لختگی خون یکی از عواملی است که اغلب مردم آن را نادیده گرفته و بیشترین خطر را برای آن ها دارد که در این صورت تمام شریان های بدن فرد خون لخته شده و موجب آسیب های بد و مرگباری خواهد بود. پس باید قبل این که خطری را ایجاد کند علایم آن را بشناسید و درمان نمایید. پس در این زمان شما با شناخت بهتر این بیماری از ایجاد اتفاق خطرناک می توانید جلوگیری نمایید با مجله آرگا همراه باشید تا از لختگی خون در ورید و شریان ها با خبر شوید و به فکر درمان بیوفتید.
علائم لخته شدن خون در پا
شباهت زیادی بین لختگی خون با سایر بیماری های دیگر دارد که متداول ترین آن ها لخته شدن خون در پا است رخ می دهد و این لختگی بزرگ بوده که همراه با درد و تورم زیاد در ناحیه ساق پا دیده می شود. یکسری از این علائم می تواند احساس گرمای بیش از حد، درد ساق پا و انگشتان به هنگام کشش، ورم و تغییر رنگ به سوی آبی است. که بیشترین عوامل زمینه سازش برای افرادی که در معرض قرار میگیرند این خطر در سفر های طولانی مدت موقع نشستن زیاد بیش از ۴ ساعت، افراد بالای ۶۵ سال، تحرک نداشتن طولانی مدت، بارداری، سیگار کشیدن، چاقی و کسانی که اختلال خونی و سابقه خانوادگی دارند هست که باعث شدت بروز این بیماری می شود.
عارضه و آسیب لختگی خون در پا
زمانی که خون لختگی در یکی از ساق ها به وجود می آید باعث سست شدن جریان خون در رگ های آسیب دیده می شود که به این حرکت (ترومبوز یا DVT) گفته می شود. در این جا حرکت و شریان خونی را در رگ ها کند کرده و موجب قرمزی و متورم شدن می شود و به طرف ریه به حرکت می افتد. عروق ریه را مسدود می کند و موجب مسدود شدن جریان خون ریوی خواهد شد که فرد خیلی به سختی می تواند تنفس داشته باشد. پس هنگامی که یکی از شایع ترین این حالت ها در زمان لخته شدن خون در پا اتفاق می افتد لخته در یکی از ورید ها گیر می کند و ترمبوز عمیقی را موجب می شود. همین امر در نقاط دیگر بدن به شکل DVT رخ خواهد داد که بیشتر در بازو ها و لگن و ریه و مغز به چشم می خورد.
زمانی که خون لختگی همراه با شکستن باشد این لخته خونی به طرف ریه و قلب به حرکت می افتد که اگر در ریه بماند آمبولی نام می گیرد و از بدترین و خطرناک ترین حالت های موجود است. آمبولی ریه فرد را دچار تنگی نفس شدید و ناگهانی می کند که تپش قلب و درد در قفسه سینه و ضربان سریع قلب و سرفه خونی و مشکل تنفسی را به همراه دارد که باعث مشکلات بارداری، سکته مغزی و حمله قلبی و نارسایی در کلیه خواهد شد. در صورتی که لخته خونی در قلب بماند موجب اختلال در خون و قلب و درد و سنگینی قفسه سینه، تنگی نفس و سرگیجه از نشانه های خطرناکش خواهد بود. پس چنانچه علائمی نظیر این ها با عوض شدن رنگ آبی عضو ها و ناتوانی در تکلم و شنوایی داشتید هر چه سریع تر به پزشک خود اطلاع دهید و با اورژانس تماس بگیرید.
علل و دلایل بروز ترومبوز ورید عمقی
لخته شدن خون در پا یا ترومبوز ورید عمقی نیاز بر اثر برخی علت ها پدیدار می شود که نیاز به یکسری مراقبت ها دارد از قبیل؛
- نارسایی قلبی: این علت از عوامل لخته شدن خون است که زمانی ماهیچه های قلب خون را به اندام می رساند که این اتفاق شکل بگیرد. این خون ها شدت و شریان ندارند سپس لخته می شوند و می توانند عواقب خطرناکی مثل حمله قلبی داشته باشد.
- صدمه به عروق خونی: آسیبی که از رگ های خونی نشات می گیرد می تواند پلاکت های خونی را فعال کند و موجب لختگی شود. در این هنگام پلاکت ها به دیواره رگ ها صدمه می زنند و مواد شمیایی را جذب می کند تا به مرحله ساختار شبکیه برسد.
- فیبرپلاسیون دهلیزی: بی نظمی حاصل از یک نمایش نامنظم ضربان قلب خبر می دهد که موجب کم شدن فشار خون بدون هیچ فشاری به سکته مغزی دچار می شود که آسیبی به قلب وارد می کند و خستگی و سرگیجه دارد.
- ترومبوسیتوز: این ناهماهنگی مقدار زیاد پلاکت های در خون را نشان می دهد که تعداد بالای آن موجب انقباض غیر طبیعی خواهد شد. همچنین باعث لخته شدن غیر معمولی رگ های خون در مغز استخوان بیش از حد می شود.
- سندروم فسفولیپید: یکی از علت های لخته شدن خون در پا هنگامی است که سیستم ایمنی بدن به طور اشتباهی به پروتئین های طبیعی حمله می کند و آسیب می رساند که این تجمع باعث خون لختگی شده و به خطر سقط جنین یا تولد جنین زودرس اثر می گذارد.
- تصلب شرایین: این ها کار رساندن اکسیژن به قلب را دارند که در این وضعیت سخت و سفت می شوند و از عبور خون به تمام بافت ها جلوگیری می کند. این خطر بسته به سن فرد سختی بیشتری را از شریان های انعطاف پذیر دارد.
- اختلال ارثی: در صورتی که لخته شدن خون اختلالی ارثی باشد از نظر ژنتیکی به ارث می رسد ولی در سن کم پدیدار نمی شود. اغلب در سن بلوغ آشکار می شود که بهتره هر چه سریع تر به پزشک مراجعه شود تا پیشگیری و درمان کند.
- چاقی: یکی دیگر از عوامل خون لختگی هاست که میزان خون در رگ را بالا برده شریان آن ها چون دارای سیتوکین و آدیپوکین است موجب مقاومت انسولین و التهاب خواهد شد. چاقی همچنین سرعت جریان خون از طریق رگ های خونی کاهش می دهد و در نهایت باعث لخته شدن غیرعادی در رگ می شود.
- مصرف دارو: یکسری از دارو های خاص هستند که فرد مصرف کننده به خاطر شرایط خطرش موجب لختگی خون در رگ می شود. این دارو ها مکانیسم عملکرد جریان طبیعی خون را کاهش داده و خطر لختگی را در اندام های حساس در پی دارد. این دارو ها مثل: دارو هورمونی، سرطان پستان، ضدبارداری هستند.
آزمایشات لخته شدن خون در پا
در این شرایط شما باید به پزشک معالج مراجعه نمایید و یکسری آزمایش ها را انجام دهید. اگر احساس تغییر رنگ در پوست به سفید یا آبی داشتید، گرمی زیادی در یک پا، گرفتگی و ورم در یک پا، حس گرمی و حساس بودن در یکی از پا را داشتید. در ابتدا پزشک یک معاینه بالینی انجام داده و حد قرمزی و حساسی و ورم را چک می کند سپس آزمایشاتی نظیر؛
- D دایمر خون
- اندازه گیری جریان خون از پا
- سونوگرافی داپلر از پا
- آزمایش خون در صورت داشتن لختگی خون
- اشعه X برای نشان دادن رگ در منطقه آسیب دیده ونوگرافی
پیشگیری و درمان ترومبوز
در بسیاری از افراد دیده شده که این مشکل پدیدار نمی شود و در بلند مدت درد و ورم دارند پس برای روند بهبودی لخته شدن خون در پا لازم است جوراب های تنگ و ساق بلندی بعد از DVT بپوشند. پیاده روی روزانه داشته باشید و با کاهش وزن می تواند کمک کننده باشد. با مراجعه به پزشک آن ها برای جلوگیری از این خطر دارو های رقیق کننده تجویز می نمایند. برای پیشگیری بهتر است اگر در مدت زیادی پاهایتان آویزان است راه بروید یا حرکت کنید. افرادی که در معرض این خطر قرار دارند که سفر های هوایی بیش از چهار ساعت نیاز دارند آمپول هپارین تزریق کنند. خانم هایی که از قرص ها و داروهای ضد بارداری و استروژن دار مصرف می کنند باید سیگار نکشند. برای درمان پزشکان از داروی ضد انعقاد استفاده می کنند به نام هپارین که اگر تجویز شود و درون وریدی باشد باید داخل بیمارستان بستری شوید. برخی مواقع برای درمان از داروی کومادین (وارفارین) توصیه می کنند که از طریق دهان وارد بدن شده و تا ۳ ماه مورد مصرف قرار می گیرد. که این دارو برای پیشگیری از لختگی استفاده می شود و ممکن است خونریزی در شما بیشتر شود و به هیچ وجه دارو را ترک نکنید و حتما زیر نظر پزشک دارو را تغییر دهید.
منبع : آرگا
