اختلال کمبود توجه یا بیش فعالی در بزرگسالان تقریبا یک بیماری شایع محسوب می شود، این در حالی است که تعداد زیادی از افراد بزرگسال که به این اختلال دچار هستند، از وجود این بیش فعالی آگاه نیستند. البته افراد مبتلا به بیش فعالی از چالش های به وجود آمده ناشی از این اختلال آگاه می باشند و تنها از منشا آن بی خبر هستند. اصولا علائم این اختلال با افزایش سن کاهش می یابد اما در برخی موارد نیز این علائم تشخیص داده نمی شوند و درمان مناسبی برای آن دریافت نمی شود.
تحقیقات انجام گرفته در زمینه این اختلال حاکی از این امر است که نرخ ابتلا به این اختلال در میان بزرگسالان رو به افزایش است، باید گفت در میان مبتلایان تنها ۲۰ درصد قادر به تشخیص بیماری هستند و درمان موثری را دریافت می کنند. از عمده ترین نشانه های بیش فعالی در سن بالا می توان به مشکل در توجه، هیجان زیاد و بی قراری اشاره کرد. ناتوانی در کنترل هیجان این افراد، به شکل بی حوصلگی در صف انتظار، نوسانات خلقی و طغیان خشم بروز پیدا می کند.
علائم بیش فعالی در بزرگسالان
اختلال کم توجهی یا بیش فعالی بزرگسالان به نام ADHD بزرگسالان نیز شناخته می شود، همانطور که پیش از این گفته شد، عمده ترین علائم این اختلال مشکل در توجه، میزان هیجان بالا و بی قراری بسیار و حرکات تکانشی در فرد می باشد، البته علائم و میزان آن در هر فرد می تواند متفاوت باشد. می توان گفت تقریبا ۳۰ درصد از بزرگسالان که در دوران کودکی دارای این اختلال بوده اند، در بزرگسالی نیز نشانه های این اختلال را خواهند داشت. هرچند درمان قطعی برای بیش فعالی وجود ندارد، اما با مراجعه به پزشک و دریافت برنامه درمانی مناسب می توان در کاهش علائم موثر بود. همچنین تغییر سبک زندگی در کاهش این علائم می تواند بسیار موثر باشد، برای مثال با تسلط بر هیجان می توانید هیجان خود را مدیریت کنید.
عدم تمرکز
یکی از بارزترین علائم در افراد بیش فعال وجود نشانه های آشکار از عدم توجه و تمرکز می باشد و فرد مبتلا نمی تواند برای مدت طولانی بر روی مسئله ای خاص تمرکز کند و به آسانی حواس او به سمت دیگری معطوف می شود. برای مثال می توان به حواس پرتی سریع، مشکل بودن گوش دادن کامل به صحبت های دیگران، نادیده گرفتن جزئیات و انجام ندادن کار ها یا پروژه ها به طور کامل اشاره کرد.
بی نظمی
تمامی ما در مسیر زندگی قطعا با چالش هایی مانند بی نظمی رو به رو می شویم، این مسئله برای افراد بیش فعال چالش برانگیز تر و گسترده تر می باشد، به عبارت دیگر بیش فعالی در بزرگسالان منجر می شود تا قدرت انجام هر کاری را در مکان و زمان مناسب نداشته باشند. این موضوع می تواند در اولویت بندی ها، انجام و پیگیری وظایفی که مستلزم رعایت نظم می باشد مشکلات بسیاری ایجاد کند.
مشکل در روابط
ADHD بزرگسالان می تواند روابط آن ها را دچار اختلال کند، چرا که برخی از این علائم به سردی روابط منجر می شود. وجود علائمی مانند بی توجهی، به آسانی خسته شدن، صحبت کردن بیش از اندازه با دیگران، بی احساسی و بی مسئولیتی می تواند صدمات بسیاری به روابط این افراد با دیگران وارد سازد.
بی قراری مداوم
بزرگسالانی که درگیر بیش فعالی می باشند به طور مداوم بی قراری و اضطراب را در درون خود احساس می کنند و در درون آن ها غوغایی برپا است. وجود بیش از اندازه اشتیاق به انجام کار ها در این افراد، آن ها را با عدم توانایی در انجام سریع کارها رو به رو می کند و این امر در نهایت با ایجاد نا امیدی و اضطراب و بی قراری همراه می شود.
ذهن افراد بیش فعال به مرور اتفاقات نگران کننده تمایل دارد و باعث ایجاد حرکات تنشی و فیزیکی مانند حرکت کردن زیاد، ضربه زدن به دست یا پای خود، جا به جا شدن در جای خود و سختی در ثابت نشستن و بی حرکتی می شود.
هیجان بیش از اندازه
حس هیجان زیاد می تواند نشانه بیش فعالی در بزرگسالان باشد. این هیجان به صورت های مختلفی چون قطع مکالمه دیگران، عجله داشتن در انجام وظایف، اقدام کردن بدون توجه به عواقب کار، نامتعارف بودن از دیدگاه جامعه، خرید ناگهانی اقلامی که قدرت خرید آن ها را ندارد نشان داده می شود.
فراموشی
فراموشی امری بدیهی در زندگی می باشد، اما زمانی که فراموشی بیش از حد معمول باشد، نشان دهنده علائم بیش فعالی است. در بسیاری از موارد فراموش کردن مکانی که چیز مهمی در آن جا قرار داده است یا از یاد بردن تاریخ های مهم می تواند بیانگر وجود بیش فعالی در میان بزرگسالان باشد، این فراموشی ها می توانند، در پاره ای از موارد برای فرد آزار دهنده باشند و تاثیرات منفی بر روی شغل و روابط افراد ایجاد کند.
نادیده گرفتن سلامت
گاهی بیش فعالی در بزرگسالی باعث بی اهمیتی فرد نسبت به سلامت جسمانی اش می شود. وجود علائمی چون بی نظمی، دغدغه های عاطفی، هیجان، کمبود انگیزه، استرس و اضطراب بر توانایی فرد در حفظ سلامتی تاثیر می گذارند و منجر به پیامد های منفی برای سلامتی او می شوند.
نادیده گرفتن سلامتی می تواند به صورت رژیم غذایی نامتعادل، ورزش نکردن و خودداری از مصرف دارو های مهم خود را نشان بدهد و عواقب ناخوشایندی برای فرد به همراه داشته باشد.
بی انگیزگی
عدم داشتن انگیزه کافی، بیشتر در کودکان بیش فعال دیده می شود به طوری که انجام تکالیف و تمرکز کافی برای انجام این کار را ندارند. در بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی با وجود آمادگی برای انجام کار ها گاهی احساس بی انگیزه بودن می کنند و علاوه بر تنبلی و دشواری در انجام منظم وظایف، تمرکز برای آن ها دشوار تر می شود.
خستگی
در مقابل احساس بی قراری بیش فعالی در بزرگسالان، حسی به نام خستگی قرار دارد. وجود احساس خستگی در این بزرگسالان می تواند بر اثر فعالیت بیش از حد، اختلالات خواب، تلاش مداوم برای ایجاد تمرکز، عوارض جانبی دارو های بیش فعالی باشد. تمامی این موارد باعث احساس خستگی در فرد می شود و به تشدید اختلال حواس منجر می شود که این امر به خودی خود نگران کننده می باشد.
تشخیص
علاوه بر آزمایش و انجام مصاحبه با فرد و نزدیکان او می توان به وجود برخی از علائم دقت کرد و با کمک گرفتن از این نشانه ها به وجود بیش فعالی در بزرگسالی پی برد. سعی کنید نسبت به نشانه ها هشیار باشید چرا که با تشخیص به موقع، اولین گام برای درمان را برداشته اید و حل مشکلات ناشی از این اختلال زندگی و موقعیت شغلی شما را بهبود می بخشد. بنابراین شناخت نشانه های اختلال کم توجهی می تواند کمک بزرگی در رفع یا کاهش علائم این اختلال باشد. برخی از این علائم می توانند شامل گم کردن دائم وسایل، موفق نشدن به انجام کار و داشتن حواس پرتی، نظر دیگران نسبت به بیش فعال بودن شما، تعداد علائم تشخیص داده شده، میزان بروز علائم و شدن آن ها باشد.
درمان
با مراجعه به پزشک و انجام بررسی های لازم، امکان دارد پزشک روان درمانی یا استفاده از دارو را پیشنهاد کند، استفاده همزمان از این دو روش نیز امکان پذیر می باشد. درمان های شناختی درمانی می تواند کمک کند تا شما راهی برای انجام وظایف مهمی را که برعهده دارید پیدا کنید، به زندگی شخصی خود نظم بدهید و بتوانید اضطراب خود را کنترل کنید و در نهایت بتوانید علائم بیش فعالی را در بزرگسالی را کاهش دهید.
برخی از دارو هایی که توسط دکتر تجویز می شوند شامل متیل فنیدیت و دکسامفتامین هستند. تاثیر این دارو ها بسیار سریع است، اما اثر آن ها در طول شب از بین می رود. عجیب به نظر می رسد که چنین داروهایی بر ADHD موثر باشند ولی شواهد کافی به نفع این مطلب وجود دارد البته دارو هایی با اثر آهسته تر نیز موجود می باشد که تنها یک بار در روز استفاده می شوند تا بیش فعالی در بزرگسالان را درمان و یا علائم آن را کاهش دهند، اما به دلیل عوارض جانبی که دارند استفاده از این دارو ها در برخی کشور ها ممنوع می باشد.
منبع : آرگا
