزاد خود را به سلامت به دنیا آورده از این رو زمان مناسب برای بارداری پس از سقط با زایمان متفاوت خواهد بود. ممکن است جای سوال باشد چرا باید بین دو بارداری فاصله ۱۸ ماه در نظر گرفت؟
در پاسخ به این سوال باید گفت بارداری دوباره قبل از ۱۸ ماهگی بعضی مشکلات سلامتی را برای نوزاد افزایش می دهد از جمله:
- ممکن است نوزاد قبل از هفته ۳۷ بارداری متولد شود که این زمان هنوز جنین کاملا رشد نکرده است. به این ترتیب نوزاد نارس نسبت به نوزادی که به دنیا می آید بیشتر در معرض مشکلات جسمی بوده و بایستی پس از تولد برای درمان و مراقبت های پزشکی در بیمارستان بگذراند. هر چه بین دو بارداری فاصله کمتر باشد خطر زایمان زودرس تشدید می شود.
- ممکن است نوازد با وزن کم و جثه کوچک متولد شود. در حقیقت اگر کودک با توجه به تعداد هفته هایی که مادر باردار بوده از حد طبیعی کوچکتر باشد، نوزاد به وزن کم هنگام تولد مبتلا است. نوزاد با این شرایط در معرض خطر سلامتی بیشتری است.
بنابراین اهمیت دارد که فاصله بین دو حاملگی حفظ شود. این فاصله شامل تولد نوزادانی با فاصله سنی ۲-۳ سال خواهد بود. حفظ فاصله سنی کودکان به دلایل زیر اهمیت دارد:
- بدن مادر برای بهبود کامل پس از بارداری و زایمان به زمان احتیاج دارد.
- بایستی پیش از بارداری مجدد، مادر سلامت، انرژی و وضعیت تغذیه مناسبی به دست آورد.
- برای سلامت مادر و نوزاد بایستی تا زمانی که آخرین فرزند حداقل دو ساله شود صبر نموده و سپس برای حاملگی مجدد اقدام شود.
- ممکن است مادر از نظر روحی به آرامش کامل نرسیده باشد چرا که نوزاد جدید یک تغییر جدید در زندگی بوده و می تواند کل زندگی را درگیر نماید.
توصیه شده مناسب ترین زمان بارداری بعد از سزارین و بارداری مجدد پس از زایمان طبیعی هجده ماه باشد.
روش های کنترل فاصله مناسب بین دو حاملگی
برای رسیدن به زمان مناسب جهت بارداری دوم و آمادگی برای آن بایستی از روش های مطمئن جلوگیری از بارداری استفاده شود. ایمپلنت ضد بارداری، قرص های جلوگیری از بارداری، آی یو دی و … روش های جلوگیری از بارداری بلند مدت می باشند.
اگر بیشتر از ۳۵ سال سن دارید و یا سابقه سقط و مرده زایی داشته باشید از پزشک سوال کنید تایم بین بارداری بعدی چه مدت باشد. ممکن است هجده ماه برای شما کافی نباشد. بایستی با روش مراقبت و پیشگیری از حاملگی بعد از زایمان آشنا بوده تا بتوانید فاصله مناسب بین حاملگی های خود را حفظ نمایید.
بعد از زایمان باید به بدن فرصت داد تا بهبودی و سلامت کامل را به دست آورد. به این ترتیب تا موقعی که برای حاملگی مجدد آماده شوید، از روش های کنترل بارداری موثر که پیشتر اشاره شد استفاده کنید. اگر باردار هستید پیش از زایمان با پزشک در مورد دریافت آی یو دی یا ایمپلنت سریعا بعد از زایمان مشورت کنید.
در صورتی که بلافاصله پس از زایمان دستگاه های داخل رحمی دریافت نکردید با پزشک در مورد دریافت آن در معاینه های بعدی پس از زایمان مشورت داشته باشید. حدود شش هفته بعد از زایمان معاینه پزشکی صورت گیرد.
عوارض بارداری سریع
به منظور تجربه بارداری سالم و داشتن فرزندی سالم در بارداری بعدی بایستی از سلامت بدن خود پیش از اقدام به بارداری اطمینان یابید. از جمله عوارض بارداری سریع عبارت است از:
۱. زایمان زودرس
مواد معدنی و ویتامین ها به سلامت بدن کمک می کنند. به طور مثال در بارداری و شیردهی، کودک موارد مورد نیاز بدنش را با تغذیه از شیر مادر به دست می آورد. پس از زایمان ممکن است بعضی مواد لازم مانند فولیک اسید در بدن کافی نباشد.
این ویتامین برای رشد و نمو نوزاد لازم است. اگر پیش از بارداری فولیک اسید مصرف شود احتمال ناهنجاری مادرزادی و مشکلات عصبی و ستون فقرات کاهش می یابد. در صورت بارداری سریع فولیک اسید بدن کم بوده در نتیجه امکان بروز زایمان زودرس و وزن کم نوزاد هنگام تولد بیشتر می شود.
۲. پارگی کیسه آب
عفونت در بارداری سبب التهاب بعضی قسمت های بدن مانند رحم می شود. اگر مشکلاتی مانند آندومتریوز وجود داشته باشد و پیش از این که بدن دوره نقاهت را بگذراند بارداری مجدد صورت گیرد، دوباره آن عفونت ایجاد می شود. عفونت و التهاب همچنین سبب زایمان زودرس و پارگی کیسه آب می شود.
به این ترتیب کیسه آب اطراف نوزاد پیش از هفته ۳۷ بارداری پاره شده و به زایمان زودرس منجر می شود.
۳. ابتلا نوزاد به نقایص مادرزادی
در بارداری با فاصله های کم احتمال ابتلا نوزاد به نقایص مادرزادی مغز و ستون فقرات وجود دارد. اگر پس از زایمان سریعا باردار شوید و سطح اسید فولیک بدن کم باشد، احتمال این که نوزاد نارس و با وزن کم هنگام تولد یا مبتلا به نقایص عصبی متولد شود بیشتر است.
۴. افزایش احتمال عفونت و التهاب در بارداری جدید
عفونت در دوران حاملگی می تواند به التهاب و تورم بخش های از بدن مثل رحم منجر شود. اگر در طی بارداری به التهاب دیواره رحم مبتلا باشید و پیش از این که بدن کاملا بهبود یابد مجددا باردار شوید ممکن است در بارداری جدید دوباره به این بیماری مبتلا شوید.
به طور کلی عفونت های باکتریایی احتمال زایمان زودرس را افزایش می دهند. و حدودا یک سال زمان می برد تا به حالت قبل از بارداری برگردید. از این رو بارداری سریع سبب ایجاد مشکلاتی در حاملگی می شود.
ایجاد فاصله مناسب بین دو حاملگی چه مزایایی دارد؟
اگر اخیرا بچه دار شده اید باید از پزشک خود بخواهید شرایط شما را از نظر سلامت ذهنی و جسمی بررسی نماید. این کار کمک می کند تا متوجه شوید برای بارداری بعدی آماده هستید یا خیر. شما به تنهایی نمی توانید تعیین کنید آیا آمادگی حاملگی دوباره را دارید.
از این رو از پزشک بخواهید تا به شما در تشخیص زمان مناسب برای بارداری جدید کمک کند. فاصله گذاری بین حاملگی ها مزایای بسیاری برای شما و کودک تان به دنبال دارد از جمله:
- فرصت کافی برای تمرکز بر رشد و تربیت نوزاد یا کودک نوپای فعلی را دارید. به این ترتیب از نظر ذهنی و عاطفی فرزند خود را تامین می کنید.
- فرصت کافی برای تغذیه نوزاد شیرخوار را دارید. در صورت بارداری جدید بعد از زایمان، شیردهی به نوزاد امکان پذیر نیست. در حالی که شیر مادر ارزش غذایی زیادی برای رشد و سلامت کودک دارد.
- بدن مادر برای تغذیه نوزاد جدید آماده تر می شود. جنین همه مواد مغذی لازم برای رشد را از بدن مادر دریافت می کند. در صورت کمبود مواد مغذی در بارداری، سلامت مادر و جنین تهدید می شود.
- بدن مادر فرصت کافی داشته تا به حالت نرمال بازگردد. دقت کنید بعد از زایمان بایستی تغذیه سالم، ورزش و معاشرت صورت گرفته و تایمی برای تمرکز بر خود داشته باشید. این کار به حفظ سلامت کلی بدن و کاهش مشکلات و عوارض بعد از زایمان مانند افسردگی کمک می کند.
- با حفظ فاصله مناسب بین حاملگی ها، مادر از نظر روحی و روانی آمادگی کافی برای رسیدگی به فرزندان را پیدا می کند.
- با این کار از احتمال ابتلا به فاصله افتادن بین عضلات شکم جلوگیری می شود. این وضعیت می تواند سبب مشکلاتی در انجام کارهای روزمره، درد مزمن در بخش های مختلف بدن و ایجاد برجستگی زیر ناف گردد.
چه اقداماتی برای بارداری مجدد نیاز است؟
بایستی قبل از بارداری از لحاظ سلامت جسمی و روانی آمادگی کامل پیدا کنید. به این ترتیب پس از زایمان علاوه بر تعیین زمان مناسب بین دو بارداری، برای بارداری مجدد نکات زیر را رعایت کنید:
۱. معاینه قبل از بارداری
پیش از اقدام به بارداری مجدد اطمینان یابید بدن شما در سلامت کامل باشد و از لحاظ فیزیکی، عاطفی و ذهنی برای حاملگی جدید آماده هستید. انجام یک معاینه پیش از بارداری می تواند به شما در تشخیص گزینه های سلامتی که بایستی برای بهبود آن اقدام کنید کمک می کند.
۲. مصرف اسید فولیک
بیشتر پزشکان به خانم هایی که قصد بارداری را دارند توصیه می کنند که اسید فولیک مصرف کنند. حداقل ۳۰ روز پیش از بارداری، در روز ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک مصرف شود. با مصرف این محصول قبل و در سه ماهه اول بارداری، می توان احتمال ابتلا کودک به بعضی بیماری ها و نقایص مادرزادی لوله عصبی را کاهش داد.
۳. رژیم غذایی مناسب
رژیم غذایی سالم پیش از بارداری شامل غلات کامل، میوه و سبزیجات، پروتئین بدون چربی، لبنیات کم چرب و چربی های سالم نظیر دانه ها و آجیل می باشد تا بدن برای بارداری مجدد آماده شود.
۴. کاهش استرس
خواب کافی و عدم قرارگیری در شرایط استرس زا در بارداری تاثیر زیادی دارد.
۵. کنترل وزن
در صورت داشتن وزن مناسب، بارداری آسان تر می شود. در حالی که کمبود وزن منجر به وزن کم نوزاد و اضافه وزن افزایش وزن نوزاد را در پی دارد. هر دو موقعیت می تواند برخی عوارض و مشکلات سلامتی مادر و نوزاد را سبب شود.
منبع : آرگا