هدف هر ساله کشاورزان سیب زمینی کار، افزایش باردهی سیب زمینی است و قطعا کشاورزی نیست که بخواهد سیب زمینی های مزرعه اش ریز یا عملکردش پایین باشد. بحث مربوط به افزایش تناژ سیب زمینی در مدیریت زمین و مزرعه موضوع بسیار مهمی است و تناژ نیز هنگامی افزایش پیدا می کند که سیب زمینی های مزرعه بزرگ و درشت باشند. هرچند در مواردی که کارهای تحقیقاتی برای اصلاح ارقام نیاز به اجرا داشته باشد، توجه بسیار کمی به سایز سیب زمینی می شود. در این مطلب راه های افزایش باردهی سیب زمینی و افزایش تناژ آن را به شما خواهیم گفت.
چگونه تناژ سیب زمینی را افزایش دهیم؟
مدیریت درست مزرعه در زمینه های مختلف نظیر کوددهی و در نظر گرفتن شرایط اقلیمی به بهبود عملکرد سیب زمینی و رشد آن محصول کمک زیادی می کند. البته پیش از کاشت سیب زمینی هم مواردی وجود دارد که اگر به آن ها توجه کافی داشته باشید و طی فصل نیز از مزرعه غافل نشوید، بهترین نتیجه ممکن را دریافت خواهید کرد. توجه داشته باشید که بعد از گل دهی سیب زمینی، تعداد غده در هر بوته سیب زمینی مشخص شده و تا قبل از آن باید برنامه ریزی کوددهی صحیح و مناسب برای مزرعه اجرا شود. کشاورز باید به فاکتورهای کیفی نیز توجه لازم را داشته باشد. بر همین اساس اصول مهم را رعایت کنید تا بهترین نتیجه را دریافت کنید.
ویژگی های کود مناسب جهت افزایش تناژ سیب زمینی
پس از آن که بهترین نوع سیب زمینی را برای کشت انتخاب کردید نوبت به مرحله کوددهی می رسد. کشاورزها برای افزایش باردهی سیب زمینی کودهایی را انتخاب می کنند که دارای مواد مغذی مورد نیاز این گیاه غده ای باشند. بهترین کود برای افزایش باردهی سیب زمینی باید دارای انواع ریز مغذی ها و مقادیر بالا فسفر، پتاسیم و کلسیم باشد.
کود کلسیم بالا برای سیب زمینی مانع ترک خوردن آن می شود، در عین حال مصرف کودهای تقویتی مثل کود جلبک دریایی برای سیب زمینی و برداشت محصولات با کیفیت اهمیت فراوانی دارد. به همین خاطر اکثر کارشناسان برای صرفه جویی در هزینه های مالی و کاهش دفعات کوددهی پیشنهاد می دهند تا از کودهای کامل استفاده کنید که دارای همه عناصر مورد نیاز گیاه سیب زمینی باشد. کودهای کامل موجب ریشه زایی بهتر، افزایش اندازه غده، افزایش تقسیم سلولی و تقویت سیستم ایمنی گیاه سیب زمینی در برابر شرایط محیطی می شود.
اصول افزایش باردهی سیب زمینی
برای افزایش باردهی سیب زمینی باید چند عامل را در نظر داشته باشید، از این جهت که تنها یک عامل موجب افزایش تناژ و علاوه بر این درشتی و بزرگی سیب زمینی نمی شود. کشاورزان با رعایت برنامه کوددهی، آبیاری و مدیریت پیش از کاشت و علاوه بر این مدیریت موارد قبل از کشت سیب زمینی باعث دستیابی به بهترین نتیجه می شوند.
۱. انتخاب و آماده سازی زمین
نخستین مرحله برای افزایش باردهی سیب زمینی، انتخاب و آماده سازی زمین مناسب است. انتخاب یک زمین با pH مناسب و خاک حاصلخیز اهمیت زیادی دارد. علاوه بر این، اصلاح و بهبود خاک با استفاده از مواد معدنی و آلی نقش زیادی در افزایش باردهی سیب زمینی دارد. همچنین از روش های آماده سازی زمین مثل آبیاری پیش از کاشت، چرخش محصولات و از سیستم های آبیاری مناسب می توانید استفاده کنید.
۲. آبیاری کافی و اصولی
نیاز آبی سیب زمینی بالا بوده و برای اینکه به عملکرد مناسب برسد به هیچ عنوان نباید از آبیاری کافی در مراحل رشدی غافل شوید، زیرا شاهد کاهش شدید رشد و نمو غده ها و عملکرد نامطلوب سیب زمینی ها خواهید بود. در مرحله درشت شدن سیب زمینی، حفظ رطوبت خاک موجب رشد بهتر غده ها می شود. به همین دلیل همچنان که شاهد درشت شدن غده ها هستید، شرایط آبیاری مزرعه را نیز از یاد نبرید.
دور آبیاری برای افزایش تناژ و باردهی سیب زمینی بسته به اقلیم کمی متفاوت است. اما در هر صورت نباید به هیچ عنوان کم آبی در مزرعه صورت بگیرد. به طور معمول برای این مرحله مهم و حساس ۵ تا ۶ روز یک بار در نظر گرفته می شود. شرایط بافت خاک نیز اهمیت دارد، زیرا اگر بافت خاک شنی باشد فواصل آبیاری کمتر و اگر رسی باشد فواصل طولانی تر است.
۳. شرایط آب و هوایی منطقه
برای کشت هر محصولی از جمله سیب زمینی باید اقلیم منطقه یا به اصطلاح شرایط آب و هوایی را در نظر داشته باشید. زیرا در همه کشور نمی توانید آن را کشت کنید. اگر در منطقه ای که مناسب سیب زمینی نیست این کار را انجام دهید، بوته ها رشد کامل ندارند و عملکردتان مطلوب نخواهد بود. سیب زمینی محصولی است که هم در مناطق سردسیر و هم گرمسیر کشت می شود، اما فاکتور مهم و کلیدی که در خصوص بحث اقلیم منطقه مورد توجه بوده، توجه به تاریخ کاشت است. در مناطق سردسیر تاریخ کاشت در بهار پس از رفع خطر سرمازدگی های بهاره است اما در نواحی گرمسیر دیگر این محدودیت وجود ندارد.
یک پیشنهاد به کشاورزان سیب زمینی این است که برای اطلاع از شرایط اقلیمی هر منطقه اطلاعات هواشناسی را از اداره جهاد کشاورزی منطقه بگیرند تا بتوانند برای تاریخ کاشت سیب زمینی تصمیم نهایی را بگیرند.
۴. توجه به مدیریت تغذیه
تأمین تغذیه مناسب برای بوته های سیب زمینی نقش مهمی در باردهی آن ها دارد. استفاده از کودهای شیمیایی و آلی با ترکیبات متعادل، تأمین عناصر غذایی مورد نیاز بوته های سیب زمینی را تضمین خواهد کرد. علاوه بر این، مدیریت مناسب کوددهی در طول دوره رشد بوته ها و استفاده از شیوه های نوین نظیر کوددهی ویژه ورقی به افزایش باردهی آن کمک می کند.
۵. برنامه کوددهی سیب زمینی
اگر در سیب زمینی مواد غذایی کافی به غده ها نرسد و قسمت گیاه نیاز غده ها را تأمین نکند، به هیچ عنوان افزایش تناژ و درشت شدن سیب زمینی رخ نمی دهد. این نکته مهم را نیز در نظر بگیرید که هر چه کود بیشتری مصرف کنید درشت شدن و افزایش تناژ سیب زمینی اتفاق نمی افتد. زیرا مصرف بیش از اندازه کوددها به خاک و مزرعه تان آسیب می زند.
در عملکرد سیب زمینی هم تعداد غده و هم درشتی آن اهمیت بسیاری دارد و بدون شک تعداد غده بسیار زیاد اما ریز برای بهبود عملکرد و افزایش تناژ سیب زمینی نامناسب است. پس از گلدهی سیب زمینی، ۸۰ درصد موارد مصرف کود برای درشت شدن سیب زمینی است. زیرا تعداد غده در بوته مشخصض شده و پس از گل دادن باید روی درشت شدن سیب زمینی متمرکز شوید. کودهای مهم برای افزایش باردهی و تناژ سیب زمینی، کودهای دارای پتاسیم نظیر سولفات پتاسیم پودری و مونو پتاسیم فسفات هستند زیرا پتاسیم نقش مهمی در انتقال موارد از قسمت هوایی به غده ها دارد.
مصرف کود اوره در سیب زمینی در این مرحله به شدت کم و در حد ۱۰ تا ۲۰ کیلو در هکتار است و هدف از مصرف اوره در این مرحله، رقیق شدن شیرابه و افزایش انتقال مواد است. سیلیکات پتاسیم به طور محلول پاشی از ده روز بعد از گلدهی برای افزایش سرعت انتقال مواد از برگ به غده پیشنهاد می شود و این محلول پاشی تا برداشت، باید هر دو هفته یک بار تکرار شود. به علت حساسیت غده ها و ریشه های سیب زمینی به بیماری های پوسیدگی، مصرف سیلیکات پتاسیم به کنترل این مشکلات کمک زیادی می کند.
امیدواریم مطالب این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات کود برای سیب زمینی، پرورش سیب زمینی و کاشت سیب زمینی در گلدان را نیز مطالعه فرمایید.
منبع : آرگا
