از کدام کود برای مرکبات استفاده کنیم؟

میوه های مرکبات جزو گیاهان بسیار محبوب و پرطرفدار در ایران محسوب می شوند و به همین خاطر باغات فراوانی به پرورش و تولید این محصولات مشغول هستند. یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در پروسه تولید آن ها دنبال کردن جدول کوددهی مرکبات است. رعایت برنامه استفاده از کود برای مرکبات، موجب کاهش هدر رفت عناصر غذایی، افزایش تناژ و بهبود کیفیت محصولات می شود. لازم است بدانید درختان مرکبات به ویژه در نواحی شمالی، نیاز به عناصر مختلفی دارند که نه تنها به نوع و مقدار آن ها بلکه به زمان و نحوه استفاده از آن ها نیز باید توجه شود. عناصر ضروری و کود برای مرکبات شامل کلسیم، بور، هیومیک اسید، پتاسیم، آهن، اسید آمینه، ازت و جلبک دریایی می شوند. در این مقاله هر آنچه باید درباره بهترین کود برای مرکبات بدانید را به شما توضیح خواهیم داد.

بهترین کود برای مرکبات

شمال و جنوب ایران دو منطقه بسیار مهم و ارزشمند از نظر رشد و پرورش مرکبات نظیر لیموترش، پرتقال، نارنگی، لیمو شیرین و نارنج محسوب می شوند. این درختان به مواد مغذی زیادی در طول سال نیاز دارند و باید بتوانند در برابر نوسانات دمای هوا و انواع و اقسام بیماری ها و آفات مقاومت کنند. استفاده از کود مخصوص مرکبات موجب می شود مواد مغذی درختان تأمین شده و رشد ریشه، ساقه، برگ ها و گلدهی، همچنین کیفیت مرکبات نیز بهبود پیدا کند.

در کودهای شیمیایی و آلی تنوع زیادی وجود دارد و به همین خاطر نباید از هر نوع کود برای مرکبات استفاده کنید. در انتخاب و خرید کود مخصوص مرکبات ابتدا باید خاک اطراف درخت بررسی شده و نوع و مقدار مواد مغذی موجود در آن و فقر هر یک از املاح آنالیز شود. سپس بر اساس سن درخت، مرحله رشد، فصل، نوع مواد مغذی و شرایط آب و هوایی را انتخاب کرد. به همین خاطر است که بهترین کود برای رشد مرکبات با کود گلدهی متفاوت است.

در حالت کلی می توان گفت کودهایی برای درختان مرکبات مورد استفاده قرار می گیرند که نیتروژن، پتاسیم و فسفر در آن ها حتما وجود داشته باشد. مقدار این ترکیبات مطابق شرایط درخت و مرحله رشد آن تعیین می شود. در کنار این ترکیبات، روی، منگنز، آهن و بور نیز در کودها استفاده می شود. نکته مهمی که باید بدانید این است که ترکیبات به کار رفته در کود مخصوص مرکبات به گونه ای است که باعث می شود خاک به میزان کمی اسیدی شود. درختان مرکبات در خاک های اسیدی می توانند رشد بهتری داشته باشند و به همین خاطر مقدار ph خاک باید بررسی شده و کود تهیه شود.

• کود حیوانی یا کود مخصوص مرکبات

در خصوص کوددهی درختان مرکبات باید این نکته را بدانید که استفاده از یک کود به تنهایی پاسخگوی نیاز درختان نیست و درختان مرکبات به کودهای بیشتری نیاز دارند. برای تغذیه و تأمین عناصر مرکبات حتما از کودهای متفاوت استفاده کنید. استفاده از یک برنامه کودی اصولی بر اساس نیازهای درختان مرکبات کاشت شده کمک زیادی به درخت در تولید محصول می کند. به دنبال این موضوع، باردهی و میوه دهی افزایش یافته و تناژ محصول و کیفیت آن نیز افزایش پیدا می کند. کود حیوانی به تنهایی نیازهای اساسی و مهم گیاهان را برطرف نمی کند.

این کود مزیت های زیادی برای درختان مرکبات دارد. به طور معمول کود حیوانی در فصل زمستان بعد از برداشت محصول استفاده می شود. این نوع کود خاک را اصلاح کرده و ظرفیت نگهداشت خاک را بالا می برد. هم چنین بافت خاک را برای رشد ریشه مناسب کرده و بسیار سبک می کند. کود حیوانی دارای همه عناصر میکرو و ماکرو است اما مشکلاتی نیز دارد. به عنوان مثال کود حیوانی نپوسیده برای گیاه مفید نیست.

کود حیوانی باید به طور کامل کمپوست شده باشد تا عناصر آن به فرم قابل جذب برای گیاهان تبدیل شود. برای کمپوست اصولی کود حیوانی از شیوه های مخصوص استفاده می شود که رعایت آن برای غیر فعال کردن بذور علف های هرز ضروری و لازم است. درخت مرکبات از سال سوم پس از کاشت بارور شده و از سال پنجم به بعد بازده اقتصادی پیدا خواهد کرد.

• بهترین کود برای رشد مرکبات

همان طور که اشاره کردیم براساس اینکه چه هدفی از کوددهی مرکبات دارید، نوع و مقدار آن ها دچار تغییر می شود. در شرایطی که هدف رشد سریع درختان مرکبات است، باید از کودهایی استفاده کنید که نیتروژن آن در سطح بالایی قرار بگیرد. ازت یا نیتروژن یکی از اصلی ترین عناصر مؤثر در رشد درخت و برگ آن ها محسوب می شود. بر همین اساس بهتر است این نوع کود در زمان مناسب برای درخت استفاده شود.

مسئله مهمی که باید بدانید این است که در هنگام استفاده از کود مخصوص برای مرکبات برای رشد بیشتر آن ها به زمان توجه کنید. به هیچ وجه این نوع کودها نباید در مرحله گلدهی و میوه دهی مورد استفاده قرار بگیرند. زمستان فصل مناسبی برای کودهای ازت برای درختان مرکبات به شمار می رود. از دیگر کودهای مخصوص مرکبات برای رشد بهتر آن ها می توان کود دارای منیزیم را نام برد. منیزیم با بهبود روند فتوسنتز روند رشد درخت را افزایش می دهد.

• کود مخصوص مرکبات برای گلدهی

بهتر است بدانید از مهم ترین و اساسی ترین مراحل چرخه رشدی برای درختان مرکبات، می توان به گلدهی آن ها اشاره کرد. زیرا هر اندازه گلدهی درخت بیشتر و کیفیت گل ها بالاتر باشد، به همان میزان میوه آن بیشتر می شود. درختان مرکبات با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه در زمان های متفاوتی گل می دهند. برخی از درختان اوایل بهار گلدهی را آغاز می کنند و از اواخر زمستان باید کوددهی صورت بگیرد.

یکی از نکات مهمی که باید بدانید این است که بهترین کود برای مرکبات در مرحله گل دهی، کودهایی هستند که فاقد عناصر محرک رشد رویشی مثل نیتروژن بالا باشند و بتوان کوددهی آن ها را به شکل محلول پاشی انجام داد.

کود مخصوص مرکبات برای گلدهی بهتر و بیشتر باید دارای فسفر زیاد و آمینو اسید باشد، در کنار این دو کود، کلسیم، بور و روی را نیز فراموش نکنید. کود npk مرکبات که مقدار فسفر بالا است، گزینه ای ایده آل برای تحریک درخت به گلدهی محسوب می شود. همچنین، توجه داشته باشید که بالا بودن مقدار ازت در کود برای این مرحله موجب افزایش رشد طولی ساقه درخت می شود. در نتیجه بهتر است مقدار ازت کم باشد تا به جای رشد شاخه، گلدهی بالا برود. به دلیل اینکه درختان مرکبات خاک اسیدی دوست دارند، محصولی را انتخاب کنید که برای درختان مرکبات در نظر گرفته شده باشد، تا درختان بتوانند به دریافت مواد مغذی بپردازند.

• کود مخصوص مرکبات برای مرحله میوه دهی

کیفیت میوه درختان مرکبات اهمیت زیادی دارد و تأثیر مستقیمی بر درآمد باغداران می گذارد. به همین خاطر باید با استفاده از کود مخصوص مرکبات در مرحله میوه دهی به درخت کمک کنید تا میوه های آن اندازه و شکل ایده آلی داشته باشند. همچنین پوست میوه های مرکبات نباید ضخیم باشند که این مورد با کوددهی قابل کنترل است. درختان مرکباتی که دارای کلسیم کمی هستند، میوه هایی با پوست ضخیم خواهند داشت که در سردخانه ها ماندگاری کمتری دارند. برای رفع این مشکل بهتر است از کود دارای کلسیم در کنار npk به شکل مصرف مستقل بدون اختلاط استفاده کنید.

بهتر است بدانید، برای میوه دهی درختان مرکبات بهتر است از کودهای npk استفاده شود که علاوه بر داشتن فسفر، نیتروژن و پتاسیم دارای منیزیم نیز باشد. منیزیم در رشد و کیفیت میوه ها تأثیر زیادی دارد. همچنین بر اساس بررسی خاک باید ببینید مقدار بور در حد استاندارد است یا خیر؟ درختان مرکبات که از لحاظ بور دچار فقر هستند، دارای میوه های کم آب هستند که فقط از لحاظ حجمی رشد کرده اند و معمولا در بازار از آن ها استقبال چندانی نمی شود.

برنامه کوددهی مرکبات

کود پتاس بالا برای مرکبات

یکی از بهترین انواع کود برای مرکبات، کود پتاس است. پتاسیم بر کیفیت میوه تأثیر زیادی می گذارد و علاوه بر این باعث آبدار شدن میوه و شکل ظاهری بهتر آن می شود. کود کامل مرکبات با پتاسیم زیاد در اوایل بهار باعث بهبود گلدهی درخت می شود. همچنین، در کوددهی پاییز و زمستان نیز پتاس دارای کاربرد فراوانی است.

زمان مصرف کود اوره برای مرکبات

کود ازت یا اوره یکی از بهترین انواع کود برای مرکبات محسوب می شود که تأثیر زیادی بر رشد و افزایش میوه دهی درختان دارد. این نوع کود متناسب با شرایط آب و هوایی و سن درخت در مقادیر متفاوتی استفاده می شود. اگر سن درخت مرکبات از ۵ سال کمتر باشد، مصرف کود اوره را از اواسط اسفند تا اوایل تیر به صورت هر ۱۵ روز یک بار انجام دهید. در هر بار مصرف کود اوره برای مرکبات در این شرایط، می توانید از ۳۰ گرم کود برای هر کدام از درختان استفاده کنید. درخت مرکبات که سن آن بیشتر از ۵ سال است، با سه بار مصرف کود اوره میوه دهی ایده آلی خواهد داشت.

کود مخصوص برای مرکبات در فصل پاییز

فصل پاییز یکی از فصل های مهم برای کوددهی مرکبات است که تأثیر مستقیمی بر گل دهی و کیفیت میوه ها درفصل بهار و تابستان دارد. در اواخر این فصل بهتر است ترکیبی از کودهای حیوانی، شیمیایی و آلی برای مرکبات مورد استفاده قرار بگیرد. همان طور که اشاره کردیم کود پتاس برای این فصل مناسب است. این نوع کود موجب می شود درخت بتواند شکوفه های خود را در بهار به خوبی حفظ کرده و آن ها را به میوه تبدیل کند. پتاس مقاومت مرکبات را در برابر بیماری ها، سرما و آفات بالا می برد. در کودهای پاییزی مرکبات به هیچ عنوان نباید از نیتروژن زیاد استفاده کنند. زیرا ازت زیاد باعث تحریک درخت برای رشد و جوانی زنی می شود. جوانه ها و شاخه های تازه رشد کرده نمی توانند سرما را تحمل کنند و درخت دچار سرمازدگی خواهد شد.

کود مخصوص برای مرکبات در فصل زمستان

فصل زمستان از مهم ترین مراحل رشد درخت مرکبات است. در این فصل منابع تغذیه درخت به خوبی تأمین می شود تا رشد ریشه بهبود پیدا کند. همچنین، با تغذیه استاندارد درخت مرکبات می توان مقاومت درخت را در مقابل بیماری، رشد قارچ ها و آفات بالا برد. در نتیجه اگر درخت در زمستان در شرایط ایده آلی از لحاظ مواد مغذی قرار بگیرد، گلدهی و میوه دهی آن در فصل بهار و تابستان بهتر خواهد بود.

کود برای مرکبات در فصل زمستان شامل ترکیباتی نظیر پتاسیم، روی، آهن، فسفر، بور و نیتروژن است. البته مقدار هر یک از این ترکیبات در کود مخصوص مرکبات در زمستان با کودی که در بهار مورد استفاده قرار می گیرد متفاوت است. به طور مثال، در کود زمستان ازت یا نیتروژن زیاد است و فسفر و پتاسیم در سطح پایین هستند. اسید هیومیک از جمله بهترین کودها برای مرکبات به شمار می رود که به شکل مایع، گرانولی و پودری کاربرد دارد و استفاده از آن در فصل زمستان بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز درخت مرکبات را تأمین می کند.

امیدواریم مطالب این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات کود درخت پرتقال، کود برای درخت نارنگی و کود مناسب درخت لیمو را نیز مطالعه فرمایید.

منبع : آرگا