گیاه زعفران برای رشد مطلوب به کود خوب و یک برنامه کوددهی اصولی نیاز دارد. این که کدام کود به بهترین نحو نیاز غذایی گیاه زعفران را تامین می کند در به حداکثر رساندن رشد محصول اهمیت اساسی دارد. این مطلب به کود مناسب برای زعفران می پردازد.
آشنایی با کود مناسب برای زعفران و برنامه کوددهی زعفران
رسیدگی و تغذیه گیاه زعفران با مواد مغذی سبب رشد بهتر و در نتیجه محصول بیشتر خواهد شد. تغذیه و ورود عناصر غذایی به زمین برای تقویت گیاهان به کمک کوددهی صورت می گیرد. از این رو اجرای یک برنامه کودی اصولی برای گیاه زعفران ضرورت دارد.
کشاورزانی که کاشت زعفران را انجام داده اند؛ اهمیت کود را به خوبی درک می کنند. این که کدام کود به بهترین نحو پاسخگوی نیاز خاک زعفران باشد ، در به حداکثر رساندن رشد محصول زمین زراعی کمک شایانی می کند. کودهای آلی از مواد ارگانیک و طبیعی تشکیل شده اند و منبع خوبی از مواد مغذی می باشند.
کودهای معدنی حاوی ترکیبات شیمیایی بوده و مواد مغذی لازم را با خود همراه دارند. اگر قصد دارید مزرعه زعفران خود را زودتر تقویت نمایید، استفاده از کود مناسب، بهترین گزینه است. در ادامه با کود مناسب برای زعفران و برنامه کوددهی اصولی این گیاه آشنا می شوید.
اهمیت برنامه کوددهی زعفران
در صورتی که زعفرانکار قدیمی هستید یا به تازگی قصد کشت زعفران را دارید، قطعا می دانید که داشتن پیازهای درشت زعفران می تواند برداشت مزرعه تان را چند برابر افزایش دهد. این امر با رعایت برنامه کوددهی اصولی زعفران به راحتی روی می دهد. ولی نکته ای که اهمیت دارد، زمان درست استفاده از کود برای زعفران می باشد.
انتخاب بهترین تایم کوددهی زعفران به بررسی شرایط مختلفی نیازمند است و نمی توان برای تمام مزارع یک برنامه زمانی تعیین کرد. تشخیص بهترین زمان برای کود دهی بر اساس شرایط محیطی و نوع کود و محلول پاشی زعفران میسر می گردد. اغلب مراحل کوددهی در آبیاری ها و محلول پاشی صورت می گیرد.
اجرای برنامه کوددهی زعفران یکی از موارد تاثیرگذار مهم بر محصول نهایی و میزان برداشت زعفران است. زیرا گیاه در صورت کمبود با مواد غذایی ضروری ضعیف شده و محصول نهایی خوبی تولید نمی شود. پیش از انجام کود دهی زعفران و حتی پیش از کشت هر نوع گیاهی ضروری است اول نیازها و کمبودهای خاک مزرعه مشخص شود.
برای این موضوع بایستی آنالیز خاک صورت گیرد. در آنالیز خاک، مقداری از خاک مزرعه به آزمایشگاه ارسال تا بعد از انجام آزمایش های مختلف مشخص شود بستر کشت مدنظر حاوی چه عناصری بوده و چه عناصری کمبود دارد تا کود مناسب برای زعفران هم تعیین شود.
فاکتورهای موثر بر برنامه کوددهی زعفران
همانطور که پیشتر ذکر شد برنامه کود دهی زعفران در هر مزرعه متفاوت بوده و عموما این برنامه بر اساس فاکتورهای ذیل تعیین می شود؟
۱ .سن زمین: یکی از فاکتورهای مهم در برنامه ریزی برای تعیین کود مطلوب زعفران، سن زمین تحت کشت می باشد. این که مزرعه مدنظر چند ساله بوده و آیا مزرعه نوزاد است؟ مزرعه تازه کشت شده یا مسن است؟در مزارع نوزاد پیاز زعفران برای تولید پیاز زعفران مورد کشت واقع می شود. و در مزارع مسن (۵-۷ ساله) پیاز زعفران باید خارج شود.
۲. سابقه کود دهی زمین تحت کشت: آیا در سال های قبل زمین تحت کوددهی قرار گرفته و از چه کودهایی استفاده شده است؟
۳. شرایط پیاز زعفران: فاکتور سوم شرایط پیاز زعفران برای کشت است. آیا پیاز سالم بوده یا بیماری دارد؟ خوب ضد عفونی شده و تغذیه پیازها بر اساس برنامه کودی زعفران صورت گرفته یا نه؟
۴. نتیجه آزمایش خاک: با آزمایش خاک مزرعه زعفران، نوع بافت خاک، میزان عناصر موجود در آن، کیفیت خاک تعیین می شود که در برنامه کودی زعفران اهمیت زیادی دارد. اکثر کارشناسان به ویژه برای تغذیه مزارع در هنگام اوج گلدهی اول نتیجه آزمایش خاک را بررسی و سپس بر اساس آن جدول کوددهی زعفران ارائه می دهند.
پیاز زعفران برای تغذیه به چه عناصری نیاز دارد؟
پیاز زعفران به عناصر ضروری نیتروژن، فسفر و پتاسیم برای تغذیه و تقویت نیاز دارد. همچنین این عناصر جزو عناصر ماکرو یا پر مصرف بوده و عناصر میکرو مانند روی و آهن هم برای رشد زعفران لازم است.
اگر عناصر ماکرو و میکرو موجود در کود زعفران با یکدیگر تعادل داشته و مراحل کوددهی به درستی صورت گیرد، محصول مرغوبی به دست می آید. اگر در برنامه کوددهی گیاه زعفران میزان هر یک از عناصر ماکرو یا میکرو تعادل نداشته باشد برنامه غذایی نه تنها افرایش عملکرد را سبب نشده بلکه کاهش محصول مرغوب را در پی دارد.
گیاه زعفران با چه کودهایی تغذیه می شود؟
گیاه زعفران برای تغذیه و رشد سریعتر به کودهای حیوانی و شیمیایی نیاز دارد. کودهای حیوانی از کود گاوی پوسیده که چند سال سپری شده باشد تهیه می شود. باید کود حیوانی حتما پوسیده شده باشد تا تاثیر درستی بر خاک بگذارد. در ضمن استفاده از کود گوسفندی به هیچ وجه مجاز نیست.
برای استفاده از کودهای شیمایی حتما باید تحت آنالیز قرار گرفته و مطابق میزان عناصر موجود در آن کوددهی صورت گیرد. کودهای شیمایی پیش از کاشت، حین رشد و بعد از برداشت به صورت محلول پاشی مورد استفاده قرار می گیرند.
مناسب ترین زمان کوددهی زعفران
برای کوددهی زعفران با کود ازته باید توجه کنید که ۱/۲ میزان مدنظر قبل از آبیاری اول و بقیه بعد از یخبندان زمستان استفاده شود. به علت نیاز کم زعفران به آب، این گیاه می تواند به سادگی در مناطق خشک و کم آب رویش پیدا کند. آبیاری زعفران از اواخر شهریور شروع و تا اوایل آبان ادامه دارد.
فاصله آبیاری اول و دوم باید تقریبا ۲-۳ هفته بوده و آبیاری دوم بعد از برداشت کامل گل زعفران صورت گیرد. بعد مرحله سوم آبیاری پس از سپری شدن زمستان و پخش کود شیمیایی انجام شود. این مرحله دارای فاصله آبیاری ۱۵-۲۰ روز می باشد.
باید اشاره داشت از آنجا که زعفران گیاهی چند ساله است به این ترتیب با کودهای آلی که به آهستگی آزاد می شوند به خوبی سازگار می گردد. کود حیوانی در محصول زعفران تاثیر مهمی دارد. در جدول کوددهی گیاه زعفران، مقدار کود و نسبت مصرف آن اهمیت زیادی دارد. ۴۰-۸۰ درصد رشد گیاه به کود و املاح و ۱-۱۰ درصد به در دسترس بودن آب وابسته است.
کود دهی گیاه زعفران چگونه است؟
پیش از تحویل جدول کوددهی زعفران از کارشناس بهتر است ابتدا با انواع مراحل کود دهی زعفران هم آشنایی داشته باشید.
۱. کوددهی با کود حیوانی
کوددهی حیوانی نخستین مرحله کوددهی گیاه زعفران به شمار می رود که به انجام آن تاکید زیادی شده و حتما باید پیش از کشت پیازهای زعفران به زمین اضافه شود. کود حیوانی مناسب زعفران بر اساس تجربیات به دست آمده طی چندین سال کشاورزی زعفران، کود گاوی پوسیده گزارش شده که تاکید بسیاری بر پوسیده بودن آن شده است.
و همانطور که اشاره شد کود گوسفندی اصلا نباید استفاده شود زیرا شوری زیادی داشته و سبب شور شدن خاک می گردد و پیازهای زعفران در خاک شور رشد مناسبی پیدا نمی کنند. در ضمن کود ددهی حیوانی هر ۲-۳ سال یک بار انجام شود.
۲. کوددهی با کود گرانوله
کودهای گرانوله ای که مورد استفاده مزارع زعفران است شامل سوپر فسفات تریپل، سولفات پتاسیم، کودهای گرانوله پایه و گوگرد بنتونیت دار بیشتر از ۷۵ درصد. کود گرانوله در طول یک سال جذب خاک می شوند و بهتر است هر یک سال در میان کوددهی حیوانی و گرانوله صورت گیرد. به این شکل که سال اول کشت، کود حیوانی و سال بعدی در فصل تابستان قبل از برداشت کود گرانوله استفاده شود و برعکس.
۳. کوددهی با زاج آب
این نوع از کوددهی در اواخر آبان و ابتدای آذر انجام می شود. کود زاج آب همراه با آبیاری زعفران صورت می گیرد. منظور از زاج آب اولین آبیاری بعد از برداشت گل های زعفران گفته می شود و به کودی که به همراه این آبیاری به زمین تحت کشت زعفران وارد می شود کود زاج آب اطلاق می شود.
کوددهی زاج آب از مراحل مهم کوددهی زعفران بوده و به هیچ وجه نباید از جدول کود دهی گیاه حذف شود. به این معنا که کوددهی زاج آب به هیچ وجه با سایر کوددها جبران نمی شود از این رو اگر می خواهید محصول پرباری داشته باشد حتما این مرحله از کوددهی زعفران نیز صورت گیرد. درضمن این کوددهی هر سال لازم نیست انجام شود.
۴.کوددهی با محلول پاشی
اصلی ترین وظیفه برگ گیاه ، رساندن مواد غذایی مورد نیاز به ریشه گیاه است. کودهای محلول نیز جزو کودهایی هستند که توسط برگ مواد مغذی را به ریشه گیاه منتقل می کنند. پس از برداشت گل زعفران و با آغاز فصل سرما، پیازهای گیاه وارد فاز تکثیر شده و ریشه پیاز مادری از بین می رود. از این رو ارتباط گیاه با خاک قطع می گردد. در این مرحله به محلول پاشی برای تقویت پیاز زعفران نیاز است.
اصلی ترین مزیت محلول پاشی زعفران جلوگیری از کوچک ماندن پیاز گیاه و افزایش گلدهی آن ها می باشد. پیاز زعفران برای رسیدن به مرحله گلدهی بایستی وزنی حدود ۸ گرم داشته باشد و اگر پیاز زعفران از این مقدار وزن کمتری داشته باشد و مورد تقویت قرار نگیرد، مزرعه زعفران به گلدهی نمی رسد. محلول پاشی بین ۴-۶ مرحله صورت می گیرد که این به شرایط مزرعه و وضعیت پیازهای زعفران وابسته است.
همچنین برای آشنایی با بهترین کود برای زعفران و روش کاشت زعفران در پشت بام می توانید از این لینک ها بازدید نمایید.
منبع : آرگا
