دسته ها
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

تنظیم سرعت فن لپ تاپ با ترفندهای مختلف

  • حکیمه فهیمی
  • ۱۴ دی ۱۴۰۰
  • ۰

فن یکی از مهمترین قطعات سخت افزاری لپ تاپ می باشد. این بخش اگر به درستی کار نکند سبب آسیب جدی به قطعات مهم دستگاه خواهد شد. در این مطلب با روش هایی برای تنظیم سرعت فن لپ تاپ آشنا می شوید.

وجود فن در راستای خنک نگه داشتن لپ تاپ برای کاهش صدای سیستم بسیار مفید و ضروری می باشد. به این ترتیب تنظیم سرعت فن لپ تاپ کمک می کند تا سیستم همواره در حال اجرای برنامه ها خنک بماند. برای دانستن شیوه انجام این کار با آرگا همراه باشید.

آشنایی با روش های تنظیم سرعت فن لپ تاپ

احتمالا تا کنون بارها درباره تنظیم سرعت فن لپ تاپ و اهمیت آن برای سیستم شنیده اید. حال اگر در این زمینه اطلاعات کافی ندارید با ادامه این مطلب همراه ما باشید تا به صورت تخصصی تر در این باره آگاهی پیدا کنید. همانطور که می دانید فن از قطعات سخت افزاری مهم هر لپ تاپی به شمار می رود.

این بخش آن قدر مهم است که در صورت عدم کارکرد صحیح می تواند سبب سوختن قطعات مهم لپ تاپ مانند cpu شود. از این رو باید مرتبا مورد بررسی قرار گیرد تا ببینید که آسیبی ندیده و به درستی کار می کند. در این مطلب علاوه بر روش هایی برای تنظیم سرعت لپ تاپ با چند نرم افزار مخصوص این کار نیز آشنا خواهید شد.

وظیفه فن در لپ تاپ خنک نگه داشتن سیستم و همچنین کاهش صدای دستگاه می باشد. به این ترتیب تنظیم سرعت فن کمک می کند تا هنگام اجرای برنامه ها به ویژه برنامه های سنگین، سیستم همواره خنک باقی بماند و داغ نکند. در مورد چگونگی تغییر سرعت فن لپ تاپ یا رایانه باید گفت که این امکان وجود دارد به دو شیوه دستی یا کاملا خودکار آن را انجام داد.

با وجود دو شیوه ذکر شده باید اشاره کرد که هیچ چیز نمی تواند جایگزین کنترل کننده های اتومات فن رایانه یا تغییر دهنده های سرعت فن سیستم باشد. احتمالا به این خاطر که هنگام گرم شدن لپ تاپ، کنترل کننده های اتومات به طور پیش فرض و از قبل تنظیم شده به خنک کردن یا تغییر سرعت فن اقدام می کنند.
این کار موجب می شود سیستم در حال فعالیت با مشکل جدی روبرو نشود. با این اوصاف شما آموختید که برای تنظیم سرعت فن لپ تاپ دو گزینه پیش روی دارید. دستی یا اتومات. در مورد روش دستی ذکر این نکته خالی از لطف نیست که شما برای انجام این کار به یک کنترل کننده فن دستی احتیاج دارید تا آن را به سیستم وصل نموده و انجام این کار کلا سبب می شود که فن در سرعت های متفاوتی تنظیم گردد.

روش های تنظیم سرعت فن لپ تاپ

با توجه به این که لپ تاپ ها به خاطر فضای محدود و قابلیت حمل ، طراحی بسیار ظریفی داشته و آسیب پذیر هستند. معمولا قطعات سخت افزاری یک لپ تاپ بیشتر از یک رایانه رومیزی با مشکل روبرو می شود. عمده این آسیب ها به خاطر فشردگی و ظرافت طراحی قطعات سخت افزاری به وجود می آید.

  •  آرون گروپس
  •  مبل و میز

در یک رایانه رومیزی پردازنده و کارت گرافیک کاملا از یکدیگر جدا هستند ولی در لپ تاپ همه قطعات در کنار هم قرار دارند و با یک استفاده سنگین ، حرارت زیادی روی بورد اصلی سیستم به وجود می آید. افزایش دمای پردازنده بازدهی لپ تاپ را کاهش داده و گاها به حدی می رسد که سیستم ناگهان خاموش می شود.

برای پیشگیری از این اتفاق باید وضعیت فن لپ تاپ را تحت نظر داشته و در مواردی سرعت فن را افزایش داده تا دمای سخت افزار پایین بیاید. تغییر سرعت فن لپ تاپ بسته به موقعیت های مختلف از راهکارهای عملی جهت کاهش دمای سخت افزار می باشد. هنگامی که در استفاده سنگین شاهد گرم شدن لپ تاپ هستید بهترین راهکار افزایش سرعت فن خواهد بود.

تنظیم سرعت فن لپ تاپ با چندین روش امکان پذیر می باشد که در ادامه با برخی از این روش ها آشنا خواهید شد.

۱. تمیز کردن فن

اگر مطمئن شدید که سیستم بیش از اندازه گرم می شود یا آنکه به هر دلیلی لپ تاپ کارایی خود را از دست داده بهتر است ابتدا یک بار قاب پشتی سیستم را جدا کرده و فن آن را خوب تمیز کنید. فن لپ تاپ همیشه گرد و غبار زیادی را جذب می کند و یکی از دلایل کند شدن سیستم به علت وجود غبارهاست.

به این ترتیب به دقت و به آرامی قاب لپ تاپ را جدا نموده و اگر می توانید فن را از جای خود در آورده و آن را تمیز کنید. مواظب باشید که برای تمیز کردن این قسمت به دیگر بخش ها آسیبی وارد نکنید. با استفاده از این روش سرعت فن لپ تاپ افزایش پیدا کرده و حرارت سخت افزار هم سریعا به بیرون سیستم هدایت می شود.

۲.بررسی دمای پردازنده

ممکن است مشکل کاهش بازدهی لپ تاپ یا خاموش شدن آن هنگام استفاده سنگین، به دمای پردازنده مربوط نباشد. شاید دمای سخت افزار مناسب بوده و فن هم به خوبی کار کند ولی مشکل به جای دیگر برگردد. بهترین روش برای درک این موضوع، بررسی دمای پردازنده هنگام فعالیت لپ تاپ می باشد.

در لپ تاپ هیچ قطعه ای همانند پردازنده داغ نخواهد شد، اگر دمای این قسمت متعادل است یعنی دیگر قطعات هم از نظر حرارت و دما مشکلی ندارند و ایراد به بخش دیگری از سیستم مربوط است. در حالت عادی دمای پردازنده باید بین ۳۰-۴۸ درجه باشد. در حالت پرفشار نیز نباید از ۶۰ درجه بیشتر گردد.اگر دمای پردازنده از این میزان بالاتر بود بهتر است به دنبال روشی برای افزایش سرعت فن لپ تاپ برای خنک سازی سیستم باشید. برای این امر می توانید از برنامه RealTemp بهره بگیرید. این برنامه فقط ۳۰۰ کیلوبایت حجم داشته و با یک کلیک ساده همه هسته های پردازنده سیستم را نمایش می دهد. ضمنا توسط این نرم افزار همچنین می توانید سنسورهای پردازنده را تست نموده یا حداقل و حداکثر دما را ببینید.

۳. استفاده از کلید تغییر سرعت فن

اکثر لپ تاپ های حرفه ای و گیمینگ دارای یک کلید اختصاصی برای تغییر یا افزایش سرعت فن هستند. در نسخه های گران قیمت بخصوص گیمینگ، سرعت فن سیستم اهمیت زیادی دارد از این رو شرکت هایی مانند ایسوس یا اچ پی برای این نسخه ها کلید فیزیکی برای این موضوع تعبیه می کنند که کاربر به راحتی و سریعا بتواند سرعت فن لپ تاپ را افزایش یا کاهش دهد.

البته این نسخه ها به طور معمول از فن های قدرتمندی بهره می بردند. در نسخه حرفه ای یا گیمینگ ، برای تنظیم سرعت فن لپ تاپ کافی است در فریم کناری دستگاه، در میان پورت ها یا کنار کلید پاور یا کیبورد به دنبال کلیدی با تصویر فن باشید تا از طریق کلید سرعت فن لپ تاپ را تغییر دهید.

۴. استفاده از بایوس

با استفاده از بایوس لپ تاپ و بدون نیاز به هیچ نرم افزاری می توان سرعت فن را تغییر داد البته اگر چنین امکانی برای بایوس مادربورد در نظر گرفته شده باشد. برای این کار لپ تاپ را ریستارت نموده و پیش از بالا آمدن ویندوز، کلید دیلت یا اف ۲ را چند مرتبه فشار دهید تا به منو ستاپ وارد شوید.

در این صفحه گزینه بایوس ستاپ را پیدا کرده و کلیدی که مقابل این اسم نوشته شده را روی صفحه کلید فشار دهید. در صفحه جدید باید گزینه system configuration را پیدا کرده و با کلیدهای جهت نمای کیبورد روی آن گزینه قرار گرفته و اینتر را بزنید. در این قسمت اطلاعات مربوط به فن را مشاهده  می کنید.

می توانید همیشه فن را خاموش یا روشن کنید. ضمنا گزینه Fan speed control modes این امکان را می دهد سرعت فن را در ۴ حالت تنظیم کنید. قابل ذکر است منوی بایوس هر سیستم با توجه به مدل مادربورد متفاوت است.

۵. استفاده از فن جانبی

یکی از مهمترین لوازم جانبی که باید برای لپ تاپ تهیه کنید فن می باشد. این فن ها در مدل های مختلفی ساخته می شوند و بسته به تعداد فن و تعداد چرخش آن ها در دقیقه ، توان کلی فن برای خنک سازی لپ تاپ هم افزایش پیدا می کند. فن لپ تاپ قیمت بالایی نداشته و با توجه به اثربخشی آن روی دمای سیستم پیشنهاد می شود حتما یک فن خوب و قدرتمند با حداقل دو پره چرخنده بزرگ را بخرید.

۶.تغییر خمیر سیلیکون پردازنده

خمیر سیلیکونی موجب می شود تا دمای پردازنده به هیت سینک هدایت شود. در حقیقت این خمیر نه پردازنده را خنک کرده و نه هیت سینک روی آن را. این خمیر سبب می شود حرارت سریعتر از پردازنده به هیت سینک رسیده و در نتیجه دمای پردازنده کاهش یابد.

این خمیر بسته به نوع و کیفیتش پس از مدتی خاصیت خود را از دست داده و باید خمیر سیلیکونی جدیدی روی پردازنده قرار گیرد. در این حالت اگر می توانید خودتان فریم لپ تاپ را جدا نموده و پردازنده را یافته و خمیر جدید را روی آن بگذارید. در غیر این صورت لپ تاپ را به یک متخصص این کار بسپارید.

۷. استفاده از نرم افزارهای اختصاصی

در بیشتر لپ تاپ های بازار ، کلید فیزیکی برای تنظیم و تغییر سرعت فن لپ تاپ تعبیه نشده است. در این شرایط معمولا در بین برنامه های اختصاصی یک لپ تاپ، برنامه ای جهت کنترل سرعت فن در نظر گرفته می شود.

همانطور که می دانید همراه هر لپ تاپی تعدادی برنامه اختصاصی جهت مدیریت نمایشگر، باتری، سخت افزار و فن وجود دارد. با نصب این برنامه ها و یافتن قابلیت مدیریت سرعت فن، می توان سرعت این قطعه را افزایش یا کاهش داد. استفاده از نرم افزارهای اختصاصی لپ تاپ ها کار بسیار ساده ای است و فقط با چند کلیک می توان به طور حرفه ای به تنظیم سرعت فن لپ تاپ اقدام کرد.

به طور مثال سری TUF گیمینگ ایسوس، دارای برنامه اختصاصی و حرفه ای است که توسط آن تعداد گردش های فن لپ تاپ مدیریت می شود. در این سری حتی تغییر سرعت فن پردازنده و کارت گرافیک به طور جداگانه هم امکان پذیر است. توسط چنین قابلیتی می توانید متناسب با سیستم خود سرعت فن را تغییر دهید و بازدهی لپ تاپ را افزایش دهید.

بیشتر لپ تاپ های میان رده و با کیفیت بازار چنین برنامه هایی دارند ولی احتمالا برای نسخه های قدیمی و ارزان قیمت برنامه اختصاصی تنظیم سرعت فن وجود نداشته باشد. البته به جز برنامه های اختصاصی، ده ها نرم افزار دیگری وجود دارد که برای این منظور طراحی شده است. در ادامه با چند نمونه نرم افزار مخصوص تنظیم سرعت فن لپ تاپ آشنا می شوید.

نرم افزار HWiNFO

این نرم افزار بهترین برنامه برای مدیریت فن لپ تاپ و حتی رایانه های رومیزی می باشد. توسط برنامه HWiNFO در حقیقت برای نمایش جزئی ترین اطلاعات سیستم نظیر سخت افزار، دما ، وضعیت درایوها و .. ایجاد شده ولی می توان با آن همه فن های لپ تاپ را مدیریت نمود.

نرم افزار Argus Monitor

نرم افزار Argus Monitor برنامه ای کم حجم می باشد که اطلاعاتی در مورد فن لپ تاپ ارائه می دهد. در ضمن می توانید هارد درایو، CPU,SSD را هم کنترل کنید. رابط کاربری این برنامه ساده بوده و مناسب ویندوزهای ۷-۸.۱ و ۱۰ می باشد.

نرم افزار SPEED FANاین نرم افزار برای تنظیم سرعت فن رایانه همراه ساخته شده و رایگان می باشد. برنامه مذکور دمای سیستم را نشان داده و می تواند دمای مادربورد و هارد دیسک را هم مورد سنجش قرار دهد. در ضمن این امکان را فراهم می آورد تا برای خنک شدن سیستم، سرعت فن را تغییر دهید. هنگامی که از برنامه های سنگین استفاده می کنید می توانید تعداد دور فن را تغییر دهید.

نرم افزار EasyTune

توسط نرم افزار EasyTune می توانید سرعت فن لپ را کنترل کرده و به تغییر سرعت فن cpu اقدام کرد. این برنامه برای اورکلاک سیستم هم کاربرد دارد. ضمنا رایگان بوده و مناسب ویندوز ۱۰ برای لپ تاپ های دل و اچ پی می باشد.

نرم افزار corsair link

از طریق این نرم افزار می توان تنظیمات فن لپ تاپ را انجام داد. برنامه مذکور رایگان می باشد و به طور خودکار دمای سیستم را بسته به عملکرد لپ تاپ تنظیم می نماید. همچنین این نرم افزار فن cpu، دما و ولتاژ و … را نیز نشان می دهد. روی همه ویندوزها قابل نصب بوده و طوری طراحی شده که مناسب کنترل دمای فن هنگام بازی باشد.

در پایان اگر با روش هایی که اشاره شد موفق به کنترل دمای سیستم و سخت افزار آن نشدید پیشنهاد می شود به طور کلی فن سیستم را تعویض کنید. اگر خودتان در این زمینه مهارت دارید که فن لپ تاپ را عوض کنید در غیر این صورت سیستم خود را به نمایندگی رسمی برند لپ تاپ خود تحویل دهید تا مشکل ایجاد شده را برطرف نمایند.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *