حساسیت واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل مختلفی به ویژه گرد و خاک می باشد، افرادی که به حساسیت دچار می شوند سیستم ایمنی فوق هوشیار دارند که نسبت به مواد ظاهرا بی آزاری که در محل زندگیشان وجود دارد بیش از اندازه معمول واکنش نشان می دهند.
حساسیت به گرد و خاک
اشخاصی که به گرد و خاک و غبار حساسیت نشان می دهند، بیشتر در داخل منزل و به ویژه وقت انجام نظافت روزانه مثل گردگیری و یا جارو کردن دچار مشکلات شده و علائم حساسیت در آن ها شدیدتر می شود. در حقیقت زمان نظافت خانه، ذره های گرد و خاک در هوا معلق شده و شخص بیشتر در معرض آن ها قرار خواهد گرفت. گرد و خاک در منازل از رایج ترین نوع ایجاد کننده آلرژی و حساسیت در اشخاص حساس می باشد که در برخی موارد ممکن است علائم تا یک سال باقی بمانند. حساسیت به گرد و غبار ممکن است باعث بروز آبریزش بینی و یا ایجاد آسم و اگزما شود، در صورتی که فردی دچار این مشکل باشد باید حتما با یک پزشک متخصص مشورت نمایید. در ادامه به بررسی بیشتر این موضوع و عوامل موثر در آن و همچنین روش های برای بهبود آن می پردازیم.
علائم و نشانه های آلرژی به گرد و خاک
نشانه ها و علائم مختلف آلرژی به گرد و خاک که از راه تنفس و تماس پوستی ایجاد می شوند عبارتند از:
- عطسه و آبریزش بینی
- خارش، قرمزی و یا آبریزش چشم ها
- وجود احتقان در بینی
- خارش در بینی، سقف دهان و یا گلو
- داشتن ترشح از پشت بینی
- سرفه کردن
- حس فشا و درد در صورت
- بروز ورم و کبودی در پوست زیر چشم ها
- مالیدن مکرر بینی به طرف بالا در کودکان
حال اگر آلرژی به گرد و خاک در به وجود آمدن آسم دخالت داشته باشند، ممکن است نشانه ها و علائم زیر نیز دیده شوند:
- دشواری در نفس کشیدن
- وجود درد یا حس سنگینی در قفسه سینه
- شنیدن صدای سوت یا خس خس در زمان بازدم
- اختلال در خوابیدن به دلیل کوتاهی تنفس، سرفه یا خس خس
- حمله های پی در پی سرفه یا عطسه که به خاطر ویروس های تنفسی مثل سرماخوردگی بدتر می شوند.
با داشتن چنین مواردی آلرژی در تمام بدن انتشار می یابد. این حالات می تواند با مجموعه ای از حملاه های خارش چشم و صورت شروع شود و در طی چند دقیقه به کلیه ی نقاط بدن برسد و علائم جدی تری مثل معده درد، گرفتگی عضله ها، تهوع و اسهال را به همراه داشته باشد و مشکل به حدی برسد که به خاطر افزایش التهاب مجرای تنفسی و گوارشی، تنفس و بلع بسیار سخت گردد. از دیگر علائم حساسیت می توان به اغتشاش ذهن و سرگیجه اشاره نمود چون مشکل آنافیلاکسیس سبب کم شدن شدید فشار خون نیز خواهد شد. بعلاوه علائم آلرژی در ریه ها به شکل تنگی نفس، قرمزی و خارش در پوست و اسهال و استفراغ، درد شکم نمایان می شود.
عوامل محرک حساسیت به گرد و غبار
- سوسک: سوسک ها تقریبا در تمام نقاط زندگی می کنند و در اغلب ساختمان ها می توان آن ها را دید، در صورتی که در منزل و محل زندگی سوسک وجود داشته باشد علائم آلرژی در افراد بیشتر خواهد شد. در واقع سوسک ها ذرات بسیار ریزی را پخش می کنند که عامل به وجود آمدن گرد و خاک خانگی می باشد.
- قارچ: قارچ ها از عوامل پخش شدن هاگ ها در هوا می باشند، بعضی از اشخاص وقتی که در معرض هاگ قرار می گیرند علائم و نشان های حساسیت در آن ها افزایش می یابد. قارچ ها در انواع مختلفی وجود دارند، بعضی از آن ها دیده می شوند و برخی دیگر قابل دیدن نیستند، ذرات ریز قارچ و هاگ از عوامل ایجاد گرد و غبار خانگی می باشند و نمی توانند دلیل اصلی آلرژی گرد و غبار باشند.
- گرده گیاهان: گرده از گیاهان، درخت ها و گل و علف های هرز حاص می شود، افراد ممکن است به گرده های مختلف حساسیت نشان دهند، به عنوان نمونه برخی از افراد فقط به گرده درختان راش آلرژی داشته و بعضی ممکن است به نوع خاصی از گرده حساسیت داشته باشند. گرده گیاهان در دسته گردو خاک خانگی قرار دارد و می تواند باعث بروز آلرژی شود.
- مو، پر و خز حیوانات: حیوانات خانگی می توانند مشکلات بسیاری برای بیمار آلرژیک به وجود آورند، مو، بزاق، ادرار حیوان باعث واکنش های آلرژیک می شود، به ویژه وقتی که با گرد و غبار خانگی ترکیب شوند مشکلات بیشتر و جدی تری را برای افراد به وجود وی آورند.
روش های درمان آلرژی به گرد و خاک
در صورتی که به اجزای مختلف گرد و خاک در منزل یا بیرون حساسیت دارید، باید از یک متخصص آلرژیک کمک بگیرید، به منظور مشخص شدن دلیل اصلی آلرژی پزشک سوالات دقیقی در مورد محیط زندگی و یا محل کار، سوابق خانوادگی، مقدار تکرار و شدت نشانه های آلرژی و همچنین احتمال قرار داشتن در معرض حیوانات خانگی را مطرح می نماید و تصمیم می گیرد، در بیشتر موارد متخصص آلرژی یک آزمایش پوستی انجام می دهد تا دقیقا مشخص نماید که فرد به چه چیزی آلرژی دارد، بعد از شناسایی علت اصلی آلرژی به گرد و خاک متخصص درمان هایی را پیشنهاد می دهد، این درمان ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درمان هایی دارویی مثل استفاده از قرص
- درمان های تزریقی
- ایجاد تغییرات در روند زندگی روزانه و سبک زندگی
روش های درمان خانگی و سنتی
برای درمان حساسیت به خاک روش های مختلف خانگی و سنتی وجود دارند که در ادامه با آن ها آشنا خواهیم شد:
استفاده از عسل:
برای درمان مشکل خود در طول روز دو مرتبه، ۲ قاشق چای خوری عسل میل کنید. البته عسل های محلی و خام دارای کمی گرده هستند که می تواند به درمان آلرژی به گرد و خاک کمک نماید. این روش برای افرادی مفید می باشد که از آلرژی های فصلی رنج برده و مصرف منظم گرده با استفاده از عسل خام فرد را در طول زمان نسبت به آن کمتر حساس می کند.
سرکه سیب:
برای درمان می توانید دو قاشق چای خوری سرکه سیب را به یک لیوان آب گرم اضافه کرده و به خوبی با هم ترکیب نمایید و روزی ۲ تا ۳ مرتبه از آن بنوشید. برای داشتن طعم بهتر می توانید مقداری عسل به آن اضافه نمایید. سرکه سیب دارای خواص ضد التهابی بوده و خواص خلط آور آن برای درمان آلرژی به گرد و غبار و علائم آن که شبیه به سرماخوردگی هستند مفید می باشد. بعلاوه سرکه سیب دارای خاصیت های ضد میکروبی می باشد که از شدید شدن حساسیت به گرد و خاک پیشگیری می نماید. سرکه سیب روشی طبیعی برای جایگزینی با آنتی هیستامین های دارویی می باشد ه می توان از آن استفاده نمود.
زرد چوبه:
برای درمان نصف قاشق چای خوری زرد چوبه را به یک فنجان شیر اضافه نمایید و آن را داخل یک ظرف ریخته و بگذارید تا بجوشد. بعد از کمی سرد شدن کمی عسل به آن اضافه نمایید، روزی دو بار از این ترکیب بنوشید، زرد چوبه یک ادویه عالی و طبیعی برای درمان آلرژی به گرد و غبار می باشد. زرد چوبه دارای ماده فعالی به نام کورکومین می باشد که با عنوان یک ضد انعقاد طبیعی عمل می کند و با عنوان یک آنتی هیستامین، انتشار هیستامین ها در بدن را کاهش خواهد داد. همچنین زرد چوبه دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتری می باشد که از تبدیل شدن آلرژی به عفونت پیشگیری می کند.
آلوئه ورا:
برای درمان آلرژی دو مرتبه در روز یک چهارم فنجان آب آلوئه ورا میل کنید، آلوئه ورا دارای خاصیت های طبیعی ضد التهابی و ضد درد دارد که باعث درمان تورم و درد ناشی از آلرژی گرد و غبار خواهد شد.
ویتامین C :
ویتامین C با عنوان یک آنتی اکسیدان شگفت انگیز شناخته می شود، از این رو مکمل های ویتامین ویتامین C دارای اثرات عالی در درمان حساسیت به گرد و خاک می باشد. این ویتامین نه تنها از انتشار هیستامین ها پیشگیری می کند، بلکه باعث از کار افتادن آنها نیز خواهد شد. بیشتر شدن سطح هیستامین ها باعث ایجاد واکنش شدید آلرژی می شود، داشتن رژیم های غذایی سرشار از مرکبات و سبزیجات باعث بیشتر شدن ویتامین C خواهد شد، دررابطه با مصرف ویتامین ها و مکمل ها می توانید از یک متخصص کمک بگیرید.
چای نعناع:
برای درمان حساسیت به خاک یک قاشق چای خوری نعناع خشک شده را به یک فنجان آب جوش اضافه کرده و حدود ۱۰ دقیقه صبر کنید. بعد آن را هم زده و بعد از کمی سرد شدن به آن مقداری عسل اضافه نمایید. می توانید از این چای در طول روز سه مرتبه بنوشید. نعناع دارای خواص ضد التهابی و ضد انعقاد بودن است و در درمان آلرژی گرد و غبار مفید می باشد. مونتول موجود در این چای مثل یک ضد انعقاد طبیعی عمل کرده و باعث رهایی از عطسه، خس خس و آبریزش می شود.
چای سبز:
یک کیسه چای سبز را در یک فنجام آب جوشیده شده برای ۵ تا ۱۰ دقیقه قرار دهید تا دم بکشد. قبل از نوشیدن می توانید مقداری عسل به آن اضافه نمایید، دقت داشته باشید که عسل را به چای داغ اضافه نکنید. روزی ۳ تا ۴ مرتبه می توانید از این چای بنوشید. چای سبز در درمان بیماری های مختلفی مفید می باشد و می تواند باعث بهبود آلرژی شود. چای سبز دارای مقادیر بالایی آنتی اکسیدان بوده و به درمان آلرژی گرد و خاک کمک می کند.
راهکارهایی برای کنترل آلرژی و در امان بودن از گرد و غبار
- اغلب مردم بیشتر از یک سوم عمر خود را در اتاق خواب سپری می کنند، مطالعات نشان داده اند که اتاق خواب ها بیشتر از دیگر نقاط منزل دارای گرد و خاک و غبار هستند. از این رو باید به اتاق خواب های خود توجه لازم را داشته باشید. کاهش برخی از عوامل از اتاق خواب می تواند باعث کم شدن مشکل شود، عواملی مانند کتاب، تزئینات پرده ای، اسباب بازی و عروسک های خز دار را از اتاق خواب خود خارج سازید.
- به منظور تهیه وسائل خواب باید از مواد غیر حساسیت زا و قابل شست و شو استفاده شود و در عوض بالشت پر از الیاف مصنوعی استفاده شود.
- حداقل هر ۱۰ روز یکبار وسائل خواب خود را با آب گرم بشویید.
- در منزل از دستگاه های تهویه هوا و رطوبت گیر استفاده نمایید.
- لباس هایتان را در کمد لباس با پوشش های مخصوص قرار دهید.
- از ورود حیوانات خانگی به منزل به ویژه اتاق خواب جلوگیری نمایید.
- گرد و خاک را از کف منزل پاک کرده و به حداقل برسانید.
- با استفاده از جارو برقی و یک پارچه مرطوب یا روغنی گرد و غبار را پاک کنید.
- در زمان گردگیری حتما از دستکش و ماسک استفاده شود.
- فرش ها مهمترین جا برای جمع شدن گرد و خاک هستند پس بهتر است در اتاق خواب خود از فرش استفاده نکنید.
- برای پوشش دادن زمین می توانید از کف پوش های چوبی بدون درز و یکپارچه وینیلی یا پلاستیکی استفاده نمایید که خیلی راحت تمیز می شود.
- زمان هایی که میزان گرده و غبار و خاک در هوا زیاد است از منزل خارج نشوید. این موارد بعد از باران و در هوای سرد و مرطوب شدیدا کمتر می شوند.
- حدالامکان در زمان راه رفتن بر روی خاک و گیاهان و برگ های ریخته شده از ماسک استفاده نمایید.
- در زمان رانندگی از تهویه ماشین استفاده شود تا هوای بیرون به داخل وارد نشود.
منبع : آرگا