درک احساسات در کودکان موضوع بسیار مهمی است و می تواند زندگی آن ها را تحت تأثیر قرار دهد. کودکانی که می توانند زندگی خودشان را مدیریت کنند، به هیچ عنوان اجازه نمی دهند که زندگی آن ها را کنترل کند. هنگامی که فرزند شما از مدرسه به خانه می آید، شما سریعا متوجه می شوید که اتفاق جالبی برای او افتاده است. از چشمان، ایستادن و حتی طرز راه رفتن او متوجه احساساش خواهید شد. او از خوشحالی زیاد کلمات را به سختی ادا می کند. حتی خوشحالی فرزندتان به شما نیز منتقل خواهد شد. در ادامه مطلب به روش هایی برای درک احساسات در کودکان خواهیم پرداخت.
معرفی روش هایی برای درک احساسات در کودکان و ابراز آن ها
احساسات در همه افراد از زمان تولد وجود دارد. زمانی که نوزادی شیر می خواهد با نگاه کردن به چهره او می توانید متوجه احساسات او شوید. درک احساسات در کودکان کار نسبتا پیچیده ای است و ما نمی توانیم آن را دقیق لمس کنیم. نخستین قدم برای کمک به کودک این است که به احساسات او توجه کنیم. احساساتی که شما نیز با آن ها درگیر هستید. وقتی که به احساسات خود آگاه شدید و توانستید آن ها را درک کنید، می توانید به فرزند خودتان نیز کمک کنید. کودکان می توانند از والدین خود یاد بگیرند که چگونه به احساسات مختلف واکنش نشان دهند. روش های درک احساسات در کودکان به شرح زیر است.
۱. نامگذاری احساسات کودکان
شما باید به کودک خود کمک کنید تا احساسات خود را یادداشت کند و آن ها را به شما نشان دهد. نامگذاری احساسات اولین گام برای کمک به کودکان است. این روش به کودک شما کمک می کند که دایره واژگان عاطفی خود را افزایش دهد و در خصوص احساسات خود صریح تر بوده و آن ها را درست بیان کند.
۲. تقویت مثبت بودن
شما باید بتوانید رفتار خوب را با یک برخورد مثبت تقویت کنید. کودک خود را به دلیل نشان دادن احساسات خود به بهترین نحو ممکن با گفتن جملاتی نظیر: “من واقعا از اینکه با برادرت درباره علت ناراحتی ات حرف زدی خوشم اومد”. یک روش دیگر برای تقویت و درک احساسات در کودکان، استفاده کردن از سیستم جایزه و پاداش است. به عنوان مثال دادن جایزه به کودک کمک می کند تا زمانی که عصبانی است به جای پرخاشگری از روش های مقابله سالم استفاده کند و بتواند آن ها را درست تقویت کند.
۳. ترغیب کودکان برای پیدا کردن احساسات
زمانی که کودک شما در مورد احساسات خود صحبت می کند، سعی کنید به تحسین و تشویق او بپردازید. با این کار نه تنها به او نشان می دهید که پیدایش احساساتش کار کاملا طبیعی است، بلکه صحبت کردن در مورد آن ها نیز لازم است.
۴. الگوی مناسب برای کودک خود
کودکان می توانند از والدین خود الگو بگیرند. به همین دلیل پدر و مادرها باید الگوی خوبی برای کودکان خود باشند و با رفتار خود به آن ها یاد بدهند که چگونه در شرایط مختلف با احساسات خود برخورد کنند.
اگر به کودک خود بگویید که در زمان عصبانیت، احساسات خود را با کلمات بیان کند، اما او شاهد این صحنه باشد که شما بعد از بحث در یک صحبت تلفنی ناخوشایند، تلفن خود را پرتاب می کنید، آموزش های شما تأثیری در او ایجاد نخواهند کرد. شما باید سعی کنید روش های درست برای کنار آمدن با احساسات ناخوشایند را در خودتان نیز اجرایی کنید.
به زمان هایی که احساس ناامیدی یا عصبانیت می کنید اشاره کنید. به عنوان مثال زمانی که در ترافیک سنگینی هستید بگویید وای من اعصابم از این ترافیک خرد شده است. بعد از آن یک نفس عمیق بکشید یا از یک مهارت مقابله سالم دیگر استفاده کنید. با این روش کودک شما یاد می گیرد تا مهارت هایی که در زمان عصبانیت از آن ها استفاده می کند را درست تشخیص دهد.
۵. توجه به نشانه های رفتاری کودکان
پدر و مادرها باید به نیاز فرزندان خود توجه کنند. زیرا درک احساسات می تواند در آینده آن ها نیز تأثیر زیادی بگذارد. گاهی اوقات فهمیدن احساسات واقعی کودکان کار دشواری است. با نگاه کردن به زبان بدن آن ها و شنیدن حرف ها به خصوص زمانی که احساسات خود را نشان می دهند؛ می توان به عمق احساسات آن ها پی برد. درک این مسئله که کودکان چه احساسی دارند و به چه علت این احساسات در آن ها رشد کرده است، کمک می کند که والدین به درک درستی از فرزندشان برسند.
۶. شناخت احساسات در دیگران
از کودک خود بخواهید که درباره آن چه ممکن است شخص دیگری درباره آن ها احساس کند، با شما صحبت کند. عکس کتاب یا تماشای کارتون یک روش بی نظیر برای بحث در خصوص احساسات است و به کودک کمک می کند تا احساسات سایر افراد را از روی چهره شان تشخیص دهد.
۷. درک کردن رفتار کودک
شما باید سعی کنید معنی رفتار کودک خود را درک کنید. زمانی که می توانید به کودک خود کمک کنید باید بدانید چه چیزی علت رفتار او است و چه حسی پشت این رفتارها پنهان است.
۸. حرف زدن درباره احساسات
به کودک خود نشان دهید که چگونه باید از واژگان احساسی در جملات روزانه خود استفاده کند. شما باید به کمک فرصت هایی که می توانید احساسات خود را بیان کنید، به او نشان دهید که چطور احساسات خود را بیان می کنید. به عنوان مثال به او بگویید: “من امروز ناراحتم چون با برادرت بازی نکردی. مطمئن هستم برادرت هم ناراحته”.
سعی کنید هر روز از کودک خود درباره احساساتش بپرسید. در کودکانی که سن کمتری دارند از یک ایموجی ساده با شکل ناراحتی یا خنده نیز می توانید استفاده کنید. این کار به آن ها کمک می کند تا احساسات خود را انتخاب کنند و درباره آن با هم صحبت کنند.
با کودک خود در مورد انواع احساساتی که می توانند روی او تأثیر بگذارند صحبت کنید. به عنوان مثال به او بگویید “به نظر می رسه واقعا خوشحال هستی از این که می خوایم با هم پیتزا بخوریم”.
۹. پیگیری لحظه های قابل یادگیری در کودکان
شما باید در تمام دوران کودکی، مانند سال های نوجوانی روی مسائل مربوط به آشنایی با احساسات در کودکان کار کنید. هنگامی که کودک شما مرتکب اشتباهی می شود و از روی عصبانیت چیزی را می شکند یا در زمان ناامیدی تسلیم می شود؛ از این فرصت استفاده کنید و به او یاد بدهید که چطور دفعه بعد کار خود را بهتر انجام دهد. شما باید به دنبال زمان هایی باشید تا آموزش ببینید و به او کمک کنید که با احساسات خود به شیوه درست و سالم کنار بیاید.
۱۰. تقویت روش های مثبت برای پیدایش احساسات کودکان
یکی از نکاتی که در درک احساسات در کودکان باید بدانید این است که رفتار خوب را با رفتار مثبت تقویت کنید. کودک را به خاطر نشان دادن احساسات خود به روش درست تشویق کنید. به عنوان مثال به او بگویید: “من از اینکه از کلمات مناسبی برای بیان احساس ناراحتی ات به برادرت استفاده کردی خوشم آمد”. یک شیوه دیگر برای تقویت عادت های خوب استفاده از سیستم پاداش است. به عنوان مثال سیستم جایزه می تواند به کودک کمک کند تا زمانی که احساس عصبانیت می کند به جای پرخاشگری از روش های درست استفاده کند.
ارتباط احساسات و یادگیری در کودکان
یکی از نکات مهمی که در خصوص درک احساسات در کودکان باید به آن توجه این است که گاهی برای کودکان سخت است که احساسات خود را بیان کنند. در پسران کنترل کردن احساساتی مثل سرخوردگی، غمگینی، خشم، ترس و نا امیدی بسیار سخت است. در خصوص برخی از احساسات مبهم و گنگ مثل اضطراب و استرس بررسی های زیادی انجام شده است که ریشه این نگرانی ها می تواند به فشار هیجانی، برگزاری آزمون و ثبت نام در مدرسه جدید مربوط شود. استرس ها در امر یادگیری مداخله می کنند و باعث ایجاد اختلال می شوند.
شناسایی و تشخیص هیجانات و احساسات کودکان
شناسایی هیجانات و درک احساسات کودکان یک ابزار محکم و قدرتمند است. کودکان هنگامی که می توانند چگونگی احساسات خود را توصیف کنند، روی احساسات خود کنترل بیشتری پیدا خواهند کرد. به همین خاطر درک هیجانات و احساسات کودکان اهمیت زیادی دارد. یک نکته مهمی که باید به یاد داشته باشید این است که به کودکان در جهت یادگیری، طبقه بندی و درک احساسات کمک کنید. زمانی که کودکان احساس امنیت دارند، از صحبت کردن در مورد هیجانات خود لذت زیادی می برند. حتی اگر برخی از این احساسات خوشایند نباشند. جالب است بدانید این موضوع در پسرها بیشتر از دخترها دیده می شود.
امیدواریم مطالب این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات آموزش احساسات به کودکان، کنترل احساسات کودکان، راه های شناخت احساسات و روش های شناخت احساسات را نیز مطالعه فرمایید.
منبع : آرگا
