دسته ها
پنج شنبه ۱۸ بهمن ۱۴۰۳

آشنایی با مزایای کود نیتروژن و نحوه مصرف آن

  • کژال کوهستانیان
  • ۳ اسفند ۱۴۰۲
  • ۰

گیاهان برای رشد و نو در طولانی مدت معمولا به نیتروزن نیاز دارند، اگرچه به طور معمول خاک دارای مواد مغذی چون نیتروژن فسفر و پتاسیم می باشد، اما در صورتی که گیاه به نیتروژن بیشتری برای رشد نیاز داشته باشد می تواند از مزایای کود نیتروژن استفاده کنید، البته زیاده روی در استفاده از کود نیتروژن معایبی نیز با خود به همراه دارد.

نیتروژن ماده ای ضروری برای زندگی ما می باشد، در ساختار دی ان ای وجود دارد و نقش مهمی در ژنتیک انسان ایفا می کند، همچنین این ماده برای رشد گیاهان و به ثمر نشستن آن ها نیز ماده ای مهم و البته ضروری می باشد، در واقع یکی از پر مصرف ترین عناصر مورد نیاز گیاهان نیتروژن می باشد، این ماده مهم در دسته درشت مغذی ها و عناصر ماکو قرار دارد، کشاورزان از مزایای کود نیتروژن برای رشد بهتر گیاهان استفاده می کنند، که لازم است، اطلاعات دقیقی از مزایا و معایب استفاده از این کود برای رشد بهتر گیاهان بدانید.

تعادل امری حیاتی در هر نوع فعالیتی می باشد، در صورتی که نیتروژن موجود در خاک کم باشد، شاهد علائمی چون رشد ناکافی گل و گیاهان و محصولات کوچک خواهید بود و در صورتی که بیش از اندازه از این کود استفاده شود، علاوه بر آسیب به محصولات به حیوانات و سیستم های آبی نیز آسیب وارد می شود و آلودگی حاصل از آن گسترش می یابد.

مزایای کود نیتروژن

عنصر نیتروژن با عدد اتمی هفت و عدد جرمی چهارده معمولا به شکل یک گاز، نافلز، دو اتمی بی اثر، بی رنگ، بی مزه و بی بو می باشد. نیتروژن تقریبا هفتاد و هشت درصد جو زمین را تشکیل می دهد و عنصر اصلی در بافت های زنده می باشد.

آشنایی با فواید استفاده از کود نیتروژن

نیتروژنی که در هوا وجود دارد، برای گیاهان قابل جذب نمی باشد، نیترات و آمونیوم فرم های قابل جذب ازت برای گیاه می باشند، گیاهان نیاز به مقدار زیادی نیتروژن دارند و با کمک آن به رشد رویشی خوبی دست می یابند و این رشد بیشتر از هر چیزی به نیتروژن وابسته می باشد. یکی از راه و روش های افزایش نیتروژن در خاک استفاده از کود نیتروژن می باشد. نیتروژن در کود های آلی و شیمیایی وجود دارد و با استفاده از این کود ها می توان نیاز گیاه به ازت را تامین کرد.

چرخه درست نیتروژن و آگاهی از نحوه انتقال این عنصر از جو به زمین از طریق خاک و بازگشت آن به جو در یک چرخه بی پایان در رشد محصولات سالم و حفاظت از محیط زیست موثر می باشد. نیتروژن بیشتر از سایر عناصر غذایی در معرض هدر رفتن می باشد، زیرا توسط آبشویی و باران زیاد به راحتی شسته و از دسترس گیاه خارج می شود.

یکی از اصلی ترین مزایای کود نیتروژنه، که نوعی کود مصنوعی دارای نیتروژن به عنوان عنصر اصلی می باشد، تاثیر در رشد و توسعه گیاهان است، که در فرآیند های مختلف مربوط به ساخت پروتئین ها، اسید های نوکلئیک و سایر مرکبات زیستی نقش دارد. کود نیتروژن یکی از عوامل اصلی برای بهبود کشت در غلات می باشد، که قیمت مناسب، کارایی فوق العاده و در دسترس بودن آن موجب شده است، کشاورزان بسیاری علاقمند به استفاده از این نوع کود باشند.

نیتروژن برای گیاه

غذای اصلی برگ گیاهان نیتروژن می باشد و نقش مهمی در فرایند های فیزیولوژیکی مختلف گیاه ایفا می کند. با استفاده از این ماده رنگ سبز تیره در گیاه به وجود می آید و منجر به افزایش رشد برگ، ساقه و سایر اجزای گیاه می شود. علاوه بر این نیتروژن نقش مهمی در تحریک رشد ریشه گیاه دارد، که به بهبود کیفیت میوه، افزایش محتوای پروتئین و جذب مواد مغذی دیگر چون پتاسیم و  فسفر به آن وابسته می باشد. از یک متخصص بخواهید، به معرفی انواع کود برای ریشه زایی و تقویت ریشه گیاهان بپردازد، تا به واسطه این کود ها به ریشه زایی بیشتر درختان و گیاهان کمک کنید.

با کمبود درصد این ماده ارزشمند در خاک شاهد کاهش رشد و تغییر رنگ سبز به زرد خواهیم بود، که این فرایند کلروز نام دارد. کلروز می تواند، باعث به وجود آمدن نقطه های قرمز و صورتی روی برگ ها شود، همچنین استفاده بی رویه برای دستیابی به حداکثر مزایای کود نیتروژن می تواند، تاثیر منفی داشته باشد و منجر به رنگ پریدگی گیاه، تاثیر نامطلوب بر رشد گیاه و تولید کم و بی کیفیت میوه شود.

نیتروژن برای کلروفیل که امکان فتوسنتز با دریافت نور خورشید را فراهم می کند، ضروری است، همانطور که می دانید در عملیات فتوسنتز با دریافت نور خورشید گیاه از کربن دی اکسید و آب برای تولید قند استفاده می کند. از آنجایی که نیتروژن بخش مهمی از آمینو اسید ها است و اساس پروتئین را تشکیل می دهد، عنصری بسیار مفید به شمار می آید.

در صورتی که به اندازه کافی از کود نیتروژن استفاده نشود، میانگین برداشت محصولات مختلف کاهش پیدا می کند، برای مثال ذرت چهل و یک درصد، برنج سی و هفت درصد، جو نوزده درصد و گندم شانزده درصد دچار کاهش خواهند شد. نیترات و آمونیوم منبع های اصلی نیتروژن جذب شده توسط گیاه می باشند، مقدار زیادی از آمونیوم در ریشه به ساختار های آلی بدل می شود و نیترات در آوند چوبی فعال می باشد و در واکوئل ریشه، شاخه ها یا سایر اندام های ذخیره ای حفظ می شود.

بررسی کود نیتروژن مورد نیاز گیاهان

نیترات ذخیره شده در واکوئل ها در برقراری توازن آنیون کاتیون داخل سلول ها، تنظیم فشار اسمزی در برخی گیاهان مخصوصا گیاهان نیتروژن دوست و همچنین در کیفیت سبزی و گیاهان برگی دارای اهمیت می باشد، البته لازم به ذکر است، که نیترات قبل از قرارگیری در ساختار های آلی و ایفای وظایف خود در گیاه باید احیا شده باشد و به آمینیوم تبدیل شود.

 ویژگی های کود نیتروژن

به کود هایی که از ازت تولید شده باشند، کود نیتروژن گفته می شود، در یک بیان کلی تر می توان گفت هر نوع کودی که ماده اصلی آن ازت باشد، کود نیتروژن نام دارد، البته که کود نیتروژن دارای اسامی مختلفی می باشد، اما در ساختار تمامی آن ها از ازت استفاده می شود. ظاهر این نوع کود معمولا به شکل بلور سفید رنگ می باشد.

در برخی از موارد برای بهره گیری بیشتر از مزایای کود نیتروژن از نوع مایع آن استفاده می شود، که اثربخشی بهتری نسبت به کود جامد دارد، با استفاده از این نوع کود می توان آسوده خاطر بود، که منجر به رسوب در قسمت های گوناگون گیاه نمی شود، زیرا کود مایع درجه خلوص بالایی دارد. به کارگیری کود نیتروژن مایع تمام عناصری مغزی که گیاهان و درختان به آن نیاز دارن،د را مهیا می کند و به همین جهت برای انواع مختلف محصولات کشاورزی و باغداری مفید می باشند.

مزایا

استفاده از کود هایی که دارای مقدار زیادی نیتروژن می باشند، تاثیرات مطلوبی در رشد گیاه خواهد داشت، در ادامه به مهم ترین تاثیرات استفاده از کود نیتروژن بالا اشاره می شود.

  • مقدار کلروفیل در درختان افزایش پیدا می کند و منجر به ایجاد شکل با طراوت و سبز می شود، همچنین در عملیات فتوسنتز موثر است و آن را توسعه می دهد و به همین دلیل باردهی درختان افزایش پیدا می کند.
  • استفاده از کود ازته بالا در نهایت به گسترش ریشه گیاهان و درختان کمک می کند و راهی است، تا گیاهان و درختان بتوانند، عنصر ها و مواد مغذی موجود در خاک را بهتر جذب کنند.
  • کود نیتروژن دارای آمینو اسید می باشد و تولید پروتئین را در میوه ها و دانه های درختان و گیاهان افزایش می دهد.
  • مزایای کود نیتروژن بالا بسیار زیاد می باشد، و در مقابل از قیمت مناسبی برخوردار است و صرفه اقتصادی دارد.
  • این نوع کود می تواند، در کنترل و نابودی آفات و باکتری های موجود در درخت میوه موثر واقع شود.
  • این نوع از کود کمک می کند، تا وزن و میزان دانه های میوه های دانه دار افزایش یابد.
  • به کاهش برگ های خشک و پژمرده درقسمت های پایینی گیاه کمک می کند.
  • در شرایط سخت و تنش زا به مقاومت گیاهان کمک می کند.
  • با افزایش اکسیژن در زیاد شدن تنفس سلولی نقش دارد.

معایب

در کنار ذکر فواید استفاده از مزایای کود نیتروژن لازم است، نگاهی نیز به معایب استفاده از این کود داشته باشیم، هرچند با استفاده متعادل این معایب کاهش می یابد، اما کود های نیتروژن دار مانند کود ازته قابلیت حل شدن آسان در آب را دارند و به همین جهت به آسانی به آب های سطحی یا زیرزمینی راه می یابند و از طریق راه آب آشامیدنی به چرخه مصرف انسان وارد می شوند.

آشنایی با معایب استفاده از کود نیتروژن برای گیاهان

بنا به همین دلیل در مصرف این کود باید دقت نظر داشت و با استفاده بی رویه از آن به طبیعت و سلامت خود و سایر انسان ها آسیب وارد نکرد، از دیگر معایب استفاده از کود نیتروژن می توان به تجمع آن در اندام های گیاهی اشاره کرد، در صورتی که در مصرف این کود زیاده روی شود ممکن است، در اندام های مختلف گیاه تجمع کند و با مصرف آن مشکلاتی برای سلامتی انسان به وجود آید.

نحوه مصرف کود ازوته

برای استفاده از این نوع کود در باغ لازم است، به فاکتور های متفاوتی چون سن درخت، دوره های آبیاری و میزان محصول دهی در هر سال توجه داشت و پس از آن تعین کرد، که چه مقدار کود مورد نیاز می باشد، به طور کلی هر درخت بالغ در دوره رشد به ششصد گرم نیتروژن نیاز دارد. از کود ازته در سه مرحله باید استفاده کرد.

در اولین مرحله زمان استفاده آخر زمستان و اوایل بهار می باشد، در این هنگام علاوه بر این که باید بر نحوه مصرف کود نیتروژنی دقت کنید، لازم است به نوع کود ازته نیز دقت داشته باشید، پیشنهاد می شود، در مرحله اول از کود اوره استفاده کنید.

در مرحله دوم استفاده از کود نیترات اوره موثر تر می باشد، زیرا به تدریج آزاد می شود و در اختیار گیاه قرار می گیرد، استفاده از این کود در مرحله رشد دانه ها تا آخر فصل رشد می تواند، نیاز گیاه را تامین کند و به تمایز جوانه ها کمک می شود.

در مرحله سوم استفاده از کود ازته بهتر است، از آن به صورت نیترات آمونیوم استفاده شود، تا پیش از این که برگ های درخت بریزد، توسط گیاه جذب و ذخیره شود، تا در فصل بعد برای شروع رشد از این ذخیره استفاده شود.

آشنای با نحوه استفاده از کود های نیتروزن

علائم کمبود نیتروژن

همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، مزایای کود نیتروژن برای گیاه بسیار موثر و ضروری می باشد و در صورت عدم تعادل ممکن است، معایبی را با خود به ارمغان آورد، در صورتی که علائم زیر وجود داشته باشد، احتمال دارد، دلیل این نشانه کمبود نیتروژن باشد.

  • نیتروژن در سنتز کلروفیل موثر است و با کمبود آن کلروفیل کمتری تولید می شود و کاهش فتوسنتز اتفاق می افتد، در نتیجه برگ ها به تدریج رنگ باخته و زرد می شوند.
  • نیتروژن از عناصر پر تحرک می باشد، بنابراین علائم کمبود آن می تواند، در اولین مرحله در برگ ها دیده شود.
  • نیتروژن در رشد و نمو گیاهان نقش دارد و در اثر کمبود آن رشد گیاه کاهش می یابد.
  • به دلیل نبود نیتروژن نمو گیاه تحت تاثیر قرار می گیرد و گیاه کوتاه می شود.
  • برگ های گیاه شروع به ریزش می کنند.

خرید کود نیتروژن

پس از تهیه کود در اولین قدم به خوبی دستورالعمل استفاده از آن را مطالعه نمایید، میزان استفاده از کود بسته به نیاز و مرحله ای از رشد گیاه که در آن قرار دارد، متفاوت خواهد بود، از همین رو نمی توان در هر مقداری و هر زمانی از مزایای کود نیتروژن برای گیاه استفاده کرد، استفاده بیش از اندازه منجر به مسمومیت و آسیب دیدن گیاه مانند سوختگی برگ ها و شاخه ها می شود و رشد گیاه را تضعیف می کند.

منبع : آرگا

مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *