آداب غذا خوردن کودک جزو اساسی ترین و مهم ترین مراحل رشد و پرورش فرزند محسوب می شود. کاری که در ابتدا مشکل به نظر می رسد، اما اگر نکاتی که در ادامه مطرح می کنیم را رعایت کنید این مرحله از آموزش کودک، با موفقیت و بدون دردسر سپری می شود. به طور معمول والدین زمانی که کودک شان با اشیای اطراف آن ها آشنا شد و طعم ها و غذاهای مختلف را تجربه کرد، تصمیم می گیرند به او آداب صحیح غذا خوردن را آموزش دهند.در این مقاله نکاتی که به آداب غذا خوردن کودک مربوط می شود را بررسی می کنیم.
آموزش آداب غذا خوردن کودک
برای اینکه آداب غذا خوردن را به کودک خود آموزش دهیم، باید با حوصله پیش برویم و در این مسیر صبر داشته باشیم. به هیچ عنوان بی حوصلگی نکنید و با محبت و مهربانی به سمت جلو حرکت کنید. در ادامه آداب غذا خوردن کودک را آموزش خواهیم داد.
۱. پیش از شروع غذا دست های خود را بشوید
با توجه به اینکه کودکان در طول روز با اشیای مختلفی مانند انواع و اقسام اسباب بازی ها و عروسک ها و علاوه بر این وسایل الکترونیکی مثل تبلت و موبایل بازی می کنند، توصیه شده است حتما پیش از صرف غذا دست های خود را با آب و مایع دستشویی یا صابون با دقت و تمیز بشویند.
۲. روی صندلی درست بنشیند
از آداب صحیح غذا خوردن کودک می توان به درست نشستن روی صندلی اشاره کرد. سعی کنید به او بگویید که روی صندلی صاف بنشیند و به هیچ عنوان قوز نکند. اگر می خواهد از روی میز چیزی بردارد که از او فاصله دارد خود را به آن طرف میز خم نکند. بلکه باید کاملا مؤدبانه از کسی که آن سمت نشسته است درخواست کند که آن وسیله را به او بدهد.
۳. با غذای خود بازی نکنند
گاهی اوقات برخی از غذاها موجب می شود که کودکان وسوسه شوند تا با غذای خود بازی کنند. به عنوان مثال ممکن است بشقاب سبزیجات پخته شده باعث شود تا کودک تان دوست داشته باشد با نخود فرنگی های داخل آن بازی کند. به کودکان خود آموزش دهید که این کار در مهمانی ها نوعی بی احترامی به میزبان به نظر می رسد. بر همین اساس در منزل خود تمرین کند تا در مراسم و مهمانی ها این کار را انجام ندهد.
۴. هنگام غذا خوردن با دهان پر صحبت نکنند
کودکان عادت دارند که زمان غذا خوردن با اعضای خانواده یا هم سن و سال های خود صحبت کنند، اما باید بدانند که نباید با دهان پر این کار را انجام دهند. زیرا باعث می شود تا دیگران غذای درون دهان آن ها را ببینند که این مسئله به هیچ عنوان صحنه خوبی نیست.
۵. غذای خود را خوب و درست بجود
یکی از آداب مهم غذا خوردن، خوب جویدن است که اگر رعایت نشود دستگاه گوارشی و هضم غذا دچار مشکل شده و باعث ایجاد سوزش معده، نفخ، گاز شکم و اسهال می شود. غذایی که میل می کنیم باید به آهستگی جویده شود و با بزاق دهان آغشته شده تا در دهان به طور کامل نرم شود؛ به حدی که حالت مایع مانندی داخل دهان ایجاد شود. زمانی که غذا آرام و صحیح جویده می شود کودکان از خوردن بیشتر لذت می برند. انرژی بیشتری برای انجام صرف می کنند و از همه مهم تر دچار اختلالات گوارشی نیز نخواهند شد.
۶. برای ظروف دور از دسترس از دیگران درخواست کند
همان طور که اشاره کردیم اگر در آن طرف میز یا سفره، ظرف سالاد قرار دارد، حتما از افرادی که به سالاد نزدیک تر هستند درخواست کند آن ظرف را به او بدهند.
۷. هنگامی که کودک تان غذا می خورد به او نزدیک شوید
هنگامی که کودک خودش به تنهایی غذا می خورد، حواس تان به او باشد و از او مراقبت کنید. ممکن است مقداری از غذا وارد بینی شده یا در گلوی کودک تان گیرکند. شاید کودک طعم غذا را دوست نداشته باشد، حتی مهم است که چه اندازه غذا را با قاشق خودش بر می دارد و در دهانش قرار می دهد. تمام این موارد دلایلی هستند که ماندن شما کنار کودک تان را لازم و ضروری می کنند. در واقع می توان گفت کودک چیز جدیدی تجربه می کند و نیاز به راهنمایی ها و تجارب شما دارد.
۸. برای کثیفی ها و بهم ریختگی ها آماده باشید
زمانی که به کودک خود اجازه می دهید خودش غذا بخورد، پس بدانید که کثیفی و به هم ریختگی کاملا طبیعی است. نباید در مورد این مسئله نگرانی و استرس داشته باشید. برای مدیریت این شرایط راهکارهای زیادی وجود دارد: استفاده از دستمال مرطوب کودک، استفاده از پیش بند و پهن کردن پارچه ای زیر کودک. حتی شاید مجبور شوید بعد از اینکه کودک تان غذا خوردنش را تمام کرد، او را به حمام ببرید. اما این مسئله هم هیچ اشکالی ندارد.
بهم ریختگی و کثیفی بعد از غذا، نشانه موفقیت کودک است. زیرا نشان می دهد او برای اینکه خودش غذا بخورد چقدر سعی و تلاش کرده است. اگر کمی صبور باشید مهارت کودک تان در غذا خوردن افزایش پیدا می کند. این هم قسمتی از مراحل رشد کودک است و به زودی این مرحله را نیز پشت سر می گذارد.
۹. بهتر است کودک همراه با اعضای خانواده غذا بخورد
یکی از بهترین راه ها برای آموزش آداب غذا خوردن کودک این است که همراه با اعضای خانواده اش غذا بخورد. بهتر است شرایطی فراهم کنید که کودک بتواند غذا خوردن دیگران را نیز ببیند. کودکان قادر هستند رفتار افراد بزرگ تر تقلید کنند. آن ها در غذا خوردن و استفاده از وسایل و ظروف نیز از رفتار والدین یا برادر و خواهر بزرگ تر خود الگوبرداری می کنند.
کودکان با تماشا کردن اعضای خانواده باور می کنند که خودشان نیز می توانند آن کار را انجام دهند و این موضوع سبب ایجاد اعتماد به نفس در آن ها می شود. اگر زمانی که به کودک خود غذا می دهید با وقتی که خودتان و دیگر اعضای خانواده غذا می خورید تفاوت داشته باشد، فرصت یادگیری با تقلید را از او گرفته اید. فرصتی که کودک تان می تواند رفتارهای صحیح زمان غذا خوردن را نیز از شما یاد بگیرد.
۱۰. در حد توان در چیدن وسایل سفره کمک کند
اگر کودک شما به سنی رسیده است که توانایی جابه جایی وسایل سفره را دارد، می توانید به او بگویید که در چیدن وسایل سفره به شما کمک کند. این کار موجب می شود تا کار گروهی را آموزش ببیند و روحیه همکاری در او تقویت شود.
۱۱. به او بگویید که نباید از غذایی که آماده شده است بهانه بگیرد
ممکن است زیاد پیش آمده باشد که به یک مهمانی دعوت شده اید و میزبان غذایی برای تان آماده کرده است که کودک تان آن غذا را نمی پسندد. به کودک تان آموزش دهید که نباید به هیچ عنوان دوست نداشتن آن غذا را به طور مستقیم و با صدای بلند به میزبان اعلام کند؛ زیرا ممکن است موجب خجالت و شرمندگی میزبان شود.
به کودک خود بگویید که در این مواقع تا جایی که ممکن است حتی اگر شده به میزان کم از غذای آماده شده میل کند و در صورتی که هرگز حاضر به انجام این کار نشد، ضمن تشکر کردن از میزبان به دلیل تهیه غذا از او عذرخواهی کند. برای اینکه از این اتفاق جلوگیری کنید بهتر است کودک خود را به خوردن انواع غذاها از سنین پایین عادت دهید تا در آینده دچار مشکلاتی از این قبیل نشوید.
۱۲. بعد از اتمام غذا تشکر کند
به کودک خود آموزش دهید تا بعد از صرف غذا، از افرادی که غذا را تهیه کرده اند تشکر کند. این کار موجب می شود تا فرزندتان از زحمات دیگران قدردانی کند و این موضوع را به خوبی یاد بگیرد.
۱۳. وسایل غذا خوردن و ظروف
زمانی که کودک آمادگی لازم برای اینکه خودش غذا بخورد را پیدا کرد، بهترین فرصت این است تا او را با وسایل و ظروف غذا خوردن آشنا کنید. هر چقدر زودتر این آشنایی انجام شود، کودک راحت تر به استفاده از این ظروف و وسایل عادت می کند. بهترین تکنیک برای آغاز کار این است که زمان غذا خوردن کودک، از دو قاشق استفاده کنید، یکی در دست خود کودک برای استفاده و تمرین و دیگری در دست شما برای اینکه به او کمک کنید. البته کودک از شما الگوبرداری می کند و می توانید از این موضوع برای آموزش نیز استفاده کنید. کودک سعی می کند مثل شما کمی از غذا را با قاشق خودش بردارد و در داخل دهانش بگذارد.
راهکار دیگری که می توانید امتحان کنید این است که ابتدا خودتان قاشق او را پر کنید و قاشق پر از غذا را به او بدهید تا خودش در دهانش قرار دهد. با این روش، کودک برای حفظ تعادل قاشق، تمرین کاربردی و مؤثری انجام می دهد. به همین خاطر برای اینکه هم خودتان و هم کودک راحت تر باشید، پیشنهاد می شود از غذاهایی که سفت تر هستند شروع کنید. غذاهایی نظیر اوتمیل که راحت تر در قاشق قرار می گیرند، غذاهای بسیار مناسبی برای شروع این تمرینات محسوب می شوند.
۱۴. وسایل الکترونیکی سر میز ممنوع
این نکته مهم به والدین مربوط می شود. آمادگی لازم برای برخورد محترمانه با کودک خود را داشته باشید و اجازه ندهید کودک تان وسایل الکترونیکی یا تلفن های هوشمند حتی اسباب بازی ها را سر میز غذا بیاورد. علاوه بر این تا پایان وعده غذایی از پاسخ دادن به ایمیل، تماس های تلفنی و پیامک اجتناب کنند. تحقیقات اخیر نشان می دهد تقریبا نیمی از والدین نسبت به دوران کودکی خودشان، وعده غذایی کمتری را با خانواده خود می گذرانند و ۵۷ درصد از والدین موافقند که حتی زمانی که به عنوان یک خانواده و سر یک میز با یکدیگر غذا می خورند، برخی از اعضای خانواده حواس شان سمت تلفن همراه منحرف می شود.
امیدواریم از مطالعه این مطلب نهایت استفاده را برده باشید. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات آداب غذا خوردن در جمع و تشویق کودک به غذا خوردن را نیز مطالعه فرمایید.
منبع : آرگا