هیستروسکوپی رحم یک روش تشخیص و درمان است که پزشک به وسیله آن مواردی مانند خونریزی غیر طبیعی واژن، انواع چسبندگی های داخلی رحم، پولیپ یا فیبروم و … را تشخیص داده و درمان می کند، در کل از آن برای تشخیص و درمان بیماری های داخلی رحم استفاده می شود.
هیستروسکوپی رحم چیست؟
در عمل هیستروسکوپی وسیله ای شبیه به تلسکوپ است که از طریق دهانه رحم وارد حفره رحم می شود. سپس پزشک رحم و دیواره هایش را بررسی می کند، او می تواند مواردی مانند انواع چسبندگی های داخلی، پولیپ یا فیبروم و … را به طور مستقیم به وسیله این دستگاه مشاهده و درمان کند. این دستگاه پیشرفته باعث شده تا بسیاری از بیماری ها و اختلالات زنانه بدون نیاز به عمل جراحی درمان شوند.
انواع هیستروسکوپی
هیستروسکوپی در دو متد تشخیصی و درمانی به کار برده می شود که به شرح زیر می باشند.
هیستروسکوپی تشخیصی
برای تشخیص علت ناباروری، علت سقط های مکرر، خونریزی غیر طبیعی رحمی، سرطان آندومتر یا همان سرطان رحم، وضعیت غیر طبیعی رحم مانند میوم داخلی و اسکار، پولیپ، بررسی دیواره داخلی رحم و اختلالات مادرزادی رحم از این دستگاه استفاده می کنند.
هیستروسکوپی درمانی
با هیستروسکوپی درمانی پزشک می تواند بسیاری از بیماری ها و عارضه هایی که توسط هیستروسکوپی تشخیصی مشاهده شده است را درمان کند. با این روش درمانی میوم ها، بافت اسکار و پولیپ را می توان از داخل رحم برداشت. بعضی از اختلال های مادرزادی مانند تیغه داخلی رحم نیز با این دستگاه اصلاح می شود. پس از ترمیم سوند ادراری داخل رحم می گذارند تا از ایجاد بافت اسکار و یا چسبندگی رحم جلوگیری کنند. بعد از جراحی برای جلوگیری از عفونت و تحریک ترمیم آندومتر به تشخیص پزشک آنتی بیوتیک و یا دارو های هورمونی تجویز می شود. پزشک برای این که بتواند همزمان داخل و خارج رحم را مشاهده کند از لاپاروسکوپی تشخیصی در کنار هیستروسکوپی درمانی استفاده می کند.
موارد کاربرد هیستروسکوپی رحم در علم پزشکی
- تشخیص و یا درمان پولیپ و فیبروم های رحم
- تشخیص ودرمان مشکلات آندومتر مانند: چسبندگی ها و سندروم آشرمن (در این سندرومم یک قسمت و یا کل اندومتر ازبین رفته است که باعث تغییر در قاعدگی و یا حتی ناباروری می شود)
- تشخیص و اصلاح بعضی از ناهنجاری های مادرزادی رحم مانند: وجود سپتوم، رحم دو شاخ، رحم تک شاخ و…
- تشخیص علت خونریزی غیر طبیعی واژن بین دوره های قاعدگی، خونریزی های شدید در طول دوره قاعدگی و یا خونریزی های غیر معمول بعد از دوره یائسگی
- تشخیص و درمان فرسایش آندومتر
- کاشت آی یو دی و یا جابه جایی آی یو دی هایی که در مکان درست قرار نگرفته اند
- کاشت ایمپلنت پیشگیری از بارداری که معمولا برای عقیم سازی دایمی انجام می شود
- درمان پریودهای نامنظم و دردهای شدید رحمی
- درمان ناباروری و سقط جنین
نحوه استفاده از دستگاه تشخیصی درمانی هیستروسکوپی به چه صورت است؟
نحوه استفاده از این روش به ۲ صورت می باشد و با توجه به تشخیص پزشک و وضعیت بیمار انجام می گیرد.
انجام عمل تشخیصی هیستروسکوپی
این عمل در مطب به صورت سرپایی انجام می گیرد، برای باز کردن حفره رحم از گاز دی اکسید کربن استفاده می شود. برای استفاده از هیستروسکوپی تشخیصی معمولا بی حسی موضعی و یا بی هوشی خفیف انجام می شود. این کار یک تا ۷ هفت روز بعد از قاعدگی انجام می شود. نحوه انجام هیدروسکوپی تشخیصی به این صورت است که فرد در وضعیت مناسب روی صندلی مخصوص قرار می گیرد و بعد از بی حسی دهانه رحم او را با ابزار مخصوص باز می کنند تا هیستروسکوپ وارد رحم شود.
انجام عمل درمانی هیستروسکوپی
در ابتدا از بیمار تست ها و آزمایشاتی گرفته می شود تا سلامت عمومی او تایید شود. بیمار بروی تخت مخصوص در وضعیت مناسب قرار می گیرد، بدن بیمار پاک سازی شده و بعد او را بیهوش می کنند. بعد از آن دهانه رحم را با استفاده از ابزار مخصوص باز می کنند تا هیستروسکوپ و دیگر ابزار لازم عبور کنند. هیستروسکوپ یک ابزار به شکل میله باریک است که در انتهای آن یک دوربین حساس قرار گرفته است. این ابزار دو مسیر دارد یکی برای ورود و خروج مایعات و دیگری برای ورود ابزار جراحی استفاده می شود. این لوله از دهانه رحم عبور کرده و به قسمت تحتانی رحم می رسد. بعد از آن گاز دی اکسید کربن و یا محلول های خاصی از طریق همین لوله به داخل رحم منتقل می شوند که باعث باز شدن حفره رحم شده و به پزشک این امکان را می دهد تا قسمت های داخلی رحم را بررسی نماید.
عوارض هیستروسکوپی رحم
در کل این روش بسیار کم خطر است اما در عین حال می تواند عوارضی داشته باشد و که معمولا بسیار نادر هستند:
- آسیب تصادفی به رحم
- آسیب تصادفی به دهانه ی رحم
- عفونت رحم
- احساس ضعف
- آمبولی هوا
مزایای استفاده از هیستروسکوپی
- امکان درمان و تشخیص در یک زمان در بعضی از بیماری ها
- دوران نقاهت کوتاه
- بروز کمترین عوارض
- کاهش احتمال عفونت
- کاهش چسبندگی
نکاتی که بعد از عمل هیستروسکپی باید رعایت شود
- بهتر است تا یک هفته از شنا در استخر و یا استفاده از وان جلوگیری کنید.
- تا ۲ هفته رابطه جنسی نداشته باشید تا مانع ورود عفونت و یا آسیب به رحم شوید.
- در صورت قصد بارداری با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر علایمی مانند تب، ترشح واژینال، خونریزی شدید و … داشتید به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت تجویز داروی هورمونی و یا آنتی بیوتیک توسط پزشک حتما آن ها را به موقع مصرف کنید.
در انتهای این مطلب برای آشنایی با دیسپلازی دهانه رحم و فریز کردن رحم می توانید به این مطالب مراجعه نمایید و اطلاعات خود را در رابطه با موارد بالا ببرید.
منبع : آرگا
