روش های جلوگیری از بارداری به دو نوع دائم و موقت تقسیم می شود، بستن لوله های رحمی یک روش برای عقیم سازی دائمی بانوان می باشد، این روش برای خانم هایی که فرزند دارند و قصد بارداری مجدد ندارند یکی از بهترین و مطمئن ترین روش ها است.
پیشگیری از بارداری با بستن لوله های رحمی
یکی از مهم ترین بخش های دستگاه تناسلی بانوان برای بارداری لوله رحم و یا لوله فالوپ می باشد، این بخش دو لوله ساده دارد که در دو سمت بخش بالای رحم قرار دارند و از رحم به تخمدان ها منتهی می شوند، تخمک بعد از خارج شدن از رحم وارد این لوله ها می شود، به همین علت یکی از روش های جلوگیری از بارداری که یک روش دائمی نیز می باشد، انسداد لوله های فالوپ است. به این روش توبوکتومی نیز گفته می شود. این روش نیازمند یک جراحی ساده و کم خطر می باشد. در این روش لوله های رحم بسته شده و تخمک نمی تواند به رحم نفوذ کند، همچنین از ورود اسپرم به لوله نیز جلوگیری می شود. معمولا روش های جراحی متفاوتی برای این عمل وجود دارد که با توجه به بررسی های انجام شده پزشک بهترین روش را به شما پیشنهاد می دهد.
مزایای بستن لوله های فالوپ
- یک روش پیشگیری دائمی است.
- به مراقبت های روزانه احتیاجی ندارد.
- سرعت بالایی در تاثیرگذاری بعد از عمل دارد.
- در فعالیت های جنسی اختلال ایجاد نمی شود.
- در کاهش میزان ابتلا به سرطان تخمدان نیز تاثیر دارد.
- عارضه خاصی در طولانی مدت برای فرد ایجاد نمی کند.
- روشی ارزان و بی دغدغه می باشد.
معایب بستن لوله های فالوپ
- نیاز به عمل جراحی و بی حسی دارد.
- از انتقال بیماری های جنسی و عفونتی جلوگیری نمی شود.
- در صورتی که نیاز باشد دوباره لوله ها برای بارداری باز و آماده شوند عمل جراحی بسیار پرهزینه ای دارد.
جراحی فالوپ برای چه افرادی مناسب است
با توجه به اینکه روش های پیشگیری از بارداری موقت بسیاری برای افراد وجود دارد و همچنین راه بازگشت این عمل جراحی بسیاری پرهزینه و دشوار می باشد، پزشکان توصیه می کنند فقط در صورت لزوم از این روش استفاده شود:
- افرادی که به هیچ عنوان علاقه ای به فرزند آوری ندارند.
- اشخاصی که نمی توانند از سایر روش های پیشگیری از بارداری استفاده کنند.
- افرادی که بارداری برای سلامتی آن ها بسیار خطرناک می باشد.
- اشخاصی که به تعداد دلخواه فرزند دارند و سن آن ها بالای ۳۵ سال می باشد.
- در افراد زیر ۳۰ سال بهتر است این جراحی با توجه کامل به همه جوانب انجام شود.
چه زمان هایی عمل فالوپ ممنوع می باشد
در موارد زیر عمل جراحی فالوپ ممنوع بوده و یا باید بعد از رفع و درمان آن بستن لوله های رحمی انجام شود:
- اگر فرد در سه ماهه اخیر دارای عارضه بیماری های التهابی لگن بوده باشد.
- فرد سابقه بیماری قلبی حاد داشته باشد.
- شخص دارای خونریزی های بی دلیل از واژن باشد.
- فردی که مبتلا به چاقی و یا دیابت باشد.
- فردی که سابقه جراحی شکم و یا لگن داشته باشد.
- شخص دارای ترومبوز وریدهای عمقی و یا آمبولی ریه باشد.
- فرد مبتلا به بیماری های جنسی فعال باشد.
- شخصی که سابقه سقط عفونی دارد.
- فرد مبتلا به سرطان لگن باشد.
- فردی که به تازگی زایمان کرده باشد(بین ۷ تا ۴۲ روز بسته به شرایط باید از زایمان بگذرد)
- فرد مشکلاتی در دوران بارداری، زایمان و یا پس از زایمان داشته باشد. مانند اکلامپسی، پره اکلامپسی شدید، تب زمان زایمان و یا بلافاصله بعد از زایمان، خونریزی و عفونت هر نقطه از بدن پس از زایمان، پارگی کیسه آب.
اقدامات ضروری پیش از عمل فالوپ
- مشاوره زوجین قبل از عمل و گرفتن اطلاعات دقیق درباره همه جوانب و نحوه بازگشت آن
- انجام آزمایشات و معاینات لازم توسط پزشک متخصص
- در جریان گذاشتن متخصص در صورت مصرف داروی خاص
- عدم مصرف مایعات و مواد غذایی حداقل ۸ ساعت قبل از انجام جراحی
- استحمام در شب قبل از عمل جراحی
- عدم داشتن لوازم زینتی و لاک ناخن
روش های جراحی لوله فالوپ
همان طور که پیش تر گفته شد روش های متعددی برای انجام این عمل وجود دارد، در این روش ها ممکن است لوله های فالوپ بریده یا سوزانده شوند و یا به وسیله یک حلقه، نوار و یا کلیپس بسته شوند. برای این جراحی بی هوشی عمومی و یا بی حسی موضعی صورت گرفته و بسته به نوع آن و شرایط بیمار به صورت سرپایی و یا بستری شدن یک روزه انجام می شود. به طور کلی روش های جراحی که برای بستن لوله های رحمی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از :
- روش لاپاراسکوپی
- مینی لاپاراتومی
- هیستروسکوپی
- هیسترکتومی
- لاپاراتومی
- کولدوسکوپی
مراقبت های بعد از جراحی لوله های فالوپ
- استراحت مطلق به مدت ۲ تا ۳ روز
- عدم انجام فعالیت های سنگین به مدت یک هفته
- انجام استحمام روزانه
- تمیز و خشک نگه داشتن محل بخیه برای جلوگیری از عفونت
- عدم داشتن رابطه جنسی به مدت یک تا دو هفته
- مصرف به موقع داروهای تجویز شده توسط پزشک
عوارض احتمالی بعد از انجام عمل فالوپ
اگر این جراحی را توسط یک پزشک متخصص انجام دهید هرگز عوارضی نخواهد داشت اما اگر هر کدام از موارد زیر اتفاق افتاد سریعا به پزشک متخصص مراجعه فرمایید:
- ایجاد اسهال و یا دردهای شکمی
- داشتن تب بالاتر از ۳۸ درجه سانتی گراد
- ایجاد اختلال در چرخه قاعدگی
- لکه بینی و خونریزی شدید از واژن
- بی حال های شدید و یا از حال رفتن بیمار
- داشتن درد و یا تورم در محل بخیه و یا خروج چرک و خون از محل بخیه
همان طور که توضیح داده شد بستن لوله های رحمی بدون عوارض می باشد اما اگر توسط پزشک متخصص صورت نگیرد ممکن است آسیب هایی به روده، مثانه و یا عروق اصلی ایجاد شود، همچنین ایجاد بارداری خارج از رحم و یا ایجاد کیست تخمدان نیز از عوارض بسیار نادر این جراحی می باشد.
منبع : آرگا