کودکان و بزرگسالان به دلایل مختلفی ناخن های خود را می جوند مثلاً زمانی که دچار تنش و اضطراب می شوند و یا زمانی که کنجکاوی آنها گل می کند یا از روی عادت و حتی ترس. ناخن جویدن به غیر از اینکه یکی از عادات بد در کودکان به شمار میرود در صورت تداوم می تواند سلامت کودک را نیز تهدید نماید. ما هم اکنون در این مطلب در مورد جویدن ناخن در نوجوانان صحبت می کنیم.
توضیح جویدن ناخن در نوجوانان
یکی از فراوان ترین اختلالات عادتی آرام کننده در کودکان و بزرگسالان ناخن جویدن است. اگر این عادت به صورت موقتی و گذرا باشد می تواند خود به خود برطرف شود. ولی اگر ادامه داشته باشد، باید درمان شود. چون خبر از یک نگرانی درونی در کودک و نوجوان می دهد می تواند با مشکلات و بیماری های میکروبی همراه باشد. برخی مواقع ناخن ها خونریزی می کنند و آسیب های جدی میبینند. جویدن ناخن می تواند موجب بروز مشکلاتی برای کودکان مانند کاهش اعتماد به نفس در نوجوانان شود. کودکانی که ناخن می جوند بیشتر نزد دوستان خود دستهایشان را مخفی میکنند و این موضوع موجب شرم خجالت آنها میشود. جویدن ناخن یک اختلال عادتی به شمار میرود و که ضرورت درمان جویدن ناخن در نوجوانان قطعاً در دوران کودکی آسانتر از بزرگسالی می باشد.
اهمیت معالجه این مشکل در نوجوانان
بر اساس تحقیقاتی که وکسلر وبیلینگ در مورد جویدن ناخن انجام داده است، این اختلال از ۵ سالگی شروع می شود و در نهایت در ۱۰ تا ۱۵ سالگی به شدت خود میرسد. ولی بیشتر مبتلایان به اختلال ناخن جویدن را کودکان ۹ تا ۱۱ ساله تشکیل می دهند. ولی بیشتر در سنین نوجوانی فرد متوجه عادات نامطلوب خود می شود. جویدن ناخن در دخترها بیشتر از پسرها دیده می شود برخی مواقع حتی در یک خانواده امکان دارد همه افراد به آن مبتلا باشند. جویدن ناخن عموماً در زمانهای اضطراب یا استرس و دلواپسی و ترس اتفاق میافتد؛ به عنوان مثال به علت استرس امتحان در نوجوانان یا دانش آموزی که سر کلاس درس نگران است که معلم اسمش را صدا کند و از او درس بپرسد، مدام ناخن های خود را می جود یا دانش آموزی که سر جلسه امتحان است و دائما در حال جویدن ناخن های خود است. شما باید به ضرورت درمان ناخن جویدن در نوجوانان توجه بسیاری داشته باشید.
بر اساس تحقیقاتی که صورت گرفته است کسانی که ناخن های خود را می جوند بیقرار، مضطرب و از انرژی زیادی برخوردار هستند و در خواب هم آرامش ندارند. جنب و جوش زیادی دارند، دندان های خود را به هم می سابند، فریاد میکشند و خشم در آن ها زیاد تر دیده می شود. برخی از افراد ناخن جویدن در آن نشانه تخلیه هیجانات می دانند در بعضی از مواقع کودکان جویدن ناخن و از والدین خود یاد می گیرند چون می بینند پدر و مادر در زمان ناراحتی این عمل را انجام می دهند، پس آنها هم برای رفع ناراحتی خود به ناخن جویدن روی میآورند. مشکل ناخن جویدن امکان دارد ناشی از چند علت باشد.
علل این مشکل در نوجوانان
ما در ادامه مطلب دلایل و عللی که موجب جویدن ناخن در نوجوانان می شود را به طور مفصل برای شما توضیح می دهیم.
- عادت فردی در نوجوانان
- عصبانیت زیاد در نوجوانان
- نگرانی و تضادهای فکری و احتمالاً قرار گرفتن کودک در شرایط های بسیار حساس، ترس آور و بلاتکلیفی و هیجانی
افراد زیادی برای این که در موقعیتهای استرسزا خود را آرام کنند از شیوه هایی مانند ناخن جویدن استفاده می کنند. ما باید تلاش کنیم راه های دیگری را برای آرام سازی به کودک خود یاد دهیم. چون ناخن جویدن ضررهای زیادی برای کودک دارد بارها دیده شده که بای رفع اضطراب و ناراحتی، جویدن ناخن به کلی از بین رفته و دوباره با پیدایش ناراحتی بعدی، ناخن جویدن برگشته است. پس برای معالجه ناخن جویدن باید دلیل آن ریشه یابی شود. در ادامه به راه های درمان ناخن جویدن در کودکان می پردازیم.
شیوه های معالجه ناخن جویدن در کودکان
۱_ یکی از شیوههای درمان جویدن ناخن در کودکان این است که به کودک “توجه مثبت” کنید و دلیل نگرانی و اضطراب کودک را شناسایی کرده و آن را رفع کنید. والدین باید رابطه عاطفی خود را با کودک عمیق تر کنند، زمان بیشتری برای تفریح و بازی با کودک خود بگذارند و کودک را از نظر عاطفی قوی نمایند. برای فرزند خود داستان بخوانید و زمان بیشتری را با کودک خود بگذرانید.
۲_ یکی از ترفندهای تاثیرگذار برای درمان ناخن جویدن در کودکان در ابتدا نادیده گرفتن این رفتار است نباید کودک را تنبیه و سرزنش کنید. برخی مواقع کودکان برای جلب توجه والدین دست به رفتارهای می زنند تا بیشتر به آنها توجه شود که در این موارد به کودک توجه منفی میشود. هنگامی که کودک در حال ناخن جویدن است، خود را سرگرم کاری کنید و این رفتار او را نادیده بگیرید چون تهدید و تنبیه اثری ندارد.
۳_ تذکر مستقیم به کودک فایده ای ندارد و عموماً نتیجه هم ندارد و هر بار که کودک این کار را انجام می دهد از واژگانی چون «نکن، دست را از دهنت در بیار و غیره» استفاده نکنید.
۴_ دلیل ناخن جویدن در کودکان را بررسی کنید. شاید دلیل این رفتار اتفاقی مانند طلاق والدین، جابجایی منزل یا رفتن فرزند به مدرسه جدید باشد. باید دلیل و ریشه مشکل را جستجو کنید و بیابید و کودک خود را برای صحبت در این زمینه کمک کنید. که کودک باید در مورد نگرانی های خود با شما صحبت کند. به حرف آوردن کودک در مورد این موضوع کمی سخت است. سر صحبت را در این باره باز کنید از جملاتی استفاده کنید که علت واقعی جویدن ناخن در کودکان نیست، ولی او را ترغیب به صحبت می کند. مثلاً می توانید به او بگویید «ناخن هات رو می جوی که تیزشون کنی؟» و اینگونه راهی برای صحبت در مورد مشکل باز کنید.
۵_ خانه را به محیطی امن برای کودک تبدیل کنید. معمولاً در خانه های پر تنش و استرس زا و زمانی که والدین مشاجره دارند، کودکان مضطرب تر می شوند و از ناخن جویدن برای آرامش خود استفاده می کنند.
۶_ شیوه هایی مانند تنبیه و تهدید، فلفل زدن انگشت ها به استفاده از داروهای تقویت کننده روشهای تاثیرگذاری برای درمان ناخن جویدن نیست و یا تهدید های مانند اینکه «اگر ناخن بخوری از دلت درخت ناخن در میاد و مریض میشی و… » این ها موجب وسواس و نگرانی بیشتر در کودک میشود و کمک به درمان ناخن جویدن کودکان نمی کند.
۷_ بچه های زیادی زمانی که از دستشان استفاده می کنند و مشغول بازی می شوند دیگر این عادت را فراموش می کنند و از یاد میبرد. پس بهتر از زمان ناخن جویدن حواس او را پرت کنیم و از او درخواست کنید با وسیله ای مشغول بازی شود. مثلاً لگو یا هر اسباب بازی دیگر را در اختیار فرزندتان بگذارید. ساختن کاردستی، کشیدن نقاشی و بازی هایی که دستان کودکان را درگیر کند نیز خیلی موثر است.
هم اکنون که این مطلب به اتمام رسید جهت آشنایی بیشتر با مطالبی در حوزه روانشناسی به مطالب مدیریت استرس نوجوانان و افزایش عزت نفس نوجوانان مراجعه نمایید.
منبع : آرگا