آرامگاه سعدی و جذابیت های بازدید از آن

در میان شهرهای ایران، شیراز شهری غنی از فرهنگ، ادب و هنر است که دلیل غنی بودن را می توان به راحتی پی برد، وجود آرامگاه های شاعران بزرگی مانند حافظ، سعدی و خواجوی کرمانی به این شهر حال و هوایی باصفا بخشیده است آن بخش از قسمت زندگیتان که در حال سپری شدن در این شهر می باشد با شور و شوقی وصف نشدنی همراه است. پس از این تواصیف شما هم دلتان برای رفتن به این شهر و بازدید از آرامگاه های سعدیه و حافظیه و خواجوی کرمانی پر می کشد، پس برای آشنایی بیشتر و داشتن سفر مجازی دل انگیز به آرامگاه سعدی یکی از پربازدیدترین مکان های این شهر همراه ما در این مطلب آرگا شوید.

قلم زنی ایجازگونه در باب سعدی

قبل از هر سخن و بیانی در مورد آرامگاه سعدی که به سعدیه نیز شهرت دارد، خوب است کمی در مورد سعدی این شاعر نامور و توانا قلم بزنیم، حرف از شعر و ادب و این شاعر بزرگ شد حال و هوای قلم ما هم ادبی شد. این آرامگاه یکی از جاذبه های ارزشمند و قابل توجه شیراز محسوب می شود که هر ساله میزبان تعداد بالایی از گردشگران می باشد.

از شما دعوت می کنیم در صورت تمایل به آشنایی با دیدنی های ارم شیراز بر روی آن کلیک نمایید.

«ابومحمد مشرف الدین مصلح بن عبدالله بن مشرف» ملقب به سعدی از شاعران و نویسندگان فارسی گوی ایرانی می باشد که دارای القاب دیگری از جمله «شیخ اجل»، «استاد، «سلطان سخن» «استاد سخن» از سوی اهل ادب و هنر است.

وی تحصیلات خود را در نظامیه بغداد به پایان رساند و سپس برای نطق و سخنرانی به قسمت های گوناگونی مانند حجاز و شام رفت و در نهایت به شیراز بازگشت و تا آخر عمر شیراز ماند به طوری که در همین شهر درگذشت و خانه و محل زندگی او پس از فوت وی به آرامگاهی باشکوه و زیبا تبدیل شد و به سعدیه نیز شهرت یافت.

نوشته های سعدی روان و ساده، همچنین به شکل خلاصه است که همین موضوع در کنار جای دادن طنز و نکات پندآموز محبوبیت زیادی به دست آورد. از کتاب های او می توان به کتب گلستان (نثر) و بوستان (بحر متقارب)، همچنین کتاب غزلیات سعدی اشاره کرد که تمامی این ها در کتابی به نام «کلیات سعدی» جمع آوری و گنجانده شده است.

در سال ۱۳۸۱ بود که اولین روز اردیبهشت به وی اختصاص یافت و به «روز سعدی» نامگذاری گردید.

روند تبدیل شدن خانه سعدی به آرمگاه باشکوه کنونی سعدی

آرمگاهی که در حال حاضر مشاهده می کنید بنایی شکوهمند و باعظمت است که وقایع و دوره ها و گذر زیادی را به چشم دیده است و در نهایت به این مجموعه ی زیبا و سرسبز تبدیل شده است که البته تنها چنین بنایی سزاواری از آن سعدی بودن را دارد. همانطور که گفته شد این بنا در ابتدا تنها یک عبادتگاه بود که سعدی آن را برای زندگی خود انتخاب کرده بود.

در قرن ۷ به فرمان شمس الدین محمد شاه دوم ایلخانان اولین مرقد متعلق به سعدی در این مکان بنا گردید، اما در سال ۹۹۸ هجری قمری یعقوب ذوالقدر پادشاه آن زمان فرمان صادر کرد تا مرقد سعدی تخریب شود. در سال ۱۱۸۷ هجری قمری به فرمان «کریم خان زند» عمارتی دو طبقه متشکل از گچ و آجر بر روی قبر سعدی ایجاد گردید که به «عمارت ملوکانه» معروف شد.

تخریب دوباره

در ابتدای دوران قاجاریه نجواهایی در مورد دارا بودن مذهب تسنن سعدی شنیده شد که در نتیجه غضب جمع روحانیون را به دنبال داشت و همین مورد غضب واقع شد باعث گردید تا سنگ قبر سعدی شکسته شود. اما چندی بعد سنگ تزیین شده با شعرهایی از کتاب بوستان سعدی توسط فردی به نام «علی اکبرخان قوام الملک شیرازی» تهیه شده و بر روی آن قرار گرفت و تا زمان بنای مرقد حال حاضر موجود بود، از این پس این مرقد دیگر تجربه تخریب و خشم و غضب را ندید و مرمت و زیباسازی آن صورت گرفته و ادامه دار شد.

وارد شدن پروژه ساخت آرامگاه سعدی در فاز جدید

 در سال ۱۳۲۸ با عقد قراردادی مبتنی بر برنامه ریزی و ساخت آرامگاه با شرکت ساخت و ساز، و مهندسی به نام محسن فروغی (مدیر دانشکده هنرهای زیبای تهران) این وظیفه به آنها محول گردید. با استفاده از مبلغی به اندازه ۹۸۰.۰۰۰ تومان و صرف زمانی به مدت دو سال این بنا درون یک باغ وسیع دارای ۷۷۰۰ متر مربع ایجاد و در نهایت در روز ۱۱ ماه اردیبهشت ۱۳۳۱ با همراهی گروهی از مقام های ادرای و دولتی، شاعر و هنرمندان و …. بازگشایی شد، همچنین از پیکره سعدی اثر هنرمند «استاد ابوالحسن صدیقی» رونمایی گردید.

گسترش یافتن این پروژه در سال ۱۳۸۰ مطرح شد که البته پس از گرفتن تاییدیه مساحت آن به ۵/۴ هکتار افزایش یافت و یک اقامتگاه و رستوران به آن اضافه گردید.

آرامگاه کنونی سعدی

ابتدا در بدو ورود به سعدیه با شعری زیبا روبرو خواهید شد:

«ز خاک سعدی شیراز بوی عشق آید     هزار سال پس از مرگ او گرش بویی»

و پس از آن شاهد یک حوض کم عرض و بلند خواهید بود که تا تالار ورودی آرامگاه ادامه دارد، با پشت سر گذاشتن این تالار وارد ساختمان متعلق به مکان دفن شدن این شاعر نامور می شوید. در یک بیان جامع می توان این آرامگاه را دارای ۲ تالار «ال شکل» دانست که بر یکدیگر عمود هستند و اما مرقد اصلی که دارای ۸ ضلع و یک گنبد آبی فیروزه ای است.

قابل ذکر است که در طرف چپ این آرامگاه مرقدی وجود دارد که متعلق به فصیح الملک، شوریده شیرازی است، با ایستادن روبروی در اتاق شاهد یک کتبه به رنگ سرمه ای خواهید بود که می توانید با مطالعه شرح زندگی نوشته روی آن بر روی کتیبه، عطش آگاهی خود را سیراب کنید.

قنات سعدیه

در قسمت زیر محوطه آرامگاه در ژرفایی به اندازه ۱۰ متر این قنات قرار گرفته که آب آن به داخل حوض ماهی ریخته می شود، گفته می شود که این آب دارای گوگرد و جیوه است.

حوض ماهی سعدیه

در فاصله ۲۰ متری این قنات  و در سمت غرب یک حوض ۸ ضلعی به نام «حوض ماهی» قرار دارد که توسط ۲۸ پله به آرامگاه وصل می شود. نکته جالب توجه درمورد این حوض این است که در زمان پرآب بودن افراد بازدید کننده جهت مستجاب شدن خواسته های خود سکه درون آب حوض پرتاب می کردند. همچنین دارای ۳ نورگیر است که در قسمت بالا و کناره های آن واقع شده است. کاشی کاری های قابل توجه در این حوض می تواند دیدنی باشد.

کتابخانه سعدیه

بنایی دارای رنگ سفید در ضلع غربی سعدیه واقع شده که کتابخانه این آرامگاه محسوب می شود؛ تاریخ تاسیس آن به سال ۱۳۵۱ باز می گردد که مشمول جلدهای بالایی از کتب در زمینه های گوناگون پزشکی، فلسفه، منطق، جامعه شناسی، روانشناسی، فیزیک، زیست شناسی، طراحی، ریاضی، جغرافیا، تاریخ، ادبیات و …. می باشد مراجعین با هر سلیقه و علاقه ای جذب می کند.

منبع : آرگا