قصاص در لغت به معنای مجازات و جبران می باشد. در واقع زمانی که این واژه را دادگاه بیان می کند یعنی باید همان کاری که گناهکار انجام داده است را برای خودش انجام بدهیم. البته در بیش تر جوامع این حکم از دادگاه ها حذف شده است و به جای آن حکم های دیگری برای افراد صادر می شود. در ادامه شرایط قصاص را برایتان به صورت جامع توضیح می دهیم.
شرایط قصاص
قصاص یکی از احکامی می باشد که بیش تر برای قتل های عمدی صادر می شود و به معنای مجازات جنایت های عمدی بر نفس می باشد. در ادامه شرط ثبوت قصاص، شرط اجرای آن و شروطی که مانع از این حکم می شود را برایتان بیان خواهیم کرد.
شروط ثبوت قصاص
باید بدانید که برای صادر کردن حکم قصاص باید فرد گناهکار شروطی را داشته باشد و در غیر این صورت قصاص نمی شود.
- فردی که جنایت کرده باشد مسلمان و یا غیر مسلمان باشد قصاص می شود مگر این که فرد بعد از این که جنایت کرد مسلمان شود در این صورت دیگر قصاص نمی شود.
- زمانی افراد قصاص می شوند که از خانواده پدری فرد نباشند. در نظر داشته باشید که این افراد با این که قصاص نمی شوند اما باید پرداخت دیه را انجام بدهند. البته در برخی از شرایط پرداخت دیه از بیت المال امکان پذیر است.
- باید بدانید که اگر ثابت شود فردی که مورد جنایت واقع شده است دیوانه بوده فردی جانی قصاص نمی شود ولی باز هم باید دیه را بپردازد.
قصاص عضو
قصاص اعضای بدن شرایطی دیگر دارد که جالب است آن ها را بدانید.
- عضو کامل بدن در برابر عضو ناقص قصاص نمی شود ولی عضو ناقص در برابر عضو کامل قصاص می شود. البته در این روش شما می توانید دیه بپردازید و حکم را تغییر دهید.
- برابر بودن اعضا یکی دیگر از شرایط این نوع حکم می باشد. باید بدانید که قصاص یک عضو اصلی در برابر قصاص عضو فرعی امکان پذیر نمی باشد.
- نداشتن تلف جانی یا یک عضو دیگر می تواند حکم قصاص را تغییر دهد.
- برابر بودن قصاص و جنایت شرط بسیار مهم در این حکم می باشد.
شرایط اجرا
باید بدانید که برای اجرای حکم در دادگاه باید شرایط لازم برای آن محیا گردد. شروط اجرای حکم قصاص عبارت اند از :
- تقاضای فرد مورد جنایت واقع شده و یا اولیای دم او
- اجازه مقام معظم رهبری
- اجازه اولیای دم و یا خود فرد آسیب دیده
- پرداخت تفاضل دیه توسط خانواده مقتول به خانوده قاتل
- عدم رساندن آسیب به فرد قاتل و یا جانی
اجرا نشدن قصاص
باید بدانید که گاها استفاده از نکات و یا تغییر شرایط حکم را تغییر می دهند تا حکم صورت نگیرد و برای فرد جانی حکم دیگری صادر شود. این موانع عبارت اند از :
باردار بودن زن
در صورتی که فرد جانی خانم بارداری باشد نمی توان او را قصاص کرد و باید تا زمان وضع حمل و از بین رفتن وابستگی حیات جنین و نوزاد به مادر صبر کرد و بعدا حکم را اجرا نمود.
نکته : مشروع بودن و یا نا مشروع بودن فرزند هیچ تاثیری بر تعویق قصاص ندارد و تا زمان تولد نوزاد نمی توان زن بارداری را قصاص کرد.
فرار کردن
یکی دیگر از روش هایی که مانع از اجرای حکم قصاص می شود این است که دیگران به او دسترسی ندارند و او از زندان فرار کرده است.
رضایت گرفتن
یکی از سخت ترین روش ها مانع شدن از قصاص این است که از خانواده فردی که مورد آزار قرار گرفته است رضایت بگیرید تا جانی قصاص نشود.
در صورتی که دوست دارید بیش تر با این مسائل آشنایی پیدا کنید می توانید با کلیک بر روی لینک مقابل اطلاعات عمومی خود را بالا ببرید.
منبع : آرگا
