بیش از ۳۰۰ نوع کوسه در اقیانوس های سراسر دنیا زندگی می کنند. این حیوان دریایی ترسناک بیشتر در دریاهای آب گرم زیست دارد ولی برخی در نواحی سردتر مانند اطراف قطب جنوب هم زندگی می کنند. اگر مایلید با آناتومی کوسه آشنا شوید با ادامه مطلب همراه ما باشید.
آشنایی با آناتومی کوسه
کوسه نوعی ماهی گوشتخوار بسیار بزرگ است که جزو ترسناک ترین حیوانات دریایی هم به شمار می رود. بیشتر از ۳۰۰ نوع کوسه در اقیانوس های سراسر دنیا در حال زیست هستند. بیشتر این جانوران در دریاهای آب گرم زندگی می کنند ولی برخی نیز نواحی سرد تر مانند دریاهای اطراف قطب جنوب را انتخاب کرده اند.
همه کوسه ها گوشتخوار بوده و بیشتر آن ها از ماهی های کوچکتر تغذیه می کنند. این حیوان ماهی ها را یک جا بلع می کند و ماهی های بزرگتر را از هم دریده و سپس می خورد. کوسه همچنین حیوانات مرده، پلانکتون، خرچنگ، فوک، لاک پشت دریایی و گاهی مواقع حتی نهنگ ها را هم به عنوان غذا مورد مصرف قرار می دهد.
به عبارتی این شکارچی بزرگ آبزی با خوردن جانوران ضعیف و زخمی در صدر زنجیره غذایی دریایی قرار دارد. کوسه با این کار به حفظ تعادل سیستم طبیعت کمک می کند. معروف ترین کوسه ها شامل کوسه سفید بزرگ، کوسه نهنگ، کوسه آبی، کوسه دم دراز، کوسه سر چکشی و کوسه ماکو هستند.
اندازه و محل زندگی کوسه ها
کوسه ها گروه بزرگی از ماهی های غضروفی زیر رده نرم آبشش داران می باشد. در اقیانوس بیشتر از ۲۰ هزار گونه ماهی وجود دارد که از این تعداد بیشتر از ۵۰۰ گونه کوسه هستند.
کوسه با ۵-۷ شکاف آبششی در دو طرف سر و باله های سینه ای که به سر متصل نمی شود مشخص می شود. مدت ها قبل از پیدایش دایناسورها کوسه ها فرمانروای آب ها محسوب می شدند. اولین بار بیش از ۴۰۰ میلیون سال قبل کوسه ها شکل گرفته و در ۱۰۰ میلیون سال اخیر به ندرت با تغییر و تحول همراه شده اند.
کوسه ها معمولا اندازه و عادات متفاوتی دارند. بزرگترین کوسه نهنگ است که می تواند طولی حدود ۱۵ متر و وزنی دو برابر وزن یک فیل داشته باشد. کوچکترین کوسه هم فقط ۱۶ سانتی متر طول و وزنی حدود ۲۸ گرم دارد. از عجیب ترین بخش آناتومی کوسه سر چکشی حیوان است که صاف بوده و شبیه چکش است.
از نظر زیستگاه برخی کوسه ها اعماق اقیانوس را برای زندگی انتخاب کرده و برخی نزدیک به سطح آب مشاهده می شوند. برخی نزدیک به ساحل زندگی می کنند در حالی که برخی دیگر خیلی دورتر از ساحل و در دریا سیر می کنند. گفتنی است چند نمونه کوسه نیز در رودخانه و دریا زیست دارند.
ساختار بدن کوسه
در این بخش به طور مختصر به ساختار و آناتومی بدن کوسه اشاره می شود. قابل ذکر است بیشتر کوسه ها بدنی شبیه یک اژدر دارند. دو باله کناری سفت و سخت است و دم حیوان اغلب منحنی شکل می باشد تا به شنا کردن کوسه کمک کند. پولک های کوچکی بدن کوسه را می پوشاند و پوست آن را خیلی خشن می نماید.
دهان بیشتر کوسه ها در انتهای سر واقع بوده و دارای ردیف های زیادی دندان می باشد که نوک تیز و برنده هستند. دندان های جدید رشد یافته و جایگزین دندان های قدیمی می شوند که این مسئله گاهی مواقع هر هفته صورت می گیرد. در پشت چشم های کوسه ۵-۷ آبشش در دو سمت سر قرار دارد.
کوسه از این آبشش ها برای تنفس زیر آب بهره می گیرد کوسه حس قوی دارد. این حیوان دریایی می تواند ماهی را که برای خوردن مدنظر دارد با صدایی که تولید می کند، بیابد. همچنین با چشم های تیزبین خود تقریبا هر چیزی را در نواحی تاریک مشاهده می کنند.
کوسه باید خوب و سریع شنا کند وگرنه غرق می شود. تحقیقات نشان داده برخی گونه های کوسه با سرعت ۹۰ کیلومتر در ساعت شنا می کنند. قابل ذکر است هر یک از دندان های کوسه در ردیفی قرار دارد که با شکستن هر کدام دیگری جایگزین آن خواهد شد.
وجه تمایز کوسه از سایر حیوانات به جز دندان به اسکلت این آبزی باز می گردد. آناتومی اسکلت کوسه به جای استخوان شامل ماده غضروفی منعطفی است. از آنجا که غضروف سبک تر از استخوان است به این ترتیب کوسه برای شنا نسبت به یک ماهی استخوانی نیروی کمتری استفاده می کند.
پوست سختی همه بدن کوسه را می پوشاند و فلس های خمیده که جهت آن به عقب می باشد پوست را به سفتی ورق سمباده تبدیل می کنند تا کوسه از آسیب ها محافظت شود. در ضمن این فلس ها زمانی که کوسه در حال شنا است نیروی مقاوم آب را می کاهند.
به بیان دیگر در کوسه پوست با فلس های پلاکویید ریز پوشیده شده و به پوست حالت کاغذ سمباده ای ایجاد می کند. فلس های پلاکویید ساختاری شبیه دندان داشته و سه لایه ای هستند.
رفتار کوسه
باید اشاره داشت بیشتر از نیمی از کوسه های دنیا برای انسان خطری ندارند و به ندرت به انسان حمله می برند. در بین خطرناک ترین کوسه ها، کوسه سفید با دندان هایی تیز می تواند گوشت حیوانات را از هم دریده و قطعه قطعه سازد. در ضمن این کوسه حیوانات دریایی بزرگ مانند شیرهای دریایی، ماهی تن و دیگر کوسه ها را نیز شکار می کند.
کوسه سفید حتی به انسان هم حمله می برد، به خصوص زمانی که گرسنه یا نگران باشد. حرکت در آب، ایجاد سر و صدا یا وجود خون در آب می تواند سبب تحریک کوسه سفید و حمله جانور شود.
اهمیت وجود کوسه
ماهیگیران عمدتا کوسه ها را به خاطر پوست و گوشت آنها شکار می کنند. پوست کوسه برای ساخت کالاهای چرمی مورد استفاده واقع می شود. در کشور چین با باله های خشک کوسه، سوپ محبوب و گران قیمتی تهیه می شود. در ضمن جالب است بدانید روغن کبد کوسه حاوی ویتامین A فراوانی است.
از همراهی شما سپاسگزاریم. همچنین پیشنهاد می شود در صورت تمایل برای آشنایی با آناتومی بدن آفتاب پرست و آناتومی بدن پنگوئن روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا
