یکی از اتفاقاتی که امکان دارد در دوران بارداری رخ بدهد پاره شده کیسه آب است که نشان دهنده زایمان است و این امر می تواند خطراتی را برای جنین به دنبال داشته باشد. این اتفاق احتمال دارد که در سنین مختلف بارداری یعنی قبل از زایمان و یا در حین آن رخ بدهد ولی اگر در مرحله ای به غیر از تکمیل شدن روند رشد و تکامل نوزاد باشد قطعا عواقب مختلفی خواهد داشت. در همین راستا قصد داریم در این مطلب شما عزیزان را با علائم پاره شدن کیسه آب و انواع مراقبت های لازم و ضروری در این زمینه آشنا کنیم.
دلایل پاره شدن کیسه آب
کیسه آب حاوی مایع آمنیوتیک می باشد که جنین در داخل آن غوطه ور بوده و وظیفه آن حفاظت از جنین در برابر صدمات احتمالی و انواع عفونت ها و همچنین سالم و ایمن نگه داشتن جنین است. این کیسه در واقع موجب رشد و نمو جنین در دمای متعادل شده و از فشرده شدن بند ناف جلوگیری می کند که با نزدیک شدن به زمان زایمان انقباضات رحمی شروع شده و پاره شدن کیسه آب رخ می دهد.
از علائمی که نشان دهنده این امر می باشد خارج شدن یک مایع آبکی و رقیق که بی رنگ بوده و برخی مواقع به رنگ زرد یا سبز می باشد می توان اشاره داشت که از راه دهانه رحم و واژن تخلیه می گردد. باید به ترشحات بیش از اندازه مایعات از واژن خود توجه داشته باشید و همچنین باید این نکته را در نظر داشته باشید که در ماه پایانی بارداری از نزدیکی خودداری نمایید.
عوامل ایجاد پارگی کیسه آب :
- وجود عفونت های باکتریایی در دهانه رحم و واژن
- مبتلا بودن به انواع بیماری های خاص مقاربتی و ارثی
- کشش بیش از اندازه و وجود انقباضات در غشای کیسه آمنیوتیک
- استعمال دخانیات و کشیدن سیگار در دوران حاملگی
- خونریزی کم واژن در دوران حاملگی
- سابقه عمل جراحی گردن رحم
- جدا شدن جفت از رحم مادر
- سابقه پاره شدن کیسه آب در بارداری های قبلی
- چندقلوزایی
علائم پارگی کیسه آب :
- پس از پارگی کیسه آب احتمال دارد که دمای بدن بالا رفته و فرد به تب دچار گردد.
- چکه کردن آهسته و آرام ترشحات
- نشت کردن مایع آمنیوتیک
- کثیف شدن مداوم لباس زیر
- تراوش کردن مایع از واژن به گونه ای که فرد حس کند که ادرار کرده است.
- مشاهده کردن لکه یا کمی خونریزی در لباس زیر
اقدامات لازم و ضروری :
- در هنگام رخ دادن چنین مشکلی رنگ و بوی ترشح موردنظر را کاملا معین نمایید.
- مثانه خود را کاملا تخلیه نمایید.
- در هنگام خروج ترشحات آمنیوتیک فعالیت و حرکات جنین را داخل رحم زیرنظر قرار دهید.
- در زمان وقوع میزان دمای بدن خود را به طور مداوم چک و کنترل نمایید.
- کمی از مایع آبکی را بر روی یک دستمال ریخته و در صورتی که بوی بد و رنگ زردی داشت می تواند ادرار باشد و در صورتی که بی رنگ و فاقد بو می باشد امکان دارد که مایع آمنیوتیک باشد.
- به منظور کنترل نمودن ترشح مایع آبکی قسمت ماهیچه کف لگن را به حالت منقبض درآورید، در صورتی که جریان قطع شد مایع ادرار است ولی چنانچه تداوم داشت نشان دهنده پارگی کیسه آب است.
- تغذیه مناسب و کامل داشته باشید چرا که برای به دنیا آمدن نوزاد نیاز به انرژی زیادی دارید. همچنین سیستم ایمنی بدن مادر نیز باید کاملا قوی باشد.
- توجه داشته باشید که از لمس کردن و دست زدن قسمت ناحیه تناسلی خود پرهیز نمایید و هیچگونه شی ای را درون واژن قرار ندهید چرا که شما و کودکتان در خطر ابتلا به عفونت های مختلف قرار دارید.
- در هنگام استفاده از سرویس بهداشتی از فردی بخواهید تا دستشویی را پیش از استفاده کاملا تمیز نماید.
- تا جایی که امکان دارد لباس زیر و یا نوار بهداشتی مورد استفاده قرار ندهید ولی در صورت استفاده با گذشت هر چند ساعت یک مرتبه آن را عوض کنید.
- میزان استفاده از مایعات و نمک را بالا ببرید.
انواع درمانهای مختلف
- بستری شدن سریع مادر در بیمارستان
- کنترل کردن انواع نشانه های عفونت های موجود و انجام انواع تست های آزمایشگاهی مرتبط
- مصرف آنتی بیوتیک های مختلف برای پیشگیری و یا درمان عفونت های ایجاد شده
- مصرف داروهایی که از زایمان زودرس ممانعت می کنند.
- درمان انتظاری یعنی حالتی که در آن کیسه آب بعد از سپری شدن مدت زمانی جوش خورده و تراوش مایع بدون استفاده از درمان خاصی متوقف خواهد شد که در واقع چنین عملی رایج نبوده است.
- استفاده از داروهای کورتیواستروئید در رشد و نمو جنین کمک کننده خواهد بود ولی گاهی امکان دارد که رحم را دچار عفونت کند.
پاره نشدن خود به خودی کیسه آمنیوتیک
در طی زایمان در صورتی که قسمت دهانه رحم حالت نازکی به خود گرفته باشد و در پی آن بخش سر جنین در اعماق لگن قرار گرفته باشد پزشک متخصص با کمک یک تکنیکی به اسم آمنیوتومی حرکات انقباضی زایمان را شروع کرده و یا در صورت وجود داشتن آن ها را شدت می بخشد. در طی این عمل با کمک یک قلاب پلاستیک مانند نازک یک سوراخ کوچک در کیسه آب بوجود آورده و بدین طریق موجب پارگی کیسه آب می شود. داشتن استرس و نگرانی در این شرایط کاملا طبیعی و عادی می باشد. قطعا شما توانایی پیش بینی زمان پارگی کیسه آب را نخواهید داشت ولی می توانید بدین منظور و در این زمینه سطح اطلاعات و دانش خود را افزایش داده تا بیشترین آمادگی را در هنگام رویارویی با چنین اتفاقاتی داشته باشید.
اعمال مهم در هنگام مواجهه شدن با پارگی کیسه آب
در صورتی که احتمال می دهید کیسه آب دچار پارگی شده است می توانید از نوار بهداشتی استفاده نمایید و بلافاصله با پزشک خود تماس برقرار نمایید. قطعا توصیه پزشک مراجعه به بیمارستان خواهد بود. در صورتی که پزشک از پارگی کیسه آب اطمینان نداشته باشد یک آزمایش ساده بر روی مایعات بیرون آمده انجام خواهد داد.
در صورتی که در ۳ هفته بعد از زمان زایمان قرار داشته باشید پزشک توصیه می کند که حدود چند ساعت منتظر بمانید تا روند وضع حمل آغاز گردد یا در صورت نیاز از القای زایمان استفاده می کند. اغلب مادران در طول ۱۲ ساعت بدون احتیاج به عمل خاصی وضع حمل خود را انجام می دهند. طبق مطالعات انجام شده مشخص شده است که نوزادانی که بلافاصله تحت القای زایمان قرار گرفته می شوند به میزان کمی دچار عفونت می گردند و به مراقبت های خیلی کمی احتیاج دارند و همچنین خیلی سریع تر از دیگر نوزادان از بیمارستان ترخیص می شوند.
امیدواریم که در مطلب ارائه شده با عوامل و نشانه های پاره شدن کیسه آب و انواع اقدامات مهم در هنگام وقوع چنین مشکلی به طور کامل آشنا شده باشید و توضیحات بیان شده برای شما عزیزان مفید بوده باشد.
منبع : آرگا