ماه گرفتگی ممکن است دو یا پنج بار در سال روی دهد. این پدیده طبیعی برای افرادی که به علم نجوم علاقمند هستند بسیار مورد توجه است. در این مطلب به بررسی دلیل ماه گرفتگی می پردازیم. با ما همراه باشید.
آشنایی با دلیل ماه گرفتگی
ماه گرفتگی که به آن خسوف نیز گفته می شود یکی از پدیده های طبیعی مورد توجه طرفداران علم نجوم می باشد. این پدیده هنگامی که ماه کامل است ممکن است رخ دهد. در این مطلب قصد داریم به دلیل ماه گرفتگی بپردازیم.
ماه گرفتگی زمانی رخ می دهد که خورشید، زمین و ماه در یک راستا قرار گیرند و زمین در مرکز باشد. این سه عامل می توانند در یک خط مستقیم قرار گیرند یا از نزدیک تراز گردند به طوری که زمین روی ماه سایه انداخته و سبب می شود رنگ ماه قهوه ای مایل به قرمز گردد.
به این ترتیب ماه گرفتگی وقتی روی می دهد که خورشید، زمین و ماه طوری در یک راستا واقع شوند که ماه در سایه زمین قرار گیرد. در این زمان، وقتی دقیقا زمین بین ماه و خورشید است، سایه زمین روی ماه می افتد و سبب کم نور شدن آن می شود.
گاه در طی چند ساعت، سطح ماه به رنگ قرمز در می آید. به این ترتیب زمین مانع رسیدن نور خورشید به ماه و در نتیجه ایجاد سایه در سطح ماه می شود. برای افرادی که روی زمین قرار دارند این پدیده ترسناک به نظر می رسد.
قابل ذکر است ماه گرفتگی فقط زمانی روی می دهد که ماه کامل در آسمان دقیقا در مقابل خورشید قرار گیرد. البته در هر ماه کامل خسوف اتفاق نمی افتد. مدار ماه اندکی بیشتر از ۵ درجه به مدار زمین متمایل می باشد. به این ترتیب اغلب ماه کامل یا از بالا یا از زیر سایه زمین عبور می کند.
با این وجود در مواردی خورشید، زمین و ماه طوری در یک راستا قرار می گیرند که ماه به صورت جزئی یا کامل از زیر سایه زمین عبور می کند و در این زمان، خسوف ایجاد می شود.
ماه گرفتگی روی پوست کودکان
ماه در مداری خاص به دور زمین حرکت می کند. در این زمان، زمین هم به دور خورشید می گردد. گاهی اوقات زمین بین خورشید و ماه در حرکت قرار می گیرد. در این شرایط، زمین نور خورشید را که معمولا توسط ماه منعکس می شود،مسدود می سازد.
این نور خورشید سبب تابش ماه در آسمان است. به این ترتیب زمین روی ماه سایه ای ایجاد می کند که سبب ایجاد خسوف می شود. ماه گرفتگی تنها در صورت کامل شدن ماه رخ می دهد. حال برخی باورهای اشتباه اما رایج در مورد ماه گرفتگی کودکان وجود دارد که برای اکثر والدین هم جای سوال دارد.
از گذشته این باور رایج است که اگر خانم بارداری به ماه گرفتگی نگاه کند روی بدن خود یا فرزندش لکه های پوستی با عنوان لکه ماه گرفتگی ایجاد می شود. تاکنون محققان چنین چیزی را اثبات نکرده اند ولی در بیشتر فرهنگ ها این باور رایج وجود دارد که ایجاد لکه های بدشکل روی پوست نوزاد به دلیل ماه گرفتگی می باشد.
این لکه های ماه گرفتگی به تدریج محو، کمرنگ یا پررنگ می شوند که از نظر بافتی دارای انواع مختلفی می باشند و می توان از روی رنگ و شکل ظاهری به نوع آن پی برد.
انواع ماه گرفتگی
در علم نجوم سه نوع ماه گرفتگی یا خسوف ذکر شده است:
الف. خسوف پنومبرال
در این نوع ماه گرفتگی، ماه از بین سایه پایین زمین عبور می کند. این رخداد تنها با ابزار خاصی قابل مشاهده بود و به طور مستقیم مشاهده آن سخت است.
ب. خسوف جزئی
در این نوع خسوف، بخشی از ماه از سایه چتر زمین عبور می کند. مشاهده این رخداد با چشم غیر مسلح نیز آسان می باشد.
ج. ماه گرفتگی کامل
در این حالت کل ماه از سایه زمین عبور می کند. این رخداد وقتی ماه و زمین و خورشید در یک خط کاملا مستقیم باشند ایجاد می شود.
به طور کلی ماه گرفتگی می تواند دو یا پنج بار در طول سال روی دهد. خسوف هایی که معمولا روی می دهند از نوع جزئی یا پنومبرا می باشند. ماه گرفتگی کامل نسبت به دو نوع دیگر کمتر مشاهده می شود.
قابل ذکر است اگر ماه گرفتگی در زمستان روی می دهد و قصد دارید آن را تماشا کنید. بهتر است نوشیدنی های گرم، پتو و صندلی به همراه داشته باشید زیرا این پدیده چند ساعتی به طول می انجامد.
علت رنگ قرمز ماه در ماه گرفتگی
اگر برای شما نیز جای سوال است که چرا هنگام ماه گرفتگی، ماه به رنگ قرمز آتشین مشاهده می شود؟ در پاسخ باید گفت این چهره قرمز و آتشین به علت تعامل نور خورشید با جو زمین ایجاد می شود. در طی ماه گرفتگی کامل، سطح ماه به رنگ قرمز در می آید که به ماه خونین نیز ملقب شده است.
به طور کلی پدیده ای که سبب می شود آسمان آبی هنگام غروب خورشید قرمز شود سبب شده ماه هنگام خسوف به رنگ قرمز دیده شود. در حقیقت هنگامی که خورشید بالای سرمان قرار دارد، نور آبی را در سراسر آسمان شاهد می باشیم.
ولی هنگامی که خورشید در حال غروب باشد، نور خورشید بایستی از جو بیشتری عبور نماید. در این حالت نور آبی پراکنده شده و نور قرمز، نارنجی و زرد از آن عبور می کند. در طول خسوف نیز، ماه به رنگ قرمز دیده می شود، زیرا نوری که به ماه می رسد از جو زمین باید عبور کند.
باید اشاره کرد رنگ های مختلف نور خورشید دارای خواص فیزیکی متفاوتی می باشند. نور آبی طول موج کوتاه تر و انرژی بیشتری نسبت به نور قرمز داشته و نسبت به نور قرمز به آسانی توسط ذرات موجود در جو پراکنده می شود. از طرفی نور قرمز به طور مستقیم در جو حرکت می کند.
در پایان از همراهی شما با این مطلب از آرگا سپاسگزاریم. همچنین پیشنهاد می شود در صورت تمایل برای آشنایی با پدیده ماه صورتی و دلیل لکه های روی ماه روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا
