آشنایی با بهترین زمان کود دهی درختان
اغلب کشاورزان تصور می کنند که با توجه به نقش اساسی کود در تغذیه گیاهان، هر زمان که از این مکمل استفاده کنند، نتیجه بخش خواهد بود ولی جالب است بدانید که پژوهش ها نشان می دهد در پاره ای موارد کشاورز علیرغم متحمل شدن هزینه زیاد در خرید کود نتیجه مطلوبی در باروری محصول خود مشاهده نمی کند. این جاست که زمان مناسب کود دهی درختان اهمیت پیدا می کند.
به طور کلی یکی از فاکتورهای مهم در سلامت و بار دهی درختان زمان کود دهی آن ها می باشد. کود دهی درختان یکی از دلایلی است که سبب رشد بسیار عالی آن ها می شود. درختان هم مانند سایر موجودات زنده برای رشد و باروری به مواد مغذی نیاز دارند.
از گذشته تاکنون برای بهره وری بیشتر کشاورزان و باغداران در تایم های مشخصی از سال کودهایی متناسب با نیاز درختان در اختیار آن ها قرار می دادند. برخی تصور می کنند صرفا کود دهی درخت جهت مشاهده تغییرات رشدی و میوه دهی کافی می باشد در صورتی که این تفکر اشتباه بوده و هر درختی باید در تایم مخصوصی کود دهی و تغذیه شود تا حداکثر بازده لازم را ارائه دهد.
از این رو در ادامه این مطلب می خواهیم شما را با بهترین زمان کود دهی درختان آشنا نماییم. با ما همراه باشید.
اهمیت انتخاب زمان مناسب کود دهی
تفاوتی ندارد که چه درختانی در باغ یا باغچه شما وجود دارند مهم این است که تایم کود دهی مناسب آن ها را رعایت کنید. شما باید هنگامی درختان را کود دهی نمایید که به مواد آلی و مغذی نیاز دارند. در صورتی که کود دهی زمانی انجام شود که خاک هیچ کمبودی از لحاظ عناصر غذایی نداشته باشد، نه تنها به درخت کمکی نمی کند بلکه افزایش بیش از حد عناصر غذایی موجب سوختگی ریشه گیاهان هم می شود.
به این ترتیب فرقی نمی کند که چه درختانی دارید؛ بلکه رسیدگی و مراقبت از آن ها اهمیت بیشتری دارد. حتی ممکن است شما بهترین رقم از یک درخت میوه را کشت نموده اید ولی همین رقم در صورت فراهم نشدن نیازهایش، عملکرد و باروری مطلوبی نخواهد داشت. از این رو به این دلایل تایم کود دهی درختان اهمیت پیدا می کند:
۱. هنگامی به درخت کود داده شود که به مواد مغذی نیاز دارد. به بیان دیگر اگر کود دهی زمانی صورت گیرد که کمبودی از نظر عناصر غذایی وجود ندارد، آسیب جدی به ریشه های درخت وارد می شود.
۲. گاها مشاهده شده که باغدار برای جلوگیری از خطر احتمالی سوختگی ریشه، کود دهی را کمی دیرتر شروع می کند. این کار اشتباه است چرا که اگر بهترین موقع کود دهی به درختان میوه جهت رفع نیاز آن ها انتخاب نشود، به اجبار از مواد غذایی ذخیره شده خود استفاده می کند. در نتیجه کود دهی بعد از آن تاثیری بر افزایش عملکرد درخت نداشته بلکه مواد غذایی مصرف شده را دوباره تامین می کند.
۳. علت دیگر مقاومت درختان به آفات و بیماری ها می باشد. درختی که هیچ کمبودی از لحاظ مواد غذایی نداشته باشد، توان رقابتی بیشتری با آفات پیدا می کند. پس با خرید به موقع کود و استفاده صحیح از آن ها کیفیت و سلامت درختان و محصولات خود را تضمین نمایید.
اساس تعیین بهترین تایم کود دهی درختان
۱. به هیچ وجه نهال های تازه کشت شده در سال اول کود دهی نشوند.
برخلاف تصور بعضی افراد که بهترین موقع کود دهی درخت را زمان کاشت آن می دانند، باید گفت در صورت مراجعه به متخصصین امر باغداری متوجه می شوید که برای تسریع رشد نهال ها نباید از کود استفاده کرد زیرا که این نهال ها ریشه حساسی دارند و کود دهی به آن ها سوختگی ریشه ها را موجب می شود. از این رو هم به نهال کمکی نشده و هم سبب از بین رفتن آن نیز می شوید. از این رو از کود دهی نهال های تازه کشت شده خود داری نمایید.
۲. در فصل استراحت کود دهی صورت گیرد.
اگرچه در فصل پاییز و زمستان درختان به خواب می روند ولی فراموش نشود که اگر بعضی نیازهای درخت در این تایم فراهم نشود، هم مقاومت آن به سرما و بیماری ها بیشتر می شود و هم در بهار زودتر رشد خود را شروع می کنند. در این شرایط است که باردهی درختان افزایش می یابد. از این رو در این دو فصل بهترین زمان کود دهی پیش از غالب شدن جمعیت موجودات مضر می باشد.
یکی از بهترین کودهایی که عناصر کاملی دارد کودهای گروه NPK می باشد که با خرید این کود عناصر ضروری درخت را تقویت نموده و برای تایم استراحت زمینه مناسبی فراهم می شود.
۳. همزمان با آغاز رشد فعال درختان کود دهی صورت گیرد.
بهترین تایم مناسب کود دهی درختان که نقش بسیار اساسی در تولید میوه های درشت و با کیفیت دارد ؛ ابتدای بهار و هنگام پدیدار شدن شکوفه ها می باشد. در این تایم با گرم شدن هوا درختان سریعا شکوفه می زنند که تعداد و بنیه این شکوفه ها کمیت و کیفیت میوه ها را تعیین می کند. از این رو گفته می شود در بین تمام تایم هایی که باغدار باید به درخت کود دهی کند، بهترین تام این کار بهار است.
البته اگر این زمان از دست رود اوایل تیر ماه نیز زمان مناسبی است و حتی المقدور جبران فرصت از دست رفته خواهد شد. در این موقع می توانید به طور مثال با خرید کودهای ریز مغذی هر آنچه که درخت شما نیاز دارد را برای آن تامین کنید و ترکیب کاملی از عناصر ریزمغذی در اختیار ریشه گیاه قرار گیرد.
ضمنا فصل بهار زمان مناسبی برای تسهیل فرایند رشد درخت به شمار می رود. با خرید کودهای محرک در این زمان می توانید کیفیت رشد درخت را تضمین کنید. دقت کنید از کودهای خوب برای گیاهان و درختان کود ۲۰ ۲۰ ۲۰ یا NPK می باشد که توسط آن می توان عناصر اصلی مورد نیاز گیاه یعنی نیتروژن، فسفر و پتاسیم را تامین کنید.
کود دهی درختان در پاییز
اکثر باغداران، کود دهی درختان میوه در پاییز و اوایل زمستان را متوقف نموده زیرا این کار سبب رشد گیاه می شود در صورتی که درخت میوه باید در طول مدت کوتاهی پس از پاییز به خواب برود. خواب زمستانی نیز سبب توقف فعالیت های درخت شده از این رو برای محافظت از سرمای هوا و خاک این کار ضرورت می یابد.
در حقیقت در پاییز درختان باید خود را برای رویارویی با هوای سرد زمستان آماده نموده و رویش برگ، شاخه و جوانه هایی که در نتیجه کود دهی درخت رخ داده سبب به هم ریختن طبیعت درخت میوه در این فصل می شود. همچنین شاخه و برگ های جوان درخت که در برابر هوای سرد حساس هستند در معرض آسیب های زمستانی قرار می گیرد.
از این رو دقت کنید تنها در صورتی درخت میوه را در پاییز کود بدهید که کمبود عناصر غذایی آن کاملا مشهود است. مهم است که در این فصل فقط کودهایی در اختیار گیاه قرار گیرد که کمبود مواد مغذی آن را جبران نماید و در مصرف این کودها باید حد تعادل را حفظ کرد. به طور معمول کود فسفره در پاییز مورد استفاده قرار می گیرد.
قابل ذکر است فصل پاییز موقع تقویت و جوانه زنی درخت میوه نبوده پس بهتر است خواب زمستانی درخت را به هم نزده و با کود دهی بی موقع درختان میوه را آزار ندهید.
کود دهی درختان میوه در بهار
زمان کود دادن به درختان میوه مختلف از آلبالو و انار گرفته تا پرتقال و سیب ؛ تقریبا در یک تایم از سال می باشد که آن هم بهار است. به ویژه اوایل بهار که درخت بعد از تمام شدن خواب زمستانی شروع به جوانه زنی و شکوفه دهی می کند. به طور واضح تر بهترین زمان دقیقا پیش از باز شدن شکوفه های درخت میوه است. یعنی هنگامی که درخت میوه چرخه رشد سالیانه اش را شروع نموده است. در این هنگام درخت میوه به بیشترین مواد مغذی احتیاج دارد.
خوب است که در اواخر تابستان و ابتدای پاییز کود دهی متوقف شده زیرا سرمای محیط در این فصل به رشد درخت صدمه می زند. ولی اگر اصرار دارید که در این زمان نیز پای درخت کود بریزید، بهتر است فکر استفاده از کودهای نیتروژنی مانند اوره را از سر دور کنید و بعد با استفاده از کمی کمپوست مواد مغذی به درخت رسانده و با سنگ فسفات نرم روی کمپوست را پوشش دهید.
کود دهی درخت گردو
زمان مناسب برای کود دادن نهال درخت گردو تا ۱۵ سالگی؛ طی دو دوره می باشد. اولی در آخر بهار و دومی قبل از جوانه زنی در طول تابستان می باشد. برای این کار بهتر است از شیوه چال کود کمک بگیرید به این صورت که در سایه درخت کود را چال کنید. در ضمن دقت کنید که کود به هیچ وجه به صورت مستقیم با ریشه نهال برخورد نکند.
در ادامه بعد از ۱۵ سالگی درخت گردو را باید سه دوره در سال مورد کود دهی قرار داد که بهتر است دوز اول آن ابتدای بهار و دوز آخر نیز در طول فصل پاییز پای درخت ریخته شود.
اهمیت کود آهن برای درختان
آهن یکی از ریزمغذی های مورد نیاز درختان می باشد. ریز مغذی ها موادی هستند که درخت یا گیاه نسبت به سایر عناصر مغذی اولیه و ثانویه نیاز کمتری به آن دارد. ولی این موضوع به این مفهوم نیست که کمبود آهن در درخت اهمیتی ندارد. آهن نقش اساسی در ساختار آنزیم سیتو کروم، تنفس و فرایندهای احیا و ساخت کلروفیل دارد و کمبود این عنصر بسیاری از فعالیت های درخت را مختل می کند.
آهن در خاک های هوا دیده فراوان است ولی اگر هر یک از نشانه های کمبود آهن را در درخت مشاهده نمودید، حتما نسبت به اضافه کردن این عنصر به محیط رشد درخت اقدام نمایید. زمان مناسب برای کود آهن اواخر زمستان و یا در اولین آبیاری فصل بهار می باشد.
برای این کار شیاری به عمق ۱۵-۲۰ سانتی متر در محدوده سایه درخت ایجاد کنید و دقت داشته باشید که میزان کود آهن مناسب برای هر درخت به سن آن بستگی دارد. بعد از ریختن کود در گودال، روی آن ۱۰-۲۰ لیتر آب و کود حیوانی پوسیده اضافه نموده و روی آن خاک بریزید.
البته بهترین شیوه برای کود دهی آهن استفاده از محلول پاشی روی برگ ها است. در ضمن در باغات مجهز به سیستم آبیاری قطره ای می توان این کود را با سایر کودهای موجود در تانکر کود مخلوط نمود و توسط سیستم آبدهی آن را در دسترس درخت قرار داد.
اهمیت کود ازته برای درختان مرکبات
به طور کلی درخت مرکبات در یک سال چندین بار به تغذیه با کود نیاز دارند. جزئیات تغذیه با کود ازت برای هر درخت بالغ مرکبات به صورت ذیل می باشد.
- کود ازته در سه نوبت: نیمه اول فروردین ۶۵۰ گرم، نیمه دوم فروردین ۴۰۰ گرم و نیمه دوم اردیبهشت ۲۵۰ گرم
- استفاده از ۵۰۰ گرم کود اوره در هر صد لیتر آب به همراه سم پاشی در تیر ماه جهت تکمیل تغذیه درختان
- استفاده از هزار گرم کود اوره در صد لیتر آب، هنگام سمپاشی زمستانه در اسفند ماه
در حالت کلی بهتر است برای کود دهی گیاهان، از کود حیوانی استفاده شود ولی این کود به تنهایی پاسخگوی نیاز تغذیه ای جوامع درختی نیست. برای افزودن کود حیوانی به خاک محل رشد درختان مرکبات خود هر سه سال یک بار ۲۰-۳۰ تن کود حیوانی را در هر هکتار زمین زیر کشت در ناحیه فعالیت ریشه درخت با خاک مخلوط نمایید. زمان مناسب استفاده کود حیوانی در پاییز تا زمستان و بعد از برداشت میوه می باشد.
در پایان از همراهی شما سپاس گزاریم و امیدواریم از مطلب ارائه شده نهایت استفاده را برده باشید و اکنون از تایم مناسب برای کود دهی درختان باغ یا باغچه خود اطلاع پیدا کرده باشید. همچنین پیشنهاد می شود در صورت تمایل برای دانستن روش تهیه کود ماهی و کود با پوست میوه روی لینک ها کلیک کنید.
منبع : آرگا
