استحاضه یکی از خون هایی می باشد که از زنان خارج می شود و به زنی که اینم خون از او در حال خارج شدن می باشد مستحاضه گفته می شود. در واقع این مورد برای انجام روزه و نماز دارای احکام استحاضه می باشد که بهتر است آن را بدانید.
اطلاعاتی در مورد احکام استحاضه
احکام استحاضه یکی از مهم ترین چیزهایی می باشد که هر خانمی باید آن را بداند. در واقع استحاضه خون سرد و کم رنگ و رقیقی کمی باشد که از زنان خارج می شود و این خارج شدن بدون فشار و سوزش می باشد. البته در برخی از شرایط امکان دارد که این خون پر رنگ تر نیز باشد با این حال نمی توان گفت که در این حالت همانند دوران قاعدگی می باشد و فرد نباید نماز بخواند یا روزه بگیرد بلکه یک سری احکام خاصی در این مورد وجود دارد که آن ها را برایتان بررسی می کنیم.
از دیدگاه علما هر خونی که از رحم خارج می شود در صورتی که حیض و نفاس نباشد استحاضه خواهد بود. برای تشخیص این خون یک سری ملاک هایی در نظر گرفته شده است و بهتر است این خون را با خون های دیگری که از رحم خارج می شود جدی نگیرید.
این خون همانند سایر خون هایی که از بدن خارج می شود نجسش می باشد و هیچ بخشی از بدن و یا لباس نماز گزار نباید به آن آلوده باشد. در واقع این را نیز باید بدانید که خارج شدن این خون می تواند منجر به باطل شدن وضو و غسل فرد گردد. در واقع برخی از افراد می خواهند بدانند که چگونه می توان با این شرایط نماز خواند؟
جالب است این را بدانید که اگر تا زمان پایان یافتن وقت نماز این خونریزی قطع می شود بهتر است فرد صبر کند تا در زمان پاکی نماز خود را بخواند در غیر این صورت بهتر است انواع این مورد را شناسایی کرده و در نهایت مطابق با احکام و اصولی که گفته می شود نماز خود را بخواند.
استحاضه قلیله
در این نوع استحاضه باید فرد برای هر وعده نماز خود علاوه بر این که وضوی مجدد می گیرد پنبه را عوض کرده و آب بکشد و اگر خون خارج از دهانه رحم را آلوده کرده است نیز آن را تمیز کرده و آب بکشد.
استحاضه متوسط
در این نوع استحاضه فرد باید علاوه بر این که تمامی کارهای گفته شده در استحاضه قلیله را انجام می دهد یک غسل قبل از اولین نمازش با خون استحاضه انجام داده و در روز های بعدی قبل از نماز صبح یک غسل استحاضه دیگر نیز انجام دهد تا زمانی که پاک گردد.
استحاضه کثیره
در این استحاضه باید کارهایی که در استحاضه قلیله انجام می شود را انجام داده و قبل از هر نماز ظهر و عصر، مغرب و عشا نیز غسل استحاضه انجام گیرد. در صورتی که بین نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا فاصله ای ایجاد گردد باید برای هر کدام مجددا غسل نمایید. در نظر داشته باشید که در این مورد نباید بین وضو، غسل و نماز فاصله ای ایجاد شود.
احکام استحاضه از دیدگاه آیت الله سیستانی
مساله ۴۰۰ : پدر استحاضه قلیله باید زن برای هر نماز یک وضو بگیرد , و بنابر احتیاط مستحب پنبه را آب کشیده و یا عوض کند و باید ظاهر فرج را اگر خون به آن رسیده باشد آب بکشد.
مساله ۴۰۱ : در استحاضه متوسطه باید بنابر احتیاط لازم زن براى نمازهاى خود روزانه یک غسل نماید و نیز باید کـارهـاى استحاضه قلیله را که در مسأله پیش گفته شد انجام دهد , بنابر این اگر استحاضه قبل از نماز صـبـح یا در همان آن حاصل شود باید براى نماز صبح غسل کند و اگر عمدا یا از روى فراموشى براى نماز صبح غسل نکند باید براى نماز ظهر و عصر غسل کند , و اگر براى نماز ظهر و عصر غسل نکند , باید پیش از نماز مغرب و عشاء غسل نماید , چه آنکه خون بیاید یا قطع شده باشد.
مساله ۴۰۲ : در اسـتحاضه کثیره باید – بنابر احتیاط واجب – زن براى هر نماز پنبه و دستمال را عوض کند یا آب بکشد و لازم است یک غسل براى نماز صبح و یکى براى نماز ظهر و عصر و یکى براى نماز مغرب و عشا بجا آورد و بین نماز ظهر و عصر فاصله نیندازد , و اگر فاصله بیندازد باید براى نماز عصر دوباره غسل کند , و نـیز اگر بین نماز مغرب و عشا فاصله بیندازد باید براى نماز عشا دوباره غسل نماید , اینها همه در صورتى اسـت کـه خـون پـى در پى از پنبه به دستمال برسد , اما چنانچه رسیدن خون از پنبه به دستمال با قدرى فـاصـله باشد که زن بتواند در آن فاصله یک نماز یا بیشتر بخواند احتیاط لازم آن است که هرگاه خون از پـنـبه به دستمال برسد پنبه و دستمال را عوض کرده و یا آب بکشد و غسل نماید , بنابر این اگر زن غسل کرد و نماز ظهر را مثلا خواند ولى قبل از نماز عصر یا در میان آن خون دوباره از پنبه به دستمال رسید باید بـراى نـمـاز عصر نیز غسل نماید , ولى چنانچه فاصله به مقدارى باشد که زن بتواند در آن میان دو نماز یا بیشتر بخواند مثل این که بتواند نماز مغرب و عشا را نیز قبل از آن که خون دوباره به دستمال برسد بخواند ظـاهـر آن اسـت کـه براى آن نمازها لازم نیست غسل دیگرى بکند , و در هر صورت اظهر این است که در استحاضه کثیره غسل از وضوء کفایت مى کند.
مساله ۴۰۳ : اگر خون استحاضه پیش از وقت نماز هم بیاید چنانچه زن براى آن خون , وضو یا غسل بجا نیاورده باشد , باید در موقع نماز وضو یا غسل بجا آورد اگر چه در آن موقع مستحاضه نباشد.
مساله ۴۰۴ : مـسـتـحاضه متوسطه که باید وضو بگیرد و غسل کند باید بنابر احتیاط لازم غسل را اول بجا آورد و بعد وضو بگیرد , ولى در مستحاضه کثیره اگر بخواهد وضو بگیرد باید قبل از غسل وضو بگیرد.
مساله ۴۰۵ : اگر اسـتـحاضه قلیله زن بعد از نماز صبح متوسطه شود باید براى نماز ظهر و عصر غسل کند , و اگر بعد از نماز ظهر و عصر متوسطه شود باید براى نماز مغرب و عشا غسل نماید.
مساله ۴۰۶ :اگر اسـتـحـاضـه قـلیله یا متوسطه زن بعد از نماز صبح کثیره شود و به این حال باقی بماند باید احکامی را که در مساله ۴۰۲ گفته شد نسبت به نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا رعایت نماید.
مساله ۴۰۷ : در مستحاضه کثیره در صورتى که لازم است میان غسل و نماز فاصله اى واقع نشود – آن چنان که در مسأله ۴۰۲ گذشت – اگر انجام غسل پیش از داخل شدن وقت نماز باعث وقوع فاصله گردد آن غسل براى نماز فایده ندارد و باید مستحاضه براى نماز دوباره غسل نماید , و این حکم در مستحاضه متوسطه نیز جارى است .
مساله ۴۰۸ : در مستحاضه قلیله و متوسطه زن براى هر نمازى – غیر از نماز یومیه که حکم آن گذشت – چه واجـب بـاشـد چه مستحب , باید وضو بگیرد , ولى اگر بخواهد نماز یومیه اى را که خوانده احتیاطا دوباره بـخـواند , یا بخواهد نمازى را که تنها خوانده است دوباره با جماعت بخواند , باید تمام کارهایى را که براى استحاضه گفته شد انجام دهد , اما براى خواندن نماز احتیاط و سجده فراموش شده و تشهد فراموش شده , اگـر آنـهـا را بـعـد از نـمـاز فورا بجا آورد و همچنین براى سجده سهو در هر حال , لازم نیست کارهاى استحاضه را انجام دهد.
مساله ۴۰۹ : زن مـسـتـحـاضـه بـعـد از آنـکه خونش قطع شد , فقط براى نماز اولى که مى خواند , باید کارهاى استحاضه را انجام دهد , و براى نمازهاى بعدى لازم نیست .
مساله ۴۱۰ : اگر زن نداند استحاضه او چه قسم است , موقعى که مى خواهد نماز بخواند باید بنابر احتیاط خود را وارسـى کـنـد مـثـلا مـقدارى پنبه داخل فرج نماید , و کمى صبر کند , و بیرون آورد و بعد از آنکه فهمید اسـتـحاضه او کدام یک از آن سه قسم است کارهایى را که براى آن قسم دستور داده شده انجام دهد , ولى اگـر بـدانـد تـا وقتى که مى خواهد نماز بخواند استحاضه او تغییر نمى کند , پیش از داخل شدن وقت هم مى تواند خود را وارسى کند.
مساله ۴۱۱ : زن مستحاضه اگر پیش از آنکه خود را وارسى کند , مشغول نماز شود , چنانچه قصد قربت داشته و بـه وظـیفه خود عمل کرده مثلا استحاضه اش قلیله بوده و به وظیفه استحاضه قلیله عمل نموده , نماز او صحیح است , و اگر قصد قربت نداشته یا عمل او مطابق وظیفه اش نبوده مثل آنکه استحاضه او متوسطه بوده و به وظیفه قلیله رفتار کرده , نماز او باطل است .
مساله ۴۱۲ : زن مـستحاضه اگر نتواند خود را وارسى نماید , باید به آنچه مسلما وظیفه او است عمل کند , مثلا اگـر نـمـى دانـد اسـتـحـاضه او قلیله است یا متوسطه باید کارهاى استحاضه قلیله را انجام دهد , و اگر نمى داند متوسطه است یا کثیره , باید کارهاى استحاضه متوسطه را انجام دهد , ولى اگر بداند سابقا کدام یک از آن سه قسم بوده , باید به وظیفه همان قسم رفتار نماید.
مساله ۴۱۳ : اگـر خـون اسـتحاضه در اول ظهورش در باطن باشد و بیرون نیاید , وضو یا غسل را که زن داشته باطل نمى کند , و اگر بیرون بیاید هر چند کم باشد وضو و غسل راباطل مى کند.
مساله ۴۱۴ : زن مستحاضه اگر بعد از نماز خود را وارسى کند و خون نبیند اگر چه بداند دوباره خون مى آید با وضویى که دارد مى تواند نماز بخواند.
مساله ۴۱۵ : زن مستحاضه اگر بداند از وقتى که مشغول وضو یا غسل شده خونى از او بیرون نیامده و در داخل فرج هم نیست , مى تواند خواندن نماز را تا وقتى که مى داند پاک مى ماند تاخیر بیاندازد.
مساله ۴۱۶ : اگـر مستحاضه بداند که پیش از گذشتن وقت نماز به کلى پاک مى شود , یا به اندازه خواندن نماز خون بند مى آید , باید بنابر احتیاط لازم صبر کند و نماز را در وقتى که پاک است بخواند.
مساله ۴۱۷ : اگر بعد از وضو و غسل , خون در ظاهر قطع شود و مستحاضه بداند که اگر نماز را تاخیر بیندازد , بـه مـقـدارى کـه وضو و غسل و نماز را بجا آورد به کلى پاک مى شود , باید بنابر احتیاط لازم نماز را تاخیر بیندازد و موقعى که به کلى پاک شد دوباره وضو و غسل را بجا آورد و نماز را بخواند و اگر موقعى که خون در ظاهر قطع شود وقت نماز تنگ باشد , لازم نیست وضو و غسل را دوباره بجا آورد بلکه با وضو و غسلى که دارد مى تواند نماز بخواند.
مساله ۴۱۸ : مـسـتحاضه کثیره وقتى که به کلى از خون پاک شد اگر بداند از وقتى که براى نماز پیش مشغول غسل شده دیگر خون نیامده لازم نیست دوباره غسل نماید , و در غیر این صورت باید غسل نماید – هر چند کلیت این حکم بنابر احتیاط است – و اما در مستحاضه متوسطه لازم نیست براى آنکه از خون به کلى پاک شده غسل نماید.
مساله ۴۱۹ : مـسـتحاضه قلیله بعد از وضو , و مستحاضه متوسطه بعد از غسل و وضو , و مستحاضه کثیره بعد از غـسـل بـایـد فـورا مشغول نماز شوند , مگر در دو موردى که در مسأله ۴۰۳ و ۴۱۵ به آنها اشاره شد , ولى گفتن اذان و اقامه قبل از نماز اشکال ندارد و در نماز هم مى تواند کارهاى مستحب مثل قنوت و غیر آن را بجا آورد.
مساله ۴۲۰ : زن مـسـتـحـاضه اگر وظیفه اش این باشد که میان وضو یا غسل و نماز فاصله نیندازد ولى مطابق وظیفه اش رفتار نکند باید دوباره وضو گرفته یا غسل کند و بلافاصله مشغول نماز شود.
مساله ۴۲۱ : اگـر خون استحاضه زن جریان دارد و قطع نمى شود , چنانچه براى او ضرر ندارد , باید بعد از غسل از بـیـرون آمـدن خـون جـلوگیرى نماید , و چنانچه کوتاهى کند و خون بیرون آید اگر نماز خوانده باید دوباره نماز بخواند بلکه احتیاط مستحب آن است که دوباره غسل کند.
مساله ۴۲۲ : اگر در موقع غسل خون قطع نشود , غسل صحیح است ولى اگر در بین غسل , استحاضه متوسطه کثیره شود , لازم است که غسل را از سر بگیرد.
مساله ۴۲۳ : احـتیاط مستحب آن است که زن مستحاضه در تمام روزى که روزه است , به مقدارى که مى تواند , از بیرون آمدن خون جلوگیرى کند.
مساله ۴۲۴ : بنابر مشهور روزه زن مستحاضه کثیره , در صورتى صحیح است که غسل نماز مغرب و عشاى شبى که مى خواهد فرداى آن را روزه بگیرد بجا آورد , و نیز در روز غسلهایى را که براى نمازهاى روز واجب است انـجام دهد ولى بعید نیست که در صحت روزه اش غسل شرط نباشد همچنان که بنابر اقوى در مستحاضه متوسطه شرط نیست .
مساله ۴۲۵ : اگر بعد از نماز عصر , مستحاضه شود و تا غروب غسل نکند روزه بدون اشکال و صحیح است .
مساله ۴۲۶ : اگـر اسـتحاضه قلیله زن پیش از نماز , متوسطه یا کثیره شود باید کارهاى متوسطه یا کثیره را که گفته شد انجام دهد , و اگر استحاضه متوسطه کثیره شود باید کارهاى استحاضه کثیره را انجام دهد , و چنانچه براى استحاضه متوسطه غسلى کرده باشد فایده ندارد , و باید دوباره براى کثیره غسل کند.
مساله ۴۲۷ : اگـر در بین نماز , استحاضه متوسطه زن کثیره شود , باید نماز را بشکند , و براى استحاضه کثیره غسل کند , و کارهاى دیگر آن را انجام دهد , و همان نماز را بخواند , و بنابر احتیاط استحبابى قبل از غسل وضـوء بـگـیـرد و اگر براى غسل وقت ندارد لازم است عوض غسل تیمم کند , و اگر براى تیمم نیز وقت نـدارد , بـنابر احتیاط نماز را نشکند و به همان حال تمام کند , ولى لازم است در خارج وقت قضا نماید , و هـمـچنین اگر در بین نماز استحاضه قلیله او متوسطه یا کثیره شود باید نماز را بشکند و براى استحاضه متوسطه یا کثیره کارهاى آن را انجام دهد.
مساله ۴۲۸ : اگـر در بین نماز خون بند بیاید و مستحاضه نداند که در باطن هم قطع شده یا نه , چنانچه بعد از نـمـاز بـفـهـمـد به کلى قطع شده بوده , و وقت وسعت این را داشته باشد که در حال پاکى نماز را دوباره بـخـواند اگر مایوس از قطع شدن خون نبوده بنابر احتیاط لازم است بر حسب وظیفه اش وضو گرفته یا غسل نموده و نماز را دوباره بجا آورد.
مساله ۴۲۹ : اگر استحاضه کثیره زن متوسطه شود , باید براى نماز اول عمل کثیره و براى نمازهاى بعدى عمل متوسطه را بجا آورد , مثلا اگر پیش از نماز ظهر استحاضه کثیره متوسطه شود , باید براى نماز ظهر غسل کـنـد , و بـراى نـمـاز عصر و مغرب و عشا فقط وضو بگیرد , ولى اگر براى نماز ظهر غسل نکند و فقط به مـقـدار نماز عصر وقت داشته باشد , باید براى نماز عصر غسل نماید , و اگر براى نماز عصر هم غسل نکند باید براى نماز مغرب غسل کند , و اگر براى آن هم غسل نکند و فقط به مقدار نماز عشا وقت داشته باشد , باید براى نماز عشا غسل نماید.
مساله ۴۳۰ : اگر پیش از هر نماز خون مستحاضه کثیره قطع شود و دوباره بیاید براى هر نماز باید یک غسل بجا آورد.
مسأله ۴۳۱ : اگر استحاضه کثیره قلیله شود , باید براى نماز اول عمل کثیره و براى نمازهاى بعدى عمل قلیله را انـجام دهد , و نیز اگر استحاضه متوسطه قلیله شود , باید براى نماز اول , عمل متوسطه و براى نمازهاى بعدى عمل قلیله را بجا آورد.
مسأله ۴۳۲ :اگر مستحاضه یکى از کارهایى را که بر او واجب مى باشد ترک کند نمازش باطل است .
مسأله ۴۳۳ : مستحاضه قلیله یا متوسطه اگر بخواهد غیر از نماز کارى انجام دهد که شرط آن وضو داشتن است مثلا بخواهد جایى از بدن خود را به خط قرآن برساند چنانچه بعد از تمام شدن نماز باشد باید وضو بگیرد و وضویى که براى نماز گرفته کافى نیست .
مسأله ۴۳۴ : مستحاضه اى که غسلهاى واجب خود را بجا آورده رفتن او در مسجد و توقف در آن و خواندن آیه اى کـه سـجـده واجـب دارد و نزدیکى شوهر به او حلال است , اگر چه کارهاى دیگرى را که براى نماز انجام مـى داد , مـثل عوض کردن پنبه و دستمال , انجام نداده باشد , و بعید نیست که این کارها بدون غسل نیز جایز باشد اگر چه احتیاط در ترک است .
مسأله ۴۳۵ : اگـر زن در اسـتـحاضه کثیره یا متوسطه بخواهد پیش از وقت نماز آیه اى را که سجده واجب دارد بخواند , یا مسجد برود , بنابر احتیاط مستحب باید غسل نماید , و هم چنین است اگر شوهرش بخواهد با او نزدیکى کند.
مسأله ۴۳۶ : نماز آیات بر مستحاضه واجب است و باید براى نماز آیات همه کارهایى را که براى نماز یومیه گفته شد انجام دهد.
مسأله ۴۳۷ : هـرگاه در وقت نماز یومیه نماز آیات بر مستحاضه واجب شود , اگر چه بخواهد هر دو را پشت سر هم بجا آورد بنابر احتیاط لازم نمى تواند هر دو را با یک غسل و وضو بخواند.
مسأله ۴۳۸ : اگـر زن مـسـتـحـاضه بخواهد نماز قضا بخواند باید براى هر نماز کارهایى را که براى نماز ادا بر او واجـب اسـت بجا آورد و بنابر احتیاط نمى تواند براى نماز قضا به کارهایى که براى نماز ادا انجام داده اکتفا کند.
مسأله ۴۳۹ : اگر زن بداند خونى که از او خارج مى شود خون زخم نیست و مردد بین خون استحاضه و حیض و یا نـفاس باشد چنانچه شرعا حکم حیض و نفاس را نداشته باشد باید به دستور استحاضه عمل کند بلکه اگر شک داشته باشد که خون استحاضه است یا خون هاى دیگر , چنانچه نشانه آنها را نداشته باشد , بنابر احتیاط واجب باید کارهاى استحاضه را انجام دهد
احکام مشترک
یک سری احکام مشترک در مورد این موضوع و.جود دارد که بد نیست آن ها را نیز بدانید و اطلاعات خود را در این زمینه کامل نمایید.
وارسی : به تصریح برخى، وارسی بر زن جهت تشخیص نوع استحاضه واجب است. در فرض عدم امکان وارسى، در این که واجب است به قدر متیقّن عمل شود- مانند صورت احتمال بین قلیله و متوسطه که به احکام قلیله عمل شود- و یا شدیدترین احتمالات اخذ و بدان عمل می شود- مانند آن که در مورد یاد شده به احکام متوسطه عمل نماید- اختلاف است.
آمیزش : در این که جواز آمیزش با مستحاضه متوقّف بر انجام اعمالى است که براى نماز اولازم است؛ یا تنها متوقّف بر غسل در متوسّطه وکثیره است و در قلیله مطلقا جایز مى‌باشد؛ و یا بر هیچ کدام متوقّف نیست، اختلاف است.
دخول در مسجد : در این که جواز آمیزش با مستحاضه متوقّف بر انجام اعمالى است که براى نماز اولازم است؛ یا تنها متوقّف بر غسل در متوسّطه وکثیره است ودر قلیله مطلقا جایز مى‌باشد؛ ویا بر هیچ کدام متوقّف نیست، اختلاف است.
قرائت سوره اعزام : حکم قرائت عزائم براى مستحاضه، حکم دخول ومکث در مسجد است، لیکن مسّ قرآن پیش از وضو یا غسل، جایز نیست.
نماز آیات : نماز آیات بر مستحاضه واجب است وهمان وظایفى را که براى نمازهای یومیه انجام مى‌داد، باید براى نماز آیات نیز انجام دهد.
روزه : صحّت روزه ی مستحاضه ی متوسّطه وکثیره متوقّف بر غسل است ودر صورت ترک غسل، روزه اش باطل است. در این که صحّت روزه تنها متوقّف بر غسل هاى روزانه است، یا علاوه بر آن تنها غسل شب قبل ویا تنها غسل شب بعد ویا غسل هر دوشب لازم است اقوال مختلفى مطرح است.
تحفظ : بر مستحاضه تحفّظ و نگهدارى خود از خروج خون پس از وضو و غسل واجب است. از راه‌هاى آن، استثفار است.
قطع خون : چنانچه خون پیش از انجام وظایف استحاضه قطع شود، در این که انجام دادن اعمال استحاضه (وضو و غسل) براى نماز، واجب است یا مى تواند تنها به وضو اکتفا کند، اختلاف است. همچنین اگر خون در بین نماز قطع شود، در اتمام نماز یا وجوب تجدید طهارت و اعاده ی نماز، و اگر پس از طهارت و پیش از نماز قطع شود، در وجوب تجدید طهارت و عدم آن، اختلاف است.
عفو خون در نماز : خون استحاضه همچون خون حیض و نفاس، حتى اگر کمتر از یک درهم باشد، در نماز، بخشوده نیست.
حال که با احکام استحاضه به صورت کامل و جامع آشنا شدید در ادامه می توانید اطلاعاتی در زمینه احکام شرعی دروغ گفتن و حکم وضو گرفتن با لاک را مشاهده نمایید و اطلاعات خود را در این زمینه ها نیز افزایش دهید.
منبع : آرگا
