صبور بودن، یکی از شاخصه های داشتن شخصیت استوار می باشد. از این رو بسیاری از والدین از ابتدای کودکی دلبندشان به دنبال بهترین راه برای آموزش صبر به کودکان خود می باشند. همانطور که همه می دانیم تمرین می تواند، از فاکتور اساسی تقویت یک مهارت به شمار آید و این امر شامل صبور بودن نیز می شود. اگرچه انتظار و صبر برای کودکان بسیار طاقت فرسا باشد و برای رسیدن به خواسته خود بسیار عجول باشند، اما والدین پس از تقویت این مهارت در درون خود باید از آموزش های لازم برای فراگیری کودک خود نیز استفاده کنند، تا در شکل گیری یک شخصیت قوی کمک کننده باشند.
دلیل اهمیت آموزش این موضوع به کودکان واضح است، با آموختن می توانند از همان ابتدای کودکی با ناکامی ها به شیوه بهتری مقابله کنند و با جایگزین کردن آرامش از پرخاشگری و تصمیم گیری عجولانه دور بمانند. صبر به کودکان می آموزد، نوبت را رعایت کنند یا نوبت خود را به دیگری بدهند و اجتماعی تر و دوست داشتنی تر باشند. دنیای امروز نه به انسان های پرخاشگر که به افرادی با شخصیت کامل و صبور و عاقبت اندیش نیاز دارد.
آموزش صبر به کودکان
با تمرین صبور بودن، کودکان می توانند بسیار بهتر از سایر همسالان، خود را کنترل کنند و به جای دل بستن به رضایت آنی به نتیجه نهایی می اندیشند. البته که هیچ کودکی از همان بدو تولد صبور به دنیا نمی آید و این موضوع امری آموختنی می باشد و نیاز به تمرین و ممارست دارد. آموختن صبر به کودکان نقش بسیار موثری در زندگی آنان ایفا می کند و تاثیر قابل توجهی در مسیر زندگی و حفظ سلامت روان دارد. صبر می تواند مقاومت افراد را در رویارویی با مشکلات افزایش دهد و اجازه ندهد انسان در برابر سختی ها تاب و توان خود را از دست بدهد. بنابراین آموزش این موضوع می تواند یکی از مهم درس های زندگی کودکان باشد که نباید در آن کوتاهی کرد.
ضرورت آموزش صبر به کودک
همه امور در این جهان از اصول و قوانین خاصی پیروی می کنند و این موضوع انکار ناپذیر است. کودکان باید بیاموزند، که راه صد ساله یک شبه قابل پیمودن نیست! صبر به آن ها کمک می کند، تا برای دست یابی به خواسته و هدفشان بیشتر تلاش کنند و از سختی های راه خسته و بی طاقت نشوند. باید به کودک خود بیاموزیم پس از طی شدن مدت زمان مشخص به مقصد می رسیم، گیاهان پس از سپری شدن زمان مشخصی رشد می کنند و آماده شدن غذا نیز به زمان نیاز دارد و برای رسیدن به تمام این نتیجه ها صبر لازم است نه عجله.
از دیدگاه علم تمرین شکیبایی و آموزش صبر به کودکان امری بسیار دشوار می باشد، زیرا کودکان تمایل دارند، بلافاصله نیاز خود را اعلام کنند. چنانچه والدین بتوانند این هنر ارزشمند را به فرزند دل بند خود بیاموزند خدمت بزرگی در حق آن ها انجام داده اند و گام بزرگی در مسیر رسیدن به موفقیت و حفظ تعادل روانی در زندگی فردی و اجتماعی کودک خود برداشته اند.
مناسب ترین سن برای آموزش
آموزش صبر باید از زمان نوپایی شروع شود، زیرا این نوع از آموزش به افزایش تاب آوری کودک، رشد ساختار های مغزی و بهبود توانایی جسمی و فراهم سازی تجربیات بسیار کمک کننده است و این موارد همواره در کودک در حال رشد می باشند. به یاد داشته باشید در آموزش این اصل مهم نبای بیش از اندازه و توان کودک سخت گیر باشید.
دردوران نوزادی تمام خواسته ها باید بی کم و کاست برآورده شوند و با گذر از این دوران به تدریج باید، با مفهوم انتظار واقه بینانه رو به رو شوند و صبر و شکیبایی را بیاموزند. آموزش صبر باید با مهارت های عصبی و رشدی آن ها هماهنگ باشد. رشد ساختار های مغزی، به کمک بهبود مهارت های شناختی باعث درک بهتر مفهوم زمان و معنای صبر برای کودکان می باشد. برای آموزش صبر به کودکان ابتدا باید کودک به درک درستی از از این مفهوم برسد، مثلا برای صبر و بردباری در تحمل رنج سفر باید به توضیح مقصد بپردازید تا درک درستی از این مفهوم برایش فراهم شود.
آموزش با آهسته عمل کردن
یکی از بهترین روش ها برای آموزش صبر به کودکان این است، که به شکلی عملی و به واسطه فعالیت های روزمره این مفهوم را فراگیرند. برای مثال زمانی که کودک شما درخواست میان وعده دارد، با آرامش این کار را انجام دهید و هرگز عجله نکنید، کودکان شما باید متوجه شود، که شما به درخواست او توجه می کنید، اما این فرایند زمان بر است.
درباره مراحلی که انجام می دهید با کودک خود صحبت کنید، برای مثال: خب برای دختر قشنگم سیب زمینی درست می کنم، اما اول باید سیب زمینی ها رو خلالی کنیم، بعد از این که سیب زمینی ها رو شستیم باید چیکار کنیم؟ باید تو روغن سرخ کنیم، بعد نوبت میرسه به خوردن سیب زمینی های خوشمزه.
این کار باعث می شود، تا کودک به خوبی با این موضوع رو به رو شود که به خواسته او توجه می شود، اما سرعت انجام این کار با سرعت مدنظر او متفاوت می باشد. در پایان این فرآیند باید به دلیل صبر و حوصله ای که کودک از خود نشان داده است، او را تحسین کنید.
در آموزش بردباری همدلی نشان دهید
برای آموزش به کودکان همدلی را فراموش نکنید، نیاز این کوچولو های پرانرژی را باید به رسمیت بشناسید. اگر خواسته های کودکان نادیده گرفته شود، آن ها نیز هیچ دلیلی برای تحمل سختی و فراگیری بردباری نمی بینند. عدم توجه به نیاز ها در این فرآیند ممکن است، کودک شما را به یک کودک لجباز بدل کند. در صورتی که همدلی کافی با او داشته باشید و در این آموزش مستبدانه رفتار نکنید، فرزند شما بیشتر تلاش می کند و در این راه موفق تر خواهید بود.
برای آموزش همدلی ابتدا باید همدلی خود را با خواسته ها و نیاز های کودک به او نشان دهید، سپس دلیل برتری صبر را برای او توضیح دهید و در نهایت انتظار خود را از تحمل کردن او تا رسیدن به نتیجه بیان کنید. طی نمودن این مراحل کمک می کند تا در امر آموزش موثرتر عمل کنید. با ابراز همدلی از میزان لجبازی کودک کاسته می شود، برای درمان لجبازی کودکان از این تکنیک های ساده استفاده کنید.
استفاده از بازی برای آموزش
بازی یکی از بهترین گزینه ها برای یادگیری کودکان می باشد و از خسته شدن کودک در حین آموزش جلوگیری می کند، شما می توانید، با این روش به آموزش خود هیجان بیشتری بدهید و اوقات بهتری را با کودک خود سپری کنید. می توانید در این زمینه از بازی های فکری، کار با اشکال خانه سازی یا تکمیل پازل کمک بگیرید، تا به افزایش مهارت های حل مسئله و افزایش تاب و توان کودک در مواجه با مشکلات کمک شود.
استفاده از اسباب بازی هایی که نیاز به تکمیل شدن دارند و یا کمک در پختن شیرینی می تواند، یک روش موثر برای آموزش صبر به کودکان باشد. اجازه دهید کودک شما در مخلوط کردن مواد شیرینی به شما کمک کند و منتظر بماند، تا شیرینی ها آماده شوند. در نهایت برای این صبوری از او تشکر کنید. نگاهی به بهترین بازی های کودک یک ساله ممکن است، در این زمینه به شما کمک کند.
الگوی خوبی باشید
کودکان به شکلی غیر ارادی، ادامه رفتار های شما خواهند بود. زیرا بیشترین زمان را با شما سپری می کنند و رفتار های اعمال شما در ذهن آن ها نهادینه می شود و از خانواده خود الگو می گیرند. چنانچه شما در هنگام رانندگی فردی عجول هستید و دست از روی بوق بر نمی دارید، یا ماندن در صف نانوایی شما را کلافه می کند، نباید انتظار داشته باشید کودک شما برخلاف این عادات رفتار کند و فردی صبور باشد.
تلاش کنید تا الگوی خوبی باشید، زمانی که کودکان در اثنای انجام کاری می باشد، صبوری به خرج دهید. بگذارید کودک ابتدا فعالیت خود را برای به سرانجام رسیدن یک کار تمام کند و بعد از او کار دیگری بخواهید. این کار کمک می کند، تا ضمن حفظ تمرکز، مهارت صبر در او تقویت شود.
مهارت انتظار کشیدن
هنگامی که در یک صف طولانی مانند صف بانک یا نانوایی قرار دارید، به نحوی خود را سرم گرم می کنید. برای مثال ممکن است، با گوشی خود کار کنید یا موسیقی گوش دهید و یا با هم صحبتی با دیگران این زمان را پر کنید. سعی کنید تا انتظار کشیدن و سرگرم کردن خود برای عبور از این انتظار را به کودکان نیز آموزش دهید. مثلا از او بخواهید تا صبر کند و پس از برگشتن پدرش با او به پارک برود. آموزش صبر به کودکان با یک نتیجه دلخواه برای آن ها می تواند بسیار موثر باشد.
به تخلیه انرژی کودک کمک کنید
با افزایش انرژی، قدرت شکیبایی کاهش می یابد و این موضوع برای بزرگسالان نیز صادق است. در هنگام انتظار کشیدن، خلاقیت به خرج دهید و از فعالیت های جسمی مانند بپر بپر یا قایم موشک کمک بگیرید. با استفاده از این ترفند ها کلافگی انتظار کاهش پیدا می کند و راهی مناسب برای تخلیه انرژی خود پیدا می کنند.
از نشانه های عینی کمک بگیرید
کودکان، به خصوص در سن پیش دبستانی درک درست و کاملی از مفهوم زمان ندارند و موضوعات مختلف را به صورت عینی و نمادین بهتر درک می کنند. میتوانید برای مشخص کردن زمان به پایان رسیدن انتظار و آماده شدن شام به جای استفاده از جمله جمله ده دقیقه دیگر از او بخواهید تا در چیدن میز شام کمک کند و پس از اینکه چیدن میز تمام شد، غذا آماده می باشد. آماده شدن میز شام موضوعی قابل درک و ملموس تر می باشد و مفهوم زمان برای او مقداری مبهم است.
طبیعت، آموزگار صبر به کودکان
دقت در طبیعت می تواند، گزینه مناسبی برای آموزش صبر به کودکان باشد. گیاهان برای رشد و شکوفا شدن به زمان نیاز دارند و شما می توانید، از این طریق صبر را به کودک خود بیاموزید. یک نهال برای او در طبیعت بکارید و هر از گاهی به آن سر بزنید تا شاهد بزرگ شدن و تغییرات آن باشد.
تلاش برای پر کردن سطل از قطرات باران یا انتظار برای رشد نهال می تواند، در این زمینه موثر واقع شود. در واقع باید گفت طبیعت یک آموزگار توانا برای آموزش شکیبایی است.
فواید آموزش صبر
بردباری و شکیبایی مزایای بسیاری با خود به همراه دارد و از مهم ترین این مزایا می توان به افزایش تمرکز و تلاش، بهبود مهارت های توسعه فردی، عملکرد بهتر در مدرسه و افزایش خودکارآمدی، رفتار بهتر، توانایی به تاخیر انداختن نیاز ها و رعایت نوبت، رویارویی بهتر با مشکلات و ناامید نشدن، تحمل ناکامی ها و کنترل هیجانات و تجربه احساسات مثبت، مدیریت بهتر هیجانات چون پرخاشگری و ناراحتی و بهبود روابط با دیگران اشاره کرد.
منبع : آرگا
